Centrumdemocraten - CD

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

De NCTV heeft over de rechts-extremistische geweldsdreiging gepubliceerd sinds de verschijning van het eerste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) in 2005. Hierbij wordt breed gekeken
naar alle dreigingsontwikkelingen die in potentie kunnen leiden tot terroristisch geweld. De geschiedenis, maar ook de actualiteit, toonden aan dat terroristisch geweld niet beperkt blijft tot
jihadisme. Ook in de Nationale Contraterrorisme Strategie 2016-2020 staat dat rechts-extremisme de bijzondere aandacht heeft van de NCTV.1 Het rechts-extremisme raakte niettemin in de
beeldvorming vaak ondergesneeuwd door het jihadisme. Dit is in belangrijke mate ook begrijpelijk omdat de jihadistische geweldsdreiging, in ieder geval in Nederland, het laatste decennium de
bepalende factor is geweest in het dreigingsbeeld terrorisme.
De NCTV publiceerde om deze reden de laatste jaren ook diverse fenomeenstudies op het vlak van jihadisme (bijvoorbeeld ‘Minderjarigen bij ISIS’ uit 2017). Nieuwe binnenlandse en buitenlandse gebeurtenissen en ontwikkelingen op het vlak van rechts-extremisme en rechts-terrorisme zorgen ervoor dat het fenomeen de laatste jaren aan relevantie heeft gewonnen voor het dreigingsbeeld.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Monitor Moslimdiscriminatie 3e rapportage

Online beeldvorming over moslims en islam

Auteur:

Ineke van der Valk

Jaar:

2017

Taal:

Aantal blz:

188

Soort Uitgave:

Anne Frank Stichting, Willem Wagenaar

Beschrijving:

Uitkomsten van onderzoek laten steeds opnieuw in vele varianten en toonaarden zien dat de islam en moslims in Nederland maar moeilijk geaccepteerd worden. Dat komt onder meer naar voren in de resultaten van onderzoek naar discriminatie-ervaringen van Turks-Nederlandse en Marokkaans-Nederlandse jongeren en in de uitkomsten van onderzoek naar de mate van acceptatie van moslims. Veel jonge mensen van Turkse of Marokkaanse achtergrond hebben het gevoel niet bij de Nederlandse samenleving te horen. Ze voelen zich buitengesloten en afgewezen. Ze worden niet gezien als individuen, maar als Turken, Marokkanen of moslims d.w.z. als een afwijkende groep. Ze voelen zich anders behandeld op
vele terreinen van het dagelijks leven. Ze voelen zich vertekend weergegeven in de pers. Veel jonge mannen hebben te maken met etnische profilering door de politie. Zij noemen het ongunstige klimaat ten opzichte van etnische minderheden als de voornaamste reden waarom ze zich steeds meer identificeren met hun gemeenschap van herkomst en met hun geloof. Bij elkaar genomen geven de resultaten van de studie waarin dit naar voren komt een duidelijke indicatie dat ervaringen van discriminatie een rode draad vormen in het leven van deze jongeren. Eén zo’n vorm van discriminatie is islamofobie. Islamofobie manifesteert zich op verschillende terreinen en in veel sectoren van de samenleving, in ronduit gewelddadige praktijken en in gewone intermenselijke communicatie.

Bijzonderheden: Hoofdstuk twee gaat over moslimdiscriminatie in de politiek. Er wordt een overzicht gegeven van extreemrechtse groepen die zich in de onderzoeksperiode actief inzetten om moslims te discrimineren.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Factsheet Extreemrechts in Nederlandse Gemeentes

Auteurs:

Jaar:

2016

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Voor u ligt de eerste actualisering van de ‘factsheet extreemrechts in Nederlandse gemeentes’, waarin een actueel beeld wordt geschetst van de in Nederland actieve extreemrechtse organisaties. Deze factsheet moet inzicht geven in de omvang, regionale spreiding, betekenis en betrok- kenheid bij geweldsincidenten van de verschillende extreemrechtse organisaties in Nederland. De samenstelling van de lijst met organisaties en de gepresenteerde feiten over deze organisaties zijn verza- meld in het kader van het Monitorproject Racisme, Antisemitisme en Extreemrechts Geweld in Nederland . De keuze om bepaalde organisaties wel en niet op te nemen volgt de defnitie en afbakening die binnen dat project wordt gehanteerd. Deze factsheet is in opdracht van de Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS) van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geschreven. De verant- woordelijkheid voor de inhoud ligt bij de auteur.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Incidenten bij moskeeën: risico en bescherming

Auteur:

Ineke van der Valk

Jaar:

2016

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Dit onderzoeksverslag gaat over risico en bescherming in verband met discriminatoire incidenten bij moskeeën. Uit het boek ‘Islamofobie en Discriminatie’1 kwam al naar voren dat het bredere beeld van toenemende islamofobie in Nederland samenging met het vaker voorkomen van geweld en incidenten bij moskeeën. Het aantal geregistreerde gevallen liet een continuïteit zien met periodes waarin het piekte, afhankelijk van de omstandigheden. Dit was bijvoorbeeld het geval na de aanslagen op het WTC in New York op 11 september 2001 en na de moord op van Gogh in november 2004. In 2014 werden voor het eerst moskeeën zelf gevraagd naar hun ervaringen op dit gebied.2 Gecombineerd met de gegevens uit andere bronnen hadden we hiermee weliswaar geen compleet maar wel een aannemelijk beeld over discriminatoire agressie en geweld tegen moskeeën in Nederland. Dit beeld is samengevat als volgt. Van de naar schatting 475 moskeeën in Nederland heeft meer dan een derde (39 %) in de afgelopen tien jaar te maken gehad met één of vaak meerdere voorvallen van discriminatoire agressie en geweld. Vernieling, bekladding met discriminatoire leuzen, (pogingen tot) brandstichting, dreigbrieven en het ophangen van een varkenskop behoren tot de meest voorkomende incidenten. Een deel van deze moskeeën maakte zulke incidenten
minstens jaarlijks of zelfs vaker mee. 30% van de moskeeën heeft geen voorvallen van discriminatoire agressie en geweld meegemaakt. Van 29% van de moskeeën is niet bekend of zij dit soort ervaringen hebben gehad.

Bijzonderheden: Dit onderzoek maakt deel uit van het project Monitor Islamofobie. Extreemrechts op blz 25 - 37

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Politiek in de marge

Een onderzoek naar de interne problemen binnen de centrum partij en de centrum democraten

Auteur:

Esther Hubbard

Jaar:

2013

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Centre for European Studies, Florian Hartleb, Gerrit Voerman, Karsten Grabow, KAS onrad-Adenauer-Stiftung, Paul Lucardie

Beschrijving:

Politiek in de marge

Bijzonderheden: MA scriptie Political Culture and National Identities

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Exposing the Demagogues

Right-wing and National Populist Parties in Europe

Auteurs:

ISBN:

978-930632-26-1

Jaar:

2013

Taal:

Aantal blz:

422

Soort Uitgave:

Beschrijving:

The European financial and—partly stemming from this—fiscal crisis is the most severe economic crisis to have occurred since the 1920s. As with every crisis of such dimensions, it has created insecurity and doubt about the existing political systems and institutional arrangements. These concerns are being exploited by nationalistic parties and the virulent media, and are solely focused on the national political arena. National selfinterest and prejudices against European neighbours and fellow European citizens are increasing: southern Europeans are portrayed as averse to work and unwilling to reform, northern Europeans as lacking solidarity. Abusive comparisons with Fascism have even been made.

The boost to populist parties and the receptivity of the public to their messages have been facilitated by the current crisis. The magnitude of the electoral gains that populist parties have been able to acquire due to their anti-European slogans and programmes is surprising and worrying. They succeed by delivering apparently straightforward solutions, which are often derived from national interest, to what are actually complex political problems—solutions that have persuasive power amongst a broad audience. This kind of nationalist and anti-European rhetoric endangers not only economic prosperity, but also democracy.

Bijzonderheden: Geert Wilders and the Party for Freedom in the Netherlands: A Political Entrepreneur in the Polder: page 187-203

PDF

Download deze publicatie als PDF.

VJI 1e rapportage Racisme, antisemitisme, extreemrechts geweld en discriminatie in Nederland 2013

Racisme, antisemitisme, extreemrechts geweld en discriminatie in Nederland

Auteurs:

Anne Frank Stichting, Arnt Mein, Bas Tierolf, Lisanne Drost, Niels Hermens, Verwey-Jonker Instituut, Willem Wagenaar

ISBN:

978-90-5830-568-8

Jaar:

2013

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

De onderwerpen racisme, extreemrechts geweld, antisemitisme en discriminatie zijn veelbesproken thema’s in Nederland. Niet voor niets betreft gelijke behandeling en het gelijkheidsbeginsel Artikel 1 van onze Grondwet. Dit toont hoe belangrijk dit thema voor onze samenleving is. Een terugkerende vraag in de maatschappelijke en politieke discussies is: hoe vaak wordt het discriminatieverbod overtreden? In deze monitor is deze vraag kwantitatief uitgewerkt voor de jaren 2010 en 2011. De inhoud is gebaseerd op een nieuwe manier van gegevensverzameling bij de politie, die vergelijkingen met andere gegevensbronnen mogelijk maakt.

Deze rapportage is uitgevoerd in opdracht van de Anne Frank Stichting. Te lezen is hoe vaak de genoemde onderwerpen voorkomen in politieregistraties, met het aantal aangiftes, verdachten en de aard van de incidenten. Ook zijn regionale verschillen in Nederland weergegeven en valt te lezen hoe zaken worden afgehandeld door het Openbaar Ministerie.

Lees verder in de rapportage

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Pim Fortuyn The Evolution of a Media Phenomenon

Auteur:

Jasper Muis

ISBN:

978-90-5335-509-1

Jaar:

2012

Taal:

Aantal blz:

207

Soort Uitgave:

Institute for Strategic Dialogue, Matthew Goodwin, Vidhya Ramalingam

Beschrijving:

Issues of immigration and the integration of foreigners have become topics of heated debate in the public and political arena in modern European democracies. According to Koopmans and colleagues (2005: 3) ‘immigration and ethnic relations (…) constitute since the early 1990s the most prominent and controversial fields of political contention in West European polities’. Parallel to this development, support for anti-immigration parties has increased in several Western European countries. Examples are the French National Front, the Austrian Freedom Party and the Flemish Bloc (since 2004 Flemish Interest) in Belgium. The Netherlands is an interesting case in the European context, because the right-wing populist challenge was rather ‘slow in coming’ (Kriesi et al. 2006: 163). A significant electoral performance of the far-right did not take place until 2002 and it had also failed to make any significant impact on the public debate until relatively recently. The Netherlands was therefore for long considered a ‘deviant case’ (Rydgren and Van Holsteyn 2004), just like for example Sweden, as the country met most conditions that according to established theories explain the emergence of far-right parties elsewhere, but these parties still remained relatively unsuccessful.

