Almelo PVA De Partij Vrij Almelo (PVA) is in allerlei opzichten op de Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders gericht. Het bezoek van de provinciale PVV Statenfractie aan de PVA in januari staat dan ook prominent op de website. Nu in verkiezingstijd geeft de PVA hiermee overduidelijk het signaal af dat de potentiële… Lees verder
Bij Parlementsverkiezingen presenteren partijen zich doorgaans met gelikte verkiezingsspotjes, veelkleurige promotiefolders met de speerpunten, uitgewerkte partijprogramma’s vol nobele plannen en websites waarop de kandidaten zich van hun beste kant laten zien. De Antifascistische Onderzoeksgroep Kafka keek eens wat beter naar de politici die nu kandidaat staan voor de Tweede Kamerverkiezingen. Daarnaast bekeken we de politieke… Lees verder
Er zijn ontelbare dromen, theorieën en strategieën waarin uiteen wordt gezet hoe je politieke ideeën zou kunnen verwezenlijken. Hoe je uiteindelijk je ideale maatschappij zou moeten bereiken. Het infiltreren van andere, politiek meer succesvolle organisaties is er daar één van. Extreemrechts heeft wat dat betreft een lange geschiedenis. Je moet toch iets als ambitieuze rechtsextremist…. Lees verder
Zijn de deelnemende partijen extreemrechts of zijn het gewone rechtse partijen die een aantrekkingskracht hebben op rechtsextremisten? Als we alleen naar de partijprogramma’s kijken zijn conclusies soms moeilijk te trekken. Misschien helpt een kijkje achter de schermen? Welke mensen zijn betrokken bij deze verkiezingen? De PVV van Geert Wilders doet maar in twee gemeentes mee…. Lees verder
Nieuw Rechts is zoals de meeste extreemrechtse partijen in Nederland ontstaan uit een ruzie en een splitsing van een andere partij. Zo is Michiel Smit in 2003 uit Leefbaar Rotterdam gezet, onder andere wegens zijn aanhoudende contacten met het Vlaams Blok en de NNP. Al snel blijkt dat de eenmansfractie Smit de pretentie heeft een… Lees verder
Naast Utrecht wilde het Nederlands Blok ook in Friesland mee gaan doen. De beoogde lijsttrekker Hendrik Sybrandy kreeg zijn zaakjes echter niet op tijd rond. Met grote moeite wist hij uiteindelijk 28 ondersteuningsverklaringen te verzamelen, twee te weinig dus. Daarnaast verzuimden twee kandidaten een schriftelijke verklaring af te leggen waarin zij akkoord gingen met hun… Lees verder
De acties van Farmers Defence Force en Agractie afgelopen jaar staan in een lange traditie van agrarisch populisme. Met Hendrik Koekoek als bekendste spreekbuis. ‘Statistieken zeggen mij niets. Ik wil cijfers!’
Voor u ligt de eerste actualisering van de ‘factsheet extreemrechts in Nederlandse gemeentes’, waarin een actueel beeld wordt geschetst van de in Nederland actieve extreemrechtse organisaties. Deze factsheet moet inzicht geven in de omvang, regionale spreiding, betekenis en betrok- kenheid bij geweldsincidenten van de verschillende extreemrechtse organisaties in Nederland. De samenstelling van de lijst met organisaties en de gepresenteerde feiten over deze organisaties zijn verza- meld in het kader van het Monitorproject Racisme, Antisemitisme en Extreemrechts Geweld in Nederland . De keuze om bepaalde organisaties wel en niet op te nemen volgt de defnitie en afbakening die binnen dat project wordt gehanteerd. Deze factsheet is in opdracht van de Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS) van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geschreven. De verant- woordelijkheid voor de inhoud ligt bij de auteur.
