Home » Publicaties » Ineke van der Valk

Ineke van der Valk

Filter

Publicaties

7 resultaten

Monitor Moslimdiscriminatie 3e rapportage

Online beeldvorming over moslims en islam
Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
188
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Uitkomsten van onderzoek laten steeds opnieuw in vele varianten en toonaarden zien dat de islam en moslims in Nederland maar moeilijk geaccepteerd worden. Dat komt onder meer naar voren in de resultaten van onderzoek naar discriminatie-ervaringen van Turks-Nederlandse en Marokkaans-Nederlandse jongeren en in de uitkomsten van onderzoek naar de mate van acceptatie van moslims. Veel jonge mensen van Turkse of Marokkaanse achtergrond hebben het gevoel niet bij de Nederlandse samenleving te horen. Ze voelen zich buitengesloten en afgewezen. Ze worden niet gezien als individuen, maar als Turken, Marokkanen of moslims d.w.z. als een afwijkende groep. Ze voelen zich anders behandeld op
vele terreinen van het dagelijks leven. Ze voelen zich vertekend weergegeven in de pers. Veel jonge mannen hebben te maken met etnische profilering door de politie. Zij noemen het ongunstige klimaat ten opzichte van etnische minderheden als de voornaamste reden waarom ze zich steeds meer identificeren met hun gemeenschap van herkomst en met hun geloof. Bij elkaar genomen geven de resultaten van de studie waarin dit naar voren komt een duidelijke indicatie dat ervaringen van discriminatie een rode draad vormen in het leven van deze jongeren. Eén zo’n vorm van discriminatie is islamofobie. Islamofobie manifesteert zich op verschillende terreinen en in veel sectoren van de samenleving, in ronduit gewelddadige praktijken en in gewone intermenselijke communicatie.

Bijzonderheden: Hoofdstuk twee gaat over moslimdiscriminatie in de politiek. Er wordt een overzicht gegeven van extreemrechtse groepen die zich in de onderzoeksperiode actief inzetten om moslims te discrimineren.

Incidenten bij moskeeën: risico en bescherming

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
66
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Dit onderzoeksverslag gaat over risico en bescherming in verband met discriminatoire incidenten bij moskeeën. Uit het boek ‘Islamofobie en Discriminatie’1 kwam al naar voren dat het bredere beeld van toenemende islamofobie in Nederland samenging met het vaker voorkomen van geweld en incidenten bij moskeeën. Het aantal geregistreerde gevallen liet een continuïteit zien met periodes waarin het piekte, afhankelijk van de omstandigheden. Dit was bijvoorbeeld het geval na de aanslagen op het WTC in New York op 11 september 2001 en na de moord op van Gogh in november 2004. In 2014 werden voor het eerst moskeeën zelf gevraagd naar hun ervaringen op dit gebied.2 Gecombineerd met de gegevens uit andere bronnen hadden we hiermee weliswaar geen compleet maar wel een aannemelijk beeld over discriminatoire agressie en geweld tegen moskeeën in Nederland. Dit beeld is samengevat als volgt. Van de naar schatting 475  moskeeën in Nederland heeft meer dan een derde (39 %) in de afgelopen tien jaar te maken gehad met één of vaak meerdere voorvallen van discriminatoire agressie en geweld. Vernieling, bekladding met discriminatoire leuzen, (pogingen tot) brandstichting, dreigbrieven en het ophangen van een varkenskop behoren tot de meest voorkomende incidenten. Een deel van deze moskeeën maakte zulke incidenten
minstens jaarlijks of zelfs vaker mee. 30% van de moskeeën heeft geen voorvallen van discriminatoire agressie en geweld meegemaakt. Van 29% van de moskeeën is niet bekend of zij dit soort ervaringen hebben gehad.

