384 resultaten

Samenvatting Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland 45

Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
10
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Behalve de jihadistische dreiging is er in diverse westerse landen ook sprake van geweldsdreiging uit rechts-terroristische hoek. De aanslag op 19 juni 2017 op moskeegangers in Londen is hiervan waarschijnlijk een voorbeeld. In Nederland zijn er geen aanwijzingen voor rechts-terrorisme. Het is echter mogelijk dat ook hier een aanslag plaatsvindt uit deze hoek.

(…)

De focus van extreemrechtse en rechts-extremistische actievoerders in Nederland blijft gericht op acties tegen de islam, moslims, asielzoekers en politieke tegenstanders. Het aantal acties en demonstraties, waarbij extreemrechtse groeperingen betrokken zijn, is sinds midden 2016 wel afgenomen. De groei in aanhang en steun, die extreemrechtse formaties in de periode 2015-2016 doormaakten, lijkt niet structureel van aard. De meest voor de hand liggende verklaring hiervoor is dat het aantal asielzoekers sinds die periode sterk is teruggelopen en daarmee de voedingsbodem voor activiteiten. Niettemin blijven extreemrechtse groepen demonstraties houden. Rechts-extremisten blijven zich ook op intimiderende wijze uiten over politieke tegenstanders. Hoewel het beeld van rechts-extremisme veel continuïteit vertoont, zijn er mogelijk nieuwe tendensen. Zo zijn er aanwijzingen dat rechts-extremistische groepen zich meer gaan toeleggen op het zoeken van de gewelddadige confrontatie met links-extremistische groepen. Gelet op het feit dat links-extremisten al langer de gewelddadige confrontatie zoeken met rechts-extremisten, kan de nieuwe focus vanuit rechts-extremistische groepen de kans op gewelddadige confrontaties tussen beide groepen vergroten. Verder zijn er op dit moment in Nederland geen aanwijzingen voor rechts-terrorisme. De veroordeling van personen voor terrorisme die in februari 2016 een brandbom hebben gegooid naar een moskee in Enschede laat echter zien dat deze dreiging zich ook in Nederland kan voordoen.

Bijzonderheden: Extreemrechts vnl op blz 7

Monitor antisemitische incidenten in Nederland 2016

Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
48
Soort Uitgave:
Beschrijving:

CIDI registreerde in 2016 109 antisemitische incidenten in Nederland, tegenover 126 in 2015. In meer Europese landen, bijvoorbeeld in Frankrijk, is een daling geconstateerd. Deze cijfers zijn echter hoger dan vóór 2014, met 171 incidenten een piekjaar in verband met de oorlog in Gaza. CIDI is verheugd over de daling, maar wijst tegelijk op de volgende twee punten: Na twee jaar is het aantal meldingen nog hoger dan in het ‘normale jaar’ 2013, toen heeft CIDI 100 incidenten geteld. Bovendien is de daling voor een groot deel toe te schrijven aan het dalen van het aantal scheld-email-berichten (van 12 in 2015 naar 7 in 2016); dit medium lijkt vervangen te worden door sociale media, waarover CIDI steeds meer meldingen ontvangt. Sociale media hebben steeds meer invloed op de publieke opinie en het maatschappelijk veld. Daarom heeft CIDI besloten met ingang van 2017 incidenten op internet die op personen gericht zijn ook mee te nemen in de Monitor Antisemitische Incidenten.

Bijzonderheden: Extreemrechts op blz 34

Woonwagenbewoner zoekt standplaats

Een onderzoek naar de betrouwbaarheid van de overheid voor woonwagenbewoners
Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
51
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Handelt de Nederlandse overheid, centraal en decentraal, vanuit het perspectief van de woonwagenbewoners, betrouwbaar in het borgen van hun mensenrechten, en meer in het bijzonder het recht op een eigen culturele identiteit?

Via een meldpunt voor woonwagenbewoners ontving de Nationale ombudsman de meldingen van totaal 112 woonwagenbewoners. Hun boodschap was vrijwel steeds dezelfde: er is een tekort aan standplaatsen. Woonwagenbewoners signaleren zowel een absolute afname (het aantal standplaatsen in een gemeente neemt af, bijvoorbeeld als gevolg van een uitsterfbeleid) als een relatieve afname (de populatie woonwagenbewoners neemt toe terwijl het aantal standplaatsen niet uitbreidt).

Factsheet Extreemrechts in Nederlandse Gemeentes

Update Maart 2017
Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
42
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Voor u ligt de actualisering van de ‘factsheet extreemrechts in Nederlandse gemeentes’ uit maart 2017, waarin een actueel beeld wordt geschetst van de in Nederland actieve extreemrechtse organisaties. Deze factsheet moet inzicht geven in de omvang, regionale spreiding, betekenis en betrokkenheid bij geweldsincidenten van de verschillende extreemrechtse organisaties in Nederland. De samenstelling van de lijst met organisaties en de gepresenteerde feiten over deze organisaties zijn verzameld in het kader van het Monitorproject Racisme, Antisemitisme en Extreemrechts Geweld in Nederland.