Bijzonderheden: ACADEMISCH PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad Doctor aan de Vrije Universiteit Amsterdam

PDF

Download deze publicatie als PDF.

The New Radical Right

Violent and non-violent movements in Europe

Auteurs:

Uitgever:

Institute for Strategic Dialogue

Jaar:

2012

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Arun Kundnani, The International Centre for Counter‐Terrorism

Beschrijving:

The tragic attacks in Norway on 22 July 2011
drew Europe’s gaze to the potential dangers of
the radical right’s growing presence across the
continent, and the increasing legitimisation of
anti-immigration and anti-Islam discourses
within mainstream European politics.
Considered alongside other recent violence in
Germany and Italy, the attacks challenged the
idea that extremism from the right is only a
minor security threat. The pan-European
successes of radical right parties, pervasive harsh
language and violence towards immigrants and
growing transnational networks of right-wing
extremists indicate the increasing need for fresh
analysis and innovative responses on these
issues. There remains, however, a blurred
relationship between violence from the extreme
right and broader trends of Islamophobia and
radical right politics.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Blind Spot Security Narratives and Far-Right Violence in Europe

Auteurs:

Jaar:

2012

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst

Beschrijving:

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AIVD Right-wing extremism and the extreme right in the Netherlands

Auteur:

Jaar:

2011

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Britta Schellenberg, Friedrich-Ebert-Stiftung, Nora Langenbacher, Ronald Eissens, Suzette Bronkhorst

Beschrijving:

The investigation into the extreme
right-wing movement and right-wing
extremist movement in the Netherlands is
the longest running investigation by the
AIVD and its predecessors. In this publication
the AIVD presents the current state of
affairs in the Netherlands based on the
results of that investigation.
The AIVD investigation shows that the
threat of right-wing extremism and the
extreme right to the democratic legal order
in the Netherlands is minimal. The
movement is characterised by a small
following, mutual disagreement and
personal animosity, ideologically different
views and organisational fragmentation.
Nonetheless, the threat attributed to
right-wing extremism and the extreme right
is often much more significant. A gap exists
between the actual threat and the perceived
threat.

Lees verder in de publicatie

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Is Europe on the “right” path?

Right-wing extremism and right-wing populism in Europe

Auteurs:

ISBN:

978-3-86872-617-6

Jaar:

2011

Taal:

Aantal blz:

348

Soort Uitgave:

David Art, Sarah L de Lange

Beschrijving:

Imagine a pamphlet announcing that the “Muslim Fifth Column is taking over Europe. We will soon be living in Eurabia under sharia law.” Or imagine a pamphlet saying that the “world conspiracy of Jews, this dirty vermin that keeps on returning to pollute our societies, has taken control of the banks and industry again.” In the Netherlands, both pamphlets would provoke public outcry against the authors, since the year is 1989 and we have just stepped out of our time machine to witness the ensuing protest marches and the imminent arrest of the neo-Nazis who distributed these pamphlets. Those were the good old days when the extreme right was small, when mainstream racism and anti-Semitism did not openly exist, and any word or sign of discrimination was immediately attacked by anti-racists, anti-fascist groups and all loyal democrats. In those days, support for the rights of economic immigrants, or guest workers, as they were called back then, was the norm and not the exception. In Western Europe everybody on the left side of the political spectrum had faith in a future of equality and freedom from discrimination, while those on the right who kept silent were branded as racists, or at least apologists. During the 1980s, anti-racist and anti-fascist groups built up considerable popular support, to the extent that anti-racism in the Netherlands became the norm and any dissenting voice was immediately labelled racist or fascist.

Bijzonderheden: Right-wing extremism and populism in the Netherlands: Lessons not learned. Page 123-139

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Fortuyn versus Wilders An Agency-Based Approach to Radical Right Party Building

Auteurs:

Jaar:

2011

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

This article presents an agency-based approach to the success of radical right-wing populist parties. It posits that radical right parties will only experience sustained electoral success when they are built prior to their electoral breakthrough and when they institutionalise rapidly. The process of institutionalisation will progress more quickly when radical right parties have a leader with strong internal leadership qualities and when sufficient attention is paid to the recruitment, training and socialisation of candidates. The argument is illustrated through a comparison between two Dutch radical right parties: the Lijst Pim Fortuyn (LPF) and the Partij Voor de Vrijheid (PVV). The two cases offer a compelling example of learning effects in politics: Geert Wilders (PVV) observed the collapse of the LPF and has avoided making the same mistakes.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Extreemrechts in Rotterdam

Een onderzoek naar de verschijningsvormen van extreemrechts in de regio Rotterdam-Rijnmond

Auteurs:

H. Moors, IVA beleidsonderzoek en advies, L. Balogh, M. Jans, Rob Witte

Jaar:

2010

Taal:

Aantal blz:

102

Soort Uitgave:

Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst

Beschrijving:

Tot een aantal jaar geleden was weinig bekend over radicalisering in de gemeente
Rotterdam. In 2005 start het programma Meedoen of Achterblijven; het Rotterdamse
actieprogramma tegen radicalisering (waarbij de aandacht vooral is komen te liggen
bij islamitische radicalisering). Gelijktijdig start een centraal informatiepunt: het InformatieSchakelPunt Radicalisering (ISPR)1. Dit informatiepunt brengt – naast de politie
die ook informatie en inlichtingen over extremisme en radicalisering in de regio verzamelt
– signalen van radicalisering en extremisme bijeen vanuit gemeentelijke diensten,
deelgemeenten, aan de overheid gelieerde instellingen en eerstelijnswerkers.
Voor de gemeenten binnen de regio Rotterdam-Rijnmond is extreemrechts geen
nieuw verschijnsel. Het ISPR brengt jaarlijks een rapportage uit met een actueel
beeld van aard en omvang van radicalisering, waaronder extreemrechts.

Bijzonderheden: Met een bijdrage van Onderzoeksgroep Kafka

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AIVD publicatie afkalvend front, blijvend beladen

Extreemrechts en rechts-extremisme in Nederland

Auteur:

Jaar:

2010

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Anne Frank Stichting, Froukje Demant, Jaap van Donselaar, Willem Wagenaar

Beschrijving:

Het onderzoek naar extreemrechts en rechts-extremisme in Nederland is het langstlopende onderzoek van de AIVD en zijn voorgangers. In deze publicatie presenteert de AIVD de huidige stand van zaken in Nederland op basis van de resultaten van dat onderzoek.
Het onderzoek van de AIVD laat zien dat de dreiging van extreemrechts en rechts-extremisme
tegen de democratische rechtsorde in Nederland gering is. De beweging wordt gekenmerkt door een kleine achterban, onderlinge onenigheid en persoonlijke animositeit, ideologische
verschillen van inzicht en organisatorische fragmentatie. Niettemin is de dreiging die
aan extreemrechts en rechts-extremisme wordt toegeschreven vaak veel groter. Er
bestaat een verschil tussen de feitelijke en de veronderstelde dreiging.

Deze publicatie beschrijft de feitelijke dreiging van extreemrechts en rechts-extremisme
in Nederland, en de dreigingen die daarmee samenhangen, zoals die uit onderzoek van de AIVD zijn gebleken. Het is een van de middelen die de AIVD inzet om samenleving,
politiek en bestuur te informeren zodat deze kunnen komen tot een respons op de dreiging die recht doet aan de aard, ernst en omvang ervan.

Lees verder in de publicatie

Bijzonderheden: In deze publicatie presenteert de AIVD hoe de huidige stand van zaken over extreemrechts en rechts-extremisme in Nederland er volgens hen uitziet.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Deradicaliseren in de praktijk

Auteurs:

Jaar:

2009

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

J. Van der Krogt, Meldpunt Discriminatie Internet

Beschrijving:

De problematiek van racistische en extremistische uitingen onder jongeren heeft omstreeks 2004 en vooral na de moord op Theo van Gogh – 2 november 2004 – een hoge vlucht genomen. Ook in 2005 hebben zogenoemde ‘Lonsdalejongeren’ vrijwel dagelijks in de publicitaire belangstelling gestaan.1 Niet zelden ging de aandacht daarbij uit naar interetnische confrontaties.2 Deze vorm van geweld is in de periode van 2002 tot 2006 gestaag toegenomen en dit was voor een belangrijk deel toe te schrijven aan het opkomende verschijnsel ‘Lonsdalejongeren’. Van diverse zijden is getracht aan de problematiek van extreemrechtse
jongerengroepen het hoofd te bieden.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

MDI publicatie rechtsextremisme op het internet

Auteurs:

Jaar:

2009

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Antifascistisch vakblad Alert!, Antifascistische onderzoeksgroep Kafka

Beschrijving:

Sinds de tweede helft van de jaren negentig ontwikkelt het internet zich in een rap tempo. Voor een ieder die dat wil is het mogelijk om aangesloten te worden op het world wide web. De snelle technische ontwikkelingen zijn sinds de oprichting in 1997 ook van invloed (geweest) op de werkzaamheden van het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI). In de beginjaren ontving het MDI slechts enkele meldingen, de afgelopen jaren lag dat aantal ver boven de duizend. Uit deze meldingen is over de jaren heen een aantal trends waarneembaar. Eén daarvan is een snelle toename van het aantal meldingen van discriminatie op interactief internet, zoals discussiefora
en interactieve weblogs. Een tweede trend is een overminderd hoog aantal strafbare uitingen op extreemrechtse websites. Deze bevinding wordt ondersteund door een recent rapport van de Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie van de Raad van Europa (ECRI), waaruit blijkt dat in Nederland de voornaamste groei van rechtsextremisme, met name onder jongeren, plaatsvindt in apolitieke bewegingen die informeel, hoofdzakelijk via digitale communicatie-middelen, zijn georganiseerd. Deze gegevens hebben het MDI ertoe bewogen onderzoek te doen naar de omvang en de aard van extreemrechts op het Nederlandse deel van het internet, met als focus de discriminerende uitingen op deze websites.