Bijzonderheden: Dit onderzoek maakt deel uit van het project Monitor Islamofobie. Extreemrechts op blz 25 - 37

Monitor Moslimdiscriminatie

Jaar:
2015
Taal:Aantal blz:
131
Soort Uitgave:
Beschrijving:

In het rapport ‘Monitor Moslim Discriminatie’ brengt Dr. Ineke van der Valk gegevens bijeen over de stand van zaken rond islamofobie en de discriminatie van moslims. Het aantal meldingen bij antidiscriminatie voorzieningen en de politie is laag, er verschijnen weinig berichten over in de media maar onderzoek naar discriminatie van moslims toont hoge waarden van zowel ervaren discriminatie als objectief gemeten discriminatie door de jaren heen.

Ineke van der Valk maakte voor het onderzoek gebruik van nationaal en internationaal onderzoek, data van antidiscriminatie-organisaties en uitkomsten van eigen empirisch onderzoek. Met name discriminatoire incidenten bij moskeeën en de situatie in het middelbaar onderwijs stonden in het onderzoek centraal.

Bijzonderheden: In hoofdstuk 4 staat de PVV centraal. Daarnaast wordt hier ingegaan op de groeiende rol van extreemrechtse groepen.

Moskeebestuurders aan het woord

Voorlopig verslag van een onderzoek naar agressie tegen moskeeën
Jaar:
2014
Taal:Aantal blz:
18
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Er zijn in Nederland naar schatting ongeveer 450 – 475 moskeeën voor de rond 850.000 burgers van islamitische afkomst, waaronder 38% Turken en 31% Marokkanen.1 Rond de 40% van deze burgers bezoekt naar schatting daadwerkelijk de moskee.2 De moskee wordt relatief minder bezocht door vrouwen en door hoger opgeleide moslims. De helft van de moskeeën wordt beheerd door Turkse organisaties: ISN (Diyanet): 143, Süleymanli’s: 48, Milli Görüs: 25. Een derde van de moskeeën in Nederland wordt beheerd door Marokkaanse besturen en 10% door Surinaamse: 41 Soenni en 11 Ahmadijjia. Het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) is de landelijke koepel van moskee organisaties die namens hen de officiële gesprekspartner is van de Nederlandse overheid. Bijna de helft van alle moskeeën is te vinden in de Randstad waar relatief veel moslims wonen. Veel moskeeën zijn van oudsher gevestigd in gebouwen die voorheen een andere functie hadden zoals een bedrijfsruimte, schoolgebouw of kerk. De kerken willen echter niet langer dat hun gebouw een moskee wordt.3 De Nederlandse moskeeën vervullen verschillende functies. Er wordt gebeden en ze dienen als ontmoetingsplek waar bovendien allerlei sociale activiteiten plaats vinden, van taallessen tot huiswerkbegeleiding en educatieve activiteiten voor vrouwen. De moskeeën nemen steeds vaker deel aan het publieke debat en ze organiseren steeds vaker sociale activiteiten. Dat gebeurt door ongeveer twee derde van de moskeeën, die meestal een jong bestuur hebben en veel jonge bezoekers.4 Vooral deze moskeeën dragen belangrijk bij aan integratieprocessen van moslims in de samenleving. In geld uitgedrukt vertegenwoordigt de sociale bijdrage van de moskeeën in de vorm van vrijwilligerswerk naar schatting 150 miljoen euro per jaar.5

