Michiel Alexander Bos (1967) is bijna tien jaar actief op de uiterst rechter flank van de Nederlandse politiek. Hij begon zijn carrière bij de CD en de CP’86 en houdt zich tegenwoordig voornamelijk bezig met het in kaart brengen van zijn politieke tegenstanders.
In 1989 is Michiel Bos lid van de CD van Janmaat. Hij haalt twee mede-CD’ers (Constant Kusters en John van Campfort) over om samen met hem lid te worden van de CP’86. Na twee jaar gewoon lidmaatschap wordt Bos in 1991 echt actief voor deze partij. De CP’86 heeft dan net een flinke ruk naar rechts gemaakt met de toetreding van het Jongeren Front Nederland onder leiding van Stewart Mordaunt. Samen met hem komt een flinke groep jongeren de partij binnen.
Michiel Bos slaat samen met Constant Kusters aan het organiseren. Zij zijn beiden aanwezig bij de oprichting van de kring Nijmegen van de partij (noot 1) en richten vervolgens in mei 1991 zelf de kring Arnhem. Michiel Bos wordt voorzitter en Constant Kusters secretaris.
De kring Arnhem groeit onder leiding van Kusters en Bos als kool en is in het begin van de jaren negentig een bolwerk van activiteit. De ene folderactie na de andere vindt plaats en verder treedt men regelmatig gewelddadig op tegen (linkse) tegenstanders. Met name het zogenaamde ‘Nationalistisch Jongeren Treffen’ mondde tweemaal uit in geweld en arrestaties.
In 1992 werd met ongeveer zestig rechts-extremistische jongeren een poging ondernomen een Multicultureel Festival aan te vallen. Er werden diverse aanwezigen gearresteerd wegens verboden wapenbezit. Een jaar later arresteert de politie diverse aanwezigen van het Jongerentreffen wegens het brengen van de Hitlergroet en het molesteren van een zwarte man. Diverse leden van de kring komen met justitie in aanraking wegens geweldpleging en verboden (vuur)wapenbezit.
Ondanks dit alles loopt de kring op rolletjes tot de verkiezingen van 1994. Dat jaar behalen de extreem-rechtse partijen 88 gemeenteraadszetels en drie parlementszetels. Ondanks hooggespannen verwachtingen valt de uitslag in Arnhem tegen en weet alleen de CD een zetel te behalen. Deze wordt bezet door heroïne-handelaar Henny Selhorst. De lijsttrekker van de CP’86, Constant Kusters, kan zijn teleurstelling kennelijk moeilijk verwerken en besluit in te gaan op een aanbieding om fractie-assistent van de CD’er Selhorst te worden. Aangezien de CD door de CP’86 gezien wordt als een partij van halfzachte verraders en Selhorst bovendien een bekende dealer is in Arnhem, maakt Kusters zich hiermee dermate impopulair dat hij uit de CP’86 wordt gegooid. Overigens verlaat Kusters na korte tijd ook de CD, vanwege de drugsactiviteiten van Selhorst en richt het nazistische Jongeren Front Nederland ’94 op.
Hierna lijkt Michiel Bos er in de kring Arnhem even alleen voor te staan, maar hij krijgt hulp van Marcel Rüter, die vlak daarvoor lid is geworden van de CP’86. Beiden bouwen ze de kring verder uit en beginnen het lokale blaadje ‘Arnhem’s Glorie’. De kring wordt na het in elkaar storten van de kring Nijmegen overigens omgedoopt in kring Gelderland. Bij kringvergaderingen, die meestal bij Michiel Bos worden gehouden, zijn doorgaans ongeveer 15 actieve leden aanwezig.
In 1994 begint Michiel Bos het Studentenfront Nijmegen. Bos presenteert het als een partijonafhankelijke studenten-adviesorganisatie die uitsluitend adviseert om contact op te nemen met, dan wel lid te worden van de CP’86. Deze organisatie onderneemt diverse folder- en plakacties in Nijmegen. De pamfletten behandelen typische CP’86-thema’s: tegen de multiculturele samenleving, anti-GroenLinks en anti-Islam.
Er zijn mogelijk meer personen betrokken (geweest?) bij het SFN, maar Michiel Bos is de drijvende kracht. Op elk pamflet staan zijn postbus en telefoonnummer, andere contactpersonen blijken pseudoniemen te zijn en een linkse vrouw die in 1997 een proefpakket van het SFN opvraagt krijgt een kaartje van Michiel Bos met een tekening van een persoon aan een galg.
Wanneer de CP’86 in 1995 en 1996 demonstratie na demonstratie organiseert is Bos bijna altijd van de partij. Bij een verboden demonstratie in Apeldoorn, die hij mede op poten zet, wordt hij gearresteerd. Een half jaar later wordt hij weer gearresteerd, nadat een groep extreem-rechtse activisten een poging heeft ondernomen om een congres van GroenLinks te verstoren. Aanvankelijk worden deze activisten met rust worden gelaten, maar nadat Constant Kusters een cameraman in het gezicht heeft geslagen pakt de politie ze allemaal op. Bos krijgt wegens een poging het congres te verstoren een boete van honderd gulden. In 1996 is Bos aanwezig op twee legale demonstraties van de CD en de CP’86 in Zwolle en Leerdam. Beide keren is hij lid van de ordedienst onder leiding van Martijn Freling.