Wegen naar Wilders

PVV-stemmers in hun eigen woorden
Auteur:
Uitgever:ISBN:
9789029511476
Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
192
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Wilders zegt wat zij denken. Maar wat denken zij precies? En hoe komen ze daartoe?

Er wordt vaak óver hen gesproken, maar zelden mét hen: aanhangers van Geert Wilders’ Partij voor de Vrijheid. In dit boek duikt Koen Damhuis in de levensverhalen van PVV-kiezers die hij interviewde voor zijn proefschrift. Niet om hen te bekritiseren of te idealiseren, maar om te begrijpen wat een groot – en nog altijd groeiend – deel van de Nederlandse bevolking politiek beweegt. Het resultaat is bijwijlen aangrijpend, vaak verrassend, maar vooral verhelderend. Zo laat dit boek niet alleen zien hoe divers de PVV-achterban is, maar ook wat deze burgers bindt.

MIVD Jaarverslag 2016

Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
50
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Rechts-extremisme binnen de defensieorganisatie kan de interne veiligheid van de krijgsmacht ondermijnen. Hierbij kan worden gedacht aan bijvoorbeeld interne onrust als gevolg van discriminatie van militairen, waardoor zowel de hiërarchische structuur binnen een eenheid als de onderlinge samenwerking (met name in een missiegebied  van cruciaal belang) onder druk kan komen te staan. Ook in 2016 is de dreiging gering gebleken, maar het blijft van belang personen of groepen binnen de defensieorganisatie, die het rechts-extremistische gedachtegoed aanhangen dan wel (actief) steun verlenen aan rechts-extremistische partijen en organisaties, tijdig te onderkennen.

Bijzonderheden: Extreemrechts op blz 36

Samenvatting Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland 44

Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
10
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Voorstelbaarheid rechts-terrorisme
Hoewel jihadisme de bepalende dreigingsrichting is voor Nederland, zijn nieuwe aanslagen uit rechts-terroristische hoek eveneens voorstelbaar, mede gelet op de stroom van haat jegens moslims en asielzoekers die vooral op het internet waarneembaar is. Er zijn echter geen aanwijzingen voor nieuwe aanslagen uit deze hoek. De afgelopen DTN-periode werden voor het eerst in de Nederlandse rechtsgeschiedenis personen met een rechts-extremistische achtergrond voor terrorisme veroordeeld. In februari 2016 werd door hen een brandbom gegooid naar een moskee in Enschede. De voorstelbare dreiging uit deze hoek komt hoofdzakelijk van gewelddadige eenlingen of kleine, snel geradicaliseerde groepjes.

(…)

Rechts -terrorisme en links-terrorisme
Diverse westerse landen hebben te kampen met een significante dreiging vanuit rechts-terroristische hoek. Hierbij zijn asielzoekers, moslims en joden de meest gekozen doelwitten. De aanslag op een islamitisch cultureel centrum in Quebec in januari 2017 door een 27-jarige man kostte aan zes personen het leven. De aanslag in Canada illustreert dat ernstige geweldsdreiging vanuit rechts-terroristische hoek vooral komt van (ongekende) gewelddadige eenlingen. Binnen het rechts-terrorisme is een aanslag door een eenling een klassieke modus operandi die vooral in de VS actief wordt aangemoedigd.

(…)

5. Extremisme, radicalisering en polarisatie
Extreemrechts (activisme, binnen de wet) en rechts-extremisme (buitenwettelijk)
De laatste jaren zijn de pijlen van extreemrechtse en rechts-extremistische groepen en personen in Nederland vooral gericht op de islam en moslims, asielzoekers en ideologische
tegenstanders. Deze focus wordt in belangrijke mate bepaald door de toename van het aantal asielzoekers in 2015 en de structurele terroristische dreiging van jihadisten. Gelet op de stroom van haat tegen moslims en asielzoekers die vooral op het internet waarneembaar is, blijft er een omvangrijke voedingsbodem bestaan voor potentieel nieuw geweld door eenlingen of door kleine, snel geradicaliseerde groepjes zoals de groep die een aanslag pleegde op een moskee in Enschede (februari 2016).
In aanloop naar de Sinterklaasintocht in Maassluis op 12 november 2016 was er informatie dat rechts-extremisten de gewelddadige confrontatie wilden zoeken met extreemlinkse en anti-Zwarte Piet actievoerders. Opvallend is tevens de oprichting van de xenofoob-nationalistische groepering Erkenbrand. Deze groepering tracht mee te liften op het succes van de alt-right beweging in de Verenigde Staten. Voor het eerst in decennia is daarmee in Nederland een extreemrechtse groepering actief waarvan een groot aantal sympathisanten hoger opgeleid is. In sommige gevallen lijkt de dreiging uit deze hoek soms groter dan die daadwerkelijk is. De eerder aangekondigde burgerwachten zoals die van Soldiers of Odin of DSDA zijn niet tot nauwelijks actief in de openbare ruimte. Wel zijn zij op het internet actief aanwezig, waar diverse personen openlijk instemmen met hun denkbeelden.

(…)

Polarisatie
De verkiezingsperiode is zonder grote incidenten verlopen. Deze periode was op voorhand risicovol omdat er, bovenop het gepolariseerde klimaat, sprake kon zijn van verhit publiek en politiek debat waarbij het gevoel kan ontstaan dat gewelddadige actie vereist is om een gepercipieerd gevaar te stoppen. Dit laatste heeft zich niet voorgedaan in de verkiezingsperiode. Veel van de heftige debatten in Nederland centreren zich rondom de islam, Turkije, de Europese Unie en de nieuw aangetreden Amerikaanse regering.
In aanloop naar de verkiezingen in Nederland viel in de afgelopen DTN-periode kritiek op de uitspraak in de rechtszaak tegen PVV-voorman Wilders op. Wilders werd in december 2016 schuldig bevonden aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. De uitspraak leidde op sociale media tot felle debatten tussen voor- en tegenstanders van de
veroordeling. Het op voorhand uitsluiten van partijen als mogelijke regeringscoalitiepartner, leidde in aanloop naar de verkiezingen eveneens tot veel debat tussen voor- en tegenstanders. Tegenstanders beschouwen deze uitsluiting als ondemocratisch. Een andere trend is de populariteit van populistische partijen in verschillende westerse landen die zeer kritisch staan tegenover de islam en migranten. Het al genoemde inreisverbod van de nieuwe Amerikaanse regering was aanleiding voor demonstraties, onrust en angstgevoelens onder verschillende groepen Nederlanders, onder wie moslims. Gewelddadige incidenten met mogelijk een anti-moslimmotief bij moskeeën en islamitische scholen
voeden deze onrust verder.

Bijzonderheden: Extreemrechts op blz 4, 7 en 8

MiND jaarverslag 2016

Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
13
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Het afgelopen jaar is er 1.459 keer melding gedaan van discriminatie op internet. Dat blijkt uit de jaarverslagen van de meldpunten MDI en MiND. Hiervan zijn 918 meldingen gedaan bij MiND. In meer dan de helft van de gevallen gaat het om uitingen op sociale media. Met ingang van dit jaar heeft het MDI de meldingsafhandeling overgedragen aan MiND. Hiermee is er met MiND nu één landelijk meldpunt voor discriminatie op internet.

Bijzonderheden: Extreemrechtse organisaties en personen worden niet benoemd in het verslag.

Monitor Moslimdiscriminatie 3e rapportage

Online beeldvorming over moslims en islam
Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
188
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Uitkomsten van onderzoek laten steeds opnieuw in vele varianten en toonaarden zien dat de islam en moslims in Nederland maar moeilijk geaccepteerd worden. Dat komt onder meer naar voren in de resultaten van onderzoek naar discriminatie-ervaringen van Turks-Nederlandse en Marokkaans-Nederlandse jongeren en in de uitkomsten van onderzoek naar de mate van acceptatie van moslims. Veel jonge mensen van Turkse of Marokkaanse achtergrond hebben het gevoel niet bij de Nederlandse samenleving te horen. Ze voelen zich buitengesloten en afgewezen. Ze worden niet gezien als individuen, maar als Turken, Marokkanen of moslims d.w.z. als een afwijkende groep. Ze voelen zich anders behandeld op
vele terreinen van het dagelijks leven. Ze voelen zich vertekend weergegeven in de pers. Veel jonge mannen hebben te maken met etnische profilering door de politie. Zij noemen het ongunstige klimaat ten opzichte van etnische minderheden als de voornaamste reden waarom ze zich steeds meer identificeren met hun gemeenschap van herkomst en met hun geloof. Bij elkaar genomen geven de resultaten van de studie waarin dit naar voren komt een duidelijke indicatie dat ervaringen van discriminatie een rode draad vormen in het leven van deze jongeren. Eén zo’n vorm van discriminatie is islamofobie. Islamofobie manifesteert zich op verschillende terreinen en in veel sectoren van de samenleving, in ronduit gewelddadige praktijken en in gewone intermenselijke communicatie.

Bijzonderheden: Hoofdstuk twee gaat over moslimdiscriminatie in de politiek. Er wordt een overzicht gegeven van extreemrechtse groepen die zich in de onderzoeksperiode actief inzetten om moslims te discrimineren.
aivd

AIVD jaarverslag 2016

Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
13
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Het aantal activiteiten op dit terrein vanuit nationalistische hoek nam af ten opzichte van 2015. Wel kwam op sociale media het fenomeen ‘burgerwachten’ op die bereid zouden zijn om vermeende overlast rond asielzoekerscentra tegen te gaan. Dit heeft zich niet vertaald naar ‘de straat’. Op sociale media ontstond een polemiek over Zwarte Piet, waarbij in sommige gevallen sprake was van bedreiging. Rond sinterklaasfestiviteiten dreigden hardhandige confrontaties. In enkele gevallen kwam het tot een handgemeen tussen extreemrechtse
individuen en personen die zich verzetten tegen Zwarte Piet als symbool van het slavernijverleden en kolonisering.

Bijzonderheden: Extreemrechts op blz 8. Bijzonder weinig informatie in dit rapport. De enige terroristische aanslag in 2016 (In februari uitgevoerd door vijf mannen van Demonstranten Tegen Gemeenten, Enschede) wordt niet benoemd. Ondanks hun veroordeling tot vier jaar cel wegens 'terrorisme'.

De rechtsstaat, een quickscan

De partijprogramma's voor de verkiezingen 2017 rechtsstatelijk?
Jaar:
2017
Taal:Aantal blz:
32
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Nederland is een democratie. Nederland is ook een rechtsstaat. Het doel van de rechtsstaat is om burgers te beschermen tegen machtsmisbruik van de overheid. In een rechtsstaat moet de overheid zich, net als de burgers, aan de wet houden. Zij mag de rechten en vrijheden van de burgers in het land niet zomaar beperken of afpakken, ook niet als ze democratisch is gekozen. De politie mag niet zomaar iemands huis binnentreden of iemand in de cel zetten. In een democratische rechtsstaat heeft iedereen het recht zijn mening te uiten binnen de grenzen van de wet. Wat die grenzen in een concreet geval precies zijn, bepaalt alleen de onafhankelijke en onpartijdige rechter. Een politieke meerderheid mag nooit de rechten van minderheden zonder meer beperken.
Aan de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 doen 28 partijen mee. Veel van die partijen hebben in een verkiezingsprogramma opgeschreven wat hun plannen zijn2. Het is belangrijk dat kiezers kunnen weten wat die plannen betekenen voor het rechtsstatelijke fundament van onze democratie. De rechtsstaat is nooit vanzelfsprekend en versterking ervan begint met bewustwording. Daartoe dient dit rapport.

Bijzonderheden: PVV op blz 26 en 27. Voor Nederland op 29.

Discriminatie-cijfers in 2015

Een rapport over registraties van discriminatie-incidenten door de politie, en meldingen bij antidiscriminatievoorzieningen en andere organisaties in Nederland
Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
76
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Dit rapport behandelt door de politie geregistreerde discriminatie-incidenten en meldingen van discriminatie bij antidiscriminatievoorzieningen (ADV’s) in Nederland in 2015. Voor het eerst zijn de registraties van deze organisaties landelijk in dit jaarrapport van de Nationale Politie samengevoegd, aangevuld met data van onder meer de meldpunten voor discriminatie op internet en het College voor de Rechten van de Mens. Hiermee geeft dit rapport een zo compleet mogelijk beeld van ontwikkelingen in de omvang en aard van gedocumenteerde discriminatie-incidenten en -ervaringen.

Bijzonderheden: Met aandacht voor extreemrechts op blz 9 (NVU en Identitair Verzet) en blz 15 & 66 (PVV).

Rechtsstaat in verval

Over de lange mars door de instituties
Auteur:
Uitgever:ISBN:
9789463400060
Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
400
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Donkere wolken pakken zich samen boven onze democratische rechtsstaat. Deze dankt zijn bestaan aan een langdurig ontwikkelingsproces. De rechtsstaat biedt de mens emancipatie, rechten en vrijheden. Deze verworvenheden houden alleen stand als ze hun basis vinden in een institutionele orde. Instituties geven de maatschappij structuur op basis van gezag. Echter, de institutionele orde, en daarmee de democratische rechtstaat, is in verval. Hét symptoom van dit verval is het populisme. Wat nu dreigt is dat populistische leiders onbelemmerd onvrede kunnen aanwakkeren. ‘Rechtsstaat in verval’ biedt een uitgebreide analyse van een proces dat sluipend is begonnen, maar de rechtsstaat nu openlijk bedreigt. Van zijn hand verscheen bij Uitgeverij Damon o.a. ‘Het rancuneuze gif, de opmars van het onbehagen’, waarvan binnen een maand al de vierde druk verscheen.

Bijzonderheden: Auteur diept vergelijking tussen PVV en jaren '30 uit aan de hand van gedachtengoed PVV ideoloog Martin Bosma

Factsheet Extreemrechts in Nederlandse Gemeentes

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
34
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Voor u ligt de eerste actualisering van de ‘factsheet extreemrechts in Nederlandse gemeentes’, waarin een actueel beeld wordt geschetst van de in Nederland actieve extreemrechtse organisaties. Deze factsheet moet inzicht geven in de omvang, regionale spreiding, betekenis en betrok- kenheid bij geweldsincidenten van de  verschillende extreemrechtse organisaties in Nederland. De samenstelling van de lijst met organisaties en de gepresenteerde feiten over deze organisaties zijn verza- meld in het kader van het Monitorproject Racisme, Antisemitisme en Extreemrechts Geweld in Nederland . De keuze om bepaalde organisaties wel en niet op te nemen volgt de defnitie en afbakening die binnen dat project wordt gehanteerd. Deze factsheet is in opdracht van de Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS)  van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geschreven. De verant- woordelijkheid voor de inhoud ligt bij de auteur.

MDI jaarverslag 2015

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
22
Soort Uitgave:
Beschrijving:

De verschuiving van discriminatie die wij de afgelopen jaren noteerden van het ‘oude internet’ (webfora, blogs, websites) naar de Social media (Facebook, Twitter, Youtube/Google) is zo goed als compleet. Het grootste aantal meldingen gaat over de Social media.  Gedurende 2015 kregen wij minder meldingen binnen dan verwacht. Een factor is hierbij dat de meldingsbereidheid terug lijkt te lopen. Ook het feit dat onze collega’s van MIND meldingen behandelen heeft waarschijnlijk te maken met de terugloop in meldingen bij het MDI. Toch werden er 1007 uitingen bij ons gemeld. Kijkend naar het soort meldingen dan zien we dat er aanmerkelijk meer meldingen zijn gedaan over discriminatie van moslims, anti-zwart racisme en overige afkomt of nationaliteit (vluchtelingen) en minder over antisemitisme.

Vijfde rapportage racisme, antisemitisme en extreemrechts geweld in Nederland

INCIDENTEN, AANGIFTES, VERDACHTEN EN AFHANDELING IN 2015
Jaar:
2016
Taal:Soort Uitgave:
Beschrijving:

In deze rapportage wordt verslag gedaan van antisemitisme, racisme en extreemrechts geweld in Nederland in het jaar 2015, en de ontwikkelingen ten opzichte van de jaren daarvoor. De rapportage is tot stand gekomen in opdracht van de Anne Frank Stichting. De Anne Frank Stichting beheert het Anne Frank Huis en brengt haar levensverhaal wereldwijd onder de aandacht ter bezinning op de gevaren van antisemitisme, racisme en discriminatie en het belang van vrijheid, gelijke rechten en democratie. De stichting stelt zich onder meer ten doel voorlichting te geven en educatieve activiteiten te verzorgen over discriminatie en mensenrechten, ter bevordering van het goed functioneren van een open, pluriforme, democratische samenleving. Een belangrijk doel van deze rapportage is input te leveren voor de educatieve activiteiten van de Anne Frank Stichting. Verder dient het als periodieke rapportage aan de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Europese Unie (EU).

Bijzonderheden: Extreemrechts op blz 42-54

Samenvatting Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland 43

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
8
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Ook bleek opnieuw dat rechtsextremistische ideologie als inspiratie kan dienen. De terrorist die in München 9 mensen doodde, handelde naar voorbeeld van de Noorse extreemrechtse terrorist Anders Breivik.
(…)
In het huidige gepolariseerde klimaat rond de thema’s islam, asiel, integratie, Europa en Turkije bestaat er daarnaast een kans op gewelddadige incidenten van extreemrechts en extreemlinks. In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017 is hogere polarisatie voorstelbaar in Nederland. In campagnetijd is er ook meer dan anders het risico van een mogelijke gewelddaad door een eenling.
(…)
De aanslag in München in juli 2016 laat zien dat ook rechtsextremistisch gedachte goed individuele aanslagplegers kan inspireren. In Nederland is het afgelopen jaar een opleving te zien van extreemrechtse denkbeelden, mede door het gepolariseerde debat over onder meer islam en asielzoekers. Extreemrechts geïnspireerde gewelddaden, zoals eerder dit jaar in Enschede, blijven daarmee in Nederland voorstelbaar.
(…)
Daarnaast kunnen er meer aanslagen worden gepleegd door individuen die als ‘lone actor’ dan wel met enige logistieke steun van ISIS-leden handelen. ISIS slaagt erin met minimale inspanning maximaal geweld en angst in Europa te veroorzaken. Het  ´merk ´ ISIS profiteert daarbij zelfs van niet-jihadistische aanslagen. De aanslag in München in juli 2016 werd door een rechtsextremist gepleegd. Het publiek vatte de aanslag aanvankelijk op als het zoveelste jihadistisch geïnspireerde geweldsincident
(…)
Extreemrechts en rechts-extremisme
Door het teruglopen van het aantal asielzoekers krijgt extreemrechts in Nederland minder gelegenheid voor actie. Ernstige gewelddadige gebeurtenissen van rechtsextremistische signatuur – zoals de brandbomaanslag in februari 2016 op een moskee in Enschede – hebben de afgelopen periode niet plaatsgevonden. Wel vonden er nog steeds bekladdingen en vernielingen plaats bij asielzoekerscentra en bij huizen van statushouders. Het teruglopen van actie betekent echter niet dat de afkeer van vluchtelingen en moslims daadwerkelijk is verdwenen in Nederland, integendeel. De haat tegen de islam, vluchtelingen en de Nederlandse politiek is nog steeds volop zichtbaar, vooral op het internet. Ook in real life sprongen sommige acties in het oog. In het vorige DTN werd al geschreven over de oprichting van burgerwachten met een extreemrechtse achtergrond. De afgelopen periode werd ook de Nederlandse versie van Soldiers of Odin opgericht. Leden van deze zogenoemde burgerwacht maakten in juli 2016 jacht op een vluchteling die in Winschoten vrouwen lastig zou hebben gevallen. Extreemrechts gemotiveerde ernstige geweldsdreiging kan vooral komen uit de hoek van ongekende gewelddadige eenlingen, zoals bleek bij de terroristische aanslag in München in juli door een volger van Anders Breivik. In tijden van heftige polarisatie in de maatschappij kunnen gewelddadige eenlingen zich gesterkt voelen om een (terroristische) geweldsdaad te begaan.
(…)
Hoewel confrontatiegeweld niet de ernstige vormen kent als in Duitsland zien we dit fenomeen het laatste jaar ook weer meer in Nederland. Hierbij speelt vooral extreemlinks een actieve rol. De focus lag het afgelopen jaar op het verstoren en onmogelijk maken van demonstraties van de anti-islamgroep ‘Pegida Nederland’, waar vaak rechts-extremisten op af komen. Links-extremisten pogen bij deze tegendemonstraties geweld uit te lokken en schromen de inzet van vuurwerk of rookbommen niet.

Bijzonderheden: Extreemrechts grotendeels op blz 6

Rumoer

Nederlandse kiezers en politiek 1998-2012
Uitgever:ISBN:
9789089646187
Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
217
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Het behoeft geen betoog dat de periode 1998-2012 in de Nederlandse politiek op zijn minst ‘dynamisch’ te noemen is. De opkomst en neergang van de LPF en TON; de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh; de opkomst van de PVV; de groei van de SP; de gevolgen van 9/11; de financiële crisis en het referendum over Europa zijn maar enkele van de ontwikkelingen en gebeurtenissen in deze periode. Ook wordt vaak gesproken over de toegenomen wispelturigheid van de Nederlandse kiezer en over de mate van vertrouwen en interesse in de parlementaire politiek. Met het afronden van het Nationaal Kiezers- onderzoek (NKO) 2012 is het dan ook tijd deze periode te duiden vanuit het perspectief van de kiezer. Hierbij wordt (onder andere) gebruikgemaakt van data uit de NKO’s van 1998-2012. In Rumoer: Nederlandse kiezers en politiek na 1998 worden drie thema’s uitgelicht die in deze periode van belang zijn: Europa en Europese integratie; het immigratie- en integratiedebat; de financiële crisis, de verzorgingsstaat en hun relatie tot (inter)nationale solidariteit. Daarnaast is er aandacht voor het Nederlandse electoraat, in het bijzonder voor de ‘zwevende’ kiezer (kiezers lijken steeds minder honkvast te zijn) en voor de mate van vertrouwen en interesse in de Nederlandse politiek en het democratische systeem.

Samenvatting Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland 42

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
9
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Over extreemrechts: De eerste helft van 2016 kende minder heftig verlopen inspraakavonden over de opvang van asielzoekers dan het vierde kwartaal van 2015. Daaraan kan, gezien de afname in het aantal asielaanvragen in de eerste maanden van 2016, echter niet de conclusie verbonden worden dat er minder verzet is tegen de opvang van asielzoekers dan in de vorige DTNperiode. De strijd tegen de (radicale) islam en de komst van vluchtelingen blijft ook het hoofdthema van extreemrechtse groeperingen in Nederland. Doorgaans blijven de acties van extreemrechtse groepen binnen de grenzen van de wet. Uitzondering hierop is de terroristische aanslag op de moskee in Enschede in februari 2016. In deze zaak is inmiddels een aantal arrestaties verricht. In hoeverre de verdachten handelden als groepering of als los verband is nog onduidelijk. Gedurende deze periode werd ook een aantal nieuwe extreemrechtse groeperingen opgericht. Een opvallende ontwikkeling daarbij is de oprichting van ‘burgerpatrouilles’ naar Scandinavisch voorbeeld. Hoeveel navolging dergelijke initiatieven krijgen, zal nog moeten blijken. Enkele groeperingen bestonden door interne onenigheid maar kort. Hoewel extreemrechts na jarenlange relatieve inactiviteit weer in beweging is, blijven klassieke problemen voor deze ideologische hoek bestaan, zoals gebrek aan samenhang en gebrek aan leiderschap. Dit weerhoudt extreemrechts ervan om gezamenlijk op te trekken bij demonstraties of acties, zoals bij extreemlinks in Nederland wél gebeurt. Het tij blijft echter gunstig voor deze groepen. Daarmee blijft het risico van succesvolle uitbreiding bestaan.

Bijzonderheden: Extreemrechts op blz 7

FORGOTTEN WOMEN: The impact of Islamophobia on Muslim women in the Netherlands

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
68
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Forgotten women: the impact of Islamophobia on Muslim women
ENAR’s project “Forgotten Women: the impact of Islamophobia on Muslim women” aims to
document the disproportionate impact of Islamophobia on women and to strengthen alliances
between the anti-racism and feminist movements in order to better address the intersectional
discrimination affecting Muslim women or those perceived as such. It has taken place between 2015
and 2016 in 8 countries, chosen to get a representative picture of the situation of Muslim women in
the European Union: Belgium, Denmark, France, Germany, Italy, Netherlands, Sweden and the
United Kingdom.
The aim of the report on the Netherlands is to gain insight into the unique experiences of Muslim
women with Islamophobia in the Netherlands, particularly in the context of employment and racist
speech and violence. Therefore the main questions that guide this report are:
1) What is the labour market position of Muslim women?
2) How does labour market discrimination affect Muslim women?
3) To what extent are Muslim women protected against labour market discrimination under
(inter)national legal provisions and through existing policies?
4) What are the recent developments in racist speech and violence against Muslims and how do
these affect Muslim women?
5) To what extent are Muslim women protected against racist speech and violence under
(inter)national legal provisions and through existing policies?
An estimated 80% of Muslims in the Netherlands have a Turkish, Moroccan, Afghani, Iraqi, Iranian or
Somali background.

Islamofobie in zicht

Auteur:
Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
60
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Discriminatie ondermijnt de cohesie in de samenleving en belemmert individuen in hun ontwikkeling. De wetgever heeft dan ook duidelijke bepalingen tegen discriminatie in de wet opgenomen. Sterker nog, het eerste artikel van onze Grondwet is het non-discriminatiebeginsel. Ook is discriminatie strafbaar gesteld. Discriminatie tegengaan vergt een brede inzet. Ook SPIOR zet zich in tegen discriminatie, op iedere grond, vanuit haar eigen rol en expertise. Daarbij is er specifieke aandacht voor uitsluiting en discriminatie van moslims, waarvan wij in ons werk steeds meer signalen krijgen. Met name sinds de aanslagen van 9/11 en latere gebeurtenissen, zoals de moord op Theo van Gogh en recent nog de aanslagen op Charlie Hebdo, in Parijs en Brussel, ervaren veel moslims een klimaat van angst, wantrouwen, haat en discriminatie jegens de islam en moslims. Dit wordt vaak aangeduid met de term ‘islamofobie’.

Bijzonderheden: Op blz 33 en 34 over Pegida en PVV vriendenclub.

Radical Right-Wing Populist Parties in Western Europe

Into the Mainstream?
Uitgever:ISBN:
9781138914988
Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
336
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Radical right-wing populist parties, such as Geert Wilders’ Party for Freedom, Marine Le Pen’s National Front or Nigel Farage’s UKIP, are becoming increasingly influential in Western European democracies. Their electoral support is growing, their impact on policy-making is substantial, and in recent years several radical right-wing populist parties have assumed office or supported minority governments.

Are these developments the cause and/or consequence of the mainstreaming of radical right-wing populist parties? Have radical right-wing populist parties expanded their issue profiles, moderated their policy positions, toned down their anti-establishment rhetoric and shed their extreme right reputations to attract more voters and/or become coalition partners? This timely book answers these questions on the basis of both comparative research and a wide range of case studies, covering Austria, Belgium, Denmark, Finland, France, the Netherlands, Norway, Switzerland, and the United Kingdom.

Analysing the extent to which radical right-wing populist parties have become part of mainstream politics, as well as the factors and conditions which facilitate this trend, this book is essential reading for students and scholars working in European politics, in addition to anyone interested in party politics and current affairs more generally.

AIVD jaarverslag 2015

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
44
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Opmerking Kafka bij analyse AIVD over Pegida

De AIVD kan vanuit de mogelijkheden die ze heeft goed onderzoek doen naar rechtsextremisme in Nederland. Toch leidt dit onderzoek soms tot slechte analyses. Het duiden van de anti-islamitische protestbeweging Pegida is een voorbeeld van zo’n slechte (want een-dimensionale) analyse.

Volgens de AIVD wordt Pegida ongevraagd bijgestaan door rechtsextremisten, die uit zijn op confrontaties met antifascistische tegendemonstranten. Deze tegendemonstranten brengen Pegida in een negatief daglicht door foto’s van deze rechtsextremisten te verspreiden. De AIVD wekt op basis van deze analyse de suggestie dat Pegida geen extreemrechtse organisatie is.

De dienst slaat hier mee de plank mis omdat het voorbij gaat aan een aantal feiten die Pegida Nederland wel degelijk in de extreemrechtse hoek plaatsen.

– Pegida Nederland komt onder meer voort uit de Dutch Defense League. Een extreemrechtse organisatie die zich keert tegen ‘de EU, Islamisering en Sharia in Nederland’ en daarbij samenwerkt met verschillende andere extreemrechtse personen en organisaties.

– Vanaf de allereerste demonstratie werkt Pegida Nederland samen met activisten van extreemrechtse organisaties, die onderdeel uitmaken van de Pegida-organisatie. Aanvankelijk was dat Identitair Verzet, later Voorpost. Ook met de organisaties Demonstranten Tegen Gemeenten en het Nederlands Verbond gaat Pegida allianties aan.

– Een van de oprichters van Pegida Nederland betoogt in haar speech op de eerste demonstratie moslims te haten en te verachten. Ze doet vervolgens een ongebruikelijke stap door naar biologische verklaringen te zoeken voor haar ideeën over moslims. Ongebruikelijk, omdat biologische theorieën normaal gesproken het domein zijn van overtuigde neonazi’s. Het verbaast dan ook niet dat het Openbaar Ministerie een dag na het protest aankondigde om te onderzoeken of deze uitingen strafbaar zijn. Deze oprichtster is nog steeds actief bij Pegida.

– Pegida Nederland keert zich tegen de Islam en tegen migratie en plaatst zich door de gehanteerde toon en inhoud in het extreemrechtse spectrum. Dat een groot deel van de extreemrechtse beweging zich positief associeert met Pegida wekt dan ook geen verbazing, ze delen immers een politieke agenda. De aanwezigheid van het Pegida Nederland kader op een Voorpost demonstratie op 21 april 2016 in Middelburg valt buiten het onderzoeksgebied van de AIVD analyse over het jaar 2015. Maar het bevestigt wel het beeld van Pegida als extreemrechtse organisatie.

Bovenstaande feiten geven een completer beeld over Pegida dan de AIVD biedt. Er is geen sprake van een ongevraagde bemoeienis van extreemrechts met Pegida. Pegida is momenteel een belangrijke speler binnen de extreemrechtse beweging in Nederland.

Bijzonderheden: Rechtsextremisme op blz 29 en 30

CIDI Monitor antisemitische incidenten in Nederland 2015

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
44
Soort Uitgave:
Beschrijving:

7 maart
In een ‘Nazikroeg’ in de gemeente Oss (Ravenstijn) wordt geld ingezameld voor de herdenking van dode SS’ers. In een bericht op Facebook schrijft de uitbater dat er een pot voor giften zal staan voor een bloemstuk om “gevallen Duitse kameraden te eren”.

Bijzonderheden: Extreemrechts op blz 29 en 30

Incidenten bij moskeeën: risico en bescherming

Jaar:
2016
Taal:Aantal blz:
66
Soort Uitgave:
Beschrijving:

Dit onderzoeksverslag gaat over risico en bescherming in verband met discriminatoire incidenten bij moskeeën. Uit het boek ‘Islamofobie en Discriminatie’1 kwam al naar voren dat het bredere beeld van toenemende islamofobie in Nederland samenging met het vaker voorkomen van geweld en incidenten bij moskeeën. Het aantal geregistreerde gevallen liet een continuïteit zien met periodes waarin het piekte, afhankelijk van de omstandigheden. Dit was bijvoorbeeld het geval na de aanslagen op het WTC in New York op 11 september 2001 en na de moord op van Gogh in november 2004. In 2014 werden voor het eerst moskeeën zelf gevraagd naar hun ervaringen op dit gebied.2 Gecombineerd met de gegevens uit andere bronnen hadden we hiermee weliswaar geen compleet maar wel een aannemelijk beeld over discriminatoire agressie en geweld tegen moskeeën in Nederland. Dit beeld is samengevat als volgt. Van de naar schatting 475  moskeeën in Nederland heeft meer dan een derde (39 %) in de afgelopen tien jaar te maken gehad met één of vaak meerdere voorvallen van discriminatoire agressie en geweld. Vernieling, bekladding met discriminatoire leuzen, (pogingen tot) brandstichting, dreigbrieven en het ophangen van een varkenskop behoren tot de meest voorkomende incidenten. Een deel van deze moskeeën maakte zulke incidenten
minstens jaarlijks of zelfs vaker mee. 30% van de moskeeën heeft geen voorvallen van discriminatoire agressie en geweld meegemaakt. Van 29% van de moskeeën is niet bekend of zij dit soort ervaringen hebben gehad.

Bijzonderheden: Dit onderzoek maakt deel uit van het project Monitor Islamofobie. Extreemrechts op blz 25 - 37