inds 1961 is provo-activist en politicus van Duijn geobserveerd door zes overheidsdiensten. In 1970, toen van Duijn voor de gemeenteraadsverkiezingen in Amsterdam namens Amsterdam Kabouterstad als lijsttrekker opkwam, werd hij ontvoerd door de obscure ‘Groep 7’. Eerder werden er in de Jordaan pamfletten verspreid die 10.000 gulden beloning uitloofden voor het lijk van Van Duijn, ‘staatsgevaarlijke saboteur-provocateur’. Groep 7 (ook wel 007) bestond onder andere uit Joop Baank, afgesplitst van de Boerenpartij, en Max Lewin, voorzitter van Nieuw Rechts, een voorloper van de latere Centrum Partij van Hans Janmaat. Lewin was ook redacteur van De Vrije Pers, waarvoor het huidige PVV-kamerlid Raymond de Roon een waarschuwend artikel over gezagsondermijning schreef en een hulde bracht aan het kolonelsregime in Griekenland. Kick Koster, later kandidaat voor Mokum Mobiel, was de derde ontvoerder. In februari 1975 wordt door de BVD bij toeval een bomaanslag op de metro bij de Bijlmer verijdeld. De geheime dienst houdt drie rechts-extremistische figuren met wapens en explosieven aan. Lewin wordt als ‘intellectuele dader’ aangewezen. Baank was daar weer bij, en verder Rennie de Leeuw en ene A.J. Bosch. Voor de rest is dit omvangrijke boek een bizarre reconstructie van geheime dienstoperaties en tegelijk de geschiedenis van Provo en andere vormen van verzet. Met veel stukken uit de archieven van de verscheidene geheime diensten.
In the public discourse dominating the Netherlands after 1945, anti-Semitism and racism – two of the basic elements of (“classical”) right-wing extremism – have tended to be seen as uncharacteristic of Dutch society.1According to many experts, this is attributed to Dutch experiences in the Second World War, as the Netherlands saw the largest percentage of national Jewish populations in Europe killed, after Poland. A guilt complex related to Dutch behaviour during the War has led to what is often called “the basic consensus” on what is “bad” and “good” in Dutch society.
Fortuyns befaamde slogan ‘Ik zeg wat ik denk’ heeft de laatste jaren niet
alleen op grote schaal navolging gekregen, maar ook geleid tot felle discussies
over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Begin 2006, tijdens
de wereldwijde ophef over de Deense ‘Mohammed-cartoons’, pleitte vvd-
Kamerlid Ayaan Hirsi Ali voor ‘het recht op beledigen’.1 Een van de Deense
prenten was een afbeelding van de profeet Mohammed met een tulband in
de vorm van een bom met aangestoken lont. Deze spotprent kreeg in 2008
een hoofdrol in de film van Wilders, Fitna, die al evenzeer heeft geleid tot
verhitte discussies over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Dat
die grenzen opgeschoven zijn en dat er meer gezegd kan worden dan voorheen
lijkt wel duidelijk. Een treffende illustratie is de opschudding over de
politie-inval in mei 2008 bij een Nederlandse cartoontekenaar ‘Gregorius
Nekschot’ die jarenlang de islam op de korrel heeft genomen. De aanhouding
van de cartoonist, die ervan verdacht werd de discriminatieverboden
te hebben geschonden, wekte grote publieke en politieke verontwaardiging.
Spotprenten zouden moeten kunnen, zo werd alom betoogd, ongeacht
hun inhoud. De vraag waar de grenzen van vrije meningsuitingen dan
wel zouden moeten liggen, bleef op de achtergrond. Wel is in discussies
gedurende de laatste jaren steeds vaker betoogd dat de grens zou moeten
worden getrokken bij aanzetten tot geweld.
Maar, zo zeggen anderen, ook zonder aanzetten tot geweld kan grote
schade worden berokkend, want de verruimde uitingsvrijheden zijn van
invloed op het vóórkomen van intolerantie en discriminatie. Als argument
voor deze stellingname worden indicaties voor een tamelijk hoog niveau
van islamofobie in Nederland aangehaald. Uit enquêteonderzoek blijkt
dat meer dan de helft van de Nederlandse, niet-islamitische schoolgaande
veertien- tot zestienjarige jongeren negatief staan ten opzichte
van moslims.2 Als een van de oorzaken wordt negatieve beeldvorming
genoemd: ‘negatieve stereotypen van moslims en negatieve clichés van
de islam, negatieve berichten van ouders en de beste vriend of vriendin
over moslims en de islam, en de overtuiging dat moslims een bedreiging
vormen voor de veiligheid een belangrijk effect op de attitude’.