Islamofobie en discriminatie

ISBN:
978 90 8555 058 7
Jaar:
2012
Taal:Aantal blz:
160
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Op 22 juli 2011 richtte een Noorse islamofobe rechtsextremist1 een bloedbad aan onder jonge sociaaldemocraten op het eiland Utoya bij Oslo. Er vielen tientallen doden en gewonden. Ook plaatste hij bommen bij Noorse regeringsgebouwen waarbij eveneens doden vielen. De dader handelde uit ideologische motieven: hij wilde een einde maken aan de islamisering van Noorwegen en degenen die hij daarvoor verantwoordelijk hield treffen. Zijn aanslag was politiek van karakter. Hij richtte zich niet alleen tegen een jonge multiculturele generatie en het toekomstige partijkader onder hen, maar evenzeer tegen de instellingen van de Noorse democratie, tegen de basiswaarden van diversiteit en openheid.2 Voor zover bekend verrichtte de schutter zijn daden als eenling. Wel maakt hij in zijn motieven en standpunten deel uit van een breder, vooral virtueel netwerk dat zich richt tegen islam/moslims. Dit blijkt onder meer uit het door hem opgestelde en breed verspreide manifest met zijn vele verwijzingen. Het gaat hier om een islamofobe ideologie die wereldwijd door veel mensen en bewegingen wordt gedeeld en verspreid, vooral via de nieuwe media. Een belangrijk deel van deze (virtuele) beweging wijst niet alleen naar de islam/moslims bij de constructie van een vijandbeeld, maar houdt daarnaast de sociaaldemocratie verantwoordelijk voor de vermeende islamisering van Europa. Deze ideologie komt in verschillende varianten voor. Er zijn extremistische versies, extreme versies en gematigde varianten.

In en uit extreemrechts

Jaar:
2010
Taal:Aantal blz:
134
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Deze rapportage gaat over jongeren en jongvolwassenen die betrokken zijn geraakt in extreemrechtse bewegingen en er vervolgens weer uitstapten. Het is tot stand gekomen op basis van onderzoek waarin de eigen levensverhalen van de betrokkenen een centrale plaats innemen. Het extreemrechtse veld in Nederland is de afgelopen decennia aan grote verandering onderhevig geweest. Terwijl extreemrechts zich in de jaren tachtig en negentig grotendeels via politieke partijen manifesteerde, kwam deze politieke oriëntatie het afgelopen decennium vooral
tot uiting op internet en daarnaast op een meer diffuse wijze in straatactivisme.

AFS Monitor Racisme & Extremisme

Negende rapportage
ISBN:
978 90 8555 043 3
Jaar:
2010
Taal:Aantal blz:
254
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Dienen politici zich voor hun uitspraken over etnische of religieuze
minderheidsgroepen voor de rechter te verantwoorden? Of dient deze
verantwoording zich uitsluitend in het publieke debat te voltrekken?
Deze vraag kan ook worden opgeworpen voor tekenaars van spotprenten,
columnisten of cabaretiers. Het gaat hier om een belangrijke maatschappelijke
kwestie: waar eindigt de grens van de vrije meningsuiting
en begint die van het verbod op discriminatie?
Die grens is niet statisch, maar afhankelijk van tijd, plaats en omstandigheden.
In Nederland speelt deze botsing van grondrechten nadrukkelijk
bij de juridische vervolging van pvv-voorman Geert Wilders. Begin
2010 is die vervolging door het Gerechtshof Amsterdam bevolen. De
rechtszaak is van groot belang voor het vaststellen van de grens tussen
beide grondrechten in Nederland, maar is niet allesbepalend. Eveneens
speelt mee dat Nederland zich aan internationale mensenrechtenverdragen
heeft gecommitteerd en zich dient te houden aan het Grondrechtenhandvest
van de Europese Unie.
Verwant aan deze discussie is het zoeken naar en vaststellen van de
grens tussen slachtoffer en dader bij incidenten waarin racisme of discriminatie
een rol speelt. In de praktijk van alledag blijkt rolwisseling
gemakkelijk te kunnen plaatsvinden. Moslims kunnen slachtoffer zijn
van islamofoob geweld, maar radicale moslims kunnen tevens dader zijn
van terroristische misdrijven. Soms plegen extreemrechtse jongeren geweld,
doordat zij vroeger slachtoffer zijn geweest van allochtoon geweld.
In het eerdergenoemde voorbeeld van Geert Wilders geldt deze dubbele
rol in het bijzonder. Als verdachte van onder meer haatzaaien tegen moslims
is hij tevens slachtoffer van bedreigingen tegen zijn persoon die een
al jarenlang durende 24-uursbeveiliging noodzakelijk maken.

Lees verder in de monitor