Eind 1996 knalt de CP’86 uit elkaar. Michiel Bos lijkt niet echt een keuze te kunnen maken tussen de nazistische vleugel onder leiding van Martijn Freling en de Volksnationalistische vleugel van Beaux, Hoogstra en De Boer. Er gaan na de scheuring geruchten dat Bos, net als zijn collega Johan van Enk van ODIN (zie verderop), zich aan heeft gesloten bij de nazistische Freling-vleugel die vanaf november 1996 de CP’86 heeft overgenomen. In het voorjaar van 1997 wordt het telefoonnummer van Bos dan ook genoemd als contactadres voor het Gewest 2 (Gelderland). In de zomer heeft hij het zelfs geschopt tot contactpersoon van de Gewesten 1 en 2 (Noord- en Oost-Nederland). Tegelijkertijd wordt hetzelfde telefoonnummer echter genoemd als contacttelefoon voor de kring Gelderland van de Volksnationalisten Nederland (de Beaux/Boer/Hoogstra-vleugel). Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 1998 lijkt hij helemaal de weg kwijt te zijn en zet een ondersteunende handtekening op de steunlijst van de nazistische Nederlandse Volksunie (NVU).
Michiel Bos is sinds de splitsing van de CP’86 eigenlijk maar voor twee organisaties langere tijd actief. Ten eerste is hij van 1997 tot en met 1999 contactpersoon Oost-Nederland van Voorpost. Hij lijkt hiermee zijn voormalig Arnhems maatje Marcel Rüter te volgen. In februari 1998 is Bos dan ook aanwezig bij een bijeenkomst van de studiedienst “Studie, Opbouw en Strijd” onder leiding van Rüter. Die organiseert die middag een aantal lezingen rond het thema “Volk, Gemeenschap en Nationalisme”. Ten tweede verspreidt het SFN in 1997 en 1998 met enige regelmaat folders met zijn postbus en telefoonnummer als contactadres.
Een andere activiteit die hij blijft ontplooien is het in kaart brengen van politieke tegenstanders (het zogenaamde anti-antifawerk). Bos doet dit al sinds jaar en dag en draaft hiervoor op bij elke extreem-rechtse activiteit waar hij linkse tegenstanders verwacht.
Spion Michiel
In 1994 begint Michiel Bos met het in kaart brengen van linkse tegenstanders. In november vindt er in Arnhem een proces plaats tegen deelnemers aan een demonstratie van het nazistische ANS. Michiel Bos observeert met enkele collega’s de linkse demonstranten die voor de deur van het gerechtsgebouw staan. Enkele maanden later zet hij in het Gelderse provinciehuis wederom zijn tegenstanders op de foto tijdens een verkiezingsbeurs waar ook enkele rechts-extremistische partijen aan deelnemen. Datzelfde jaar wordt de Stichting Onderzoeks- Documentatie en Informatie- Netwerk (ODIN), de spionnenclub van de CP’86, opgericht. Michiel Bos wordt een belangrijke kracht van deze club en organiseert onder andere een ODIN-vergadering in Arnhem in juli 1995. Enkele maanden daarvoor bestelt hij een Kafka-Nieuwsbrief. Na niks ontvangen
te hebben stuurt hij een bedankkaartje. Deze inlichtingen-activiteiten leiden in 1996 tot een brochure over anti-fascisten in Arnhem: “Arnhems Gajes”. In negen pagina’s worden de resultaten van nijver spitwerk in de registers van de Kamer van Koophandel gepresenteerd, maar veel meer weet ODIN niet te melden. Een jaar later wordt ODIN opgeheven, maar gaat Michiel Bos door met zijn inlichtingenactiviteiten. Hij lijkt zich overigens niet alleen op Nederland te richten. In november 1997 duikt hij op in Antwerpen bij een nazi-demonstratie waar eerherstel voor vrijwilligers van de Waffen-SS wordt geëist. Bos is hier samen met een delegatie van de CP’86 en het ANS en probeert mogelijk ook hier tegendemonstranten in kaart te brengen.
In november 1997 is hij met een delegatie van de VNN (Volksnationalisten Nederland) aanwezig op een bijeenkomst van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) over extreem-rechtse politiek. Het CIDI organiseert die dag een discussie over de dreiging van extreem-rechts. Enkele VNN’ers proberen deel te nemen aan de discussie, maar verlaten de zaal bij het verschijnen van een persfotograaf. Michiel Bos bevindt zich hier in gezelschap van Johan van Enk, die zich de afgelopen jaren ook voornamelijk bezig heeft gehouden met anti-antifa. Twee maanden later zijn Van Enk en Bos aanwezig bij het laatste partij-congres van de CP’86. Hier proberen ze zonder veel succes linkse tegenstanders op te sporen.
In 1999 wordt Bos in gezien terwijl hij in Nijmegen vanuit zijn auto foto’s maakt van een demonstratie tegen de NAVO-bombardementen in Joegoslavië.
Diverse linkse personen en organisaties in de regio Gelderland-Oost zijn door Bos in de loop der jaren telefonisch lastig gevallen. Zo probeerde hij regelmatig onder pseudoniem informatie los te krijgen. Bij gebrek aan serieuze extreem-rechtse partij-activiteit lijkt dit momenteel het belangrijkste werkterrein van Bos te zijn.
Noot 1: – De kring Nijmegen wordt in 1991 opgericht door Daniël Hermsen en John van Campfort om een jaar later te ontsporen in aanslagen onder de naam Nijmeegs Bevrijdingsfront. In november 1993 wordt een flink deel van de kring Nijmegen van de CP’86 gearresteerd en worden uiteindelijk zeven van hen veroordeeld voor deelname aan het Bevrijdingsfront.