Lees verder in de monitor
De problematiek van racistische en extremistische uitingen onder jongeren heeft in het jaar 2004 en vooral na de moord op Theo van Gogh – 2 november 2004 – een hoge vlucht genomen. In de eerste maanden van 2005 hebben zogenoemde Lonsdalejongeren vrijwel dagelijks in de publicitaire belangstelling gestaan. Het gaat om een bekend doch in veel mindere mate gekend verschijnsel: op veel vragen naar aard, omvang en achtergronden moet men het antwoord schuldig blijven.
Over de benaming ‘Lonsdalejongeren’ is veel te doen geweest. Lonsdale is een Brits kledingmerk dat populair is onder gabbers, ook diegenen met een extreemrechtse, racistische oriëntatie. Deze gabbers plegen hun kledingmerken – niet alleen Lonsdale, maar ook Pitbull en Hooligan – vaak opzichtig dragen, zodat deze merken zijn gaan fungeren als een uiterlijk kenmerk van deze jongeren. Extreemrechtse, racistische gabbers zijn vervolgens kennelijk zo beeldbepalend geworden dat een omkering heeft plaatsgevonden: met ‘Lonsdalejongeren’ werden gaandeweg niet zozeer jongeren aangeduid die Lonsdale dragen, maar de extreemrechtse, racistische jongeren onder hen. Gelet op de ernst en de omvang van incidenten waarmee deze jongeren de aandacht trokken is de ‘besmetting’ wel te begrijpen. De bekende socioloog Goffman zou spreken van ‘een bedorven identiteit’. Hierdoor worden echter ook veel jongeren ten onrechte getroffen, om maar niet te spreken van het kledingmerk Lonsdale, dat niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor ontsporingen van hen die Lonsdale dragen, waardoor het merk een negatief stigma heeft gekregen. Sommigen zijn van oordeel dat daarom op de benaming Lonsdalejongeren een taboe zou moeten rusten. Daar is wat voor te zeggen, maar negatieve beeldvorming is naar onze mening niet eenvoudigweg te beïnvloeden en te verhullen door er een andere naam aan te geven. Wij verwachten dat de benaming Lonsdalejongeren van beperkte duur zal zijn, al is nu niet te overzien wanneer de houdbaarheidsdatum precies zal zijn verstreken.
Lees verder in de monitor
In de vijfde rapportage Monitor racisme en extreem-rechts staan de jaren 2001 en – waar mogelijk – 2002 centraal. De aanslagen op de Verenigde Staten van 11 september 2001 en de moord op Pim Fortuyn op 6 mei 2002 zijn van grote invloed geweest op het totale beeld van deze verslagperiode. Beide gebeurtenissen hebben diepe sporen achtergelaten op de interetnische verhoudingen in Nederland. Deze sporen zijn terug te vinden in de vijfde rapportage. Het gaat om vragen als: stijgt of daalt het aantal racistische gewelddadigheden in Nederland? Welke extreem-rechtse politieke partijen zijn verdwenen en welke daarvoor in de plaats gekomen? Neemt het aantal discriminatiezaken dat bij het Openbaar Ministerie terechtkomt toe of af? En wat voor zaken worden daar aangebracht en in welke mate leiden die tot veroordelingen? Het initiatief tot het project Monitor racisme en extreem-rechts is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen. Het monitorproject wordt tegenwoordig gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Deze rapportage kwam tot stand met steun van de Directie Integratie en Coördinatie Minderhedenbeleid van het Ministerie van Justitie.
Lees verder in de monitor
The Extreme Right has always been weak and fragmented in the Netherlands. It lacked an
ideological tradition as well as a solid social base. A landowning aristocracy no longer played
a significant role in Dutch politics in the nineteenth century – power had shifted to a patrician
bourgeoisie already in the Dutch Republic (1588-1795). Moreover, the Dutch did not have to
deal with a national question that could have given rise to a nationalist movement with
extremist tendencies. It is true, reactionary anti-democratic forces did emerge in the late
nineteenth century, but they were divided between Liberal, Catholic and Calvinist parties.
Only has survived until today, the Reformed State Party (Staatkundig Gereformeerde Partij ,
SGP). This party has come to accept democracy in practice, but not in theory. It would like to
replace universal suffrage by ‘organic suffrage’, i.e. give the right to vote only to (male)
heads of households.3 However, it is not a nationalist, racist or xenophobic party.4 Since 1925
it has occupied two or three seats in parliament.
Dit is de tweede rapportage van het project Monitor racisme en extreem-rechts, dat wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het monitor-project heeft twee centrale doelstellingen:
1. monitor racisme en extreem-rechts: het waarnemen van deze verschijnselen in Nederland, alsmede van de overheidsrespons op deze verschijnselen; periodieke rapportage, op twee manieren:
(a) ‘generale rapportage’: een algemene rapportage aan de hand van een vast stramien;
(b) een ‘verdiepingsslag’: rapportage waarin een speciaal onderwerp wordt belicht.
2. De periodiciteit van het project houdt in dat in het ene jaar een generale rapportage verschijnt en in het andere een ‘verdiepingsslag’. De eerste rapportage van 1997 was een generale, waarin het gaat om een breed beeld van de verschijnselen racisme en extreem-rechts in Nederland, alsmede van overheidsreacties daarop. Ook die van het komende jaar (1999) zal een generale rapportage zijn. Deze voorliggende tweede rapportage is gewijd aan een ‘speciaal’ onderwerp: de relatie tussen enerzijds de media en anderzijds racisme en extreemrechts.
Lees verder in de monitor
Dit is het eerste verslag van het project Monitor racisme en extreem-rechts dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Onder ‘racisme’ worden hier ook verstaan: antisemitisme, rasvooroordeel, vreemdelingenhaat, xenofobie en rasdiscriminatie. De monitorwerkzaamheden zijn niet uitsluitend gericht op uitingen van racisme, maar tevens op de bestrijding van deze verschijnselen.
Het project heeft twee doelstellingen:
1. permanente monitoring van racisme en racismebestrijding
2. een periodieke rapportage over de belangrijkste bevindingen
Het nut van periodieke rapportage is velerlei. Jaarlijks wordt op basis van een vast stramien de balans opgemaakt van de belangrijkste uitingen van racisme en rechtsextremisme, alsmede van de ontwikkeling van strategieën ter bestrijding. De rapportages kunnen door hun systematische en periodieke karakter bijdragen aan accumulatie van kennis en inzichten. Er wordt inzicht verkregen in ontwikkelingen die zich op langere termijn voordoen. Dat geldt niet alleen de achterliggende periode maar ook de toekomst.
De monitor kan bijdragen aan vroegtijdige onderkenning van relevante, nieuwe ontwikkelingen.
De algemene vraagstelling luidt:
1. hoe hebben uitingen van (racistisch) rechts-extremisme zich (in Nederland) ontwikkeld?
2. welke patronen van respons zijn er geweest?
Lees verder in de monitor
The Dutch party system has always been fragmented and rich in variety. The
Extreme Right has suffered from fragmentation and pillarization, too. Though
it has gained some ground in recent years, it seems still weak in comparison
with its German, French or Italian counterparts. When discussing its prospects
for the future, we must distinguish between the three varieties of right-wing
extremism th at exist in the Netherlands at present:
DE CENTRUM PARTIJ IN OPMARS
De gemeenteraadsverkiezingen in Almere hebben enkele opmerkelijke uitkomsten te zien gegeven, in de eerste plaats de winst van de Centrum Partij welke winst moeilijk alleen maar kan worden toegeschreven aan haar standpunt omtrent het vreemdelingenbeleid. De CP-winst heeft heel wat reacties, beweringen en speculaties uitgelokt. Sommige commentatoren spreken van een soortgelijke situatie als in de dertiger jaren (opkomst NSB) of trekken een vergelijking met de bloeiperiode van de Boerenpartij. In hoeverre is sprake van overeenkomsten en verschillen?
Geschiedenis Centrum Partij (CP)
De voorloper van de Centrum Partij, de Nationale Centrum Partij (NCP) werd in december 1979 te Amsterdam opgericht als nieuwe politieke organisatie naast de Nationale Partij Nederland (NPN). De oprichting van de Nationale Centrum Partij was onder meer een
gevolg van de weigering van de burgemeester van Den Haag om – tot tweemaal toe, te weten op 24 november en 8 december 1979 – aan de NPN een demonstratievergunning te verlenen. De aanvragen werden niet gehonoreerd op basis van het oordeel, dat deze partij een fascistische en racistische organisatie zou zijn. Deze zienswijze werd eveneens via de media geventileerd, hetgeen voor diverse groeperingen aanleiding was tot het verzenden van protestbrieven tegen de demonstratie.
Lees verder in het kwartaalbericht
Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen