Dit jaar nemen maar liefst twintig partijen deel aan de gemeenteraadsverkiezing in Rotterdam. In ons onderzoek naar de kandidaten vallen twee partijen op. Beiden zijn Rotterdamse nieuwkomers, de PVV en Jezus Leeft.
Dit is een eerste deel van een reeks korte artikelen over de gemeenteraadsverkiezingen van 2018.
Jezus Leeft
De orthodox-christelijke partij Jezus Leeft neemt het leven van Jezus als politiek voorbeeld. “Als we met elkaar Jezus gaan volgen wordt alles beter!” stelt de partij die in dertien gemeenten een gooi naar een zetel doet. In het zeer korte programma van de partij wordt gesteld dat vluchtelingen welkom zijn, maar alleen op tijdelijke basis. Jezus Leeft wil dat alles in werking wordt gezet “om vluchtelingen weer terug te laten keren naar eigen land.”
Dit punt zal de enige Rotterdamse kandidaat Wim Kleen (1972) bekend in de oren klinken. Kleen was in 1998 kandidaat voor de Centrumdemocraten (CD) bij de deelraadsverkiezing in Rotterdam-Feijenoord. Partijleider Janmaat is op dat moment al door de rechter veroordeeld wegens aanzetten tot haat en de CD is een partij in verval. Toch zet Kleen zich (samen met zijn huidige vrouw) nog in om van deze extreemrechtse partij een succes te maken. Tevergeefs, de CD keert na deze verkiezingen in vrijwel geen enkele gemeenteraad terug wat ook een einde maakt aan de politieke loopbaan van Wim Kleen.
Nu maakt Kleen een doorstart. Hij wil zijn politieke ideeën vertolken bij Jezus Leeft. De Rotterdamse lijsttrekker blijkt volgens zijn Facebook-profiel ook sympathie te hebben voor Forum voor Democratie en de PVV.
De PVV
De PVV-campagne in Rotterdam startte al op 14 december. Op die dag presenteerde Wilders Géza Hegedüs (1962). Hij zou de onberispelijke lijsttrekker moeten zijn die de strijd met Leefbaar Rotterdam aan moest gaan voeren. Na de publicatie van ons artikel over de politieke achtergrond van Hegedüs werd hij echter direct de laan uit gestuurd. Hegedüs liet aan het NRC weten verbaasd te zijn over deze gang van zaken. Hij had beter kunnen weten. Ruim twee weken voor zijn lancering als lijsttrekker had Onderzoeksgroep Kafka telefonisch contact met Hegedüs over zijn ambities bij de PVV. Dat wij zijn politieke achtergrond zouden blootleggen lag dan ook voor de hand.
Patriottisch Front
De nieuwe PVV-lijsttrekker Maurice Meeuwissen (1969) kennen we niet van andere politieke organisaties. Zijn social-media profielen heeft hij verwijderd danwel afgeschermd. Daarom blijft Meeuwissen voor ons een onbekende. Net als de rest van de kandidatenlijst valt er niet meer over hem te zeggen dat het een typisch PVV’er is.
Een opvallende kandidate is de lijstduwer Elisa den Boer uit Pernis. Dat Den Boer met haar twaalfde plek op de kandidatenlijst niet in de gemeenteraad terecht zal gaan komen ziet ze zelf ook wel in. Ze verdeelt haar politieke energie dan ook over meerdere organisaties. Den Boer is ook nog actief bij het Patriottisch Front, een kleine organisatie die zichzelf politiek plaatst in de hoek van Erkenbrand. Het Patriottisch Front heeft de ambitie zich om te vormen tot een partij en heeft de interesse van de extreemrechtse politieke veteraan Marcel Hoogstra (1966) uit Rotterdam. Hoogstra zegt in november 2017 op een bijeenkomst van het Patriottisch Front aanwezig te zijn geweest. Na de PVV demonstratie in Rotterdam complimenteert hij Den Boer vanwege het “goed gemêleerde gezelschap”, doelend op de aanwezigheid van activisten van de NVU, Voorpost, Identitair Verzet en andere extreemrechtse organisaties op de demonstratie.
Elisa den Boer is een van de Facebook-beheerders van de ‘secret group’ (553 leden) van het Patriottisch Front. Deze geheime pagina is opgestart vanwege de groei van de organisatie. Het is de bedoeling dat hier mededelingen, nieuws en “samenwerkingsverbanden met andere groepen en toekomstige acties” worden gemeld, zonder dat politieke tegenstanders hier kennis van kunnen nemen. Den Boer roept in deze groep de leden op om op haar te stemmen en naar de PVV demonstratie in Rotterdam te komen. Onder haar beheer wordt hier onder meer een antisemitische afbeelding geplaatst, waarop een stereotype joodse man als ‘veroorzaker’ van de multiculturele samenleving is te zien. Ook worden er verschillende extreemrechtse scheldpartijen in de geheime groep geplaatst. Op haar persoonlijke Facebook-profiel liket Den Boer radicale groepen zoals Britain First en Dutch Defence League en heeft ze vriendschappen met zeer radicale personen als de voormalig Voorpost actieleider Luc Vermeulen uit Vlaanderen (1943) en voormalig CP’86 kandidaat Eddy Beem (1956).
Bij de verkiezingen in Rotterdam is een krachtmeting tussen het gevestigde Leefbaar Rotterdam en nieuwkomer de PVV ontstaan op rechts. Er zijn veel kruisbestuivingen tussen deze concurrerende partijen geweest de laatste jaren. Bij de PVV staan nu twee volksvertegenwoordigers van Leefbaar Rotterdam kandidaat. Marjan Gonsalvez (1961) en Norbert Swaneveld (1966) zijn beiden lid van de gebiedscommissie in IJsselmonde. Ze werden in 2014 namens Leefbaar Rotterdam verkozen. Op sociale media lijkt hun band met de mensen van Leefbaar Rotterdam nog altijd sterk. Marjan Gonsalvez legt daar ook lijntjes naar mensen van extreemrechtse actiegroepen zoals Pegida Nederland en Voorpost. Ze geeft ook aan dat ze Pegida Nederland “leuk” vindt en doet hetzelfde met het Vlaams Belang.
Bij Leefbaar Rotterdam is het aantal kandidaten dat een officiële betrokkenheid bij de PVV had nog veel hoger. We tellen twaalf kandidaten die een zichtbare betrokkenheid bij de PVV gehad hebben. Hierbij zijn PVV-senator (tot 2015) Ronald Sorensen (1947) en PVV-Statenlid (tot 2014) John van Assendelft (1954) de meest prominente voorbeelden.
Aanvulling 29 maart 2018
PVV van nul naar een zetel
Jezus Leeft behaalt geen zetel