In 1986 wordt de Centrumpartij failliet verklaard na processen en veroordelingen tot het betalen van schadevergoedingen wegens verkiezingsfraude. Het partijkader gaat echter onmiddellijk verder als Centrumpartij ’86, al snel CP’86. De partij functioneert naast de afgesplitste CD van Hans Janmaat en verschilt inhoudelijk niet van die partij. Door boegbeeld Janmaat wist de CD echter de CP’86 langzaam maar zeker te verdringen uit de politiek. Dat veranderde toen begin jaren negentig een grote groep neonazi’s zich collectief aanmeldde voor de CP’86. Zij kregen grote invloed op de partijlijn en het bestuur en wisten de partij in 1994 in verschillende gemeentes een zetel te bezorgen. Ook zorgde deze neonazi’s voor een reeks aan gewelddadige acties, demonstraties en vechtpartijen.
Dat leverde zoveel spanningen op dat de partij in 1996 scheurde. de neonazi’s wisten de partij formeel in handen te houden. Zonder veel succes overigens. Door grootschalig drugsgebruik en financiële problemen viel de partij in de periode die daarop volgde verder uit elkaar. Toen de rechtbank in 1998 een partijverbod uitsprak vanwege de langdurige reeks van geweldsincidenten, was de partij feitelijk al opgehouden te bestaan. De laatste bestuursleden deden daarna formeel het licht uit en schreven de partij uit bij de Kamer van Koophandel.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021 doet de nieuwe partij “Wij zijn Nederland” mee in een klein aantal kieskringen. Het partijtje is afkomstig uit de extreemrechtse beweging in Nederland en presenteert zichzelf als vertegenwoordiger van de protestbeweging tegen de coronamaatregelen. Diverse kandidaten en ondersteuners hebben een extreemrechtse achtergrond. Op 21 juni 2020 strijkt een… Lees verder
“Eigen Volk Eerst”! “Vlaardingen Nederlands & Vrij”, “Stop Islamisering”. De bevolking van Vlaardingen wordt in de campagnetijd ineens opgeschrikt door schreeuwende rood-wit-blauwe borden met deze teksten van een nieuwe extreemrechtse partij. Bij een andere partij, ONS Vlaardingen zien we wat oude bekenden onder meer van de neonazipartij CP’86. Dit is een zesde deel van een… Lees verder
De Fortuynistische partij Forza! Nederland wordt in 2004 officieel opgericht in Hoofddorp. Het partijtje is in 2003 ontstaan als afsplitsing van de LPF. Bij de gemeenteraadsverkiezingen kan er in Velsen, Castricum en Nissewaard op deze partij worden gestemd. Dit is een vijfde deel van een reeks korte artikelen over de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. In de… Lees verder
In Flevoland neemt de PVV in Almere, Lelystad en Urk deel aan de gemeenteraadsverkiezingen. In Almere krijgt de PVV concurrentie van een Fortuynistiche partij met omstreden kandidaten. En in Lelystad vinden we bij twee lokale partijen kandidaten met een verleden bij de Centrumpartij en CP’86. Dit is een tweede deel van een reeks korte artikelen… Lees verder
Dit jaar nemen maar liefst twintig partijen deel aan de gemeenteraadsverkiezing in Rotterdam. In ons onderzoek naar de kandidaten vallen twee partijen op. Beiden zijn Rotterdamse nieuwkomers, de PVV en Jezus Leeft. Dit is een eerste deel van een reeks korte artikelen over de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Jezus Leeft De orthodox-christelijke partij Jezus Leeft neemt… Lees verder
Sinds 2013 zijn politieke partijen verplicht jaarlijks alle giften vanaf € 4500 openbaar te maken. Uit het jaaroverzicht van 2015 blijkt de PVV € 108.000 van de David Horowitz Foundation te hebben gekregen. En twee keer € 4500 van een aanvankelijk anonieme donateur uit Nederland. Geen enkele andere Nederlandse donateur schenkt zo’n groot bedrag. Deze… Lees verder
Nederlandse Black Metal platenlabels verkopen nazi-propaganda Het is zondag 31 januari 2016. Op het podium Musicon in Den Haag staan Cultus, Black Command en Blackdeath. De eerste twee bands zijn afkomstig uit Nederland, de derde is een Russische Black Metal-band. Alle drie de Metal-groepen hebben in meer of mindere mate een extreemrechts verleden als band…. Lees verder
Gaat Europa Rechts af? Voor de Europese verkiezingen van 22 mei 2014 hebben zich enkele kandidaten en partijen aangemeld met een rechtse tot extreemrechtse signatuur. De Europese Unie is niet populair in deze kringen, deels vanwege nationalistische sentimenten, maar ook vanuit onderbouwde argumenten en democratische afwegingen. Het is eigenlijk tegenstrijdig om je verkiesbaar te stellen… Lees verder
Capelle aan den IJssel In deze Rotterdamse satellietgemeente is Leefbaar Capelle de grootste partij die met drie wethouders in het bestuur zit. Wethouder Dick van Sluis (1965) is bovendien de voorzitter van zijn oude partij Leefbaar Rotterdam die zich steeds meer op de PVV-lijn oriënteert. Joost Eerdmans (1971) is de tweede Capelse wethouder en ook… Lees verder
De langst bestaande extreemrechtse partij van Nederland, de Nederlandse Volks-Unie (NVU), doet in drie gemeentes mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Dat is bepaald niet voor het eerst, maar verrast misschien wel enigszins. Verrassend, omdat de partij sinds haar oprichting in 1971 met regelmaat heeft meegedaan aan verkiezingen zonder ook maar één keer een zetel… Lees verder
Utrecht Stad Vier jaar geleden lukte het Wim Vreeswijk (1950) niet om het Wilders-effect te verzilveren voor zijn Partij Vrij Utrecht (PVU). Hij had nog wel zo zijn best gedaan om op de PVV te lijken. Het Vlaams Belang drukte mooie pamfletten voor de PVU om het volk te bereiken. Vreeswijk probeert het dit jaar… Lees verder
Met het verschijnen van de eerste uitgave van het tijdschrift Alert! in 1997 verscheen ook de eerste ‘Onder de Loep’, het artikel dat onderzoeksgroep Kafka verzorgt. Na 15 jaar en bijna 60 afleveringen is het tijd voor een terugblik. Een kritische terugblik: hebben we het al die tijd gedaan zoals we wilden? Hadden de artikelen… Lees verder
Bij Parlementsverkiezingen presenteren partijen zich doorgaans met gelikte verkiezingsspotjes, veelkleurige promotiefolders met de speerpunten, uitgewerkte partijprogramma’s vol nobele plannen en websites waarop de kandidaten zich van hun beste kant laten zien. De Antifascistische Onderzoeksgroep Kafka keek eens wat beter naar de politici die nu kandidaat staan voor de Tweede Kamerverkiezingen. Daarnaast bekeken we de politieke… Lees verder
Er zijn ontelbare dromen, theorieën en strategieën waarin uiteen wordt gezet hoe je politieke ideeën zou kunnen verwezenlijken. Hoe je uiteindelijk je ideale maatschappij zou moeten bereiken. Het infiltreren van andere, politiek meer succesvolle organisaties is er daar één van. Extreemrechts heeft wat dat betreft een lange geschiedenis. Je moet toch iets als ambitieuze rechtsextremist…. Lees verder
Extreemrechts en wapens, dat lijkt een bijzonder ongelukkige, zo niet levensgevaarlijke combinatie. Vooral nu de Noorse massamoordenaar Anders Breivik en de Duitse seriemoordenaars van de Nationalsozialistische Untergrund (NSU) laten zien waar gewapende rechtsextremisten toe in staat zijn. En toch lijkt de Nederlandse overheid in de vorm van politie en AIVD het wapenbezit van Nederlandse rechtsextremisten… Lees verder
De rechtsextremist Anders Breivik heeft in Noorwegen een bomaanslag gepleegd en tientallen mensen vermoord. In een manifest waar hij zijn daad toelicht verwijst Breivik verschillende keren naar de politieke situatie in Nederland. Volgens de AIVD bestaat er weinig dreiging vanuit de Nederlandse extreemrechtse hoek. Is die constatering juist? Het vermoorden van (redelijk willekeurig gekozen) mensen… Lees verder
In dit artikel gaan we terugblikken op het afgelopen decennium. De reden daarvoor is dat er naar onze mening momenteel sprake is van een overgangsperiode, misschien zelfs wel het einde van een tijdperk. Bepaalde organisaties staan op het punt te verdwijnen, veel extreemrechtse activisten zijn de afgelopen periode afgehaakt. Tegelijkertijd is er een partij in… Lees verder
Combat 18 Nederland (C18 Nederland) is een onbekende, kleine en schimmige organisatie die in 1997 is opgericht. In navolging van C18 Engeland, waar de oorsprong van deze organisatie ligt probeert een wisselende groep Nederlanders het gedachtegoed van deze nazistische terreurorganisatie uit te dragen. Eén persoon vormt de rode draad, en de focus van C18 wisselt…. Lees verder
Volgens eigen zeggen werd Constant Kusters in 1989 actief binnen extreemrechts. Rond deze tijd viert hij dus zijn twintigjarig jubileum. Er zijn nog enkele Nederlandse rechtsextremisten die het twee decennia hebben volgehouden, maar veel zijn het er niet. Waar veel rechtsextremisten na korte of langere tijd afhaken vanwege de onderlinge ruzies, het geroddel en interne… Lees verder
Handel in extreemrechtse spullen is waarschijnlijk zo oud als de ideeën zelf, maar de afgelopen jaren is er sprake van een flinke groei geweest: Sieraden, T-shirts, cd’s, boeken en propagandamateriaal gaan in grote hoeveelheden over de toonbank. Daarmee voorzien de handelaren in een behoefte van zowel extreemrechts georiënteerde klanten, als van jongeren die actief zijn… Lees verder
De Heelnederlandse actiegroep Voorpost viert dit jaar haar eenendertigste verjaardag. In 1976 werd Voorpost opgericht in Vlaanderen. Het was een product van een onrustige periode binnen de Vlaams-nationalistische beweging. Gematigden en radicalen vlogen elkaar in die periode stevig in de haren. Dat leverde een aantal nieuwe extreemrechtse organisaties op, waaronder een nieuw partijtje, het Vlaams… Lees verder
Zaterdagavond 17 maart 2007 doet een arrestatieteam in Spijkenisse een opmerkelijke wapenvondst in een woning. Vuurwapens, munitie, kogelvrije vesten, een machinegeweer en verschillende spijkerbommen. Dat de bewoner van de woning, naziskinhead Arris de Bruin, een voorliefde voor wapens heeft is geen grote verrassing. Het is wel opmerkelijk dat iemand met een dusdanig gewelddadig profiel zo… Lees verder
Terwijl zaterdag 11 november extreemrechtse demonstranten door Zoetermeer (de Nederlandse Volksunie) en Middelburg (de Nationalistische Volks Beweging) lopen, organiseert een andere fascistische partij een ledencongres. De Nationale Alliantie (NA) viert hiermee haar driejarig bestaan. In een “keurige zaal” luisteren de aanwezigen naar het voormalig CP’86-bestuurslid Stewart Mordaunt en naar Ben van der Kooi. Van der… Lees verder
Een van de belangrijkste rechtse partijen in Nederland is uiteen gevallen. De mensen van de Lijst Pim Fortuyn (LPF) hebben zich over verschillende nieuwe partijen verdeeld. Ook uit de VVD zijn enkele rechtse Kamerleden gestapt voor nieuwe politieke initiatieven. Hoe moeten we deze nieuwe partijen duiden? Zijn ze extreemrechts? Als we alleen naar de partijprogramma’s… Lees verder
Eind oktober organiseerde de nazistische jongerenorganisatie Jeugd Storm Nederland (JSN, de opvolger van Soetermeer Skinhead Front) een feest in Rijswijk. De entree was €10,- die aan een pot voor politieke gevangen zou worden geschonken. Dat is geen groot nieuws. En de kans dat dit feest een spraakmakend karakter zou kunnen krijgen is bij JSN zo… Lees verder
Op 25 maart 2006 hebben dissidenten uit de Nationale Alliantie (NA) een nieuwe extreemrechtse partij opgericht. Het initiatief is Nationalistische Volks Beweging gedoopt. De Deense cartoonaffaire stond aan de wieg van deze scheuring. De kring Holland van de NA wilde op internet de confrontatie wel aangaan door antimoslim-cartoons te plaatsen, terwijl het hoofdbestuur veel terughoudender… Lees verder
De bewijslast tegen Van der Kooi berustte op een aantal verschillende zaken. Ten eerste is er een video-opname van een bewakingscamera van een half uur voor de brandstichting. Op die opname staat een man op een fiets. Deze man droeg een muts met oorwarmers (midden in de zomer) en had bovendien achterop zijn fiets een… Lees verder
De Nederlandse Volksunie (NVU) neemt in vijf gemeentes deel aan de verkiezingen. Niet eerder deed deze nationaal-socialistische partij in zoveel plaatsen mee. Van een groei bij de NVU is echter geen sprake. Nationaal Socialisme De NVU is een uitgesproken extremistische partij. Strenge rassenwetten, antisemitisme en een nationaal-socialistische eenheidsstaat maken deel uit van het gedachtegoed van… Lees verder
Nieuw Rechts is zoals de meeste extreemrechtse partijen in Nederland ontstaan uit een ruzie en een splitsing van een andere partij. Zo is Michiel Smit in 2003 uit Leefbaar Rotterdam gezet, onder andere wegens zijn aanhoudende contacten met het Vlaams Blok en de NNP. Al snel blijkt dat de eenmansfractie Smit de pretentie heeft een… Lees verder
Volgens een aloude traditie binnen extreemrechts is de Nationale Alliantie voortgekomen uit een afsplitsing van een andere extreemrechtse partij. Jan Teijn, NNP-lid en deelraadslid in Rotterdam Feijenoord, kreeg in het voorjaar van 2003 ruzie met de partijvoorzitter van de NNP. Aanleiding daarvoor was het verdelen van geld en Teyn’s handel in neonazistische cd’s. Deze ruzie… Lees verder
Midden jaren negentig waren gabbers hot news. De keiharde muziek, opzichtige kledingstijl, de grote hoeveelheden drugs, maar vooral de populariteit van de subcultuur zorgde voor grote mediabelangstelling. De publicaties gingen vaak over het negatieve karakter van de scene: het drugsgebruik, maar ook de vermeende extreemrechtse ideeën van Gabbers. Na de moord op Theo van Gogh… Lees verder
In maart van dit jaar zag een nieuw extreemrechts initiatief het licht, het comité “Nee tegen Turkije”. In het tempo waarmee de laatste tijd nieuwe extreemrechtse splinters worden opgericht is dat niet echt verbazingwekkend. Toch verdient deze club iets meer aandacht, vooral door de onverwacht samenwerkende groepen. Het comité “Nee Tegen Turkije” richt zich tegen… Lees verder
Op 10 juni kunnen de kiezers weer stemmen voor de leden van het Europese Parlement. Ook de extreem-rechtse partij Nieuw Rechts doet met 25 kandidaten mee. Een aantal van hen heeft een interessante achtergrond. Een deel is uit de LPF afkomstig, maar veel hebben er contacten gehad met veel radicalere organisaties zoals de NNP, het… Lees verder
Eindhoven, in het zuidoosten van Nederland, is al sinds jaren een plaats die veel extreem-rechts activisme kent. Begin jaren 90 was er in heel Nederland sprake van gestructureerde activiteiten van nazi-skinheads. Een van de actiefste groepen bevond zich toen in Eindhoven. Maar sinds de teruggang van extreem-rechts, vanaf 1998, is Eindhoven een vreemde eend in… Lees verder
Iedereen die een e-mailadres heeft kent het verschijnsel: spam. Spam is ongewenst toegestuurde e-mail, vaak met reclame voor pornosites, penisvergroting, viagra-pillen en goedkope leningen. Bijna al deze spam is afkomstig van onduidelijke Amerikaanse organisaties. Nederlandse spam is zeldzaam, maar bestaat wel degelijk. Bijzonder is dat ook extreemrechts er gebruik van maakt. Alsof ze zich met… Lees verder
Anderhalf jaar geleden verscheen in een van de uithoeken van het internet een onooglijke website met de titel Weerwolf Nederland. De site met informatie over vijanden van het nationaal-socialisme, was een initiatief van het Aktiefront Nationale Socialisten (ANS): “This site is to inform political soldiers about their enemies (…) Werwolf netherlands is a part of… Lees verder
Na de totaal mislukte verkiezingsdeelname aan de gemeenteraadsverkiezingen in 2002 probeerde de Nederlandse VolksUnie (NVU) ook dit jaar weer voldoende stemmen te krijgen voor een politiek podium. De partij deed op 11 maart mee aan de Provinciale Statenverkiezingen in Gelderland. Met ruim 1500 stemmen (0,2%) behaalde de partij precies voldoende steun voor 0,15 zetel. De… Lees verder
Daags voor de kerstdagen beleefde Leiden een Actie van AFA tegen Brigade M. Doel was de regionale band Brigade M, die oefent in een door de gemeente gesubsidieerde ruimte. Ook deze avond had de band de oefenruimte besproken, maar konden enkele tientallen antifascisten met een blokkade voorkomen dat de band de oefenruimte kon betreden. Wat… Lees verder
Het moet gezegd worden dat Emile Ratelband een enorme prestatie heeft geleverd met zijn verkiezingsdeelname. Binnen enkele dagen tijd heeft hij een goedgevulde kandidatenlijst in alle kringen ingeleverd gekregen. Hier waren meer dan 600 mensen bij betrokken. De andere kleine partijtjes hadden veel meer moeite om deze klus voor elkaar te krijgen en lieten allerlei… Lees verder
Amper drie maanden na de installatie van de regering-Balkenende is de chaos binnen de tweede regeringspartij, de LPF, niet meer te overzien. Allerlei verschillende ruzies en conflicten teisteren de partij. Een van de conflicten vindt plaats binnen de kamerfractie: De fractievoorzitter Wijnschenk met zijn getrouwen kunnen niet langer door één deur met Winny de Jong… Lees verder
Persbericht AFA 22 december 2002 Geen oefenruimte voor fascisten! Vandaag hebben wij, zo’n 30 activisten van Anti-Fascistische Aktie (AFA) Nederland, voorkomen dat de fascistische band Brigade M gebruik kon maken van de oefenruimten van het Muziekhuis aan de Middelstegracht in Leiden. Op het moment dat de leden van Brigade M het Muziekhuis wilden betreden, blokkeerden… Lees verder
Alsof er nog niet voldoende verkiezingen zijn, moeten de inwoners van een aantal gemeentes eind november naar de stembus vanwege gemeentelijke herindelingsverkiezingen. In zowel Zwijndrecht als in Oss zijn er boeiende ontwikkelingen. Leefbaar Zwijndrecht In Zwijndrecht doet de NNP mee en diende een lijst in met elf kandidaten. De lijst zelf kent weinig verrassingen: een… Lees verder
In maart behaalt de NNP bij de deelraadsverkiezingen in Rotterdam-Feijenoord voorlopig haar enige succesje van dit jaar. De partij doet met twee zetels haar intrede in de deelraad. Oudgediende Jan Teijn wordt de fractievoorzitter en partijvoorzitter Florens van der Kooi wordt tweede man. Naast het lidmaatschap van de deelraad neemt Jan Teijn ook het hoofdredacteurschap… Lees verder
Op 6 maart zijn er gemeenteraadsverkiezingen in meer dan 400 gemeentes in Nederland. Al eerder namen we hiervoor de kandidatenlijsten van extreem-rechtse partijen onder de loep. Het blijkt echter dat lieden uit extreem-rechtse partijen ook opduiken op de kandidatenlijsten van partijen die niet extreem-rechts zijn. Vooral de “Leefbare” partijen hebben aantrekkingskracht. Er doet een veelvoud… Lees verder
De Nederlands Volksunie doet in Arnhem mee met een lijst van drie kandidaten. Lijsttrekker is partij-voorzitter Constant Kusters. Op de tweede plaats staat Kusters’ jeugdvriend Lodewijk Faber en plaats drie wordt bezet door Kusters’ voetveeg Chris Smit. Constant Kusters is lijsttrekker en voorzitter van de NVU. Begin jaren 90 was hij actief in de kring… Lees verder
In Rotterdam doen zowel de Nederlandse Volksunie (NVU) als de Nieuwe Nationale Partij (NNP) mee. Bovendien kandideert de NNP ook in de deelraad Feijenoord. Beide partijen blijken hierbij in hoge mate een beroep te doen op voormalige leden van de CP’86. De Nederlandse Volksunie De lijst van de NVU bestaat uit vier namen. Constant Kusters,… Lees verder
In Leeuwarden doet de NNP mee onder leiding van partijsecretaris Hendrik Sybrandy. Hendrik Sybrandy, die ook lijsttrekker voor de NNP in Amsterdam is, loopt sinds 1992 rond binnen het extreemrechtse circuit. In dat jaar ontmoet hij extreemrechtse deelnemers aan de Fries-nationalistische Warns-herdenking en wordt vervolgens lid van het Nederlands Blok. In eerste instantie is hij… Lees verder
De Amsterdamse lijst van de NNP geeft een beter beeld van de partij, dan de partij waarschijnlijk lief is. Het gaat om een waslijst van overtuigde anti-semieten, geweldplegers en mensen met criminele antecedenten. De lijst wordt aangevoerd door Hendrik Sybrandy, die ook lijsttrekker is in Leeuwarden. (Zie bij Leeuwarden voor meer informatie over hem). De… Lees verder
Het is 1996. In Nederland kan niemand om Gabberhouse heen, het is dé rage van het moment. Overal in Nederland, maar vooral in Rotterdam wordt de jeugdcultuur gedomineerd door liefhebbers van deze keiharde muziek met razendsnelle beats. De van oorsprong op harde muziek georiënteerde subcultuur krijgt ook steeds meer te maken met een vervelend bij-effect…. Lees verder
Leidsch Dagblad – 27 juli 2001 Door Peter Groenendijk Sassenheim – Deskundigen noemen de teksten van de extreem-rechtse band Brigade M. uit Sassenheim ontoelaatbaar en strafbaar. Maar de bandleden zelf lijken zich daar niets van aan te trekken. Brigade M. is sinds enkele maanden zeer actief. Deze maand werd een mini-cd uitgebracht en maakt de… Lees verder
Zaterdag 13 januari 2001 werd Henk Ruitenberg voor de tweede keer in zijn politieke carrière verkozen tot voorzitter van een extreem-rechtse partij. Was hij medio jaren negentig nog voorzitter van de CP’86, inmiddels is hij de leider van de NNP. Ruitenberg bracht de extreme vleugel van het Nederlandse fascisten-landschap iets waar grote behoefte aan was:… Lees verder
Het CDA-Eerste Kamerlid Van den Hul-Omta zal “bij wetgeving waakzaam zijn betreffende het door Taalverdediging bepleite”. Haar collega Woldring steunt Taalverdediging van harte en hun partijgenoot Visser-van Doorn, die in de Tweede Kamer zit, kan de meeste doelstellingen onderschrijven. Zij reageren op een brievenactie waarmee de actiegroep Taalverdediging alle landelijke politieke partijen om hun steun… Lees verder
Michel Hubert is al jaren een zeer actief lid van de Nederlandse fascisten-gemeenschap. Begin jaren negentig was hij actief in de CP’86 en vanaf 1996 in Voorpost en de daaraan gelieerde studentenbeweging. Hubert wordt binnen extreem-rechts gezien als intelligente jongen. Qua opleidingsniveau is dat ook zeker waar, maar zijn politieke en organisatorische inzichten zijn dermate… Lees verder
Op 8 november worden er in Utrecht gemeenteraadsverkiezingen gehouden. De gemeente Vleuten-De Meern wordt met haar 20 duizend inwoners bij Utrecht gevoegd en zo ontstaat een groter Utrecht met ruim 250 duizend inwoners en extra bouwgrond om nog verder te groeien. Aan de verkiezingen, die bij een dergelijke herindeling vereist zijn, doet de extreem-rechtse partij… Lees verder
Extreem-rechtse Skinheads zijn in Nederland nooit een factor van betekenis geweest. Toch waren ze de afgelopen jaren betrokken bij gewelddadige activiteiten en hun rol binnen extreem-rechtse organisaties mag ook niet worden onderschat. Hun aantal is echter minimaal, de organisatiegraad erg laag en ze hebben bovenal een erg slecht imago. Daarnaast heeft de skinheadsubcultuur jarenlang ernstig… Lees verder
Hans Janmaat verschijnt de laatste tijd regelmatig in de media. Omdat hij niet meer als gevaar gezien wordt, vinden allerlei televisieprogramma’s het amusant om hem als voormalig enfant terrible van de vaderlandse politiek te portretteren. Inderdaad stellen zijn Centrumdemocraten (CD)niets meer voor. Het laatste partijblad is in oktober 1998 verschenen en na het verkiezingsverlies in… Lees verder
Sinds het verdwijnen van de organisatie Hou Kontakt (#1) in het midden van de jaren negentig zijn de Hollandse nazi-skinheads organisatorisch dakloos geworden. In deze kringen is onlangs een nieuw initiatief ontstaan dat door haar oprichters Nationaal Offensief is gedoopt. De oprichting vond in het voorjaar van 1999 plaats, maar het duurde tot februari 2000… Lees verder
Landstorm is een skinheadband uit de omgeving van Den Haag en Rotterdam. De band ontstond in 1994 in de Hammerskin-scene van Amstelveen. Het was een soort gelegenheidsband rond een korte Nederlandse tournee van de Britse band Celtic Warrior in 1995. De gitarist van Celtic Warrior, Nigel Brown, speelde ook gitaar bij Rune. Franky Kattenburg (skinhead… Lees verder
Els Süter uit Almere heeft het geweten. In februari 1999 zoekt zij, samen met dertig andere leden van het Genootschap Onze Taal, vol goede moed de pers op. De dertig hebben een initiatiefgroep opgericht om iets te doen aan het onnodig gebruik van Engelse woorden in de Nederlandse taal. Onnodig Engels Directe aanleiding voor het… Lees verder
In februari 1997 komt de plaat “Free to be chained” van de engelse punkband Active Minds uit. Op deze plaat staat een nummer “At war with satanists”. In eerste instantie doet de titel vermoeden dat het om een parodie gaat op de in black metal kringen bekende slogan ‘At war with society’. De uitleg bij… Lees verder
In Oegstgeest werden september 1999 stickers van de Viking Jeugd verspreid. Een lokale postbode trof ze aan op brievenbussen en bushokjes. Telkens werden ze na verwijdering opnieuw geplakt, aldus de postbode. De politie neemt de zaak serieus. “Dit is een georganiseerd iets, geen kwajongensstreek. Iemand heeft de moeite genomen om deze boodschap te drukken. Wie… Lees verder
Michiel Alexander Bos (1967) is bijna tien jaar actief op de uiterst rechter flank van de Nederlandse politiek. Hij begon zijn carrière bij de CD en de CP’86 en houdt zich tegenwoordig voornamelijk bezig met het in kaart brengen van zijn politieke tegenstanders. In 1989 is Michiel Bos lid van de CD van Janmaat. Hij… Lees verder
Vandaag moesten de voormalige bestuursleden Wim Beaux (voorzitter) en Marc de Boer (secretaris) van de extreem-rechtse partij Volksnationalisten Nederland (VNN) zich melden bij de politierechter in Den Haag. Het Openbaar Ministerie was van mening dat zij zich schuldig hadden gemaakt aan discriminatie door publicaties op de homepage van de VNN. De politierechter veroordeelde beiden tot… Lees verder
Elke partij die in een vertegenwoordigend lichaam zit heeft recht op allerlei vergoedingen voor haar werkzaamheden, onderzoek en opleiding, propaganda en dergelijke. Deze vergoedingen staan buiten het loon van de leden van bijvoorbeeld een gemeenteraad of het parlement zelf. Toen de CP’86 in 1994 in de gemeenteraad van Rotterdam werd gekozen en Martijn Freling voor… Lees verder
In het weekeinde van 21 Mei heeft Voorpost het meest mislukte Pinksterkamp uit haar geschiedenis gehouden. Was het bestuur van Voorpost Nederland zelf van plan hier het hoogtepunt van 1999 van te maken, anti-fascisten dachten hier anders over en wisten het één en ander grondig te verpesten. Twee jaar geleden werd het Voorpost pinksterkamp voor… Lees verder
De sympathie voor extreem-rechts gedachtegoed is in Nederland sinds het begin van de jaren tachtig niet zo klein geweest als nu. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar, waar de versplinterde fascistische beweging van 88 zetels terugviel naar een totaal van twee, lijkt elke poging om via verkiezingen racistische denkbeelden aan de man te brengen vergeefse… Lees verder
Vandaag zijn Joop Glimmerveen en Stewart Mordaunt in hoger beroep veroordeeld door het gerechtshof in Den Haag wegens racistische toespraken die zij in november 1996 hebben gehouden. Zij spraken op twee bijeenkomsten van de CP’86 en de NVU in Rotterdam en Schiedam. Glimmerveen bedreigde in zijn toespraken onder andere Tweede Kamerlid Tara Varma en de… Lees verder
Frie (Friedrich Eduard Matthee) Verbrugge (1945) uit Hoeven is vanaf 1976 actief bij Voorpost en richt in 1978 Voorpost- Nederland op. Hij is een tijd voorzitter van deze afdeling, maar vertrekt volgens de Kamer van Koophandel in maart 1982 als bestuurslid. In de praktijk is hij echter tot 1996 voorzitter van de Nederlandse tak en… Lees verder
In november 1996, rond de tijd van de scheuringsperikelen binnen de CP’86, zag een nieuwe extreem-rechtse organisatie het licht: De Nederlandse Studentenvereniging (NLSV(1)) voorheen: De Nederlandse Studentenvereniging, zie kader onderaan artikel. Zij doet zich voor als een ‘gewone’ studentenvereniging, maar is dat zeker niet. De NLSV noemt zich een vereniging voor bewust Nederlandse studenten en… Lees verder
Enige tijd voor de gemeenteraadsverkiezingen van 1998 zijn enkele actieve fascisten besprekingen begonnen over de toekomst van extreem-rechts in Nederland. Betrokken waren onder andere de Volksnationalisten Nederland (VNN), een aantal CD’ers en Voorpost. Ook Wim Vreeswijk van het Nederlands Blok was even van de partij. Enerzijds verwachtte men een ernstig verlies bij de verkiezingen en… Lees verder
De kandidatenlijst van de CD in Zuid-Holland geeft een haast vertrouwd beeld: Janmaat als lijstduwer en verder allemaal mensen die al langer bij de CD rondlopen. Dat het nu zittende Statenlid Pieter de Jong geen kandidaat is heeft ongetwijfeld iets met zijn hoge leeftijd (82 jaar) te maken. Op de lijst staan elf kandidaten, twee… Lees verder
Op de lijst staan twaalf kandidaten waarvan de meesten al langer bij de CD rondlopen. Opmerkelijk is dat het huidige Statenlid Wim Elsthout uit Haarlem op de tweede plek staat. De regio Kennemerland is het sterkst vertegenwoordigt op de lijst. Dit heeft ongetwijfeld iets te maken met het succes van de kring Haarlem. Uit Haarlem… Lees verder
De Nieuwe Nationale Partij (NNP) doet alleen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Breda mee. De partij is in juli 1998 opgericht door de Volksnationalisten Nederland (VNN), afvallige CD’ers en niet-partij-gebonden rechts-extremisten. Namens de VNN waren vooral Marcel Hoogstra en Marc de Boer bij de oprichting betrokken. Voorzitter wordt ex-CP’86-bestuurslid Egbert Peree (1924), secretaris het voormalige VNN-bestuurslid… Lees verder
Naast Utrecht wilde het Nederlands Blok ook in Friesland mee gaan doen. De beoogde lijsttrekker Hendrik Sybrandy kreeg zijn zaakjes echter niet op tijd rond. Met grote moeite wist hij uiteindelijk 28 ondersteuningsverklaringen te verzamelen, twee te weinig dus. Daarnaast verzuimden twee kandidaten een schriftelijke verklaring af te leggen waarin zij akkoord gingen met hun… Lees verder
Marcel Hoogstra en Marc de Boer Ditmaal een artikel over niet één, maar twee rechts-extremisten. Niet omdat deze heren individueel niet interessant genoeg zouden zijn voor een beschouwing, maar omdat hun beider handel en wandel zo nauw met elkaar verweven is. We hebben het hier over Marcel Hoogstra en Marc de Boer, in extreem-rechtse kringen… Lees verder
In 1980 begint Egbert Perée (1924) zijn extreem-rechtse carrière bij het uiterst rechtse ‘Referendum Nederland’. Dit is een groepering die zich voornamelijk bezighoudt met het aflopen van inspraakavonden en het sturen van ingezonden brieven. Referendum Nederland heeft maar één boodschap: ‘Buitenlanders Eruit!’. Als contactadres gebruikt Perée de postbus van de Nationale Partij Nederland, een voorloper… Lees verder
In haar streven om aan de echte politiek deel te gaan nemen heeft het Vlaams Blok de laatste tijd een aantal veren moeten laten. Met name aan de uiterst rechtervleugel van de partij rommelt het flink. Concessies die het Blok doet aan de gevestigde partijen om na de gemeenteraadsverkiezingen in 1999 mee te kunnen regeren… Lees verder
Oprichting In 1992 nemen een aantal Nederlandse extreemrechtse partijen deel aan een serie fusievergaderingen onder leiding van Vlaams Blok-leider Filip de Winter. Als deze poging tot fusie zou lukken zou de partij Nederlands Blok moeten gaan heten. Alfred Vierling, Ton Steemers en Hans Lindenburg maken dit plan echter onmogelijk door in augustus 1992 een nieuwe… Lees verder
Om een overzicht te geven van de geschiedenis van de Yzerbedevaart, moet je eigenlijk een geschiedenis van het Vlaams nationalisme schrijven. Deze gaat terug tot ver in de vorige eeuw. De directe aanleiding voor het begin van de bedevaarten was echter het Vlaamse lijden in de Eerste Wereldoorlog, vandaar dat ik deze historische schets hier… Lees verder
Prosper Joannes Gerardus Antonius Ego wordt op 17 juli 1927 geboren. Hij is oprichter en tot op heden voorzitter van het Oud-Strijders Legioen (OSL), een van de succesvolste extreem-rechtse organisaties in Nederland. Ego’s leven staat in het teken van het anti-communisme. Met zijn voorliefde voor autoritaire bestuursvormen, etnocentrisme en zijn afkeer van alles wat met… Lees verder
Ed Polman (Edward, geboren in 1973) is de afgelopen jaren één van de meest actieve nazi-skinheads in de regio Rotterdam-Rijnmond. Hij duikt in 1994 voor het eerst op in het extreem-rechtse circuit wanneer hij lid wordt van de CP’86. De kring Rotterdam van de CP’86 is rond 1994 een verzamelbekken van jonge nazi-skinheads die zich… Lees verder
Ravage 3 april 1998 De Gemeenteraadsverkiezingen zijn achter de rug en extreem-rechts is door de gehaktmolen gegaan. Slechts twee zetels werden er behaald: Eén door de CD in Schiedam en één door het Nederlands Blok in Utrecht. Daarnaast zijn er nog enkele lokale politieke partijen met extreem-rechtse sympathieën, maar voorlopig lijkt de strijd gestreden en… Lees verder
Wim Elsthout, de kroonprins van Hans Janmaat, loopt al heel wat jaartjes mee bij de CD. Zo af en toe figureert hij in de ‘flitsende’ verkiezingsspotjes en in december 1997 wordt hij het derde parlementslid van de CD nadat Cor Zonneveld is overleden. Achter de schermen is hij erg actief voor de CD. Hij zit… Lees verder
Gemeenteraadsverkiezingen Na de gemeenteraadsverkiezingen van maart haalden anti-fascisten opgelucht adem. Hier en daar was zelfs sprake van een uitgesproken juichstemming: Extreem-rechts behaalde twee zetels tegen 88 in 1984. In Utrecht blijft Wim Vreeswijk namens het Nederlands Blok zitting houden in de gemeenteraad en in Schiedam keert Ad Bierhuizen voor een tweede raadsperiode terug. Verder kwamen… Lees verder
Marcel Rüter is ongetwijfeld één van de meest toonaangevende personen binnen extreem-rechts in Nederland. Des te vreemder dus dat niemand ooit van hem gehoord heeft of enig idee heeft hoe hij er uit ziet. Dit heeft te maken met de andere kant van Rüter. Naast zijn politieke activiteiten heeft hij ook een succesvolle maatschappelijke carrière,… Lees verder
Jonge Geuzen Al in 1983 heeft de toenmalige Centrumpartij (CP) een jongerenbeweging onder de naam Jonge Centrum Democraten, met onder andere een afdeling in Rotterdam. Waarschijnlijk is dit hetzelfde als de Jonge Geuzen die in die tijd actief zijn als jongerenorganisatie van de CP. CD-jongeren De huidige Jonge Centrumdemocraten of CD-jongeren komen pas in 1992… Lees verder
Het Oud Strijders Legioen is de meest succesvolle extreem-rechtse organisatie van Nederland. In 1958 wordt het opgericht door de huidige voorzitter Prosper Ego. Het OSL wordt groot in de hoogtijdagen van de Koude Oorlog in het begin van de jaren ’80. Zij profileert zich als meest uitgesproken tegenstander van de succesvolle vredesbeweging die op dat… Lees verder
Scholingsinstituut dat haar oorsprong in de Arnhemse kring van de CP’86 vond, maar daar inmiddels volledig van losgescheurd is. Momenteel kan de SOS gezien worden als de scholingsorganisatie van Voorpost Nederland. De belangrijkste kracht achter de SOS is Marcel Rüter, maar ook Tim Mudde draagt zijn steentje bij. Belangrijkste activiteit is het promoten van extreem-rechtse… Lees verder
Tibor Rudolf Mudde werd op 23 februari 1965 in Amsterdam geboren. Hij is sinds geruime tijd één van de belangrijkste figuren binnen extreemrechts in Nederland. Als tiener raakt hij verzeild in het extreemrechtse circuit en wordt hij lid van de Nederlandse Volksunie. In 1985 staat hij op de verzendlijst van het Consortium de Levensboom van… Lees verder
De jongerenorganisatie van Forum voor Democratie (FvD), de partij van de Nederlandse stokebrand Thierry Baudet, heeft het eerste nummer van haar blad De Dissident gepubliceerd
Zondag hield Forum voor Democratie een illegale kerstmarkt in het Drentse plaatsje Wijster. Daar waren ook extreemrechtse activisten aanwezig, meldt de antifascistische onderzoeksgroep Kafka. En niet zomaar als voorbijganger.
Op de illegale kerstmarkt van Forum voor Democratie in Wijster stond zondagmiddag een opvallende kledingkraam. Een met het ‘patriottische’ kledingmerk Batavica, van Oost-Groninger neonazi Harm-Jan Smit (32).
Ook op basis van de huidige wet is er genoeg grond om de rechter te verzoeken de PVV te ontbinden, meent emeritus hoogleraar recht Ulli d’Oliveira.
Het internationale karakter van de coronapandemie biedt extreemrechts in Europa een kans om te groeien. Nederland lijkt de dans te ontspringen. ,,Wij zijn geen Polen of Duitsland.’’
Het was ons even ontgaan, maar dankzij Martin Bosma weten we dat de beruchte pro-apartheidsactiviste Adriana Stuijt op 29 maart jl overleden is. Bedankt, Martin!
Waar radicaal- en extreemrechtse activisten twintig jaar geleden in een sociaal isolement verkeerden, is dat anno 2020 allang niet meer het geval, schrijft Nikki Sterkenburg, die op dit onderwerp promoveert. Met een nieuw uiterlijk en aangepaste boodschap halen hun standpunten zelfs het parlement. ‘We hebben gewoon gelijk gekregen.’
Het debat over racisme in de Nederlandse voetbalstadions is weer helemaal terug. In de jaren negentig is het nog grimmiger: extreemrechts probeert het voetbal te infiltreren. Stanley Menzo ontvangt zelfs een brief waarin hij niet alleen wordt beledigd, maar ook bedreigd.
Het hoog opgelopen conflict tussen de PVV en de Volkspartij Nissewaard is gesust. Door tussenkomst van burgemeester Foort van Oosten hebben de partijen zich met elkaar verzoend.
De man die dreigde met aanslagen op asielzoekers om ‘zijn nichtje uit Kampen te wreken’ blijkt een bekende neonazi. De ultra-rechtse Michael L. (42) uit Hoorn zit sinds vrijdagavond vast nadat hij via zijn twitteraccount @WaffenSS88 had gedreigd met aanslagen op asielzoekers. Hij wilde daarmee zijn nichtje uit Kampen wreken, die vorige week het slachtoffer zou zijn geworden van het zedenmisdrijf door een inwoner uit het AZC in Dronten.
Een ‘jeugdzonde’ brengt geschiedenisdocent Michel Letteboer uit Almelo in grote problemen. Daarom zoekt hij nu de openbaarheid, om het ware verhaal te vertellen. Want: „Ik ben geen nazidocent en ik ben geen rechts-extremist.”
Hoe bouw je een nieuwe partij uit? Of het nu gaat om de LPF van Fortuyn, de PVV van Wilders of Trots op Nederland van Verdonk, in alle gevallen waren er aanzienlijke hoeveelheden mensen nodig om functies te vervullen. Niet alleen de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer, maar ook andere kandidatenlijsten moesten worden gevuld in de provincie of in de gemeente.
De rechtsextremist Michael Lemmers uit Hoorn wordt deze avond opgepakt. Hij is een ex-lid van de radicale partij CP’86. Hij dreigde op internet met een aanslag op asielzoekers. Lemmers zegt familie te zijn van het meisje dat vorig weekend in Kampen door een asielzoeker werd aangerand. Hij sprak over een vergeldingsactie en poseerde met een geweer. Bij zijn berichten staat bovendien “Blood & Honour“. Het vuurwapen waarmee hij poseert is van een vriend uit Kampen en het gaat een airsoftgeweer. In december 2016 volgt een strafzaak tegen hem.
Vanaf vandaag gaat de eenmansfractie van LEF Nissewaard uit Spijkenisse in de gemeenteraad verder onder de vlag van Forza!. Ze noemen zich “Forza! Nissewaard”. Het enige gemeenteraadslid is Mia Sliwinski en in de steunfractie zit onder meer Marcel Spanjersberg, die een verleden heeft bij extreemrechtse partijen zoals de CD en CP’86.
De Commissie Gelijke Behandeling stelt dat een bedrijf in Zaanstad verboden onderscheid heeft gemaakt op grond van politieke gezindheid tegenover de rechtsextremist Tim Mudde uit Sassenheim. Het bedrijf wees Mudde in februari af bij een sollicitatie vanwege zijn extreemrechtse achtergrond bij CP’86, Voorpost en Radio Rapaille. Ook zou Mudde gelogen hebben over zijn vorige baan. Mudde stelt al geruime tijd niet meer actief te zijn in extreemrechtse kringen en zijn ideologie niet meer actief uit te dragen.
Tim Mudde uit Sassenheim is een voormalige voorman van verschillende extreemrechtse initiatieven. Hij krijgt vandaag te horen dat hij toch niet welkom is bij zijn nieuwe baan in Zaanstad. Hij was hier eerder deze maand aangenomen. Als reden wordt opgegeven dat hij heeft gelogen over zijn vorige baan. Daarnaast worden nadrukkelijk zijn extreemrechtse politieke activiteiten opgegeven als reden om hem niet aan te nemen. De organisaties CP’86, Voorpost en Radio Rapaille worden genoemd. Mudde dient een klacht in wegens het maken van verboden onderscheid op grond van politieke gezindheid.
This thesis concerns the international contacts of the Centrumdemocraten and how the leader of the radical right party influenced the international contacts. I thought of the topic due to my interest in political leadership and the radical right. I had read a lot about the international contacts of the current day radical right and was wondering if the radical right formed a transnational network in the past. This precise topic was not one I had looked into during my bachelor’s and master’s degree. I did study a wide breadth of topics. This included courses on neoliberalism, energy transitions, in and out groups in societies, formations of states and political leadership. However political leadership and the radical right have been the most interesting topics to me.
De NCTV heeft over de rechts-extremistische geweldsdreiging gepubliceerd sinds de verschijning van het eerste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) in 2005. Hierbij wordt breed gekeken
naar alle dreigingsontwikkelingen die in potentie kunnen leiden tot terroristisch geweld. De geschiedenis, maar ook de actualiteit, toonden aan dat terroristisch geweld niet beperkt blijft tot
jihadisme. Ook in de Nationale Contraterrorisme Strategie 2016-2020 staat dat rechts-extremisme de bijzondere aandacht heeft van de NCTV.1 Het rechts-extremisme raakte niettemin in de
beeldvorming vaak ondergesneeuwd door het jihadisme. Dit is in belangrijke mate ook begrijpelijk omdat de jihadistische geweldsdreiging, in ieder geval in Nederland, het laatste decennium de
bepalende factor is geweest in het dreigingsbeeld terrorisme.
De NCTV publiceerde om deze reden de laatste jaren ook diverse fenomeenstudies op het vlak van jihadisme (bijvoorbeeld ‘Minderjarigen bij ISIS’ uit 2017). Nieuwe binnenlandse en buitenlandse gebeurtenissen en ontwikkelingen op het vlak van rechts-extremisme en rechts-terrorisme zorgen ervoor dat het fenomeen de laatste jaren aan relevantie heeft gewonnen voor het dreigingsbeeld.
Voor u ligt de eerste actualisering van de ‘factsheet extreemrechts in Nederlandse gemeentes’, waarin een actueel beeld wordt geschetst van de in Nederland actieve extreemrechtse organisaties. Deze factsheet moet inzicht geven in de omvang, regionale spreiding, betekenis en betrok- kenheid bij geweldsincidenten van de verschillende extreemrechtse organisaties in Nederland. De samenstelling van de lijst met organisaties en de gepresenteerde feiten over deze organisaties zijn verza- meld in het kader van het Monitorproject Racisme, Antisemitisme en Extreemrechts Geweld in Nederland . De keuze om bepaalde organisaties wel en niet op te nemen volgt de defnitie en afbakening die binnen dat project wordt gehanteerd. Deze factsheet is in opdracht van de Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS) van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geschreven. De verant- woordelijkheid voor de inhoud ligt bij de auteur.
Dit rapport bevat een drietal studies naar de hiervoor genoemde vraagstelling, uitgevoerd door Nederlandse, Deense en Britse onderzoekers. De drie onderzoeksgroepen kozen elk een eigen accent. Het Nederlandse rapport focust vooral op de interacties tussen ouders en kinderen, het Deense rapport zoomt in op de ontwikkeling van jongeren en de manier waarop die wordt beïnvloed door personen en organisaties die de jongeren voor hun ideologie proberen te winnen, terwijl het Britse rapport het radicaliseringsproces situeert tegen de achtergrond van de sociale en politieke context. De interviews maken duidelijk dat er geen lineair pad loopt van bepaalde gezinstypen of opvoedingspraktijken naar radicalisering. In een enkel geval slechts wijzen de geïnterviewden het gezin aan als de belangrijkste bron van radicalisering en deradicalisering. Wat dat laatste betreft: eigen keuze (‘agency’), gevangenisstraf en studie werden daartoe als belangrijkste aanleiding gezien. Het feit dat het gezin door vrijwel niemand als directe oorzaak van radicalisering werd genoemd neemt niet weg dat in veel gesprekken melding werd gemaakt van allerlei problemen die zich in de gezinssfeer afspeelden. In ongeveer twee derde van de gezinnen was sprake van scheiding, een afwezige vader, gebrek aan emotionele steun, psychiatrische problematiek, ziekte of dood; in een aantal gezinnen was sprake van geweld en mishandeling. We concluderen dat dergelijke omstandigheden het radicaliseringsproces op zichzelf niet verklaren, maar daar wel een vruchtbare grond voor kunnen vormen. De woede die jongeren bijvoorbeeld kunnen voelen over de rol die hun (afwezige) vader in de opvoeding speelde –of juist niet speelde- kan hen extra gevoelig maken voor recrutering door extremistische organisaties. Maar het lijkt erop dat er ook altijd andere factoren in het spel moeten zijn, zoals het gevoel van vernedering of teleurstelling in de instituties van de samenleving. Ofschoon elk van de verhalen die in dit project zijn opgetekend uniek is, juist in het complexe samenspel van factoren en omstandigheden, tekenen zich toch een paar routes náár en ván radicalisering af die gemeenschappelijke elementen bevatten. In dit rapport worden deze routes ideaaltypische ‘journey’s’ genoemd, een serie transities die jongeren doorlopen in hun ontwikkeling van kind naar volwassenheid waarbij doorgaans heel wat navigatie-hulp vereist is. Deze journey’s moeten niet gezien worden als vaste patronen waar elke radicale jongere per definitie in past, maar als een poging tot ordening van de complexe werkelijkheid die voor elke jongere weer anders in elkaar zit.
The investigation into the extreme
right-wing movement and right-wing
extremist movement in the Netherlands is
the longest running investigation by the
AIVD and its predecessors. In this publication
the AIVD presents the current state of
affairs in the Netherlands based on the
results of that investigation.
The AIVD investigation shows that the
threat of right-wing extremism and the
extreme right to the democratic legal order
in the Netherlands is minimal. The
movement is characterised by a small
following, mutual disagreement and
personal animosity, ideologically different
views and organisational fragmentation.
Nonetheless, the threat attributed to
right-wing extremism and the extreme right
is often much more significant. A gap exists
between the actual threat and the perceived
threat.
Lees verder in de publicatie
In the public discourse dominating the Netherlands after 1945, anti-Semitism and racism – two of the basic elements of (“classical”) right-wing extremism – have tended to be seen as uncharacteristic of Dutch society.1According to many experts, this is attributed to Dutch experiences in the Second World War, as the Netherlands saw the largest percentage of national Jewish populations in Europe killed, after Poland. A guilt complex related to Dutch behaviour during the War has led to what is often called “the basic consensus” on what is “bad” and “good” in Dutch society.
Imagine a pamphlet announcing that the “Muslim Fifth Column is taking over Europe. We will soon be living in Eurabia under sharia law.” Or imagine a pamphlet saying that the “world conspiracy of Jews, this dirty vermin that keeps on returning to pollute our societies, has taken control of the banks and industry again.” In the Netherlands, both pamphlets would provoke public outcry against the authors, since the year is 1989 and we have just stepped out of our time machine to witness the ensuing protest marches and the imminent arrest of the neo-Nazis who distributed these pamphlets. Those were the good old days when the extreme right was small, when mainstream racism and anti-Semitism did not openly exist, and any word or sign of discrimination was immediately attacked by anti-racists, anti-fascist groups and all loyal democrats. In those days, support for the rights of economic immigrants, or guest workers, as they were called back then, was the norm and not the exception. In Western Europe everybody on the left side of the political spectrum had faith in a future of equality and freedom from discrimination, while those on the right who kept silent were branded as racists, or at least apologists. During the 1980s, anti-racist and anti-fascist groups built up considerable popular support, to the extent that anti-racism in the Netherlands became the norm and any dissenting voice was immediately labelled racist or fascist.
Tot een aantal jaar geleden was weinig bekend over radicalisering in de gemeente
Rotterdam. In 2005 start het programma Meedoen of Achterblijven; het Rotterdamse
actieprogramma tegen radicalisering (waarbij de aandacht vooral is komen te liggen
bij islamitische radicalisering). Gelijktijdig start een centraal informatiepunt: het InformatieSchakelPunt Radicalisering (ISPR)1. Dit informatiepunt brengt – naast de politie
die ook informatie en inlichtingen over extremisme en radicalisering in de regio verzamelt
– signalen van radicalisering en extremisme bijeen vanuit gemeentelijke diensten,
deelgemeenten, aan de overheid gelieerde instellingen en eerstelijnswerkers.
Voor de gemeenten binnen de regio Rotterdam-Rijnmond is extreemrechts geen
nieuw verschijnsel. Het ISPR brengt jaarlijks een rapportage uit met een actueel
beeld van aard en omvang van radicalisering, waaronder extreemrechts.
Dienen politici zich voor hun uitspraken over etnische of religieuze
minderheidsgroepen voor de rechter te verantwoorden? Of dient deze
verantwoording zich uitsluitend in het publieke debat te voltrekken?
Deze vraag kan ook worden opgeworpen voor tekenaars van spotprenten,
columnisten of cabaretiers. Het gaat hier om een belangrijke maatschappelijke
kwestie: waar eindigt de grens van de vrije meningsuiting
en begint die van het verbod op discriminatie?
Die grens is niet statisch, maar afhankelijk van tijd, plaats en omstandigheden.
In Nederland speelt deze botsing van grondrechten nadrukkelijk
bij de juridische vervolging van pvv-voorman Geert Wilders. Begin
2010 is die vervolging door het Gerechtshof Amsterdam bevolen. De
rechtszaak is van groot belang voor het vaststellen van de grens tussen
beide grondrechten in Nederland, maar is niet allesbepalend. Eveneens
speelt mee dat Nederland zich aan internationale mensenrechtenverdragen
heeft gecommitteerd en zich dient te houden aan het Grondrechtenhandvest
van de Europese Unie.
Verwant aan deze discussie is het zoeken naar en vaststellen van de
grens tussen slachtoffer en dader bij incidenten waarin racisme of discriminatie
een rol speelt. In de praktijk van alledag blijkt rolwisseling
gemakkelijk te kunnen plaatsvinden. Moslims kunnen slachtoffer zijn
van islamofoob geweld, maar radicale moslims kunnen tevens dader zijn
van terroristische misdrijven. Soms plegen extreemrechtse jongeren geweld,
doordat zij vroeger slachtoffer zijn geweest van allochtoon geweld.
In het eerdergenoemde voorbeeld van Geert Wilders geldt deze dubbele
rol in het bijzonder. Als verdachte van onder meer haatzaaien tegen moslims
is hij tevens slachtoffer van bedreigingen tegen zijn persoon die een
al jarenlang durende 24-uursbeveiliging noodzakelijk maken.
Lees verder in de monitor
Het onderzoek naar extreemrechts en rechts-extremisme in Nederland is het langstlopende onderzoek van de AIVD en zijn voorgangers. In deze publicatie presenteert de AIVD de huidige stand van zaken in Nederland op basis van de resultaten van dat onderzoek.
Het onderzoek van de AIVD laat zien dat de dreiging van extreemrechts en rechts-extremisme
tegen de democratische rechtsorde in Nederland gering is. De beweging wordt gekenmerkt door een kleine achterban, onderlinge onenigheid en persoonlijke animositeit, ideologische
verschillen van inzicht en organisatorische fragmentatie. Niettemin is de dreiging die
aan extreemrechts en rechts-extremisme wordt toegeschreven vaak veel groter. Er
bestaat een verschil tussen de feitelijke en de veronderstelde dreiging.
Deze publicatie beschrijft de feitelijke dreiging van extreemrechts en rechts-extremisme
in Nederland, en de dreigingen die daarmee samenhangen, zoals die uit onderzoek van de AIVD zijn gebleken. Het is een van de middelen die de AIVD inzet om samenleving,
politiek en bestuur te informeren zodat deze kunnen komen tot een respons op de dreiging die recht doet aan de aard, ernst en omvang ervan.
Lees verder in de publicatie
De problematiek van racistische en extremistische uitingen onder jongeren heeft omstreeks 2004 en vooral na de moord op Theo van Gogh – 2 november 2004 – een hoge vlucht genomen. Ook in 2005 hebben zogenoemde ‘Lonsdalejongeren’ vrijwel dagelijks in de publicitaire belangstelling gestaan.1 Niet zelden ging de aandacht daarbij uit naar interetnische confrontaties.2 Deze vorm van geweld is in de periode van 2002 tot 2006 gestaag toegenomen en dit was voor een belangrijk deel toe te schrijven aan het opkomende verschijnsel ‘Lonsdalejongeren’. Van diverse zijden is getracht aan de problematiek van extreemrechtse
jongerengroepen het hoofd te bieden.
In fullcolour laten Alert! en Kafka zien wat voor symboliek er in en op kleding door extreemrechtse jongeren in Nederland gebruikt wordt en door middel van welke woorden en getallencombinaties zij naar de buitenwereld en elkaar communiceren dat zij er racistische denkbeelden op na houden. Ook achtergrond als de geschiedenis van skinheads in Nederland, de opkomst van gabbers en nog veel meer. Een must voor iedereen die professioneel of vrijwillig bezig is met deze jongeren. De brochure is april 2008 in een herziene editie verschenen.
Dit is het verslag van een onderzoek naar de identiteit van Lonsdale-jongeren in de gemeente Werkendam. Aanleiding tot dit onderzoek zijn de structurele klachten van discriminatie en extreemrechtse uitingen door jongeren uit deze gemeente. Het onderzoek is tot stand gekomen in samenwerking met Bureau Discriminatiezaken Midden en West Brabant en Palet, steunpunt voor multiculturele ontwikkeling in Noord-Brabant. In het onderzoek is getracht inzicht te krijgen in de identiteit van Lonsdale-jongeren. Identiteit wordt geconstrueerd op uiteenlopende manieren en door uiteenlopende betrokkenen. Het bestaat uit ascriptieve en zelfascriptieve aspecten, dat wil zeggen de identiteit die mensen respectievelijk aan anderen en aan zichzelf toekennen. In dit onderzoek zijn dan ook beide aspecten onderzocht. Hiervoor is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd, waarbij gebruik is gemaakt van data-triangulatie. Data verkregen uit documenten, observaties en interviews zijn gecombineerd gebruikt om de centrale onderzoeksvraag te beantwoorden.
Er zijn in totaal 66 krantenartikelen geanalyseerd om te onderzoeken welk beeld kranten hebben van de identiteit van Lonsdale-jongeren. Hieruit is naar voren gekomen dat de kranten een stereotype beeld van Lonsdalers construeren, dat wordt aangepast in meer extreme of meer gematigde zin afhankelijk van de sociaal-maatschappelijke context. Het stereotype beeld is dat Lonsdale-jongeren negatieve denkbeelden hebben over allochtonen en dat ze zich door hen bedreigd voelen. Daarnaast worden de Lonsdalers extreemrechtse sympathieën en nationalistische gevoelens toegeschreven.
Er is in Nederland een aantal extreemrechtse partijen. De meest bekende zijn: de
Centrumdemocraten(CD), Nieuw Rechts (NR), Nieuwe Alliantie (NA) en de Nederlandse Volksunie(NVU).
In een aantal plaatsen nemen zij deel aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2006: Almelo (NR), Apeldoorn (NVU), Arnhem (CD en NVU), Eindhoven (NR), Nijmegen (NVU), Oss (NVU), Ridderkerk (NA en NR), Rotterdam (NA en NR) en Venray (NVU). Alleen Nieuw Rechts behaalt een zetel, nl. in Ridderkerk. Antisemitisme is vooral binnen de NVU en de Nieuwe Alliantie vast onderdeel van de ideologie. Zie ook onder Internet.
Lees verder in overzicht
Met de Monitor Racisme & Extremisme wordt beoogd uiteenlopende vormen van racisme, extremisme en antisemitisme — en reacties op deze verschijnselen — te
volgen en daarover periodiek te rapporteren. Allereerst wordt er gekeken naar de verschijnselen: op welke wijze doen racisme, extremisme en antisemitisme zich in de Nederlandse samenleving voor. Hierbij kan worden gekeken naar de uitingsvorm, bijvoorbeeld politiek georganiseerd racisme, en naar de uitsluitingsvorm, bijvoorbeeld horecadiscriminatie. Sommige verschijnselen beperken zich naar hun aard niet tot het Nederlandse territoir, zoals discriminatie via het internet. In dergelijke gevallen wordt de extraterritoriale context meegenomen. Vast patroon in het monitoronderzoek is dat geprobeerd wordt zo goed als mogelijk verschillende soorten slachtoffers en daders te identificeren. Deze exercitie kan betrekking hebben op zowel autochtonen als allochtonen, waaronder laatstgenoemden zich weer laten opdelen in diverse minderheidsgroepen. De respons op racisme, extremisme en antisemitisme kan verschillend van aard zijn, van educatief tot juridisch. Veelal is de aard van de respons afhankelijk van de verschijningsvorm van de discriminatie, de categorie slachtoffers en de achtergrond van de daders. Bovendien kunnen sommige vormen van respons naast elkaar functioneren of elkaar zelfs versterken. Het periodiek monitoren van de verschijnselen, de slachtoffers, de daders en de respons dient meerdere doelen. Op deze wijze wordt getracht een bijdrage te leveren aan het inzicht in de bestrijding van racisme, extremisme en antisemitisme. Bovendien vindt accumulatie van kennis plaats door de vaste systematiek en de periodiciteit van het onderzoek. Tot slot wordt ook een beeld verkregen van ontwikkelingen op de lange termijn en worden op basis van ervaringen uit het verleden suggesties gedaan voor oplossingen in de toekomst.
Lees verder in de monitor
De problematiek van racistische en extremistische uitingen onder jongeren heeft in het jaar 2004 en vooral na de moord op Theo van Gogh – 2 november 2004 – een hoge vlucht genomen. In de eerste maanden van 2005 hebben zogenoemde Lonsdalejongeren vrijwel dagelijks in de publicitaire belangstelling gestaan. Het gaat om een bekend doch in veel mindere mate gekend verschijnsel: op veel vragen naar aard, omvang en achtergronden moet men het antwoord schuldig blijven.
Over de benaming ‘Lonsdalejongeren’ is veel te doen geweest. Lonsdale is een Brits kledingmerk dat populair is onder gabbers, ook diegenen met een extreemrechtse, racistische oriëntatie. Deze gabbers plegen hun kledingmerken – niet alleen Lonsdale, maar ook Pitbull en Hooligan – vaak opzichtig dragen, zodat deze merken zijn gaan fungeren als een uiterlijk kenmerk van deze jongeren. Extreemrechtse, racistische gabbers zijn vervolgens kennelijk zo beeldbepalend geworden dat een omkering heeft plaatsgevonden: met ‘Lonsdalejongeren’ werden gaandeweg niet zozeer jongeren aangeduid die Lonsdale dragen, maar de extreemrechtse, racistische jongeren onder hen. Gelet op de ernst en de omvang van incidenten waarmee deze jongeren de aandacht trokken is de ‘besmetting’ wel te begrijpen. De bekende socioloog Goffman zou spreken van ‘een bedorven identiteit’. Hierdoor worden echter ook veel jongeren ten onrechte getroffen, om maar niet te spreken van het kledingmerk Lonsdale, dat niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor ontsporingen van hen die Lonsdale dragen, waardoor het merk een negatief stigma heeft gekregen. Sommigen zijn van oordeel dat daarom op de benaming Lonsdalejongeren een taboe zou moeten rusten. Daar is wat voor te zeggen, maar negatieve beeldvorming is naar onze mening niet eenvoudigweg te beïnvloeden en te verhullen door er een andere naam aan te geven. Wij verwachten dat de benaming Lonsdalejongeren van beperkte duur zal zijn, al is nu niet te overzien wanneer de houdbaarheidsdatum precies zal zijn verstreken.
Lees verder in de monitor
Met de Monitor racisme en extreem-rechts wordt beoogd uiteenlopende vormen van racisme, extreem-rechts en discriminatie — alsmede respons op deze verschijnselen — te volgen en daarover periodiek te rapporteren. Het initiatief tot dit onderzoeksproject is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen.
Sedert de vierde rapportage wordt het monitorproject gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Het nut van een periodieke monitorrapportage is divers. Er wordt op basis van een ‘vaste meetlat’ de balans opgemaakt van de belangrijkste uitingen en incidenten van rassendiscriminatie, racisme en rechts-extremisme, alsmede van de ontwikkeling van strategieën ter bestrijding. Door de rapportages worden politici, bestuurders en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties in staat gesteld zich op de problematiek te bezinnen en tot oplossingsstrategieën te komen. De rapportages kunnen immers door hun systematische en periodieke karakter bijdragen aan accumulatie van kennis en inzicht. Er wordt tevens inzicht verkregen in ontwikkelingen die zich op langere termijn voordoen. Dat geldt niet alleen voor de achterliggende periode maar ook voor de toekomst. De monitor kan voorts bijdragen aan vroegtijdige onderkenning van relevante, nieuwe ontwikkelingen. Tot slot kan de rapportage dienstig zijn bij de beantwoording van de talloze praktische vragen over dit onderwerp die vanuit
binnen- of buitenland gesteld worden.
Lees verder in de monitor
3.1 Extreem rechts
Extreem rechts in Nederland draagt antidemocratische opvattingen uit en verzet zich tegen de instroom en integratie van allochtonen in de Nederlandse samenleving. Op dit moment moet extreem rechts in Nederland niet in staat worden geacht het voortbestaan van de democratische rechtsorde in ernstige mate te bedreigen. Wel blijven extreem rechtse acties schadelijk voor de interetnische verhoudingen binnen de Nederlandse samenleving. In deze paragraaf komen de verschillende extreem rechtse stromingen aan de orde en wordt ingegaan op de contacten tussen extreem rechts en de LPF/Leefbaarstroming.
3.1.1 Stromingen
De AIVD onderscheidt binnen extreem rechts ruwweg drie stromingen. Ten eerste zijn er de vertegenwoordigers van het zogeheten ‘burgerlijk extreem rechts’. Zij huldigen xenofobische en ultranationalistische opvattingen, maar hebben zich gevoegd naar de democratische mores, deels gedwongen door de rechter en de publieke opinie. De neonazistische organisaties vormen een tweede verschijningsvorm. Zij stellen zich openlijk antidemocratisch en racistisch op en zijn bovendien geneigd hun doelstellingen met buitenwettelijke middelen te verwezenlijken. Ten derde bestaan er ongeorganiseerde groepen van individuen en subculturen, die zich op velerlei manieren en al dan niet politiek gemotiveerd, bezighouden met het uitdragen van een extreem rechtse of racistische boodschap. Bij dit laatste valt te denken aan het plegen van racistisch geweld, extreem rechtse uitingen op het internet of het verspreiden van geluidsdragers met discriminerende of racistische teksten.
Lees verder in het jaarverslag
In de vijfde rapportage Monitor racisme en extreem-rechts staan de jaren 2001 en – waar mogelijk – 2002 centraal. De aanslagen op de Verenigde Staten van 11 september 2001 en de moord op Pim Fortuyn op 6 mei 2002 zijn van grote invloed geweest op het totale beeld van deze verslagperiode. Beide gebeurtenissen hebben diepe sporen achtergelaten op de interetnische verhoudingen in Nederland. Deze sporen zijn terug te vinden in de vijfde rapportage. Het gaat om vragen als: stijgt of daalt het aantal racistische gewelddadigheden in Nederland? Welke extreem-rechtse politieke partijen zijn verdwenen en welke daarvoor in de plaats gekomen? Neemt het aantal discriminatiezaken dat bij het Openbaar Ministerie terechtkomt toe of af? En wat voor zaken worden daar aangebracht en in welke mate leiden die tot veroordelingen? Het initiatief tot het project Monitor racisme en extreem-rechts is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen. Het monitorproject wordt tegenwoordig gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Deze rapportage kwam tot stand met steun van de Directie Integratie en Coördinatie Minderhedenbeleid van het Ministerie van Justitie.
Lees verder in de monitor
2.1 Extreem rechts
Extreem rechtse groepen dragen veelal een ondemocratisch gedachtegoed uit en zetten zich op xenofobe of zelfs racistische wijze af tegen de aanwezigheid van vreemdelingen in Nederland. De extreem rechtse politieke organisaties en bewegingen in Nederland zijn onderling sterk verdeeld en houden er soms zeer verschillende ideologieën op na.
Toch is grofweg een onderscheid aan te brengen tussen twee extreem rechtse richtingen. Ten eerste is er het zogeheten ‘burgerlijk extreem rechts’, waarvan de vertegenwoordigers ultra-nationalistische en xenofobe ideeën prediken. Van een andere orde zijn de radicalere ‘neonazistische’ groeperingen, die onversneden anti-democratische en racistische opvattingen huldigen.
De burgerlijk extreem rechtse partijen en organisaties hebben zich dit jaar niet weten te herstellen van de electorale klappen en de organisatorische malaise waarmee zij de voorgaande jaren te kampen hadden. Alhoewel niet officieel bevestigd, bestaat het Nederlands Blok (NB) sinds het verlies van de enige zetel in de Utrechtse gemeenteraad in 1998 niet meer. Ook heeft voormalig politiek leider Janmaat van de Centrumdemocraten (CD) enkele malen publiekelijk aangegeven dat hij weinig heil meer ziet in een terugkeer in de politiek. Aangezien de CD nauwelijks over kader beschikt, lijkt de CD definitief op zijn retour.
Lees verder in het jaarverslag
The case studies show that only few parties meet the criteria of the aristotelian definition of political extremism, in the German Federal Republic and the Netherlands at the turn of the century. Socio-economic and cultural extremism seem slightly more common. According to our definition, political extremists strive for a more purely aristocratic, monarchic or democratic regime. As democracy has been sanctified in two world wars, nowadays hardly any party dares to attack it openly.
Is er in ons land sprake van toenemend of afnemend racistisch geweld? Hoe is het gesteld met de tolerantie in Nederland? Heeft het lokale beleid tegen horecadiscriminatie succes of houdt het aantal klachten aan? Voor de beantwoording van dit soort vragen is het van groot belang dat er periodiek monitoronderzoek plaatsvindt naar de verschijningsvormen van rassendiscriminatie en extreem-rechts. Dit belang is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit onderkend en aldaar is het project Monitor racisme en extreem-rechts ontwikkeld. Thans wordt het project uitgevoerd door de Leidse Universiteit in samenwerking met de Anne Frank Stichting en met steun van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Monitoronderzoek is inmiddels een internationaal erkend instrument voor het waarnemen van racisme en discriminatie, en het ontwikkelen van beleid hiertegen. In 1999 ging in Wenen het Europese Waarnemingscentrum tegen Racisme
en Xenofobie van start. Het Weense waarnemingscentrum tracht via nationale monitorcentra de ontwikkelingen in de Europese Unie te volgen en te analyseren. Het project Monitor racisme en extreem-rechts vormt een belangrijke bron voor toelevering van gegevens aan het Europese waarnemingscentrum. In de Europese richtlijn van 29 juni 2000 voor gelijke behandeling van personen op grond van ras of etnische afstamming is eveneens een monitorbepaling opgenomen: na de totstandkoming van de nationale regelgeving in (uiterlijk) 2003 dient met ingang van 2005 elke vijf jaar verslag gedaan te worden over de effectiviteit van deze nationale maatregelen.
Lees verder in de monitor
In de kaart van extreem-rechts in Nederland is in vergelijking met 1999 niet veel
veranderd. De wereld van extreem-rechts is verdeeld in politieke partijen,
organisaties en groeperingen.
Partijen zijn de Centrumdemocraten, de Nieuwe Nationale Partij (NNP) en het
Nederlands Blok. De NNP is het meest actief en probeert met ‘nette’ slogans
aanwas te vinden. De NNP ontstond toen na de scheuring binnen CP’86
extreem-rechts uiteen dreigde te vallen.
Organisaties zijn Voorpost en het Landelijk Actieplatform voor Nationalistische
Studenten (LANS). In Voorpost zijn vooral ex-leden van CP’86, zoals Marcel
Ruter, Tim Mudde, Marc de Boer en Marc Hoogstra, actief. CP’86 werd in 1998
verboden.
Neo-nazi groepen zijn het Actiefront Nationale Socialisten (ANS), de
Fundamentalistische Arbeiderspartij (FAP) en de Nederlandse Volks Unie (NVU,
het Nationaal Offensief en de nieuwe loot aan de stam: het Stormfront. Het
Nationaal Offensief bestaat overigens nauwelijks nog. De meest bekende neonazi
in Nederland is nog steeds Constant Kusters.
Lees verder in het jaaroverzicht
2.1 Extreem rechts
In Nederland kunnen twee extreem rechtse fenomenen worden onderscheiden. Ten eerste is er het zogenaamde ‘burgerlijk extreem rechts’, waarvan de vertegenwoordigers ultra-nationalistische en op zijn minst xenofobe ideeën prediken.
Van een andere orde zijn de radicalere ‘neonazistische’ groeperingen, die onversneden anti-democratische en racistische opvattingen huldigen. Tussen beide richtingen vindt overigens soms een zekere vorm van kruisbestuiving plaats.
Extreem rechtse groeperingen van de eerste categorie hebben in het afgelopen jaar geen kans gezien om op het politieke toneel terug te keren. Bij de tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen in Utrecht verloor het Nederlands Blok zijn enige zetel, waardoor extreem rechts de laatste vertegenwoordiger in een gekozen orgaan verloor. De verschillende partijen zijn zich in het afgelopen jaar echter al wel gaan warmlopen
voor de gemeenteraads- en parlementsverkiezingen van 2002 en trachten hun gedachtegoed meer te profileren. De Centrumdemocraten (CD) hebben daarbij vooral getracht op lokaal niveau invloed te vergaren. Hierbij speelden zij in op plaatselijk ongenoegen met het overheidsbeleid door tendentieuze brieven aan willekeurige burgers te sturen.
Lees verder in het jaarverslag
With extreme right parties in government in Austria and Italy, and Jean-Marie Le Pen contesting the run-off in the 2002 presidential elections in France, few people will dispute their continuing relevance in the politics of Western Europe. Indeed, ever since the first small electoral successes of parties like the Centrumpartij in the Netherlands or the Front National in France in the early 1980s, the extreme right has been the most discussed group of parties both in and outside of the scholarly community. Thousands of newspaper articles and hundreds of pieces of scholarly work have been devoted to extreme right parties, predominantly describing their history, leaders or electoral successes, as well as proclaiming their danger. Remarkably little serious attention has been devoted to their ideology, however. This aspect of the extreme right has been considered to be known to everyone. The few scholars that did devote attention to the ideology of the contemporary extreme right parties have primarily been concerned with pointing out similarities with the fascist and National Socialist ideologies of the pre-war period. If the similarities were not found, this was often taken as ‘proof ’ that the extreme right hides its (true) ideologies, rather than as a motivation to look in a different direction.
The Extreme Right has always been weak and fragmented in the Netherlands. It lacked an
ideological tradition as well as a solid social base. A landowning aristocracy no longer played
a significant role in Dutch politics in the nineteenth century – power had shifted to a patrician
bourgeoisie already in the Dutch Republic (1588-1795). Moreover, the Dutch did not have to
deal with a national question that could have given rise to a nationalist movement with
extremist tendencies. It is true, reactionary anti-democratic forces did emerge in the late
nineteenth century, but they were divided between Liberal, Catholic and Calvinist parties.
Only has survived until today, the Reformed State Party (Staatkundig Gereformeerde Partij ,
SGP). This party has come to accept democracy in practice, but not in theory. It would like to
replace universal suffrage by ‘organic suffrage’, i.e. give the right to vote only to (male)
heads of households.3 However, it is not a nationalist, racist or xenophobic party.4 Since 1925
it has occupied two or three seats in parliament.
In this article we address the question whether or not the votes for anti-immigrant parties can be considered as protest votes. We define protest votes by the motives underlying electoral choices, building on earlier research done by Tillie (1995) and Van der Eijk & Franklin (1996). That research showed that ideological proximity and party size are the best predictors of party preference. On this basis we designed a typology of motives for party choice and how these motives would manifest themselves empirically. Analyzing the 1994 elections for the European Parliament for seven political systems we show that anti-immigrant parties attract no more protest votes than other parties do, with only one exception: the Dutch Centrumdemocraten.
Hoe intolerant zijn de autochtone Nederlanders jegens allochtonen? Al bijna
25 jaar peilt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) de publieke opinie over
allochtonen en publiceert daar geregeld over. Eind jaren tachtig, begin jaren
negentig zien we een lichte verharding van het opinieklimaat, maar volgens het
SCP zijn er over het algemeen weinig veranderingen. Ongeveer 80% van de
bevolking vindt dat autochtonen en allochtonen gelijke behandeling moeten
hebben bij verdelingsvraagstukken, zoals bij huisvesting en werkgelegenheid.
Ongeveer 13% van de autochtone bevolking staat afwijzend tegenover
allochtonen. Ongeveer 50% van de autochtone bevolking is tegen immigratie
gekant.
Wat dit laatste betreft vond het NIPO in 1998 een andere uitkomst:1 niet de
helft, maar driekwart van de autochtone Nederlanders is tegen verdere
immigratie gekant. Er is – volgens het NIPO – een groeiend draagvlak voor
immigratiebeperking terwijl tegelijkertijd het vertrouwen in integratie en
aanpassing van allochtonen afneemt. Het NIPO vond deze trend aan de hand
van opiniepeilingen in de jaren 1993, 1995 en 1998.
Eind 1999 bleek uit ander NIPO-onderzoek dat eenderde van de Nederlanders
gekant is tegen het verlenen van asiel aan politieke of economische
vluchtelingen.2 Tweederde van de Nederlanders ondersteunde wel het beleid
van de overheid om politieke vluchtelingen die in hun eigen land vrezen voor
hun leven asiel te geven. Ongeveer de helft van de ondervraagden vond dat
asielzoekers overlast geven. Verder dacht zo’n veertig procent dat asielzoekers
gemiddeld crimineler zijn dan Nederlanders.
Lees verder in de monitor
Extreem-rechts werd in de verkiezingen van 1998 vrijwel volledig weggevaagd.
Na de gemeenteraadsverkiezingen blijkt extreem-rechts nog 2 van de 88 zetels
te hebben behouden: 1 voor de CD in Rotterdam-Schiedam en 1 voor het
Nederlands Blok in Utrecht. Bij de parlementsverkiezingen van mei verliest de
enige vertegenwoordiger van extreem-rechts de Centrum Democraten zijn drie
zetels. Dit neemt niet weg dat alle extreem-rechtse organisaties genoemd in het
overzicht van 1998 nog steeds bestaan en – de een meer dan de ander – actief
zijn, uitgezonderd CP’86 dat in november 1998 werd verboden.
Dr. J. van Donselaar gaat in zijn derde monitorrapport dat deze maand verschijnt
uitgebreid in op de kaart van extreem-rechts in Nederland. Extreem-rechtse
partijen zijn de Centrumdemocraten, de Nieuwe Nationale Partij (NNP) en het
Nederlands Blok, De CD nam in 1999 aan de Europese verkiezingen deel met
een gecombineerde lijst: de CD/Conservatieve Democraten. De Conservatieve
Democraten was een poging van CD-leider Janmaat om onder een nieuwe naam
de CD weer nieuw leven in te blazen. De NNP probeert met ‘nette’ extreemrechtse
slogans het extreem-rechtse kader onder zich te verenigen. De NNP
ontstond toen na de scheuring binnen CP’86 extreem-rechts uiteen dreigde te
vallen.
Lees verder in het jaaroverzicht
De Nederlandse Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) constateert in zijn
jaarverslag van juli dat extreem-rechtse organisaties in Nederland in betekenis
afnemen. Het verlies van de extreemrechtse partijen bij de gemeenteraads- en
parlementsverkiezingen in maart en mei zijn daar een uiting van. Er zijn in
Nederland niet meer dan vijftig georganiseerde neonazi’s. De laatste jaren waren
dat er nog meer dan honderd.
De extreem-rechtse partijen bij de gemeenteraadsverkiezingen van maart 1998
verliezen vrijwel al hun zetels. In Rotterdam-Schiedam behouden de Centrum
Democraten (CD) 1 zetel en in Utrecht gaat één zetel naar het Nederlands Blok.
Extreem-rechts had 88 zetels: 78 voor de CD, 9 voor CP’86 en 1 voor het
Nederlands Blok.
Bij de parlementsverkiezingen van mei 1998 verliest extreem-rechts hun
belangrijkste vertegenwoordiging, nl. de drie Kamerzetels van de
Centrumdemocraten.
Bij de Rijksuniversiteit Leiden doet Jaap van Donselaar onderzoek naar extreemrechts.
Hij noemt een aantal oorzaken van het verlies van extreem-rechts.
Belangrijk daarbij is de veranderde kieswet. Voor het eerst had iedere partij 570
handtekeningen nodig verspreid over het gehele land om in alle kieskringen mee
te kunnen doen.
Lees verder in het jaaroverzicht
2.1 Extreem rechts
Na het echec bij de verkiezingen voor de gemeenteraden en de Tweede Kamer heeft extreem rechts zich slechts sporadisch gemanifesteerd. Informeel overleg van bestuursleden van verschillende partijen, bedoeld om de krachten te bundelen en uiteindelijk te komen tot de vorming van een nieuwe partij, leidde door onderling wantrouwen niet tot overeenstemming. Er zijn geen aanwijzingen dat de Centrum Partij ‘86, na verboden te zijn verklaard en ontbonden, haar activiteiten in het geheim voortzet.
Neo-nazi’s in ons land zijn georganiseerd in het Aktiefront Nationale Socialisten, de FAP-arbeiderspartij en de Nederlandse Volksunie. Het gaat om kleine groepen zonder kader, die slechts in naam verschillen en feitelijk één geheel vormen. De drie leiders functioneren als driemanschap, dat frequent contact onderhoudt met geestverwanten in België en Duitsland. De gemiddeld zeer jeugdige achterban kent verloop en omvat per saldo nog steeds niet meer dan enkele tientallen personen, die overwegend inactief zijn. De verwachting is dat extreem rechtse groeperingen in Nederland voorlopig een randverschijnsel zullen zijn, gelet op de animositeit tussen de organisaties, hun bouwvallige structuren en de gebleken weerstand in de samenleving tegen het gedachtegoed.
Lees verder in het jaarverslag
Dit boek mag in geen enkele boekenkast van een antifascist ontbreken. Aan de hand van een in 1995 anoniem bij hen bezorgde ledenlijst van de CP’86 construeerde Kafka de geschiedenis van een van de meest opzienbare partijtjes die Nederland ooit gekend heeft en die haar eigen ondergang praktisch over haar afriep. Sneller nog dan justitie het werk afmaakte, had de CP’86 zelf al de stekker eruit getrokken; conflicten, drugsgebruik, ideologische twisten maakten een einde eraan en de restanten zochten hun weg in andere clubjes. Nog steeds biedt het boek inzicht in het functioneren van zo’n partij, naast alle bruikbare informatie die wordt gegeven over personen, waarvan een deel nog immer actief is binnen extreemrechts Nederland.
Dit is de tweede rapportage van het project Monitor racisme en extreem-rechts, dat wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het monitor-project heeft twee centrale doelstellingen:
1. monitor racisme en extreem-rechts: het waarnemen van deze verschijnselen in Nederland, alsmede van de overheidsrespons op deze verschijnselen; periodieke rapportage, op twee manieren:
(a) ‘generale rapportage’: een algemene rapportage aan de hand van een vast stramien;
(b) een ‘verdiepingsslag’: rapportage waarin een speciaal onderwerp wordt belicht.
2. De periodiciteit van het project houdt in dat in het ene jaar een generale rapportage verschijnt en in het andere een ‘verdiepingsslag’. De eerste rapportage van 1997 was een generale, waarin het gaat om een breed beeld van de verschijnselen racisme en extreem-rechts in Nederland, alsmede van overheidsreacties daarop. Ook die van het komende jaar (1999) zal een generale rapportage zijn. Deze voorliggende tweede rapportage is gewijd aan een ‘speciaal’ onderwerp: de relatie tussen enerzijds de media en anderzijds racisme en extreemrechts.
Lees verder in de monitor
De extreem-rechtse partijen verliezen bij de gemeenteraadsverkiezingen van
maart 1998 vrijwel al hun zetels. In Rotterdam behoudt de CD 1 zetel en in
Utrecht gaat er één zetel naar het Nederlands Blok. De Centrumdemocraten
doen in 25 gemeenten mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. In 1994 deed
de CD in 45 gemeenten mee en haalde toen 77 zetels. Deze zetels werden niet
allemaal bezet; bovendien verloor in die periode de CD ook zetels doordat leden
overstapten naar andere partijen of een eigen fractie oprichtten.
Hoewel de politieke kracht van extreem-rechts verwaarloosbaar is, doen
verschillende leden van de partijen ook in 1977 van zich spreken. Nog steeds
zijn het vooral de buitenlanders die het moeten ontgelden. Sporadisch worden er
antisemitische uitlatingen gedaan. Omdat extreem-rechts het nazi-gedachtegoed
wil uitdragen, is een aantal zaken hieronder toch opgenomen.
Verontrustend is het gebruik van internet door extreem-rechtse groeperingen in
het buitenland. In Nederland zijn racistische uitlatingen weliswaar verboden,
maar zolang dat in andere landen niet ook het geval is, valt er moeilijk tegen
buitenlandse sites, waarop buitenlandse racisten hun ‘materiaal’ aanbieden, op
te treden.
Eén van de personen uit deze hoek die geen blad voor de mond neemt, is
Constant Kusters. CIDI zet een aantal strafzaken tegen hem in gang.
Lees verder in het jaarrapport
2.1.1 Extreem rechts
Extreem rechtse organisaties hebben in 1997 minder vaak -via demonstraties of anderszins- de openbaarheid gezocht dan in 1996. Ook in dat jaar was al sprake van een afname van het aantal publieke acties vergeleken met 1995.
De Centrum Partij ’86 (CP’86), restant van de NVP/CP’86 die eind 1996 uiteen viel, is in 1997 onmiskenbaar in neo-nazistisch vaarwater geraakt. De belangrijkste bestuursleden van de partij namen enkele keren deel aan samenkomsten en demonstraties van neo-nazi’s in België en Denemarken. Zij werken samen met geestverwanten van de FAP-arbeiderspartij, de Nederlandse Volksunie en het Aktiefront Nationale Socialisten en onderhouden regelmatig contact met gelijkgezinden in België en Duitsland. CP’86 is gebrekkig georganiseerd en telt niet meer dan enkele tientallen leden, die voornamelijk woonachtig zijn in het Rijnmondgebied. Het totaal aantal georganiseerde neo-nazi’s in ons land in en buiten CP’86 wordt geschat op minder dan vijftig.
Lees verder in het jaarverslag
Dit is het eerste verslag van het project Monitor racisme en extreem-rechts dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Onder ‘racisme’ worden hier ook verstaan: antisemitisme, rasvooroordeel, vreemdelingenhaat, xenofobie en rasdiscriminatie. De monitorwerkzaamheden zijn niet uitsluitend gericht op uitingen van racisme, maar tevens op de bestrijding van deze verschijnselen.
Het project heeft twee doelstellingen:
1. permanente monitoring van racisme en racismebestrijding
2. een periodieke rapportage over de belangrijkste bevindingen
Het nut van periodieke rapportage is velerlei. Jaarlijks wordt op basis van een vast stramien de balans opgemaakt van de belangrijkste uitingen van racisme en rechtsextremisme, alsmede van de ontwikkeling van strategieën ter bestrijding. De rapportages kunnen door hun systematische en periodieke karakter bijdragen aan accumulatie van kennis en inzichten. Er wordt inzicht verkregen in ontwikkelingen die zich op langere termijn voordoen. Dat geldt niet alleen de achterliggende periode maar ook de toekomst.
De monitor kan bijdragen aan vroegtijdige onderkenning van relevante, nieuwe ontwikkelingen.
De algemene vraagstelling luidt:
1. hoe hebben uitingen van (racistisch) rechts-extremisme zich (in Nederland) ontwikkeld?
2. welke patronen van respons zijn er geweest?
Lees verder in de monitor
De belangrijkste extreemrechtse partijen zijn nog steeds de in het parlement en
gemeenteraden vertegenwoordigde Centrumdemocraten (CD) en CP’86, die
alleen in gemeenteraden vertegenwoordigd is. Na jaren van stilte liet dit jaar ook
de Nederlandse Volks Unie (NVU) weer van zich horen. In CP’86 is een
scheuring ontstaan. De CD en CP’86 hebben enige tijd overwogen te fuseren.
Binnen de CP’86 ontstaat een scheuring. Door het gehele jaar heen vinden er
arrestaties plaats van extreemrechtse aanhangers wegens ordeverstoringen,
geweldpleging, meedoen aan verboden demonstraties en diefstal. Daaronder
bevond zich ook de medewerker van de CD in de Tweede Kamer, C. Rietveld. In
Rotterdam is onenigheid geweest over het gebruik door CP’86 van hun
fractiekamer.
Lees verder in jaroverzicht
2.1.1 Racisme en geweld legen allochtonen
In opdracht van de BVD verrichtten twee wetenschappelijke onderzoeksinstellingen onderzoek naar de oorzaken van racisme en anti-allochtoon geweld in Nederland.
Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie bestudeerde op basis van dossieranalyse de aard en omvang van dergelijk geweld in 1994 en deed onderzoek naar de motieven van daders.
Het Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen van de Universiteit van Utrecht verrichtte participerende observatie order jongeren om racistische tendensen binnen jeugdculturen te kunnen vaststellen. De resultaten van beide onderzoeken zijn in mei 1997 bekend gemaakt.
Parallel aan deze onderzoeken registreert de BVD geweldsincidenten gericht tegen leden van etnische minderheidsgroepen. Hoewel het beschikbare statistische materiaal onvolledig is, lijkt de constatering gerechtvaardigd dat het aantal incidenten, in vergelijking met 1995, niet of nauwelijks is toegenomen. Wellicht bestaat er verband met de teruggang van extreem-rechts, zoals deze blijkt uit verkiezingsresultaten en de afname van het ledental. Deze ontwikkeling is ook waarneembaar in Duitsland. Daar is een spectaculaire afname van het aantal incidenten geconstateerd.
Lees verder in het jaarverslag
2. 1.1 Racisme en anti-allochtoon geweld
Teneinde een beter inzicht te krijgen in de achterliggende oorzaken van racisme en anti-allochtoon geweld in Nederland, is aan twee wetenschappelijke instellingen een onderzoeksopdracht gegeven. Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie bestudeert op basis van dossieranalyse en gespreksrondes de motieven van daders van racistisch geweld.
Een onderzoek van het Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen van de Universiteit van Utrecht richt zich door middel van participerende observatie op de achtergronden van racistische agressie door jongeren. Beide onderzoeken zijn inmiddels van start gegaan en hebben een beleidsondersteunend karakter. Voor beide onderzoeken zijn begeleidingscommissies ingesteld, waarin de in Nederland aanwezige deskundigheid is vertegenwoordigd.
Lees verder in het jaarverslag
2.1.1 Extreem-rechts
Het gevaar van grondrechtsaantastingen in Nederland is hoofdzakelijk afkomstig uit extreem-rechtse hoek, met name in de vorm van verbaal en fysiek anti-allochtoon geweld. Ook de reactie hierop van extreemlinkse zijde geeft reden tot zorg.
De BVD heeft aandacht voor leden van extreem-rechtse politieke partijen van wie aantasting van onze democratische rechtsorde, met name van de vrije uitoefening van grondrechten van ingezetenen te duchten valt. Ook het -geringe- aantal leden van fascistische organisaties, waarvan het Aktiefront Nationale Socialisten (ANS) de belangrijkste exponent vormt, mag op belangstelling van de BVD rekenen.
Ma de opzienbarende zetelwinst van de Centrumdemocraten (CD) bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 1994 volgde een reeks publikaties over criminele activiteiten en racistische gewelddaden, die zouden zijn begaan door prominente partijleden. De fricties die zich mede als gevolg daarvan binnen de CD manifesteerden, leidden tot uittreding, schorsing en royement van dissidente, voornamelijk nieuw gekozen raadsleden. Het Nederlands Blok ontwikkelt zich in toenemende mate tot een aantrekkelijk alternatief voor vooral teleurgestelde en rancuneuze (ex)CD-raadsleden. Het Blok speelt daarbij een verre van passieve rol.
Lees verder in het jaarverslag
3.1.1 Extreem-rechts
Het aantal uitingen van afkeer jegens allochtonen lag eind 1992 lager dan in de eerste maanden van dat jaar. In 1993 was echter sprake van een stijging, met name in het vierde kwartaal. Daarbij dient te worden
aangetekend dat accurate cijfers niet voorhanden zijn. Ook kan niet altijd ondubbelzinnig onderscheid worden gemaakt tussen incidenten waarbij vreemdelingenhaat op de achtergrond meespeelt, en andersoortige waarbij allochtonen zijn betrokken.
Net als in 1992 waren deze incidenten in 1993 overwegend niet politiek geïnspireerd of georganiseerd, maar stoelden zij vooral op onsamenhangende, sterk individueel bepaalde motieven. Vaak ook handelden
daders onder invloed van soortgelijke gebeurtenissen elders in het land of in het buitenland en leken zij alleen uit op dubieuze publiciteit. Ook al zijn zulke motieven of bijvoorbeeld dronkenschap de drijfveren achter intimidatie-acties, het dreigend effect dat ervan uitgaat op de meestal nog niet volledig ingeburgerde vreemdeling is er niet minder om.
Lees verder in het jaarverslag
The Dutch party system has always been fragmented and rich in variety. The
Extreme Right has suffered from fragmentation and pillarization, too. Though
it has gained some ground in recent years, it seems still weak in comparison
with its German, French or Italian counterparts. When discussing its prospects
for the future, we must distinguish between the three varieties of right-wing
extremism th at exist in the Netherlands at present:
Dreigingsanalyse MIVD rechtsextremisme in Nederland.
“RECHTS-EXTREMISME IN DE KL.
Er zijn geen aanwijzingen dat vanuit één van de hiervoor genoemde organisaties activiteiten worden ondernomen die er op gericht zijn om een afdeling o.i.d. binnen de KL op te richten. Wei is het incidenteel voorgekomen dat dienstplichtigen, die lid waren of sympathiseerden met rechts-extreme groeperingen, hun voorkeur met betrekking tot ras e.d. tot uiting brachten. Dit heeft met geleid tot wezenlijke spanningen in de betrokken eenheden.
In het recente verleden is er getracht om Nederlanders te ronselen om aan Kroatische zijde deel te nemen aan de burgeroorlog in Joegoslavië, Deze wervende activiteiten warden uitgevoerd door de “Nederlands Kroatische Werkgemeenschap” (NKW) . Een aantal personen met een extreemrechtse achtergrond maakt deel uit van deze organisatie. Een beperkt aantal vrijwilligers, voor een groot deel samengesteld uit ex-militairen, is daadwerkelijk naar Kroatië vertrokken en vormt daar een Nederlandse eenheid. Er zijn geen aanwijzingen dat deze activiteiten door de rechts-extreme politieke organisaties worden ondersteund.”
Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van dit stuk
Extreem rechts
Georganiseerd extreem-rechts beschikt in Nederland over een aanhang van naar schatting enkele honderden personen. Daarvan bezoeken er enige tientallen min of meer regelmatig vergaderingen en bijeenkomsten, of zijn anderszins politiek actief.
Een ruime meerderheid heeft politiek onderdak gevonden bij de Centrum Democraten (CD) of de Centrum Partij ’86 (CP’86). Een uiterst militante groepering van extreem-rechtse signatuur is de Nederlandse tak van het neo-nazistische Duitse Aktionsfront Nationaler Sozialisten / Nationaier Aktivisten (ANS). Kernen van de overigens niet erg grote, voornamelijk jeugdige aanhang bevinden zich vooral in het noorden van het land en in de omgeving van de steden Den Haag en Breda. Verder is een aantal kleinere verbanden actief, zoals het gezelschap rond NSB-weduwe F. Rost van Tonningen-Heubel, de lezerskring van het Informatieblad van de “Stichting tot steun aan en toezicht op de Nederlandse Volks Unie”, de “Viking-jeugd”, leden van het geschiedkundig genootschap “De Wende” en de Nederlandse afdeling van de Northern League. Bij de meeste bestaat de aanhang uit voornamelijk oudere nationaal-socialisten. Hun streven is vooral gericht op behoud van het fascistisch gedachtengoed uit de jaren ’30 en ’40.
Lees verder in het jaarverslag
Of rechts-extremisme zich binnen onze krijgsmacht zal manifesteren is eveneens een open vraag. Wel kan men op voorhand al konkluderen dat, als de krijgsmacht eon afspiegeling heet te zijn van de maatschappij, er ook binnen deze organisatie potentiële groeimogelijkheden zijn voor het rechts-extremisme. Vanwege het latente gevaar dat anti-demokratische bewegingen in zich dragen is het noodzakelijk dat binnon de krijgsmacht aandacht besteed wordt aan mogelijke uitingen van rechtsextremisme/ racisme . Getracht zal worden enig inzicht te geven in een aantal rechts-extreme groeperingen in Nederland, hun filosofie, hun aanhang en het potentiële gevaar dat zij kunnen vormen voor de krijgsmacht. Als afsluiting zal worden getracht om de inhoud te verwerken in een aantal konklusies en aanbevelingen ten aanzien van de krijgsmacht.
Blz 6
Het JFN is een latent gewelddadige, op nationaal-socialistische leest geschoeide, groepering randgroepjongeren zonder vaste ideologie of organisatie. Men verzet zich met name tegen een multi-cultureel Nederland en Europa. Politieke tegenstanders , Joden en gekleurde buitenlanders zijn objekt van hun akties. De groepsleden hebben geen enkele moeite met de militaire dienst. Vaak ziet men zelfs dat dienstplichtige JFN-leden door commandanten worden beschouwd als model-soldaten. Zij accepteren de militaire hiërarchie zonder enig protest en zijn vaak zeer gemotiveerd. Dit uit zich soms in belangstelling voor speciale eenheden zoals het Korps Commando Troepen en het Korps Mariniers. Hierdoor bestaat het gevaar dat binnen krijgsmachteenheden bepaalde, door JFN-aanhangers geïnitieerde, incidenten over het hoofd gezien of gebagatelliseerd worden.
Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van dit stuk
IV. ANTIDEMOCRATISCHE STROMINGEN
RECHTS-EXTREMISME IN WEST-EUROPA
Extreem-rechts in West-Europa ontwikkelt zich sneller dan de wetenschap kan bijhouden. Een onderzoekscommissie van het Europees parlement concludeerde in 1986 nog dat van extreem rechts vooralsnog niets te duchten viel. Inmiddels worden door bijvoorbeeld de
Republikaner in de Bondsrepubliek en het Front National in Frankrijk resultaten geboekt die deze partijen definitief uit de politieke marge hebben gehaald; volgens politicologen zijn beide partijen goed voor zo’n 10 tot 12 procent van het electoraat. Ook in Nederland is bij de laatste verkiezingen voor Tweede Kamer en gemeenteraden een trend zichtbaar geworden die wijst op groeiende waardering voor extreem rechtse politieke opvattingen van bijvoorbeeld Centrum Democraten en Centrum Partij ’86. Janmaat kon met 0,9% van de stemmen terugkeren in de Kamer terwijl zijn partij in maart van dit jaar een nieuw hoogtepunt bereikte toen beslag kon worden gelegd op 11 gemeenteraadszetels, waarbij in sommige gevallen tot 6% van de stemmen werd gehaald.
Lees verder in het kwartaalbericht
Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen
Succes voor de Centrum Democraten (CD) .
Met het behalen van een zetel bij de Tweede Kamerverkiezingen op 6 September 1989, hebben de Centrum Democraten (CD) met lijstaanvoerder Drs. H.JANMAAT een mijlpaal bereikt in de gestadige opkomst van de partij.
De in juni 1989 gehouden Europese Verkiezingen hadden met ruim 31.000 op de CD uitgebrachte stemmen, reeds aangetoond dat JANMAAT de slag om de gunst van de extreem-rechtse kiezer definitief had gewonnen van de rivaliserende Centrum Partij ’86. De opmars van de CD zette zich sindsdien voort en resulteerde uiteindelijk in ruim 81.000 stemmen (0.9% van het totaal) tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. Evenals voorheen boekten de CD ook nu weer het meeste electorale succes in de grote steden, waarbij in Rotterdam net 3,4% van het aantal uitgebrachte stemmen de hoogste score werd behaald.
In het licht van de niet aflatende negatieve publiciteit rond de CD en de tamelijk amateuristische verkiezingscampagne, die bovendien gekenmerkt werd door civielrechterlijke procedures aangespannen door opposanten, is het veroveren van een Tweede Kamerzetel door JANMAAT opmerkelijk.
Lees verder in het kwartaalbericht
Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen