De omgang van extreemrechts met het internet is niet van vandaag of gisteren. Midden jaren negentig, toen het internet langzaam toegankelijk werd voor een breed publiek, raakten in diverse landen rechtsextremisten actief op het internet. Wat ze er precies mee moesten was nog niet duidelijk, maar het was nieuw, hip en leek een handig medium om hun boodschap te verspreiden. Dat gold vooral in landen waar die boodschap weinig populair was en vaak onder druk stond door wetgeving en een vijandig klimaat. Dat gold zeker ook voor Nederland.
Eén van de mensen die in die periode al actief was op het internet was CP’86-bestuurslid Tim Mudde. Hij bracht samen met een andere CP’86-activist, Michel Hubert, een eerste website van de CP’86 in de lucht.
De jaren daarna zou het bouwen en (af en toe) bijhouden van websites de belangrijkste activiteit op internet blijven van veel extreemrechtse organisaties. Dat veranderde rond de Millenniumwisseling. Toen werd in de Verenigde Staten een nieuw medium gecreëerd voor extreemrechtse activisten: het Stormfront-forum. Rond 2000 werd een Nederlandse afdeling op dit forum actief. Vanaf dat moment werd het internet op een interactieve manier gebruikt. Wederom was Mudde een van de eersten die actief werd op dat forum.
Sinds 2000 is het internet sterk veranderd. Verschillende toepassingen hebben de mogelijkheden vele malen interactiever gemaakt: de gebruikers achter de computer zijn steeds minder ‘gebruiker’ en steeds meer een actieve deelnemer aan het internet geworden. Van Weblogs, reactiepagina’s op krantensites, profielensites (Hyves, Facebook) en videosites (Youtube) tot aan eigen radio- en tv-stations aan toe. Deze ontwikkeling wordt wel Web 2.0 genoemd. Voor veel organisaties, instellingen en bedrijven is het een lastige zoektocht hoe zij al deze nieuwe mogelijkheden moeten gebruiken om hun boodschap of producten onder de aandacht te brengen.
Voorpost 2.0?
Dat geldt, het zal inmiddels niet erg verbazen, niet voor Tim Mudde en de kringen om hem heen. Mudde is na zijn tijd bij de CP’86 enige tijd actief geweest bij Voorpost Nederland. Na een flinke ruzie stapte hij eind jaren negentig op. Sindsdien is hij min of meer zijn eigen gang gegaan binnen het extreemrechtse wereldje. Op veel verschillende manieren heeft hij het afgelopen decennium geprobeerd zijn bijdrage te leveren. Hij was bijvoorbeeld actief in het muziekwereldje, onder andere als voorman van Brigade M en enkele andere bands, maar ook door het uitbrengen van cd’s. Verder organiseerde hij allerhande acties en campagnes en begon hij bijvoorbeeld een extreemrechtse dierenrechtenorganisatie ‘Met de Dieren Tegen de Beesten’. Zijn onafhankelijke koers, gecombineerd met een scherpe ideologische lijn (hij noemt zich ‘nationaal-anarchist’) en een grote bek, heeft hem binnen het extreemrechte wereldje een groep hartstochtelijke vrienden en grote vijanden opgeleverd. Maar met zijn vrienden (of ‘kameraden’ en ‘kameraadskes’), weet hij telkens een indrukwekkende hoeveelheid initiatieven te ontplooien. De laatste jaren is die vriendenkring vooral te vinden in kringen van Voorpost.
Deze vriendenkring is behalve op straat en in concertzalen ook veel op het internet actief. Mudde blijkt nog steeds een goede neus te hebben voor alle mogelijkheden die het internet biedt. Een van zijn initiatieven is bijvoorbeeld een extreemrechtse webwinkel, ‘Fenris Postorder’, waar wij al eerder aandacht aan hebben besteed.
Radio Rapaille
Een recenter initiatief is ‘Radio Rapaille’, een internet-radiostation dat inmiddels de hele week, 24 uur per dag, uitzendt. Ook hier gaat het weer om een initiatief waar Mudde aan de basis staat.
Maar net zoals bij alle andere internet-initiatieven is hij daarbij wel afhankelijk van anderen, voor technische ondersteuning. In dat opzicht is hij een zelfverklaarde nul. Dat gebrek aan technische kennis wordt echter al jaren gecompenseerd door mensen uit zijn kameradenkring. In het geval van Radio Rapaille gaat het om een nauwe samenwerking met Stefan Heijnen. Heijnen was een van de oprichters van de website ‘Holland Hardcore’, een verzamelplaats voor gabbers met extreemrechtse ideeën. Via deze website is Heijnen nauw betrokken geraakt bij het extreemrechtse wereldje. Na enige omzwervingen is hij inmiddels terecht gekomen bij Voorpost en in de vriendenkring van Mudde.
Start
In oktober 2007 begonnen Mudde en Heijnen een radiostation op internet. Het ging op dat moment om een wekelijkse uitzending van twee uur, gepresenteerd door Mudde, alias ‘DJ Hadjememaar’. (1) In korte tijd vormde zich een kringetje van actieve medewerkers om hen heen:
Naast Mudde en Heijnen (‘DJ Volksheiden’) levert de onvermijdelijke René van Gool vrijwel vanaf het begin een column. Van Gool stamt uit skinheadkringen en heeft enige tijd bij Nieuw Rechts gezeten. Van Gool valt vooral op door zijn blinde haat tegen alles wat hij als politieke vijand ziet. Deze grondhouding levert Radio Rapaille een wekelijkse portie gescheld op tegen links, moslims en krakers, vaak onverstaanbaar, maar in ieder geval onnavolgbaar. Ook Voorpost-activist Florens van der Kooi levert in het begin regelmatig een bijdrage. Van der Kooi stamt uit de NNP en is na het verdwijnen van die partij een tijd uit beeld geweest. Enige tijd geleden werd hij actief bij Voorpost en is daar inmiddels actieleider geworden.
Dit kleine kringetje doet zijn best, maar kan aanvankelijk geen twee uur per week vullen. De inhoud van het programma bestaat in het begin dan ook voor het grootste deel uit muziek. Verder zijn er wekelijks een paar vaste onderdelen (een prijsvraag en een agenda met komende acties, bijeenkomsten en concerten) te beluisteren. Verder zijn er af en toe interviews en actieverslagen.
Maar Mudde zou Mudde niet zijn als hij de lat niet een stuk hoger zou hebben liggen. Er wordt al snel over de grens gekeken. Uit Vlaanderen dient zich vanaf 2008 correspondent Thierry van Roy aan, die regelmatig bijdragen en vraaggesprekken levert over extreemrechts in Vlaanderen. Deze internationale oriëntatie komt niet uit de lucht vallen, maar passen in de ambities van Mudde en consorten. Daar lijken zowel ideologische als praktische redenen voor te zijn.
Om met de laatste te beginnen: Een praktische reden ligt erin dat Radio Rapaille zich uitdrukkelijk op het Nederlands taalgebied richt, dus inclusief Vlaanderen. Vanaf het begin besteedde Radio Rapaille uitgebreid aandacht aan acties en politieke aangelegenheden in Vlaanderen. Het is dan ook niet meer dan logisch om het radioteam uit te breiden met Vlaamse medewerkers. Bovendien levert dat ook eenvoudigweg meer medewerkers op, dus meer mogelijkheden. Een andere praktische overweging is dat er in het buitenland al vergelijkbare radiostations bestonden. Mudde en consorten sloten zich aanvankelijk aan bij het fascistische Italiaanse radiostation Radio Bandiera Nera (‘Radio de zwarte vlag’), waar ze twee uur per week konden uitzenden.
Maar er is (de tweede reden) ook een duidelijk ideologische reden voor de internationale oriëntatie. In kringen rond Voorpost en Mudde is geen sprake van één afgebakende ideologie. Mudde’s ‘nationaal-anarchisme’, het ‘volksnationalisme’ van Voorpost en het ‘Solidarisme’ van veel Vlamingen kunnen aanzienlijk verschillen. Maar men deelt toch ook veel ideeën: het streven naar een blanke Nederlandstalige samenleving, het samengaan van Nederland en Vlaanderen in ‘Dietsland’ en het idee dat er gestreefd moet worden naar een ‘solidaristische’ samenleving. In een solidaristische samenleving is er sprake van een maatschappelijke organisatie, waar eenieder afhankelijk van zijn aangeboren capaciteiten een vaste rol vervult, waardoor er een bloeiende, homogene en harmonieuze volksgemeenschap zou ontstaan. Dit anti-egalitaire en antidemocratische gedachtegoed grijpt sterk terug op het Italiaanse fascisme. Daarmee liggen gerichtheid op Vlaanderen, maar ook op Italië voor de hand. De Italiaanse oriëntatie komt overigens niet uit de lucht vallen. De moderne Italiaanse fascistische beweging kent veel aspecten die de groep rond Tim Mudde sterk aanspreekt. De combinatie van een fascistische basisideologie met anarchistische en activistische elementen, geconcentreerd rond allerlei vormen van jeugdcultuur sluiten naadloos aan bij de ideeën van Mudde. Bovendien, en dat werkt vanzelfsprekend ook erg inspirerend, is de Italiaanse beweging veel groter en succesvoller. Zo bestaat er een netwerk van fascistische kraakpanden, waar allerlei politieke en culturele initiatieven worden ontplooid. Radio Bandiera Nera is onderdeel van dit netwerk.
Deze interesse voor Italië is ook duidelijk te beluisteren in de diverse programma’s van Radio Rapaille. Programma’s? Ja, want in 2008 ontwikkelt Radio Rapaille zich steeds verder. Er raken meer mensen betrokken, er komen thema-uitzendingen en er worden live-uitzendingen georganiseerd. Aanvankelijk gebeurt dit allemaal vanuit de Rapaille-studio (het huis van Mudde), maar in het voorjaar wordt voor het eerst een rechtstreekse uitzending verzorgd vanaf een extreemrechtse bijeenkomst in Antwerpen.
Deze snelle ontwikkelingen zorgen ervoor dat vanaf 2009 meerdere programma’s worden opgezet. Zo begint Stefan Heijnen zijn eigen programma “Volksheiden draait door”, gevuld met gabbermuziek en nieuws over de extreemrechtse beweging. verder begint de webmaster van de Rapaille-website, Thomas Wentzel (“Dj Grensverlegger”), een eigen programma “Even Communautair”. In dat programma wordt vooral aandacht besteedt aan de geschiedenis van Europese volkeren en staten.
Naast deze nieuwe programma’s, die vooral de hobby’s van de twee DJ’s lijken in te vullen, wordt ook de internationale dimensie verder vormgegeven. Eén programma, “Italia Presente” van de Woerdenaar Angelo Quinti (“DJ Angelo”), wordt zelfs helemaal aan extreemrechts in Italië gewijd. Daarnaast zijn er de programma’s “RAC Méditerrané” en “Slava Evropa” (van de broers Jesse en Jasper Dolman, respectievelijk “DJ Sjac Sjirac” en “DJ JD”). Deze programma’s besteden vooral aandacht aan extreemrechtse muziek in Zuid- en Oost-Europese landen.
In Vlaanderen ontstaat rond Thierry van Roy (“DJ Geass”) ook een vaste kern van programmamakers. Deze kern is vooral afkomstig uit de kring rond het Vlaamse Nieuw-Solidaristisch Alternatief (N-SA). Dat is een recent opgerichte organisatie die zich goed kan vinden in de radicale en activistische politiek. N-SA distantieert zich luidruchtig van oude, burgerlijke organisaties als het Vlaams Belang. Van Roy en zijn vriend Ruben Rosiers (“DJ Malinwa”) vullen hun programma’s vooral met nieuws over de Vlaamse beweging, Italië en sport.
Als laatste is er nog een Vlaams-Nederlandse coproductie ‘Omroep Odal’ dat gemaakt wordt door extreemrechtse heidenen van de Werkgroep Hagal. Daar is in ieder geval de Nederlander Nick Krekelbergh (“DJ Radbod”) bij betrokken.
Zo levert Radio Rapaille een aanbod dat een breed extreemrechts publiek moet kunnen aanspreken: activisten, leden van bevriende organisaties, maar ook mensen uit jeugdstijlen waar vaak met succes zieltjes geworven worden: gabbers en metalheads bijvoorbeeld.
Al deze programma’s, en nog enkele die niet genoemd zijn, worden aangevuld met muziek en herhalingen. Zo wordt er gezorgd voor een programmering die 24 uur per dag, 7 dagen in de lucht is.
Dat alles kan natuurlijk niet meer plaatsvinden binnen het raamwerk van ‘Radio Bandiera Nera’, waar Rapaille het eerste jaar uitzondt. Dus vanaf 2009 wordt er uitgezonden vanaf eigen computers.
En waar hebben we het dan over? Is er hier sprake van een serieuze invloedrijke propagandazender of is het meer een digitale dorpstoeter? Als we naar de cijfers kijken gaat het zonder meer om het laatste. Het aantal luisteraars, dat tot voor kort werd vermeld op de website, komt zelden boven de tien personen uit. Bovendien blijkt uit de reacties op de uitzendingen dat het hier meestel om usual suspects gaat: mensen die actief zijn in kringen rond Mudde of bij Voorpost. Er wordt dus, lijkt het, vooral gepreekt voor eigen parochie.
Indirect is het echter een ander verhaal. Mudde is ideologisch gezien lang een vreemde eend in de bijt gebleven, ondanks zijn uitgebreide netwerk in extreemrechtse kringen. Zijn ‘anarchistische’ ideeën, zijn actief uitgedragen vegetarisme en geheelonthouding en vaak wat linksere thema’s leverden hem vooral onbegrip op. Daarnaast is hij nooit te beroerd geweest om stevig ruzie te schoppen. (2)
Tegenwoordig lijken de thema’s en ideeën Mudde terrein te winnen in de extreemrechtse scène, waarbij vooral Voorpost-activisten in Nederland beïnvloed worden. In Vlaanderen vinden de ideeën vooral ingang via de N-SA-kringen. (3) Wat het verspreiden van die ideeën betreft speelt Radio Rapaille zeker een rol. Maar dat blijft toch vooral binnen het eigen dorp.
Noten
1 – De namen ‘Rapaille’ en ‘Hadjememaar’ verwijzen naar de Amsterdamse anarchistische Rapaille-partij en de lijsttrekker van die partij, een zwerver met de bijnaam ‘Hadjememaar’. Hadjememaar werd verkozen in de gemeenteraad, maar nam zijn zetel nooit in, omdat hij in de gevangenis zat wegens openbare dronkenschap.
2 – Een langlopende ruzie tussen Mudde en Constant Kusters wordt bijvoorbeeld regelmatig publiek uitgevochten. Gebeurde dit aanvankelijk via Stormfront, tegenwoordig gebruiken beide daar hun eigen kanalen voor. Kusters publiceerde een scheldstuk over Mudde in het partijblad en op de NVU-site. Mudde maakt tijdens uitzendingen van radio Rapaille Kusters met enige regelmaat belachelijk. Vooral het uitkeringstrekken van Kusters moet het daarbij ontgelden.
3 – Mensen rond N-SA nemen overigens niet alle ideeën over. Zo is de kring rond Mudde de laatste tijd erg stellig in de stelling dat neonazi’s geweerd zouden moeten worden uit de beweging. Daar is men bij N-SA een stuk minder van overtuigd, omdat die tot de eigen (potentiële) achterban worden gerekend.