Lees verder in de publicatie

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Symboliek in extreemrechtse jongerensubculturen

Auteurs:

Jaar:

2008

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Overigen

Beschrijving:

In fullcolour laten Alert! en Kafka zien wat voor symboliek er in en op kleding door extreemrechtse jongeren in Nederland gebruikt wordt en door middel van welke woorden en getallencombinaties zij naar de buitenwereld en elkaar communiceren dat zij er racistische denkbeelden op na houden. Ook achtergrond als de geschiedenis van skinheads in Nederland, de opkomst van gabbers en nog veel meer. Een must voor iedereen die professioneel of vrijwillig bezig is met deze jongeren. De brochure is april 2008 in een herziene editie verschenen.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

The Government Participation of Radical Right-Wing Populist Parties in West European Democracies

Auteur:

Sarah L de Lange

Jaar:

2008

Taal:

Aantal blz:

281

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Radical right-wing populist parties have incessantly increased their presence in Western Europe since the early-1980s. The number of countries in which radical right-wing populist parties compete in elections has grown, as has the number of countries where these parties manage to pass the electoral threshold and enter parliament. In addition to well-known radical right-wing populist parties like the French National Front (Front National, or FN) or the Austrian Freedom Party (Freiheitliche Partei Österreichs, or FPÖ), the rise of a multitude of lesser known radical right-wing populist parties like the Danish People’s Party (Dansk Folkeparti, or DF), the List Pim Fortuyn (Lijst Pim Fortuyn, or LPF), or New Democracy (Ny Demokrati, ND) has characterized West European politics since the late-1980s. More importantly, the electoral success of these parties has grown exponentially.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AFS Monitor Racisme & Extremisme

Achtste rapportage

Auteurs:

Anne Frank Stichting, Bob de Graaff, Frank Buijs, Froukje Demant, Jaap Tanja, Jaap van Donselaar, Jan-Peter Loof, Jean Tillie, Marieke Slootman, Marija Davidovic, Peter R. Rodrigues, Rita Schriemer, Sara Grunenberg, Willem Wagenaar

ISBN:

978 90 8555 004 4

Jaar:

2008

Taal:

Aantal blz:

306

Soort Uitgave:

American Sociological Association

Beschrijving:

Fortuyns befaamde slogan ‘Ik zeg wat ik denk’ heeft de laatste jaren niet
alleen op grote schaal navolging gekregen, maar ook geleid tot felle discussies
over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Begin 2006, tijdens
de wereldwijde ophef over de Deense ‘Mohammed-cartoons’, pleitte vvd-
Kamerlid Ayaan Hirsi Ali voor ‘het recht op beledigen’.1 Een van de Deense
prenten was een afbeelding van de profeet Mohammed met een tulband in
de vorm van een bom met aangestoken lont. Deze spotprent kreeg in 2008
een hoofdrol in de film van Wilders, Fitna, die al evenzeer heeft geleid tot
verhitte discussies over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Dat
die grenzen opgeschoven zijn en dat er meer gezegd kan worden dan voorheen
lijkt wel duidelijk. Een treffende illustratie is de opschudding over de
politie-inval in mei 2008 bij een Nederlandse cartoontekenaar ‘Gregorius
Nekschot’ die jarenlang de islam op de korrel heeft genomen. De aanhouding
van de cartoonist, die ervan verdacht werd de discriminatieverboden
te hebben geschonden, wekte grote publieke en politieke verontwaardiging.
Spotprenten zouden moeten kunnen, zo werd alom betoogd, ongeacht
hun inhoud. De vraag waar de grenzen van vrije meningsuitingen dan
wel zouden moeten liggen, bleef op de achtergrond. Wel is in discussies
gedurende de laatste jaren steeds vaker betoogd dat de grens zou moeten
worden getrokken bij aanzetten tot geweld.
Maar, zo zeggen anderen, ook zonder aanzetten tot geweld kan grote
schade worden berokkend, want de verruimde uitingsvrijheden zijn van
invloed op het vóórkomen van intolerantie en discriminatie. Als argument
voor deze stellingname worden indicaties voor een tamelijk hoog niveau
van islamofobie in Nederland aangehaald. Uit enquêteonderzoek blijkt
dat meer dan de helft van de Nederlandse, niet-islamitische schoolgaande
veertien- tot zestienjarige jongeren negatief staan ten opzichte
van moslims.2 Als een van de oorzaken wordt negatieve beeldvorming
genoemd: ‘negatieve stereotypen van moslims en negatieve clichés van
de islam, negatieve berichten van ouders en de beste vriend of vriendin
over moslims en de islam, en de overtuiging dat moslims een bedreiging
vormen voor de veiligheid een belangrijk effect op de attitude’.

Lees verder in de monitor

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Right-Wing Parties and anti foreigner sentiment in europe

Auteurs:

Lily Farris, Neil Guppy, Rima Wilkes

Uitgever:

Jaar:

2007

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Our primary aim is to extend and revise SRG’s findings on the association between politics and anti-foreigner sentiment. While their research suggests that the prevalence of ERP support is associated with higher anti-foreign er sentiment, our research shows that this is only the case for those ERPs that promote cultural racism. The more prevalent cultural racism, the more these parties and the ideologies they espouse become part of the normal political landscape (Van Der Brug and Fennema 2003).

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Why Most Anti-Immigrant Parties Failed in Western Europe 1980-2005

Auteur:

Elisabeth Ivarsflaten

Jaar:

2006

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

The extraordinary and highly consequential electoral successes of radical right parties in Western Europe in the last couple of decades are well documented. The evidence on how these parties’ successes are associated with their anti-immigrant appeals invites the conclusion that such appeals are an easy way to electoral success for minor parties willing to exploit this issue. This paper argues that this is not so, since it is nearly impossible for minor parties to make credible appeals to voters on the immigration issue unless they have reputational shields—a legacy that can be used to fend off accusations of racism and extremism. Not many minor parties deciding to run on the anti-immigrant ticket, it turns out, have such reputational shields. This paper presents newly collected evidence to show that six out of seven anti-immigrant parties failed to achieve sustained electoral success in a period when Europe was in an immigration crisis.

Bijzonderheden: This paper was prepared for the 2006 Annual Meeting of the American Political Science Association in Philadelphia.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

The European Radical Right in Comparative-Historical Perspective

Auteur:

David Art

Jaar:

2006

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Centrum Informatie en Documentatie Israel, Hadassa Hirschfeld

Beschrijving:

This paper seeks to explain the variation in the success of radical right political parties across ten European political systems over the last several decades. I argue that such parties succeed over the long term only when they both 1) build on pre-existing nationalist organizations and networks and 2) face a permissive rather than repressive political environment. These hypotheses are tested on the cases of Denmark, France, Italy and Sweden. By adding factors such as historical legacies, party organization, and interactions between mainstream parties and far right challengers to the study of radical right parties, we can better understand their divergent trajectories. Ideas about the legitimacy of the radical right also influence the reaction of mainstream challengers to them, and represent a promising topic for future research.

Bijzonderheden: Paper Prepared for the Annual Meeting of the American Political Science Association, August 31-September 3, Philadelphia

PDF

Download deze publicatie als PDF.

CIDI overzicht antisemitische incidenten in Nederland 2005

tot en met 05-05-2006

Auteurs:

Jaar:

2006

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Anne Frank Stichting, Jaap van Donselaar, Peter R. Rodrigues

Beschrijving:

Er is in Nederland een aantal extreemrechtse partijen. De meest bekende zijn: de
Centrumdemocraten(CD), Nieuw Rechts (NR), Nieuwe Alliantie (NA) en de Nederlandse Volksunie(NVU).
In een aantal plaatsen nemen zij deel aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2006: Almelo (NR), Apeldoorn (NVU), Arnhem (CD en NVU), Eindhoven (NR), Nijmegen (NVU), Oss (NVU), Ridderkerk (NA en NR), Rotterdam (NA en NR) en Venray (NVU). Alleen Nieuw Rechts behaalt een zetel, nl. in Ridderkerk. Antisemitisme is vooral binnen de NVU en de Nieuwe Alliantie vast onderdeel van de ideologie. Zie ook onder Internet.

Lees verder in overzicht

Bijzonderheden: Extreemrechts blz 33-36 en 46

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AFS Monitor Racisme & Extreem-rechts

Zesde rapportage

Auteurs:

ISBN:

90-72972-94-5

Jaar:

2004

Taal:

Aantal blz:

191

Soort Uitgave:

Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst

Beschrijving:

Met de Monitor racisme en extreem-rechts wordt beoogd uiteenlopende vormen van racisme, extreem-rechts en discriminatie — alsmede respons op deze verschijnselen — te volgen en daarover periodiek te rapporteren. Het initiatief tot dit onderzoeksproject is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen.
Sedert de vierde rapportage wordt het monitorproject gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Het nut van een periodieke monitorrapportage is divers. Er wordt op basis van een ‘vaste meetlat’ de balans opgemaakt van de belangrijkste uitingen en incidenten van rassendiscriminatie, racisme en rechts-extremisme, alsmede van de ontwikkeling van strategieën ter bestrijding. Door de rapportages worden politici, bestuurders en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties in staat gesteld zich op de problematiek te bezinnen en tot oplossingsstrategieën te komen. De rapportages kunnen immers door hun systematische en periodieke karakter bijdragen aan accumulatie van kennis en inzicht. Er wordt tevens inzicht verkregen in ontwikkelingen die zich op langere termijn voordoen. Dat geldt niet alleen voor de achterliggende periode maar ook voor de toekomst. De monitor kan voorts bijdragen aan vroegtijdige onderkenning van relevante, nieuwe ontwikkelingen. Tot slot kan de rapportage dienstig zijn bij de beantwoording van de talloze praktische vragen over dit onderwerp die vanuit
binnen- of buitenland gesteld worden.

Lees verder in de monitor

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AIVD jaarverslag 2002

Auteur:

Jaar:

2003

Taal:

Aantal blz:

142

Soort Uitgave:

Marcel Lubbers, Mérove Gijsberts, Peer Scheepers

Beschrijving:

3.1 Extreem rechts

Extreem rechts in Nederland draagt antidemocratische opvattingen uit en verzet zich tegen de instroom en integratie van allochtonen in de Nederlandse samenleving. Op dit moment moet extreem rechts in Nederland niet in staat worden geacht het voortbestaan van de democratische rechtsorde in ernstige mate te bedreigen. Wel blijven extreem rechtse acties schadelijk voor de interetnische verhoudingen binnen de Nederlandse samenleving. In deze paragraaf komen de verschillende extreem rechtse stromingen aan de orde en wordt ingegaan op de contacten tussen extreem rechts en de LPF/Leefbaarstroming.

3.1.1 Stromingen
De AIVD onderscheidt binnen extreem rechts ruwweg drie stromingen. Ten eerste zijn er de vertegenwoordigers van het zogeheten ‘burgerlijk extreem rechts’. Zij huldigen xenofobische en ultranationalistische opvattingen, maar hebben zich gevoegd naar de democratische mores, deels gedwongen door de rechter en de publieke opinie. De neonazistische organisaties vormen een tweede verschijningsvorm. Zij stellen zich openlijk antidemocratisch en racistisch op en zijn bovendien geneigd hun doelstellingen met buitenwettelijke middelen te verwezenlijken. Ten derde bestaan er ongeorganiseerde groepen van individuen en subculturen, die zich op velerlei manieren en al dan niet politiek gemotiveerd, bezighouden met het uitdragen van een extreem rechtse of racistische boodschap. Bij dit laatste valt te denken aan het plegen van racistisch geweld, extreem rechtse uitingen op het internet of het verspreiden van geluidsdragers met discriminerende of racistische teksten.

Lees verder in het jaarverslag

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 35 tm 39

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Extreme right-wing voting in Western Europe

Auteurs:

Uitgever:

European Journal of Political Research

Jaar:

2002

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Anne Frank Stichting, Jaap van Donselaar, Peter R. Rodrigues

Beschrijving:

The question as to why extreme right-wing parties have become so popular in some countries of the European Union, whereas in other countries these parties have only enjoyed modest success or even none at all, has often been raised. In the late 1990s, this question grew in significance as differences between Western European countries as to the level of support for extreme right-wing parties have become larger.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AFS Monitor Racisme en Extreem-rechts

Vijfde rapportage

Auteurs:

ISBN:

90-72972-75-9

Jaar:

2002

Taal:

Aantal blz:

198

Soort Uitgave:

Centrum Informatie en Documentatie Israel, Hadassa Hirschfeld

Beschrijving:

In de vijfde rapportage Monitor racisme en extreem-rechts staan de jaren 2001 en – waar mogelijk – 2002 centraal. De aanslagen op de Verenigde Staten van 11 september 2001 en de moord op Pim Fortuyn op 6 mei 2002 zijn van grote invloed geweest op het totale beeld van deze verslagperiode. Beide gebeurtenissen hebben diepe sporen achtergelaten op de interetnische verhoudingen in Nederland. Deze sporen zijn terug te vinden in de vijfde rapportage. Het gaat om vragen als: stijgt of daalt het aantal racistische gewelddadigheden in Nederland? Welke extreem-rechtse politieke partijen zijn verdwenen en welke daarvoor in de plaats gekomen? Neemt het aantal discriminatiezaken dat bij het Openbaar Ministerie terechtkomt toe of af? En wat voor zaken worden daar aangebracht en in welke mate leiden die tot veroordelingen? Het initiatief tot het project Monitor racisme en extreem-rechts is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen. Het monitorproject wordt tegenwoordig gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Deze rapportage kwam tot stand met steun van de Directie Integratie en Coördinatie Minderhedenbeleid van het Ministerie van Justitie.

Lees verder in de monitor

PDF

Download deze publicatie als PDF.

CIDI Jaaroverzicht antisemitisme in Nederland 2001

een voorlopig overzicht 2002

Auteurs:

Jaar:

2002

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Jaarlijks brengt de Anne Frank Stichting en de Universiteit van Leiden de Monitor
racisme en extreem-rechts uit. De vierde rapportage – door Jaap van Donselaar
en Peter Rodrigues – verscheen eind 2001. Het gaat daarbij om alle vormen van
racisme, niet alleen antisemitisme. De onderzoekers constateren een ‘toename
van het aantal gewelddadige incidenten en die toename geldt ook in vergelijking
met voorgaande jaren. Het gemiddelde over de laatste vijf jaar is meer dan 300,
terwijl dit vijfjarengemiddelde in de vorige monitorrapportage nog onder de 250
lag’. Het rapport telt over de jaren 1999 en 2000 een totaal aantal incidenten van
respectievelijk 345 en 406. Zij stellen ook een verharding vast: ‘Opmerkelijk in de
jaren 1999 en 2000 is de trend tot een zekere verharding van de
gewelddadigheden, dat wil zeggen: in vergelijking met voorgaande jaren zien we
meer persoonsgericht geweld. Antisemitisch geweld neemt in betekenis
toe…Ook het extreem-rechtse daderschap komt wat meer naar voren dan in de
voorgaande periode, al gaat het getalsmatig om een betrekkelijk klein deel van
het geheel…..Veel voorvallen in de jaren 1999 en 2000 houden op enigerlei wijze
verband met de asielproblematiek. Niet alleen AZC’s zijn nogal eens doelwit van
gewelddadigheden, maar ook individuele asielzoekers’.

Lees verder in het jaaroverzicht

Bijzonderheden: Extreemrechts blz 21-23

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD jaarverslag 2001

Auteur:

Jaar:

2002

Taal:

Aantal blz:

133

Soort Uitgave:

Paul Lucardie, Research Associate Documentation Centre Dutch Political Parties University of Groningen

Beschrijving:

2.1 Extreem rechts

Extreem rechtse groepen dragen veelal een ondemocratisch gedachtegoed uit en zetten zich op xenofobe of zelfs racistische wijze af tegen de aanwezigheid van vreemdelingen in Nederland. De extreem rechtse politieke organisaties en bewegingen in Nederland zijn onderling sterk verdeeld en houden er soms zeer verschillende ideologieën op na.

Toch is grofweg een onderscheid aan te brengen tussen twee extreem rechtse richtingen. Ten eerste is er het zogeheten ‘burgerlijk extreem rechts’, waarvan de vertegenwoordigers ultra-nationalistische en xenofobe ideeën prediken. Van een andere orde zijn de radicalere ‘neonazistische’ groeperingen, die onversneden anti-democratische en racistische opvattingen huldigen.

De burgerlijk extreem rechtse partijen en organisaties hebben zich dit jaar niet weten te herstellen van de electorale klappen en de organisatorische malaise waarmee zij de voorgaande jaren te kampen hadden. Alhoewel niet officieel bevestigd, bestaat het Nederlands Blok (NB) sinds het verlies van de enige zetel in de Utrechtse gemeenteraad in 1998 niet meer. Ook heeft voormalig politiek leider Janmaat van de Centrumdemocraten (CD) enkele malen publiekelijk aangegeven dat hij weinig heil meer ziet in een terugkeer in de politiek. Aangezien de CD nauwelijks over kader beschikt, lijkt de CD definitief op zijn retour.

Lees verder in het jaarverslag

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 25 tm 29

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Democrats and other extremists

A comparative Analysis of extremist parties in Germany and the Netherlands

Auteurs:

Jaar:

2001

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Anne Frank Stichting, Jaap van Donselaar, Peter R. Rodrigues

Beschrijving:

The case studies show that only few parties meet the criteria of the aristotelian definition of political extremism, in the German Federal Republic and the Netherlands at the turn of the century. Socio-economic and cultural extremism seem slightly more common. According to our definition, political extremists strive for a more purely aristocratic, monarchic or democratic regime. As democracy has been sanctified in two world wars, nowadays hardly any party dares to attack it openly.

Bijzonderheden: Paper presented to the Workshop ‘Democracy and the New Extremist Challenge in Europe’ Joint Sessions of the ECPR Grenoble, 6 – 11 April 2001

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AFS Monitor Racisme en Extreem-rechts

Vierde rapportage

Auteurs:

ISBN:

90-72972-72-4

Jaar:

2001

Taal:

Aantal blz:

136

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Is er in ons land sprake van toenemend of afnemend racistisch geweld? Hoe is het gesteld met de tolerantie in Nederland? Heeft het lokale beleid tegen horecadiscriminatie succes of houdt het aantal klachten aan? Voor de beantwoording van dit soort vragen is het van groot belang dat er periodiek monitoronderzoek plaatsvindt naar de verschijningsvormen van rassendiscriminatie en extreem-rechts. Dit belang is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit onderkend en aldaar is het project Monitor racisme en extreem-rechts ontwikkeld. Thans wordt het project uitgevoerd door de Leidse Universiteit in samenwerking met de Anne Frank Stichting en met steun van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Monitoronderzoek is inmiddels een internationaal erkend instrument voor het waarnemen van racisme en discriminatie, en het ontwikkelen van beleid hiertegen. In 1999 ging in Wenen het Europese Waarnemingscentrum tegen Racisme
en Xenofobie van start. Het Weense waarnemingscentrum tracht via nationale monitorcentra de ontwikkelingen in de Europese Unie te volgen en te analyseren. Het project Monitor racisme en extreem-rechts vormt een belangrijke bron voor toelevering van gegevens aan het Europese waarnemingscentrum. In de Europese richtlijn van 29 juni 2000 voor gelijke behandeling van personen op grond van ras of etnische afstamming is eveneens een monitorbepaling opgenomen: na de totstandkoming van de nationale regelgeving in (uiterlijk) 2003 dient met ingang van 2005 elke vijf jaar verslag gedaan te worden over de effectiviteit van deze nationale maatregelen.

Lees verder in de monitor

PDF

Download deze publicatie als PDF.

CIDI Jaaroverzicht antisemitisme in Nederland 2000

Auteur:

Jaar:

2001

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

In de kaart van extreem-rechts in Nederland is in vergelijking met 1999 niet veel
veranderd. De wereld van extreem-rechts is verdeeld in politieke partijen,
organisaties en groeperingen.
Partijen zijn de Centrumdemocraten, de Nieuwe Nationale Partij (NNP) en het
Nederlands Blok. De NNP is het meest actief en probeert met ‘nette’ slogans
aanwas te vinden. De NNP ontstond toen na de scheuring binnen CP’86
extreem-rechts uiteen dreigde te vallen.
Organisaties zijn Voorpost en het Landelijk Actieplatform voor Nationalistische
Studenten (LANS). In Voorpost zijn vooral ex-leden van CP’86, zoals Marcel
Ruter, Tim Mudde, Marc de Boer en Marc Hoogstra, actief. CP’86 werd in 1998
verboden.
Neo-nazi groepen zijn het Actiefront Nationale Socialisten (ANS), de
Fundamentalistische Arbeiderspartij (FAP) en de Nederlandse Volks Unie (NVU,
het Nationaal Offensief en de nieuwe loot aan de stam: het Stormfront. Het
Nationaal Offensief bestaat overigens nauwelijks nog. De meest bekende neonazi
in Nederland is nog steeds Constant Kusters.

Lees verder in het jaaroverzicht

Bijzonderheden: Extreemrechts blz 22-23

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD jaarverslag 2000

Auteur:

Jaar:

2001

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Manchester University Press

Beschrijving:

2.1 Extreem rechts

In Nederland kunnen twee extreem rechtse fenomenen worden onderscheiden. Ten eerste is er het zogenaamde ‘burgerlijk extreem rechts’, waarvan de vertegenwoordigers ultra-nationalistische en op zijn minst xenofobe ideeën prediken.

Van een andere orde zijn de radicalere ‘neonazistische’ groeperingen, die onversneden anti-democratische en racistische opvattingen huldigen. Tussen beide richtingen vindt overigens soms een zekere vorm van kruisbestuiving plaats.

Extreem rechtse groeperingen van de eerste categorie hebben in het afgelopen jaar geen kans gezien om op het politieke toneel terug te keren. Bij de tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen in Utrecht verloor het Nederlands Blok zijn enige zetel, waardoor extreem rechts de laatste vertegenwoordiger in een gekozen orgaan verloor. De verschillende partijen zijn zich in het afgelopen jaar echter al wel gaan warmlopen
voor de gemeenteraads- en parlementsverkiezingen van 2002 en trachten hun gedachtegoed meer te profileren. De Centrumdemocraten (CD) hebben daarbij vooral getracht op lokaal niveau invloed te vergaren. Hierbij speelden zij in op plaatselijk ongenoegen met het overheidsbeleid door tendentieuze brieven aan willekeurige burgers te sturen.

Lees verder in het jaarverslag

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 12 tm 14

PDF

Download deze publicatie als PDF.

The ideology of the extreme right

Auteur:

Cas Mudde

Uitgever:

ISBN:

0 7190 5793 0

Jaar:

2000

Taal:

Aantal blz:

225

Soort Uitgave:

Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen

Beschrijving:

With extreme right parties in government in Austria and Italy, and Jean-Marie Le Pen contesting the run-off in the 2002 presidential elections in France, few people will dispute their continuing relevance in the politics of Western Europe. Indeed, ever since the first small electoral successes of parties like the Centrumpartij in the Netherlands or the Front National in France in the early 1980s, the extreme right has been the most discussed group of parties both in and outside of the scholarly community. Thousands of newspaper articles and hundreds of pieces of scholarly work have been devoted to extreme right parties, predominantly describing their history, leaders or electoral successes, as well as proclaiming their danger. Remarkably little serious attention has been devoted to their ideology, however. This aspect of the extreme right has been considered to be known to everyone. The few scholars that did devote attention to the ideology of the contemporary extreme right parties have primarily been concerned with pointing out similarities with the fascist and National Socialist ideologies of the pre-war period. If the similarities were not found, this was often taken as ‘proof ’ that the extreme right hides its (true) ideologies, rather than as a motivation to look in a different direction.

Bijzonderheden: About the Netherlands: page 117- 164

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Right-Wing Extremism in the Netherlands

why it is still a marginal phenomenon

Auteur:

Paul Lucardie

Uitgever:

Jaar:

2000

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Jean Tillie, Meindert Fennema, Wouter van der Brug

Beschrijving:

The Extreme Right has always been weak and fragmented in the Netherlands. It lacked an
ideological tradition as well as a solid social base. A landowning aristocracy no longer played
a significant role in Dutch politics in the nineteenth century – power had shifted to a patrician
bourgeoisie already in the Dutch Republic (1588-1795). Moreover, the Dutch did not have to
deal with a national question that could have given rise to a nationalist movement with
extremist tendencies. It is true, reactionary anti-democratic forces did emerge in the late
nineteenth century, but they were divided between Liberal, Catholic and Calvinist parties.
Only has survived until today, the Reformed State Party (Staatkundig Gereformeerde Partij ,
SGP). This party has come to accept democracy in practice, but not in theory. It would like to
replace universal suffrage by ‘organic suffrage’, i.e. give the right to vote only to (male)
heads of households.3 However, it is not a nationalist, racist or xenophobic party.4 Since 1925
it has occupied two or three seats in parliament.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Anti-immigrant parties in Europe: Ideological or protest vote?

Auteurs:

Uitgever:

European Journal of Political Research

Jaar:

2000

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Anne Frank Stichting, Jaap van Donselaar, Leids Instituut voor Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek

Beschrijving:

In this article we address the question whether or not the votes for anti-immigrant parties can be considered as protest votes. We define protest votes by the motives underlying electoral choices, building on earlier research done by Tillie (1995) and Van der Eijk & Franklin (1996). That research showed that ideological proximity and party size are the best predictors of party preference. On this basis we designed a typology of motives for party choice and how these motives would manifest themselves empirically. Analyzing the 1994 elections for the European Parliament for seven political systems we show that anti-immigrant parties attract no more protest votes than other parties do, with only one exception: the Dutch Centrumdemocraten.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AFS Monitor Racisme en Extreem-rechts

Derde rapportage

Auteurs:

ISBN:

90-74062-02-4

Jaar:

2000

Taal:

Aantal blz:

150

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Hoe intolerant zijn de autochtone Nederlanders jegens allochtonen? Al bijna
25 jaar peilt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) de publieke opinie over
allochtonen en publiceert daar geregeld over. Eind jaren tachtig, begin jaren
negentig zien we een lichte verharding van het opinieklimaat, maar volgens het
SCP zijn er over het algemeen weinig veranderingen. Ongeveer 80% van de
bevolking vindt dat autochtonen en allochtonen gelijke behandeling moeten
hebben bij verdelingsvraagstukken, zoals bij huisvesting en werkgelegenheid.
Ongeveer 13% van de autochtone bevolking staat afwijzend tegenover
allochtonen. Ongeveer 50% van de autochtone bevolking is tegen immigratie
gekant.
Wat dit laatste betreft vond het NIPO in 1998 een andere uitkomst:1 niet de
helft, maar driekwart van de autochtone Nederlanders is tegen verdere
immigratie gekant. Er is – volgens het NIPO – een groeiend draagvlak voor
immigratiebeperking terwijl tegelijkertijd het vertrouwen in integratie en
aanpassing van allochtonen afneemt. Het NIPO vond deze trend aan de hand
van opiniepeilingen in de jaren 1993, 1995 en 1998.
Eind 1999 bleek uit ander NIPO-onderzoek dat eenderde van de Nederlanders
gekant is tegen het verlenen van asiel aan politieke of economische
vluchtelingen.2 Tweederde van de Nederlanders ondersteunde wel het beleid
van de overheid om politieke vluchtelingen die in hun eigen land vrezen voor
hun leven asiel te geven. Ongeveer de helft van de ondervraagden vond dat
asielzoekers overlast geven. Verder dacht zo’n veertig procent dat asielzoekers
gemiddeld crimineler zijn dan Nederlanders.

Lees verder in de monitor

PDF

Download deze publicatie als PDF.

CIDI Jaaroverzicht antisemitisme in Nederland 1999

Auteur:

Jaar:

2000

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Extreem-rechts werd in de verkiezingen van 1998 vrijwel volledig weggevaagd.
Na de gemeenteraadsverkiezingen blijkt extreem-rechts nog 2 van de 88 zetels
te hebben behouden: 1 voor de CD in Rotterdam-Schiedam en 1 voor het
Nederlands Blok in Utrecht. Bij de parlementsverkiezingen van mei verliest de
enige vertegenwoordiger van extreem-rechts de Centrum Democraten zijn drie
zetels. Dit neemt niet weg dat alle extreem-rechtse organisaties genoemd in het
overzicht van 1998 nog steeds bestaan en – de een meer dan de ander – actief
zijn, uitgezonderd CP’86 dat in november 1998 werd verboden.
Dr. J. van Donselaar gaat in zijn derde monitorrapport dat deze maand verschijnt
uitgebreid in op de kaart van extreem-rechts in Nederland. Extreem-rechtse
partijen zijn de Centrumdemocraten, de Nieuwe Nationale Partij (NNP) en het
Nederlands Blok, De CD nam in 1999 aan de Europese verkiezingen deel met
een gecombineerde lijst: de CD/Conservatieve Democraten. De Conservatieve
Democraten was een poging van CD-leider Janmaat om onder een nieuwe naam
de CD weer nieuw leven in te blazen. De NNP probeert met ‘nette’ extreemrechtse
slogans het extreem-rechtse kader onder zich te verenigen. De NNP
ontstond toen na de scheuring binnen CP’86 extreem-rechts uiteen dreigde te
vallen.

Lees verder in het jaaroverzicht

Bijzonderheden: Extreemrechts blz 15-18

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD jaarverslag 1999

Auteur:

Jaar:

2000

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

2.1 Extreem rechts

Extreem rechts heeft zich niet kunnen revancheren voor de grote verkiezingsnederlagen van 1998. Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten in maart deden de Centrum-Democraten (CD) mee in Zuid-Holland en Noord-Holland, terwijl in Utrecht het Nederlands Blok deelnam. Voor beide partijen was geen zetel weggelegd. De CD trachtte overigens, evenals een nieuwe extreem-rechtse splintergroepering, de Nieuwe Nationale Partij (NNP), garen te spinnen bij de gebeurtenissen in het Friese Kollum (de moord op een jonge inwoonster van Kollum en de nasleep ervan). Door te ageren tegen het Nederlandse asielbeleid wilden zowel CD als NNP hun gedachtegoed verbreiden, waarbij zij in Kollum trachtten in te spelen op het lokale verzet onder de bevolking tegen de vestiging van een asielzoekerscentrum.

De Nederlandse Volksunie (NVU) trad meer internationaal naar buiten. Zij heeft in 1999 regelmatig deelgenomen aan demonstraties en manifestaties van geestverwanten in België en Duitsland. Duitse neo-nazi’s waren op hun beurt te gast bij een mars van de NVU in Valkenburg, waar de sterfdag van Rudolf Hess werd herdacht.

Lees verder in het jaarverslag

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 19 en 20

PDF

Download deze publicatie als PDF.

CIDI Jaaroverzicht antisemitisme in Nederland 1998

Auteur:

Jaar:

1999

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

De Nederlandse Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) constateert in zijn
jaarverslag van juli dat extreem-rechtse organisaties in Nederland in betekenis
afnemen. Het verlies van de extreemrechtse partijen bij de gemeenteraads- en
parlementsverkiezingen in maart en mei zijn daar een uiting van. Er zijn in
Nederland niet meer dan vijftig georganiseerde neonazi’s. De laatste jaren waren
dat er nog meer dan honderd.
De extreem-rechtse partijen bij de gemeenteraadsverkiezingen van maart 1998
verliezen vrijwel al hun zetels. In Rotterdam-Schiedam behouden de Centrum
Democraten (CD) 1 zetel en in Utrecht gaat één zetel naar het Nederlands Blok.
Extreem-rechts had 88 zetels: 78 voor de CD, 9 voor CP’86 en 1 voor het
Nederlands Blok.
Bij de parlementsverkiezingen van mei 1998 verliest extreem-rechts hun
belangrijkste vertegenwoordiging, nl. de drie Kamerzetels van de
Centrumdemocraten.
Bij de Rijksuniversiteit Leiden doet Jaap van Donselaar onderzoek naar extreemrechts.
Hij noemt een aantal oorzaken van het verlies van extreem-rechts.
Belangrijk daarbij is de veranderde kieswet. Voor het eerst had iedere partij 570
handtekeningen nodig verspreid over het gehele land om in alle kieskringen mee
te kunnen doen.

Lees verder in het jaaroverzicht

Bijzonderheden: Extreemrechts blz 12-15

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Radical-Right and Neo-Fascist Political Parties in Western Europe

Auteur:

Roger Karapin

Jaar:

1998

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Anne Frank Stichting, Carien Nelissen, Fanda Claus, Jaap van Donselaar, Leids Instituut voor Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek

Beschrijving:

Once thought to represent a set of cleavages established in the 1920s, West
European party systems recently have undergone important changes.’ Beginning in
the 1970s, left-libertariane cological parties captureds mall but significant shares of
the vote in many countries and helped to define a new dimension of conflict in many
party systems. More recently, far right-wing parties have gained dramatically, taking
votes from established parties and pressing their issues onto political agendas.
Today the most successful of these parties are the Front National in France and the
Freedom Party in Austria, but Denmark, Norway, Italy, Belgium, Germany, and
Sweden have also seen important challenges by far-right parties. Despite important
differences among them, these parties’ positions put them on what is commonly
understood as the far right of the political spectrum. Much more than established
parties, they favor law and order, tax cuts, and limits on immigration and oppose
policies favored by social democratic parties (social equality, economic regulation)
and by left-libertarian and ecological parties (a multicultural society, women’s
equality, environmental protection).

Lees verder in het document

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AFS Monitor Racisme en Extreem-rechts

Tweede rapportage

Auteurs:

ISBN:

90-76400-03-2

Jaar:

1998

Taal:

Aantal blz:

147

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Dit is de tweede rapportage van het project Monitor racisme en extreem-rechts, dat wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het monitor-project heeft twee centrale doelstellingen:
1. monitor racisme en extreem-rechts: het waarnemen van deze verschijnselen in Nederland, alsmede van de overheidsrespons op deze verschijnselen; periodieke rapportage, op twee manieren:
(a) ‘generale rapportage’: een algemene rapportage aan de hand van een vast stramien;
(b) een ‘verdiepingsslag’: rapportage waarin een speciaal onderwerp wordt belicht.
2. De periodiciteit van het project houdt in dat in het ene jaar een generale rapportage verschijnt en in het andere een ‘verdiepingsslag’. De eerste rapportage van 1997 was een generale, waarin het gaat om een breed beeld van de verschijnselen racisme en extreem-rechts in Nederland, alsmede van overheidsreacties daarop. Ook die van het komende jaar (1999) zal een generale rapportage zijn. Deze voorliggende tweede rapportage is gewijd aan een ‘speciaal’ onderwerp: de relatie tussen enerzijds de media en anderzijds racisme en extreemrechts.

Lees verder in de monitor

PDF

Download deze publicatie als PDF.

CIDI Jaaroverzicht antisemitisme in Nederland 1997

Auteur:

Jaar:

1998

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Anne Frank Stichting, Carien Nelissen, Jaap van Donselaar, Leids Instituut voor Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek

Beschrijving:

De extreem-rechtse partijen verliezen bij de gemeenteraadsverkiezingen van
maart 1998 vrijwel al hun zetels. In Rotterdam behoudt de CD 1 zetel en in
Utrecht gaat er één zetel naar het Nederlands Blok. De Centrumdemocraten
doen in 25 gemeenten mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. In 1994 deed
de CD in 45 gemeenten mee en haalde toen 77 zetels. Deze zetels werden niet
allemaal bezet; bovendien verloor in die periode de CD ook zetels doordat leden
overstapten naar andere partijen of een eigen fractie oprichtten.
Hoewel de politieke kracht van extreem-rechts verwaarloosbaar is, doen
verschillende leden van de partijen ook in 1977 van zich spreken. Nog steeds
zijn het vooral de buitenlanders die het moeten ontgelden. Sporadisch worden er
antisemitische uitlatingen gedaan. Omdat extreem-rechts het nazi-gedachtegoed
wil uitdragen, is een aantal zaken hieronder toch opgenomen.
Verontrustend is het gebruik van internet door extreem-rechtse groeperingen in
het buitenland. In Nederland zijn racistische uitlatingen weliswaar verboden,
maar zolang dat in andere landen niet ook het geval is, valt er moeilijk tegen
buitenlandse sites, waarop buitenlandse racisten hun ‘materiaal’ aanbieden, op
te treden.
Eén van de personen uit deze hoek die geen blad voor de mond neemt, is
Constant Kusters. CIDI zet een aantal strafzaken tegen hem in gang.

Lees verder in het jaarrapport

Bijzonderheden: Extreemrechts blz 8-11

PDF

Download deze publicatie als PDF.

AFS Monitor Racisme en Extreem-rechts

Eerste rapportage

Auteurs:

ISBN:

90-71042-96-0

Jaar:

1997

Taal:

Aantal blz:

152

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Dit is het eerste verslag van het project Monitor racisme en extreem-rechts dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Onder ‘racisme’ worden hier ook verstaan: antisemitisme, rasvooroordeel, vreemdelingenhaat, xenofobie en rasdiscriminatie. De monitorwerkzaamheden zijn niet uitsluitend gericht op uitingen van racisme, maar tevens op de bestrijding van deze verschijnselen.
Het project heeft twee doelstellingen:
1. permanente monitoring van racisme en racismebestrijding
2. een periodieke rapportage over de belangrijkste bevindingen
Het nut van periodieke rapportage is velerlei. Jaarlijks wordt op basis van een vast stramien de balans opgemaakt van de belangrijkste uitingen van racisme en rechtsextremisme, alsmede van de ontwikkeling van strategieën ter bestrijding. De rapportages kunnen door hun systematische en periodieke karakter bijdragen aan accumulatie van kennis en inzichten. Er wordt inzicht verkregen in ontwikkelingen die zich op langere termijn voordoen. Dat geldt niet alleen de achterliggende periode maar ook de toekomst.
De monitor kan bijdragen aan vroegtijdige onderkenning van relevante, nieuwe ontwikkelingen.
De algemene vraagstelling luidt:
1. hoe hebben uitingen van (racistisch) rechts-extremisme zich (in Nederland) ontwikkeld?
2. welke patronen van respons zijn er geweest?

Lees verder in de monitor

PDF

Download deze publicatie als PDF.

CIDI Jaaroverzicht antisemitisme in Nederland 1996

Auteur:

Jaar:

1997

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

De belangrijkste extreemrechtse partijen zijn nog steeds de in het parlement en
gemeenteraden vertegenwoordigde Centrumdemocraten (CD) en CP’86, die
alleen in gemeenteraden vertegenwoordigd is. Na jaren van stilte liet dit jaar ook
de Nederlandse Volks Unie (NVU) weer van zich horen. In CP’86 is een
scheuring ontstaan. De CD en CP’86 hebben enige tijd overwogen te fuseren.
Binnen de CP’86 ontstaat een scheuring. Door het gehele jaar heen vinden er
arrestaties plaats van extreemrechtse aanhangers wegens ordeverstoringen,
geweldpleging, meedoen aan verboden demonstraties en diefstal. Daaronder
bevond zich ook de medewerker van de CD in de Tweede Kamer, C. Rietveld. In
Rotterdam is onenigheid geweest over het gebruik door CP’86 van hun
fractiekamer.

Lees verder in jaroverzicht

Bijzonderheden: Extreemrechts blz 6-9

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD jaarverslag 1994

Auteur:

ISBN:

95053

Jaar:

1995

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

2.1.1 Extreem-rechts
Het gevaar van grondrechtsaantastingen in Nederland is hoofdzakelijk afkomstig uit extreem-rechtse hoek, met name in de vorm van verbaal en fysiek anti-allochtoon geweld. Ook de reactie hierop van extreemlinkse zijde geeft reden tot zorg.

De BVD heeft aandacht voor leden van extreem-rechtse politieke partijen van wie aantasting van onze democratische rechtsorde, met name van de vrije uitoefening van grondrechten van ingezetenen te duchten valt. Ook het -geringe- aantal leden van fascistische organisaties, waarvan het Aktiefront Nationale Socialisten (ANS) de belangrijkste exponent vormt, mag op belangstelling van de BVD rekenen.

Ma de opzienbarende zetelwinst van de Centrumdemocraten (CD) bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 1994 volgde een reeks publikaties over criminele activiteiten en racistische gewelddaden, die zouden zijn begaan door prominente partijleden. De fricties die zich mede als gevolg daarvan binnen de CD manifesteerden, leidden tot uittreding, schorsing en royement van dissidente, voornamelijk nieuw gekozen raadsleden. Het Nederlands Blok ontwikkelt zich in toenemende mate tot een aantrekkelijk alternatief voor vooral teleurgestelde en rancuneuze (ex)CD-raadsleden. Het Blok speelt daarbij een verre van passieve rol.

Lees verder in het jaarverslag

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 10 tm 12

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Dansen met de duivel

undercover bij de Centrumdemocraten

Auteur:

Peter Rensen

Uitgever:

Uitgeverij L.J. Veen

ISBN:

9025407021

Jaar:

1994

Taal:

Aantal blz:

169

Soort Uitgave:

Boeken

Beschrijving:

De auteur heeft als verslaggever voor Nieuwe Revu een aantal maanden ‘undercover’ gewerkt op het partijbureau van de Centrum Democraten. Dit boekje, waarvan delen in Nieuwe Revu zijn gepubliceerd, geeft een intrigerend kijkje in de ‘keuken’ van de grootste, rechts-extremistische partij. Uitgebreid doet de auteur verslag van zijn gesprekken met mensen uit de top van de CD. Tevens beschrijft hij de contacten tussen de CD en de radicale ‘skinheads’ en andere criminelen. Uit het boek wordt duidelijk dat de partij van Janmaat weliswaar nog net binnen de grenzen van de wet opereert, maar dat een groot deel van het kader er uiterst bizarre en verwerpelijke ideeën op na houdt. Sterk punt van het boek is de sfeerbeschrijving, het verslag ‘van binnen uit’. Waar de auteur opmerkingen maakt over de ideologie of de geschiedenis van het fascisme blijkt hij over te weinig kennis over deze onderwerpen te beschikken.

MIVD inzage dossier militair in Joegoslavië

Auteur:

Jaar:

1994

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Onderzoek naar een dienstplichtig militair uit Jongeren Front Nederland hoek.

“Daarnaast kunnen wij (en dat behoeven ze in Joego nog niet te weten) alvast aan MID verzoeken de antecedenten van XXX (nog eens?) zorgvuldig na te gaan. Mocht dat inderdaad duidelijk aangeven dat hij re-ex zou zijn, dan zal ik G1-Crisisstaf Kl informeren.
De tekst voor MID als volgt:
Omdat d.z.z signalen zijn ontvangen dat de in het v.m. Joegoslavië geplaatste militair rnr en geplaatst bij C-cie l(NL)VN Infbat, rechts-extreme tendensen zou vertonen verzoek ik U zijn antecedenten na te doen gaan en het resultaat mij te doen toekomen met een advies uwerzijds ingeval het onderzoek de signalen bevestigd. Ik zal zo nodig Gl crisisstaf ter zake informeren resp. adviseren om tot repatriëring over te gaan.”

Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van deze documenten.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD jaarverslag 1993

Auteur:

Uitgever:

NV SDU

ISBN:

94065

Jaar:

1994

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

3.1.1 Extreem-rechts

Het aantal uitingen van afkeer jegens allochtonen lag eind 1992 lager dan in de eerste maanden van dat jaar. In 1993 was echter sprake van een stijging, met name in het vierde kwartaal. Daarbij dient te worden
aangetekend dat accurate cijfers niet voorhanden zijn. Ook kan niet altijd ondubbelzinnig onderscheid worden gemaakt tussen incidenten waarbij vreemdelingenhaat op de achtergrond meespeelt, en andersoortige waarbij allochtonen zijn betrokken.

Net als in 1992 waren deze incidenten in 1993 overwegend niet politiek geïnspireerd of georganiseerd, maar stoelden zij vooral op onsamenhangende, sterk individueel bepaalde motieven. Vaak ook handelden
daders onder invloed van soortgelijke gebeurtenissen elders in het land of in het buitenland en leken zij alleen uit op dubieuze publiciteit. Ook al zijn zulke motieven of bijvoorbeeld dronkenschap de drijfveren achter intimidatie-acties, het dreigend effect dat ervan uitgaat op de meestal nog niet volledig ingeburgerde vreemdeling is er niet minder om.

Lees verder in het jaarverslag

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 20 en 21

PDF

Download deze publicatie als PDF.

MIVD dossier Jongeren Front Nederland

Auteur:

Jaar:

1993

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Gerrit Voerman, Paul Lucardie

Beschrijving:

Beschrijvingen van MIVD over een dienstplichtige militair uit Rotterdam uit Jongeren Front Nederland hoek. Nr. 94.S04.

“Koninklijke marechaussee te Rotterdam, een telefonische melding ontvangen afkomstig van de Regio Politie Rijnmond, Bureau Groot IJgselmonde te Rotterdam. De inhoud hiervan had betrekking op een door hen aangehouden dienstplichtig soldaat, terzake overtreding van artikel 26 WVW, Tijdens zijn fouillering werd een pamflet aangetroffen met de tekst “EIGEN VOLK EERST – AUSLANDER RAUS – en de letters JFN (Jongeren Front Nederland) CD (Centrum Democraten) CP (Centrum Partij)”.

Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van dit stuk

Bijzonderheden: Laatste blz een pamflet van Jongeren Front Nederland

PDF

Download deze publicatie als PDF.

The extreme right in the Netherlands

The centrists and their radical rivals

Auteurs:

Uitgever:

Kluwer Academic Publishers

Jaar:

1992

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

The Dutch party system has always been fragmented and rich in variety. The
Extreme Right has suffered from fragmentation and pillarization, too. Though
it has gained some ground in recent years, it seems still weak in comparison
with its German, French or Italian counterparts. When discussing its prospects
for the future, we must distinguish between the three varieties of right-wing
extremism th at exist in the Netherlands at present:

PDF

Download deze publicatie als PDF.

MIVD inzage dossier Bureau Dreigingsanalyse

Auteur:

Jaar:

1992

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Dreigingsanalyse MIVD rechtsextremisme in Nederland.

“RECHTS-EXTREMISME IN DE KL.
Er zijn geen aanwijzingen dat vanuit één van de hiervoor genoemde organisaties activiteiten worden ondernomen die er op gericht zijn om een afdeling o.i.d. binnen de KL op te richten. Wei is het incidenteel voorgekomen dat dienstplichtigen, die lid waren of sympathiseerden met rechts-extreme groeperingen, hun voorkeur met betrekking tot ras e.d. tot uiting brachten. Dit heeft met geleid tot wezenlijke spanningen in de betrokken eenheden.
In het recente verleden is er getracht om Nederlanders te ronselen om aan Kroatische zijde deel te nemen aan de burgeroorlog in Joegoslavië, Deze wervende activiteiten warden uitgevoerd door de “Nederlands Kroatische Werkgemeenschap” (NKW) . Een aantal personen met een extreemrechtse achtergrond maakt deel uit van deze organisatie. Een beperkt aantal vrijwilligers, voor een groot deel samengesteld uit ex-militairen, is daadwerkelijk naar Kroatië vertrokken en vormt daar een Nederlandse eenheid. Er zijn geen aanwijzingen dat deze activiteiten door de rechts-extreme politieke organisaties worden ondersteund.”

Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van dit stuk

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD jaarverslag 1991

Auteur:

ISBN:

2164171-47

Jaar:

1992

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Jaap van Donselaar, Peer Scheepers

Beschrijving:

Extreem rechts

Georganiseerd extreem-rechts beschikt in Nederland over een aanhang van naar schatting enkele honderden personen. Daarvan bezoeken er enige tientallen min of meer regelmatig vergaderingen en bijeenkomsten, of zijn anderszins politiek actief.

Een ruime meerderheid heeft politiek onderdak gevonden bij de Centrum Democraten (CD) of de Centrum Partij ’86 (CP’86). Een uiterst militante groepering van extreem-rechtse signatuur is de Nederlandse tak van het neo-nazistische Duitse Aktionsfront Nationaler Sozialisten / Nationaier Aktivisten (ANS). Kernen van de overigens niet erg grote, voornamelijk jeugdige aanhang bevinden zich vooral in het noorden van het land en in de omgeving van de steden Den Haag en Breda. Verder is een aantal kleinere verbanden actief, zoals het gezelschap rond NSB-weduwe F. Rost van Tonningen-Heubel, de lezerskring van het Informatieblad van de “Stichting tot steun aan en toezicht op de Nederlandse Volks Unie”, de “Viking-jeugd”, leden van het geschiedkundig genootschap “De Wende” en de Nederlandse afdeling van de Northern League. Bij de meeste bestaat de aanhang uit voornamelijk oudere nationaal-socialisten. Hun streven is vooral gericht op behoud van het fascistisch gedachtengoed uit de jaren ’30 en ’40.

Lees verder in het jaarverslag

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 17 en 18

PDF

Download deze publicatie als PDF.

Fout na de oorlog

fascistische en racistische organisaties in Nederland 1950-1990

Auteurs:

Uitgever:

Bert Bakker

ISBN:

9035110560

Jaar:

1991

Taal:

Aantal blz:

249

Soort Uitgave:

Boeken

Beschrijving:

Van Donselaar heeft uitgebreid bronnenonderzoek gedaan in onder meer kranten en archieven, dossiers van het RIOD (Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie) en de Anne Frank stichting, maar ook in propagandamateriaal en partijbladen van extreem-rechtse organisaties, correspondentie tussen, en gesprekken met betrokken fascisten en racisten. Zo is een relaas tot stand gekomen over de na-oorlogse traditie van extreem-rechts in Nederland. De schrijver is werkzaam op het Centrum voor Maatschappelijke Tegenstellingen (RU Leiden) en heeft dit onderzoek gedaan in opdracht van de Adviescommissie Onderzoek Minderheden. Hij neemt in deze studie geen expliciet standpunt in. Er worden beschrijvingen gegeven en organisatorische en personele dwarsverbanden gelegd. Dit wordt aangevuld met analyses. Bekende namen als Glimmerveen en de Volksunie, Koekoek en de Boerenpartij, en Janmaat en de Centrum-Democraten worden geplaatst in een historisch kader. Alleen al daarom, mede gezien de huidige populariteit van extreem-rechts is dit boek goed bruikbaar in bibliotheken.

MIVD dossier ‘rechtsextremisme en de krijgsmacht’

Auteur:

Jaar:

1990

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Of rechts-extremisme zich binnen onze krijgsmacht zal manifesteren is eveneens een open vraag. Wel kan men op voorhand al konkluderen dat, als de krijgsmacht eon afspiegeling heet te zijn van de maatschappij, er ook binnen deze organisatie potentiële groeimogelijkheden zijn voor het rechts-extremisme. Vanwege het latente gevaar dat anti-demokratische bewegingen in zich dragen is het noodzakelijk dat binnon de krijgsmacht aandacht besteed wordt aan mogelijke uitingen van rechtsextremisme/ racisme . Getracht zal worden enig inzicht te geven in een aantal rechts-extreme groeperingen in Nederland, hun filosofie, hun aanhang en het potentiële gevaar dat zij kunnen vormen voor de krijgsmacht. Als afsluiting zal worden getracht om de inhoud te verwerken in een aantal konklusies en aanbevelingen ten aanzien van de krijgsmacht.

Blz 6
Het JFN is een latent gewelddadige, op nationaal-socialistische leest geschoeide, groepering randgroepjongeren zonder vaste ideologie of organisatie. Men verzet zich met name tegen een multi-cultureel Nederland en Europa. Politieke tegenstanders , Joden en gekleurde buitenlanders zijn objekt van hun akties. De groepsleden hebben geen enkele moeite met de militaire dienst. Vaak ziet men zelfs dat dienstplichtige JFN-leden door commandanten worden beschouwd als model-soldaten. Zij accepteren de militaire hiërarchie zonder enig protest en zijn vaak zeer gemotiveerd. Dit uit zich soms in belangstelling voor speciale eenheden zoals het Korps Commando Troepen en het Korps Mariniers. Hierdoor bestaat het gevaar dat binnen krijgsmachteenheden bepaalde, door JFN-aanhangers geïnitieerde, incidenten over het hoofd gezien of gebagatelliseerd worden.

Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van dit stuk

Bijzonderheden: Als bijlage staat op de laatste blz van het document foldermateriaal van extreemrechtse organisaties

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD 2e kwartaalbericht 1990

Auteur:

Jaar:

1990

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

IV. ANTIDEMOCRATISCHE STROMINGEN

RECHTS-EXTREMISME IN WEST-EUROPA

Extreem-rechts in West-Europa ontwikkelt zich sneller dan de wetenschap kan bijhouden. Een onderzoekscommissie van het Europees parlement concludeerde in 1986 nog dat van extreem rechts vooralsnog niets te duchten viel. Inmiddels worden door bijvoorbeeld de
Republikaner in de Bondsrepubliek en het Front National in Frankrijk resultaten geboekt die deze partijen definitief uit de politieke marge hebben gehaald; volgens politicologen zijn beide partijen goed voor zo’n 10 tot 12 procent van het electoraat. Ook in Nederland is bij de laatste verkiezingen voor Tweede Kamer en gemeenteraden een trend zichtbaar geworden die wijst op groeiende waardering voor extreem rechtse politieke opvattingen van bijvoorbeeld Centrum Democraten en Centrum Partij ’86. Janmaat kon met 0,9% van de stemmen terugkeren in de Kamer terwijl zijn partij in maart van dit jaar een nieuw hoogtepunt bereikte toen beslag kon worden gelegd op 11 gemeenteraadszetels, waarbij in sommige gevallen tot 6% van de stemmen werd gehaald.

Lees verder in het kwartaalbericht

Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 21 en 24

PDF

Download deze publicatie als PDF.

MIVD inzage dossier pamfletten Jongeren Front Nederland

Auteur:

Jaar:

1989

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Onderzoek MIVD naar diensplichtig militair van Jongeren Front Nederland en naar het verspreiden van CD pamfletten

“Op de brigade Koninklijke marechaussee ‘s-Gravenhage een telefonisch bericht ontvangen dat onder de snelbinders van binnen de Frederikkazerne te Den Haag
gestalde fietsen verkieizingspamfletten waren aangetroffen”

Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van deze documenten.

Bijzonderheden: Op blz 3 een pamflet van Jongeren Front Nederland. Op blz 6 en 7 een pamflet van de CD

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD 3e kwartaalbericht 1989

Auteur:

Jaar:

1989

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Succes voor de Centrum Democraten (CD) .

Met het behalen van een zetel bij de Tweede Kamerverkiezingen op 6 September 1989, hebben de Centrum Democraten (CD) met lijstaanvoerder Drs. H.JANMAAT een mijlpaal bereikt in de gestadige opkomst van de partij.

De in juni 1989 gehouden Europese Verkiezingen hadden met ruim 31.000 op de CD uitgebrachte stemmen, reeds aangetoond dat JANMAAT de slag om de gunst van de extreem-rechtse kiezer definitief had gewonnen van de rivaliserende Centrum Partij ’86. De opmars van de CD zette zich sindsdien voort en resulteerde uiteindelijk in ruim 81.000 stemmen (0.9% van het totaal) tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. Evenals voorheen boekten de CD ook nu weer het meeste electorale succes in de grote steden, waarbij in Rotterdam net 3,4% van het aantal uitgebrachte stemmen de hoogste score werd behaald.

In het licht van de niet aflatende negatieve publiciteit rond de CD en de tamelijk amateuristische verkiezingscampagne, die bovendien gekenmerkt werd door civielrechterlijke procedures aangespannen door opposanten, is het veroveren van een Tweede Kamerzetel door JANMAAT opmerkelijk.

Lees verder in het kwartaalbericht

Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 19 en 20

PDF

Download deze publicatie als PDF.

MIVD inzage dossier openlijk geweld

Auteur:

Jaar:

1988

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Beschrijvingen van MIVD over een onder meer beroeps militair uit Zwolle uit Jongeren Front Nederland hoek, die aandacht trok vanwege het plegen van openlijk geweld.

Op blz 27 t/m 32 een artikel over rechtsextremisme in het leger uit ‘Twintig’

Op blz 33 een CD pamflet

Over een JFN militair: “Betrokkene is woonachtig bij zijn ouders op voornoemd adres. Hij beschikt over een eigen kamer met daarin een bar met veel flessen en glazen. In die kamer hangt een foto met daarop afgebeeld een groepje personen, waarvan drie daarvan de “Hitlergroet” brengen. Omtrent die foto verklaarde hij dat daarop vrienden stonden afgebeeld uit het jongerencentrum “Westervolkshuis”, gelegen aan de Roemer Visscherstraat (Spangen) te Rotterdam. Hij verklaarde vervolgens lid te zijn van het Jongeren Front Nederland, waarvoor hij een jaarlijkse kontributie betaalt van f40,- Hij betaalt deze kontributie kontant aan een voor hem beekend persoon, waarvan hij de naam niet wilde noemen.”

Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van dit stuk

Bijzonderheden: Onder meer op blz 3 t/m 19 aangetroffen (folder)materiaal van JFN

PDF

Download deze publicatie als PDF.

1988 MIVD inzage dossier openlijk geweld – Jongeren Front Nederland

Auteur:

Jaar:

1988

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

Proces verbaal van MIVD betreffende verschillende zaken rond het Jongeren Front Nederland.

Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van deze documenten.

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD 2e kwartaaloverzicht 1986

Auteur:

Jaar:

1986

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

HET VERKIEZINGSRESULTAAT VAN DE RECHTS-EXTREMISTISCHE PARTIJEN

Conform de verwachtingen zijn de rechts-extremistische partijen, die meededen aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 21 mei jongstleden, de Centrum Partij en de daarvan afgesplitste partij Centrum Democraten, er niet in geslaagd een zetel te bemachtigen. Ook bij elkaar opgeteld blijft het aantal stemmen met + 48.000 onder de kiesdeler.

Intussen duren de onderlinge en interne conflicten in CP en CD, die mede tot het verkiezingsechec hebben geleid, voort.

Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 27

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD 3e kwartaaloverzicht 1985

Auteur:

Jaar:

1985

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

RECHTS-EXTREMISME

In Nederland zijn diverse extreem-rechtse cq rechts-extremistische groeperingen actief, die moeten worden onderscheiden naar de wijze waarop zij zich politiek manifesteren en naar de basisprincipes die achter deze politiek schuil gaan.

Het Consortium De Levensboom

De functie, die het Consortium zich heeft toebedacht is binnen het Nederlandse nationaal-socialistische politieke spectrum te fungeren als een soort Romeinse Curie. Vanwege de verdeeldheid binnen extreem-rechts Nederland heeft het Consortium deze functie tot nu toe echter niet waar kunnen maken. De leidinggevende figuren van de Viking Jeugd hebben begin 1985 de Viking Jeugd opgeheven om de rol van jongerenorganisatie van het Consortium te gaan spelen.

De beweging Consortium Jongeren is evenwel niet van de grond gekomen. Tot nu toe
verschijnen nog wel maandelijks 400 exemplaren van het blad “Manuscripten” van het Consortium. Door gebrek aan geld zal de beperkte invloed die mevrouw ROST van
TONNINGEN nog had binnen het rechts-extremistische politieke spectrum verder afnemen. Inmiddels trachten enkele “jongeren” opnieuw de Viking Jeugd op te richten als onafhankelijke organisatie.

Lees verder in het kwartaalbericht

Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 18 tm 20

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD 1e kwartaaloverzicht 1985

Auteur:

Jaar:

1985

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave:

Beschrijving:

RECHTS-EXTREMISME

De Centrum Partij

Na het vertrek van drs H. JANMAAT uit de Centrum partij werd geconstateerd, dat de situatie binnen de partij zich kenmerkte door inactiviteit. In de periode oktober-december 1984 heeft zowel bij de leiding als bij de leden een herbezinning op en inventarisatie van de toekomstmogelijkheden van de Centrum Partij plaatsgevonden. Men besteedt nu aandacht aan het nieuwe gezicht van de partij, omdat men uit tactische overwegingen af wil van het single-issue-imago van de immigranten- problematiek.

Bij de CP wordt thans gewerkt aan de scholing van het toekomstige kader en aan
de interne structuurvorming- en uitbouw van de partij. Met vereende krachten wordt daarnaast gewerkt aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 1986. Over het resultaat daarvan is men optimistisch, al zijn er ook strubbelingen over de invulling van de
kandidatenlijst.

Lees verder in het kwartaalbericht

Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen

Bijzonderheden: Extreem rechts blz 19 tm 20

PDF

Download deze publicatie als PDF.

BVD 3e kwartaaloverzicht 1984

Auteur:

Jaar:

1984

Taal:

Aantal blz:

Soort Uitgave: