Zaterdagavond 17 maart 2007 doet een arrestatieteam in Spijkenisse een opmerkelijke wapenvondst in een woning. Vuurwapens, munitie, kogelvrije vesten, een machinegeweer en verschillende spijkerbommen. Dat de bewoner van de woning, naziskinhead Arris de Bruin, een voorliefde voor wapens heeft is geen grote verrassing. Het is wel opmerkelijk dat iemand met een dusdanig gewelddadig profiel zo… Lees verder
Binnen de kringen van radicale neonazi’s wordt de eigen politieke strijd graag geschetst als oorlog. Kameraden die in verband met politieke acties worden gearresteerd worden in deze kringen dan ook gezien als “krijgsgevangenen” en omschreven als “Prisoners of War” (POW). In Nederland is het vooral in de kringen rond Eite Homan (voorheen het Aktiefront Nationale… Lees verder
Eind oktober organiseerde de nazistische jongerenorganisatie Jeugd Storm Nederland (JSN, de opvolger van Soetermeer Skinhead Front) een feest in Rijswijk. De entree was €10,- die aan een pot voor politieke gevangen zou worden geschonken. Dat is geen groot nieuws. En de kans dat dit feest een spraakmakend karakter zou kunnen krijgen is bij JSN zo… Lees verder
Vandaag bericht een lokale nieuwswebsite dat een spoortunnel onder de snelweg A4 bij Leiden is beklad met extreemrechtse teksten en tekens. Er staan hakenkruisen, white power symbolen en nazistische teksten. Ook de naam Jeugd Storm staat er bij, mogelijk verwijzend naar de Nationale Jeugdstorm uit de Tweede Wereldoorlog of naar de skinheadgroep die van eind 2005 tot 2008 actief was onder die naam. Volgens passanten zijn de bekladdingen al anderhalf jaar geleden aangebracht. De gemeente Leiden wil het niet verwijderen omdat de tunnel niet van hen is.
In the public discourse dominating the Netherlands after 1945, anti-Semitism and racism – two of the basic elements of (“classical”) right-wing extremism – have tended to be seen as uncharacteristic of Dutch society.1According to many experts, this is attributed to Dutch experiences in the Second World War, as the Netherlands saw the largest percentage of national Jewish populations in Europe killed, after Poland. A guilt complex related to Dutch behaviour during the War has led to what is often called “the basic consensus” on what is “bad” and “good” in Dutch society.
Tot een aantal jaar geleden was weinig bekend over radicalisering in de gemeente
Rotterdam. In 2005 start het programma Meedoen of Achterblijven; het Rotterdamse
actieprogramma tegen radicalisering (waarbij de aandacht vooral is komen te liggen
bij islamitische radicalisering). Gelijktijdig start een centraal informatiepunt: het InformatieSchakelPunt Radicalisering (ISPR)1. Dit informatiepunt brengt – naast de politie
die ook informatie en inlichtingen over extremisme en radicalisering in de regio verzamelt
– signalen van radicalisering en extremisme bijeen vanuit gemeentelijke diensten,
deelgemeenten, aan de overheid gelieerde instellingen en eerstelijnswerkers.
Voor de gemeenten binnen de regio Rotterdam-Rijnmond is extreemrechts geen
nieuw verschijnsel. Het ISPR brengt jaarlijks een rapportage uit met een actueel
beeld van aard en omvang van radicalisering, waaronder extreemrechts.
Sinds de tweede helft van de jaren negentig ontwikkelt het internet zich in een rap tempo. Voor een ieder die dat wil is het mogelijk om aangesloten te worden op het world wide web. De snelle technische ontwikkelingen zijn sinds de oprichting in 1997 ook van invloed (geweest) op de werkzaamheden van het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI). In de beginjaren ontving het MDI slechts enkele meldingen, de afgelopen jaren lag dat aantal ver boven de duizend. Uit deze meldingen is over de jaren heen een aantal trends waarneembaar. Eén daarvan is een snelle toename van het aantal meldingen van discriminatie op interactief internet, zoals discussiefora
en interactieve weblogs. Een tweede trend is een overminderd hoog aantal strafbare uitingen op extreemrechtse websites. Deze bevinding wordt ondersteund door een recent rapport van de Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie van de Raad van Europa (ECRI), waaruit blijkt dat in Nederland de voornaamste groei van rechtsextremisme, met name onder jongeren, plaatsvindt in apolitieke bewegingen die informeel, hoofdzakelijk via digitale communicatie-middelen, zijn georganiseerd. Deze gegevens hebben het MDI ertoe bewogen onderzoek te doen naar de omvang en de aard van extreemrechts op het Nederlandse deel van het internet, met als focus de discriminerende uitingen op deze websites.
Lees verder in de publicatie
In fullcolour laten Alert! en Kafka zien wat voor symboliek er in en op kleding door extreemrechtse jongeren in Nederland gebruikt wordt en door middel van welke woorden en getallencombinaties zij naar de buitenwereld en elkaar communiceren dat zij er racistische denkbeelden op na houden. Ook achtergrond als de geschiedenis van skinheads in Nederland, de opkomst van gabbers en nog veel meer. Een must voor iedereen die professioneel of vrijwillig bezig is met deze jongeren. De brochure is april 2008 in een herziene editie verschenen.
Fortuyns befaamde slogan ‘Ik zeg wat ik denk’ heeft de laatste jaren niet
alleen op grote schaal navolging gekregen, maar ook geleid tot felle discussies
over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Begin 2006, tijdens
de wereldwijde ophef over de Deense ‘Mohammed-cartoons’, pleitte vvd-
Kamerlid Ayaan Hirsi Ali voor ‘het recht op beledigen’.1 Een van de Deense
prenten was een afbeelding van de profeet Mohammed met een tulband in
de vorm van een bom met aangestoken lont. Deze spotprent kreeg in 2008
een hoofdrol in de film van Wilders, Fitna, die al evenzeer heeft geleid tot
verhitte discussies over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Dat
die grenzen opgeschoven zijn en dat er meer gezegd kan worden dan voorheen
lijkt wel duidelijk. Een treffende illustratie is de opschudding over de
politie-inval in mei 2008 bij een Nederlandse cartoontekenaar ‘Gregorius
Nekschot’ die jarenlang de islam op de korrel heeft genomen. De aanhouding
van de cartoonist, die ervan verdacht werd de discriminatieverboden
te hebben geschonden, wekte grote publieke en politieke verontwaardiging.
Spotprenten zouden moeten kunnen, zo werd alom betoogd, ongeacht
hun inhoud. De vraag waar de grenzen van vrije meningsuitingen dan
wel zouden moeten liggen, bleef op de achtergrond. Wel is in discussies
gedurende de laatste jaren steeds vaker betoogd dat de grens zou moeten
worden getrokken bij aanzetten tot geweld.
Maar, zo zeggen anderen, ook zonder aanzetten tot geweld kan grote
schade worden berokkend, want de verruimde uitingsvrijheden zijn van
invloed op het vóórkomen van intolerantie en discriminatie. Als argument
voor deze stellingname worden indicaties voor een tamelijk hoog niveau
van islamofobie in Nederland aangehaald. Uit enquêteonderzoek blijkt
dat meer dan de helft van de Nederlandse, niet-islamitische schoolgaande
veertien- tot zestienjarige jongeren negatief staan ten opzichte
van moslims.2 Als een van de oorzaken wordt negatieve beeldvorming
genoemd: ‘negatieve stereotypen van moslims en negatieve clichés van
de islam, negatieve berichten van ouders en de beste vriend of vriendin
over moslims en de islam, en de overtuiging dat moslims een bedreiging
vormen voor de veiligheid een belangrijk effect op de attitude’.
Lees verder in de monitor
4.3 Rechts extremisme
Versnippering en verscheidenheid kenmerkten nog steeds het rechts extremistische landschap in Nederland in 2007. Pogingen om te komen tot samenwerking op nationaal en internationaal niveau lopen doorgaans stuk op ideologische onverenigbaarheid en botsende karakters. Met in totaal ongeveer 600 actieve aanhangers is het rechts extremisme in Nederland nog steeds relatief klein van omvang.
De trend om het rechts-extremistische gedachtegoed vooral via de buitenparlementaire
weg te belijden en te verspreiden is dit jaar doorgezet. Het aantal op deze wijze
actieve rechtse extremisten is enigszins gegroeid. Daarentegen is bij de organisaties
die via posities in de volksvertegenwoordigende organen hun rechts-extremistische
opvattingen proberen te ventileren en te realiseren, sprake van een stagnerende of
slechts marginaal groeiende aanhang.
Lees verder in het jaarverslag
Dit is de negende geweldsrapportage van de Monitor Racisme & Extremisme, uitgevoerd door de Anne Frank Stichting en de Universiteit Leiden. Het project wordt gesteund door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Zeven maal werd deze rapportage gepubliceerd als onderdeel van een brede rapportage en een keer, in 2003, waren de geweldscijfers aanleiding om een eigenstandige publicatie in de vorm van een cahier uit te brengen.
Dit is de eerste keer dat we een eigenstandige digitale rapportage naar buiten brengen over dit onderwerp. Directe aanleidingen daarvoor zijn de lancering van de website van de Monitor Racisme & Extremisme in 20061 en de succesvolle samenwerking met het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD). Deze samenwerking maakt het mogelijk om in korte tijd beter materiaal voorhanden te krijgen. Daardoor was het mogelijk om tot een goede, gesystematiseerde rapportage met cijfers over 2006 te komen. Het lijkt ons zinvol om deze rapportage nu te publiceren en niet te wachten tot een nieuwe brede rapportage, die naar verwachting eind 2008 zal verschijnen.
Deze rapportage bevat ons verslag van onderzoek naar racistisch en extreemrechts geweld in het jaar 2006.
Lees verder in de monitor
4.3 Rechts extremisme
De bedreiging van de Nederlandse democratische rechtsorde door rechtse extremisten
is nog steeds relatief laag te noemen. Het versnipperde rechts-extremistische landschap
in Nederland is daar mede debet aan. Het afgelopen jaar liet wel enige groei zien van
de aanhang van niet politiek actieve neonazistische organisaties, zoals Blood&Honour.
Partijen daarentegen die via de politieke weg hun doelen trachten te bereiken, zijn het afgelopen jaar niet substantieel gegroeid of zelfs in omvang afgenomen. De verwachting is dat de groei van niet politiek actieve groeperingen ook het komende jaar door zal zetten. Het ontstaan van radicale splintergroeperingen uit rechts georiënteerde
jeugdculturen zoals delen van de zogenoemde ‘Lonsdale-jeugd’ (gabberbeweging), is
dit jaar beperkt gebleven. Ondanks het feit dat in kringen van rechtse extremisten een
fascinatie voor wapens en geweld bestaat, is op dit moment geen sprake van een rechtsextremistische terroristische dreiging. Dat neemt niet weg dat de in deze jeugdcultuur
breed gevoelde frustratie over de multiculturele samenleving verdere polarisering in de
hand kan werken en daarmee op termijn de democratische rechtsorde kan bedreigen.
Lees verder in het jaarverslag
Met de Monitor Racisme & Extremisme wordt beoogd uiteenlopende vormen van racisme, extremisme en antisemitisme — en reacties op deze verschijnselen — te
volgen en daarover periodiek te rapporteren. Allereerst wordt er gekeken naar de verschijnselen: op welke wijze doen racisme, extremisme en antisemitisme zich in de Nederlandse samenleving voor. Hierbij kan worden gekeken naar de uitingsvorm, bijvoorbeeld politiek georganiseerd racisme, en naar de uitsluitingsvorm, bijvoorbeeld horecadiscriminatie. Sommige verschijnselen beperken zich naar hun aard niet tot het Nederlandse territoir, zoals discriminatie via het internet. In dergelijke gevallen wordt de extraterritoriale context meegenomen. Vast patroon in het monitoronderzoek is dat geprobeerd wordt zo goed als mogelijk verschillende soorten slachtoffers en daders te identificeren. Deze exercitie kan betrekking hebben op zowel autochtonen als allochtonen, waaronder laatstgenoemden zich weer laten opdelen in diverse minderheidsgroepen. De respons op racisme, extremisme en antisemitisme kan verschillend van aard zijn, van educatief tot juridisch. Veelal is de aard van de respons afhankelijk van de verschijningsvorm van de discriminatie, de categorie slachtoffers en de achtergrond van de daders. Bovendien kunnen sommige vormen van respons naast elkaar functioneren of elkaar zelfs versterken. Het periodiek monitoren van de verschijnselen, de slachtoffers, de daders en de respons dient meerdere doelen. Op deze wijze wordt getracht een bijdrage te leveren aan het inzicht in de bestrijding van racisme, extremisme en antisemitisme. Bovendien vindt accumulatie van kennis plaats door de vaste systematiek en de periodiciteit van het onderzoek. Tot slot wordt ook een beeld verkregen van ontwikkelingen op de lange termijn en worden op basis van ervaringen uit het verleden suggesties gedaan voor oplossingen in de toekomst.
Lees verder in de monitor