Hoe een groepje jongeren op internet in enkele maanden radicaliseert In mei 2020 vormt zich op Instagram en Telegram een groep jongemannen onder de naam ‘De Nationale Storm Vereniging’. Enkele tientallen mannen zijn hier tot nog toe kortere of langere tijd betrokken. Inmiddels heet de groep ‘National Socialist Dutch Movement’, staat één deelnemer voor de… Lees verder
Het rommelt binnen de PVV Rotterdam. Drie maanden na de voor hen zeer teleurstellend verlopen gemeenteraadsverkiezing in deze stad ontslaat de lijsttrekker twee burgerraadsleden. Uit angst voor associatie met extreemrechts, wordt door hen gesteld. Opmerkelijk, want een half jaar geleden demonstreerde de PVV nog samen met zo goed als alle andere Nederlandse extreemrechtse organisaties. Met… Lees verder
Het is een klassiek probleem voor extremisten, motorbendes en criminelen. Waar spreken we af? Waar drinken we een biertje? Waar kunnen we zijn wie we willen zijn, zonder dat we gezeur krijgen? Waar kunnen we het beste zaken bespreken die het daglicht niet kunnen verdragen? Thuis, in de kroeg of in een eigen ruimte? We hebben… Lees verder
Op 21 mei 2013 bezocht Geert Wilders de Schilderswijk in Den Haag. “Om te laten zien dat dit Nederland is, waar onze wetten en normen gelden”. De actiegroep Pro Patria wilde op 10 augustus 2014 een protestmars door de Schilderswijk houden, om te laten zien dat dit “nog steeds Nederlands grondgebied is, waar Nederlandse wetten… Lees verder
een blik op de PVV-demonstratie van Wilders op 21 september 2013 Onlangs ging Geert Wilders samenwerkingsverbanden aan met een aantal Europese partijen, met zeer extremistische denkbeelden, een antisemitische achterban en een geschiedenis van geweld en nazisme. De vraag is of die internationale koerswijziging ook een effect heeft op zijn Nederlandse achterban. De demonstratie van de… Lees verder
Extreemrechts en wapens, dat lijkt een bijzonder ongelukkige, zo niet levensgevaarlijke combinatie. Vooral nu de Noorse massamoordenaar Anders Breivik en de Duitse seriemoordenaars van de Nationalsozialistische Untergrund (NSU) laten zien waar gewapende rechtsextremisten toe in staat zijn. En toch lijkt de Nederlandse overheid in de vorm van politie en AIVD het wapenbezit van Nederlandse rechtsextremisten… Lees verder
Op 18 oktober 2011 is een aantal leden van het Noord-Hollandse Ulfhednar gearresteerd vanwege het bezit van vuurwapens. Ulfhednar is een voortzetting van Blood & Honour, afdeling Westland. Na de arrestaties is door de politie in twee woningen een inval verricht. Ulfhednar wordt gevormd door een groep vrienden uit de omgeving van Alkmaar, die sinds… Lees verder
In het verleden hebben we verschillende keren aandacht gegeven aan Nederlandse Blood & Honour-afdelingen. Ook deze keer weer aandacht voor een Blood & Honour-groep. Het betreft dit keer het naziclubje ‘Ulfhednar’. Om de mogelijke verwarring direct maar de kop in te drukken, het gaat hier niet om een echt nieuw clubje, ondanks de nieuwe naam…. Lees verder
Seit November 2014 finden in Deutschland wöchentliche PEGIDA-Demonstrationen statt. PEGIDA ist ein deutsches Akronym für Patriotische Europäer gegen die Islamisierung des Abendlandes. Migranten, Muslime, Politiker und die Presse werden durch deren Aktivisten massiv kritisiert, die sich selber als harmlose, besorgte Bürger betrachten. Worin besteht der niederländische Beitrag zu diesen Veranstaltungen? Wer ist Ed aus Holland, der als PEGIDA-Teilnehmer bereits häufig das Wort ergriffen hat? Wie ist sein Verhältnis zu Geert Wilders und welche Rolle spielen niederländische Neonazis in diesem Zusammenhang? Kurzum: wie sauber ist PEGIDA eigentlich?
Een groepje neonazi’s organiseert een herdenking van Duitse soldaten en Nederlandse SS’ers op de erebegraafplaats in het Limburgse Ysselsteyn. Ze leggen een bloemstuk met linten. Hier is Johnboy Willemse bij aanwezig en de foto’s verschijnen dan ook op een internetsite van zijn huiskamerkroeg De Nationalist. Er lijken ongeveer dertien mensen bij aanwezig te zijn. Op foto’s die op het Laagland Forum verschijnen zijn de logo’s te zien van de organisaties Brass Knuckle Brotherhood, Crew38 (Hammerskins) en Ulfhednar. Van de Brass Knuckle Brotherhood zijn Femme van der Kooi en Patrick Hendriks hierbij. Een deel van het gezelschap heeft ’s avonds een bijeenkomst in De Nationalist in Ravenstein met een kampvuur.
In Veendam organiseert Martin van de Grind een groot oudejaarsfeest in de Rac’n’Roll Place. Het gaat de hele nacht door en de extreemrechtse muzikant Nigel Brown zingt ballads. Er zijn allerlei Skinheads aanwezig en er hangen vlaggen van Hou Kontakt en Crew38 aan de muur. Crew38 is een dochterorganisatie van de Hammerskins en er zijn Duitsers hiervan aanwezig. Er is ook een delegatie Zweden naar dit feest afgereisd. Uit Nederland loopt Marcel van Velzen rond in een trui van Ulfhednar.
In reactie op een mislukt overval door Marokkaanse jongens in Deurne organiseert de neonazistische partij NVU een manifestatie in Deurne “voor veiligheid en recht”. Het cynische motto van de actie is “Ze kwamen voor goud maar kregen lood” en er zijn zo’n 35 deelnemers. Partijleiders Constant Kusters en Peter van Egmond houden toespraken. In het publiek buiten deze manifestatie is een groepje neonazi’s aanwezig van groepen als Blood & Honour Nederland, Ulfhednar, ANS en Voorpost. Mogelijk hopen ze op een confrontatie met allochtone jongeren, maar die komt er niet.
De rechtbank van Alkmaar doet uitspraak in een strafzaak tegen vier mannen die in oktober 2011 in Zuid-Scharwoude gepakt werden met een tas vol vuurwapens. De mannen komen uit België en de regio Alkmaar en behoren tot groepen als Ulfhednar, BBET en B&H Vlaanderen. Rory de Koning, Jeroen van den Berg en Arnoud Kuipers krijgen voorwaardelijke gevangenisstraffen en werkstraffen. Alleen de Belg Tomas Boutens krijgt daarnaast ook nog vier maanden echte gevangenisstraf.
Vandaag wint de neonazi Rory de Koning een juridisch conflict met de gemeente Schagen dat bij de Raad van State dient. Hij vecht een noodbevel aan dat hij in december 2011 kreeg. Hem werd verboden een bijeenkomst van Ulfhednar in het gehucht Groote Keeten (bij Callantsoog) te bezoeken. De rechtbank van Alkmaar had hem in juni 2013 ook al gelijk gegeven, maar de gemeente was in beroep gegaan.
Grote PVV manifestatie op het Malieveld in Den Haag, geïnitieerd door Geert Wilders zelf. Allerlei extreemrechtse groepen nemen deel aan dit protest tegen het kabinet, zoals Zwart Front, Voorpost, de NVU, Ulfhednar, Blood & Honour en Identitair Verzet. Er wordt van enkele van deze clubs ook propagandamateriaal uitgedeeld. Op het internetforum Stormfront verschijnen oproepen om hier heen te komen. Wilders spreekt zijn aanhangers toe met een toespraak waarin hij zich ook tegen massa-immigratie, links Nederland en islamisering uitspreekt. Er zijn enkele duizenden mensen aanwezig. Er wordt een poster tegen de EU in beslag genomen vanwege een hakenkruis dat er op staat met de tekst “Stop the Neuzi’s”. Een groep radicale figuren, waaronder ook voetbalfans van ADO Den Haag, trekt op naar een linkse tegendemonstratie in het centrum en wil vechten. Hier wordt de Hitlergroet gebracht en enkele neonazi’s worden gearresteerd.
In Alkmaar staat een viertal neonazi’s terecht die in kringen van Blood & Honour en Ulfhednar verkeren. Ze zijn in oktober 2011 met vuurwapens en munitie gearresteerd in Zuid-Scharwoude, of hadden met deze zaak te maken. Het gaat om mannen die al langer actief zijn in de meest radicale extreemrechtse kant van het politieke landschap: Tomas Boutens, Jeroen van den Berg, Arnoud Kuipers en Rory de Koning. Na een half uur wordt de zitting geschorst omdat een advocaat meer wil weten over de rol van AIVD. Die blijkt aangegeven te hebben dat Ulfhednar mogelijk plannen zou hebben gehad om een aanslag in Zuid-Afrika te plegen. De strafzaak wordt in maart en april van 2014 voortgezet.
De rechtbank van Alkmaar verklaart een bezwaarschrift van een activist van Ulfhednar gegrond. Hij had dit in januari 2012 ingediend als bezwaar tegen een noodbevel van de burgemeester van Zijpe. In dat noodbevel verbood de burgemeester een bijeenkomst van Ulfhednar in december 2011 in het dorpje Groote Keeten bij Callantsoog.
De grote “Tag der Deutschen Zukunft” demonstratie in Wolfsburg, Duitsland. Diverse Nederlandse neonazigroepen roepen hun achterban op hierheen te komen. Dat zijn de NSN, Blood & Honour Nederland en het ANS. Er worden ook leden van hen gezien op de demonstratie. Vanuit de NVU en Ulfhednar zijn er vertegenwoordigers aanwezig. Stefan Wijkamp is een van de sprekers.
Op een onbekende locatie in Nederland organiseren neonazi’s uit kringen van het ANS een Adolf Hitler herdenking. Er zijn mensen aanwezig van B&H en Ulfhednar. Ook via het webforum Stormfront worden deelnemers bereikt. Volgens het ANS waren er veertig mensen aanwezig.
De burgemeester van Zijpe verklaart een bezwaarschrift van Ulfhednar ongegrond omdat het gemeentebestuur deze niet ontvangen zou hebben. De neonazistische organisatie zegt bezwaar te hebben gemaakt tegen een noodbevel van december 2011 waarmee de burgemeester hun bijeenkomst in Callantsoog verbood.
Ongeveer dertig Nederlanders lopen mee in een nazistische demonstratie in het Duitse Münster. In de weken hiervoor zouden ze posters en flyers voor deze demo verspreid hebben in een aantal Nederlandse steden in het grensgebied met Duitsland. De Nederlandse deelnemers komen uit groeperingen als Blood & Honour Nederland, Nationale Sozialisten Niederlande, Vrije Nationalisten Noord-Brabant (VNNB), Voorpost en Ulfhednar.
Deze rapportage laat zien dat het aantal racistische en antisemitische incidenten in 2014 is toegenomen ten opzichte van 2013. De verklaring voor de sterke toename van het aantal racistische incidenten is onduidelijk. Een mogelijke verklaring zou een verharding in het politieke en maatschappelijke klimaat kunnen zijn na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014. Het grote aantal aangiftes tegen Geert Wilders is echter niet meegenomen in deze rapportage. De toename van het aantal antisemitische incidenten is mogelijk te verklaren door de intensivering van het Israëlisch-Palestijns conflict in de zomermaanden van 2014. In die maanden vonden in Nederland meer antisemitische incidenten plaats. Door het kleine aantal incidenten kunnen we hier echter geen conclusies aan verbinden. Tegenover bovengenoemde toename staat een moeilijk te verklaren afname van het aantal racistische en antisemitische scheldincidenten. Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat het type scheldwoorden dat wordt gebruikt modegevoelig is, waardoor bepaalde scheldwoorden met antisemitische of racistische connotatie in 2014 minder werden gebruikt.
Drie andere punten vallen op in dit rapport. Het eerste is dat antisemitisch geweld en racistisch geweld plaatsvinden binnen een verschillende dynamiek. Het belangrijkste verschil is de aanleiding: bij antisemitisch geweld waren dit veel vaker antisemitische intenties dan dat bij racistisch geweld racistische intenties de aanleiding waren. Het tweede punt is dat, ondanks de stabiel kleine omvang van extreemrechtse formaties, we met enige terughoudendheid constateren dat het extreemrechts geweld licht lijkt toe te nemen. Het derde punt is dat het Openbaar Ministerie heeft aangegeven vanaf 2015 commune-delicten met discriminatoir aspect in haar registratie mee te nemen. Hierdoor verwachten we in 2016 een sterke verbetering van het inzicht in de afdoening van discriminatie-incidenten.
In het navolgende komen alle klassiek extreemrechtse organisaties die in 2013 actief waren in Nederland kort aan de orde. Nederland kent verschillende extreemrechtse groepen. Die onderscheiden zich lang niet allemaal langs ideologische lijnen. Vaker gaat het om groepen die zich van andere groepen onderscheiden door onderlinge ruzies, incompatibilité d’humeur en persoonlijke conflicten. Maar deze verschillende groepen zijn wel in twee ideologische categorieën in te delen. We maken een onderscheid tussen identitaire formaties, die zich vooral beroepen op een Nederlandse identiteit, en neonazi’s, die zich meer richten op de oude nationaalsocialistische idealen van het Derde Rijk. Na de bespreking van de ontwikkelingen rond deze groepen in 2013 geven wij een beredeneerde schatting van het aantal leden van genoemde formaties. Tot slot kijken we kort naar de veranderende interactie in 2013 tussen klassiek extreemrechtse formaties en de Partij voor de Vrijheid (PVV).
De Anne Frank Stichting beheert het Anne Frank Huis en brengt haar levensverhaal wereldwijd onder de aandacht ter bezinning op de gevaren van antisemitisme, racisme en discriminatie en het belang van vrijheid, gelijke rechten en democratie. De Stichting stelt zich onder meer ten doel voorlichting te geven en educatieve activiteiten te verzorgen over discriminatie en mensenrechten, ter bevordering van het goed functioneren van een open, pluriforme, democratische samenleving.
Deze rapportage geeft een cijfermatig beeld van de mate waarin antisemitisme, racisme en extreemrechts geweld in het jaar 2012 voorkwamen in Nederland. Daarnaast worden de trends op deze thema’s tussen 2010 en 2012 weergegeven. Het rapport is onder meer bedoeld als basis voor de educatieve activiteiten van de Anne Frank Stichting. Verder dient het mede als periodieke rapportage aan de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Europese Unie (EU).
In de periode 2004 – 2010 gaf de Anne Frank Stichting in samenwerking met de Universiteit Leiden de jaarlijkse Monitor Racisme & Extremisme uit. Over 2010 en 2011 is door het Verwey-Jonker Instituut, in opdracht van de Anne Frank Stichting, een andere wijze van dataverzameling en rapportage van antisemitische en racistische incidenten en extreemrechts geweld gehanteerd. Deze werkwijze houdt in dat het cijfermatig beeld in deze rapportage is gebaseerd op gegevens van de Nederlandse politiekorpsen (verzameld in de BVH, de Basis Voorziening Handhaving) en het Openbaar Ministerie (verzameld door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) in OMDATA). Deze werkwijze is grotendeels een continuering van de werkwijze voor de rapportage in 2010 en 2011. Om inhoudelijke redenen zijn echter enkele wijzigingen toegepast. Deze lichten wij toe in paragraaf 1.1 en 2.1.
Lees verder in de rapportage
4.4 Rechts-extremisme
Uit het AIVD-onderzoek naar rechts-extremisme is gebleken dat de versplintering, fragmentatie en onderlinge onenigheid onder Nederlandse rechts-extremisten in 2012 verder heeft doorgezet. Er blijft nog wel een klein aantal rechts-extremisten actief, die vooral aan sociale activiteiten deelnemen zonder direct ideologisch doel.
De acties van de Duitse autoriteiten tegen verschillende Duitse rechts-extremistische groeperingen, zoals de Kameradschaft Aachener Land (KAL), hebben onder Nederlandse rechtsextremisten nauwelijks tot reacties geleid. Dit valt op omdat velen van hen goede vriendschappelijke contacten met Duitse kameraden onderhouden en deel hebben genomen aan activiteiten die door de KAL werden georganiseerd.
Lees verder in het jaarverslag
De onderwerpen racisme, extreemrechts geweld, antisemitisme en discriminatie zijn veelbesproken thema’s in Nederland. Niet voor niets betreft gelijke behandeling en het gelijkheidsbeginsel Artikel 1 van onze Grondwet. Dit toont hoe belangrijk dit thema voor onze samenleving is. Een terugkerende vraag in de maatschappelijke en politieke discussies is: hoe vaak wordt het discriminatieverbod overtreden? In deze monitor is deze vraag kwantitatief uitgewerkt voor de jaren 2010 en 2011. De inhoud is gebaseerd op een nieuwe manier van gegevensverzameling bij de politie, die vergelijkingen met andere gegevensbronnen mogelijk maakt.
Deze rapportage is uitgevoerd in opdracht van de Anne Frank Stichting. Te lezen is hoe vaak de genoemde onderwerpen voorkomen in politieregistraties, met het aantal aangiftes, verdachten en de aard van de incidenten. Ook zijn regionale verschillen in Nederland weergegeven en valt te lezen hoe zaken worden afgehandeld door het Openbaar Ministerie.
Lees verder in de rapportage
Radicalisering en polarisatie
Diverse radicale en extremistische bewegingen lieten van zich horen in de afgelopen periode, hoewel grote incidenten uitbleven. Sharia4Holland, de activistische radicale islamistische groep, verstoorde op intimiderende wijze een lezing in ‘De Balie’ te Amsterdam in november 2011. De kleine groep probeert zijn
aanhang te vergroten met een meer provocerende houding, die zijn zuidelijke evenknie Sharia4Belgium ook tentoon spreidt.
Bij de Noord-Hollandse rechtsextremistische groep Vanguard/Ulfhednar werden wapens aangetroffen. De wapens waren waarschijnlijk bedoeld voor doorverkoop, niet voor het plegen van een aanslag.
2.4 Rechts-extremisme
In 2011 zijn geen majeure wijzigingen geconstateerd in het beeld dat is geschetst in de nota Afkalvend front, blijvend beladen van november 2010 over de dreiging die uitgaat van extreemrechts en rechts-extremisme. De dreiging die van het rechts-extremisme uitgaat tegen de democratische rechtsorde in Nederland is gering. Er is sprake van organisatorische
fragmentatie, ideologische verschillen van inzicht en een kleine, vooral op sociaal vriendschappelijke basis georganiseerde achterban.
Ontwikkelingen in 2011
Zoals de aanslagen in Noorwegen door Anders Breivik en de ontdekking van een mogelijk rechts-terroristisch netwerk in Duitsland, de Nationalsozialistischer Untergrund (NSU),
hebben op het Nederlandse rechts-extremisme nauwelijks tot geen invloed gehad. De AIVD heeft geen verbanden geconstateerd tussen Anders Breivik, zijn gedachtegoed en rechts-extremisten in Nederland en evenmin tussen de NSU en rechts-extremisten in Nederland. Deze ontwikkelingen in het buitenland hebben het belang van waakzaamheid op (gewelddadige) uitwassen vanuit een rechts-extremistische ideologie wel onderstreept.
Lees verder in het jaarverslag