Over het Forum voor Democratie is de laatste jaren enorm veel geschreven. Er zijn veel schandalen onthuld en de partij is gescheurd vanwege ernstig antisemitisme en racisme binnen de partij. Daarbij verergerde de onnavolgbare beleidskeuzes die partijleider Thierry Baudet maakt de tweedeling. Zijn huidige focus op critici van de coronamaatregelen en het negeren van basisveiligheidsafspraken… Lees verder
Dat de onrust rond de komst van grote groepen vluchtelingen naar Nederland koren op de molen van bestaande extreemrechtse organisaties is, is zacht uitgedrukt. Van neonazi’s tot aan de PVV komen rechtsextremisten in actie. Ze sluiten zich aan bij protesten, ze organiseren zelf acties en bemoeien zich met lokale initiatieven van boze buurtbewoners. Maar bovenal… Lees verder
De langst bestaande extreemrechtse partij van Nederland, de Nederlandse Volks-Unie (NVU), doet in drie gemeentes mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Dat is bepaald niet voor het eerst, maar verrast misschien wel enigszins. Verrassend, omdat de partij sinds haar oprichting in 1971 met regelmaat heeft meegedaan aan verkiezingen zonder ook maar één keer een zetel… Lees verder
Utrecht Stad Vier jaar geleden lukte het Wim Vreeswijk (1950) niet om het Wilders-effect te verzilveren voor zijn Partij Vrij Utrecht (PVU). Hij had nog wel zo zijn best gedaan om op de PVV te lijken. Het Vlaams Belang drukte mooie pamfletten voor de PVU om het volk te bereiken. Vreeswijk probeert het dit jaar… Lees verder
Landgraaf De Partij van de Arbeid schrok wel even toen de tip binnenkwam dat ze een rechts-extremist gekandideerd had. De lijsten in Landgraaf waren echter al definitief geworden en van schrappen kon dus geen sprake meer zijn. Als Koos Julicher (1955) echt van politieke kleur veranderd is, had hij beter open kaart kunnen spelen over… Lees verder
Assen en De Wolden Het nieuwe partijtje Daadkrachtig Nederland doet in twee Drentse gemeentes mee. De oprichter is Koos Visser (1959) uit Rolde. Nadat zijn zoon vorig jaar door Marokkaanse jongeren in elkaar werd geslagen startte hij een facebookpagina “Hollands Offensief”, tegen zinloos geweld. Hij erkende in de krant dat het initiatief nationalistisch en zelfs… Lees verder
Mussolini-fan, SS-bewonderaar en Tweede Kamerlid Centrumdemocraten steunen Wilders De Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders doet in maart mee aan de Provinciale Statenverkiezingen in alle provincies. Sinds de oprichting probeert de PVV tuig, onruststokers en bekende rechtsextremisten buiten de deur te houden. Dat dit niet eenvoudig is, bleek de afgelopen maanden. De ene na… Lees verder
Op 24 maart 2007 overleed Florentine Sophie Rost van Tonningen-Heubel op 92-jarige leeftijd. Rost van Tonningen gold binnen en buiten het extreemrechtse circuit als een echte oude kameraad. Eentje die het Derde Rijk had meegemaakt en nooit enige concessie had gedaan aan haar nationaal-socialistische ideologie. Maar wat is haar betekenis nu precies geweest voor extreemrechts… Lees verder
De Nederlandse Volksunie (NVU) neemt in vijf gemeentes deel aan de verkiezingen. Niet eerder deed deze nationaal-socialistische partij in zoveel plaatsen mee. Van een groei bij de NVU is echter geen sprake. Nationaal Socialisme De NVU is een uitgesproken extremistische partij. Strenge rassenwetten, antisemitisme en een nationaal-socialistische eenheidsstaat maken deel uit van het gedachtegoed van… Lees verder
Volgens een aloude traditie binnen extreemrechts is de Nationale Alliantie voortgekomen uit een afsplitsing van een andere extreemrechtse partij. Jan Teijn, NNP-lid en deelraadslid in Rotterdam Feijenoord, kreeg in het voorjaar van 2003 ruzie met de partijvoorzitter van de NNP. Aanleiding daarvoor was het verdelen van geld en Teyn’s handel in neonazistische cd’s. Deze ruzie… Lees verder
Op 6 maart zijn er gemeenteraadsverkiezingen in meer dan 400 gemeentes in Nederland. Al eerder namen we hiervoor de kandidatenlijsten van extreem-rechtse partijen onder de loep. Het blijkt echter dat lieden uit extreem-rechtse partijen ook opduiken op de kandidatenlijsten van partijen die niet extreem-rechts zijn. Vooral de “Leefbare” partijen hebben aantrekkingskracht. Er doet een veelvoud… Lees verder
In Leeuwarden doet de NNP mee onder leiding van partijsecretaris Hendrik Sybrandy. Hendrik Sybrandy, die ook lijsttrekker voor de NNP in Amsterdam is, loopt sinds 1992 rond binnen het extreemrechtse circuit. In dat jaar ontmoet hij extreemrechtse deelnemers aan de Fries-nationalistische Warns-herdenking en wordt vervolgens lid van het Nederlands Blok. In eerste instantie is hij… Lees verder
In Brunssum doet de nieuwe partij Waakzaam Brunssum mee. Deze partij is gegroepeerd rond voormalige CD-afdeling van het stadje. Oprichter en lijsttrekker van Waakzaam Brunssum is voormalig CD-raadslid John Zillen. Zillen zat van 1994 tot en met 1998 in de Brunssumse raad, maar was daarvoor al betrokken bij andere extreem-rechtse organisaties. Hij was vanaf begin… Lees verder
De Amsterdamse lijst van de NNP geeft een beter beeld van de partij, dan de partij waarschijnlijk lief is. Het gaat om een waslijst van overtuigde anti-semieten, geweldplegers en mensen met criminele antecedenten. De lijst wordt aangevoerd door Hendrik Sybrandy, die ook lijsttrekker is in Leeuwarden. (Zie bij Leeuwarden voor meer informatie over hem). De… Lees verder
Op 8 november worden er in Utrecht gemeenteraadsverkiezingen gehouden. De gemeente Vleuten-De Meern wordt met haar 20 duizend inwoners bij Utrecht gevoegd en zo ontstaat een groter Utrecht met ruim 250 duizend inwoners en extra bouwgrond om nog verder te groeien. Aan de verkiezingen, die bij een dergelijke herindeling vereist zijn, doet de extreem-rechtse partij… Lees verder
Hans Janmaat verschijnt de laatste tijd regelmatig in de media. Omdat hij niet meer als gevaar gezien wordt, vinden allerlei televisieprogramma’s het amusant om hem als voormalig enfant terrible van de vaderlandse politiek te portretteren. Inderdaad stellen zijn Centrumdemocraten (CD)niets meer voor. Het laatste partijblad is in oktober 1998 verschenen en na het verkiezingsverlies in… Lees verder
In 1998 verdwenen de extreem-rechtse partijen van het politieke toneel omdat bijna alle zetels verloren gingen. Bíjna alle, want in twee steden wist extreem-rechts zich te handhaven. In Schiedam mocht CD’er Ad Bierhuizen zijn nietszeggende aanwezigheid met vier jaar verlengen en in Utrecht werd Wim Vreeswijk voor de vijfde keer op rij herkozen. Wim (Willem… Lees verder
27 oktober 1999 De website waarop de weduwe Florrie Rost van Tonningen-Heubel haar boeken te koop aanbood is vandaag door de provider verwijderd. Het is niet toegestaan om illegaal materiaal aan te bieden, aldus het reglement van de provider. foto van de weduwe op de inmiddels verwijderde website Op de website, die zij naar haar… Lees verder
Vanaf medio jaren zeventig wordt de villa van de weduwe Florrie Rost van Tonningen-Heubel in Velp een plek waar oude en jonge nazi’s zich verzamelen in huiskamerbijeenkomsten. Hieruit komt begin jaren tachtig Consortium De Levensboom voort. De organisatie is vanaf 1981 actief, maar krijgt pas in 1984 een officiële status in de vorm van een… Lees verder
Frie (Friedrich Eduard Matthee) Verbrugge (1945) uit Hoeven is vanaf 1976 actief bij Voorpost en richt in 1978 Voorpost- Nederland op. Hij is een tijd voorzitter van deze afdeling, maar vertrekt volgens de Kamer van Koophandel in maart 1982 als bestuurslid. In de praktijk is hij echter tot 1996 voorzitter van de Nederlandse tak en… Lees verder
Op de lijst staan twaalf kandidaten waarvan de meesten al langer bij de CD rondlopen. Opmerkelijk is dat het huidige Statenlid Wim Elsthout uit Haarlem op de tweede plek staat. De regio Kennemerland is het sterkst vertegenwoordigt op de lijst. Dit heeft ongetwijfeld iets te maken met het succes van de kring Haarlem. Uit Haarlem… Lees verder
Het Nederlands Blok doet uiteindelijk alleen in de provincie Utrecht mee. De partij heeft in de stad Utrecht een gemeenteraadszetel en haar thuisbasis. Een poging om in Friesland mee te doen loopt stuk op een tekort aan steunverklaringen. In Utrecht is absoluut geen sprake van een tekort, eerder het tegenovergestelde; de partij heeft maar liefst… Lees verder
Oprichting In 1992 nemen een aantal Nederlandse extreemrechtse partijen deel aan een serie fusievergaderingen onder leiding van Vlaams Blok-leider Filip de Winter. Als deze poging tot fusie zou lukken zou de partij Nederlands Blok moeten gaan heten. Alfred Vierling, Ton Steemers en Hans Lindenburg maken dit plan echter onmogelijk door in augustus 1992 een nieuwe… Lees verder
Om een overzicht te geven van de geschiedenis van de Yzerbedevaart, moet je eigenlijk een geschiedenis van het Vlaams nationalisme schrijven. Deze gaat terug tot ver in de vorige eeuw. De directe aanleiding voor het begin van de bedevaarten was echter het Vlaamse lijden in de Eerste Wereldoorlog, vandaar dat ik deze historische schets hier… Lees verder
Marcel Rüter is ongetwijfeld één van de meest toonaangevende personen binnen extreem-rechts in Nederland. Des te vreemder dus dat niemand ooit van hem gehoord heeft of enig idee heeft hoe hij er uit ziet. Dit heeft te maken met de andere kant van Rüter. Naast zijn politieke activiteiten heeft hij ook een succesvolle maatschappelijke carrière,… Lees verder
Tibor Rudolf Mudde werd op 23 februari 1965 in Amsterdam geboren. Hij is sinds geruime tijd één van de belangrijkste figuren binnen extreemrechts in Nederland. Als tiener raakt hij verzeild in het extreemrechtse circuit en wordt hij lid van de Nederlandse Volksunie. In 1985 staat hij op de verzendlijst van het Consortium de Levensboom van… Lees verder
Op Wapenstilstand heeft Vlaams Belang-lid Carrera Neefs bloemen neergelegd aan het graf van de beruchte Nederlandse SS’er Willem Heubel. ‘Ik ben geen ontkenner, maar ik vergeet ook deze mensen niet’, klinkt het. Neefs is gemeenteraadslid in Wuustwezel en is ook actief binnen Schild & Vrienden. Vlaams Belang zegt een interne procedure te starten.
Informant extreem-rechts. Richard Prein was niet alleen de rechterhand van NVU-leider Constant Kusters, maar hij was ook informant van de politie. Dit is zijn verhaal.
‘Waar eerdere rechtspopulisten iedere mogelijke associatie met een extreemrechts of neonazistisch gedachtengoed actief probeerden te vermijden, bekommert Baudet zich daar nauwelijks om’
Is Roel van Duijn, voormalig provo en langdurig pain in the ass van Nederlands naoorlogse establishment, eigenlijk een halve fascist? De vraag alleen al lijkt zo idioot dat hij eigenlijk niet gesteld kan worden.
Op 18 maart zal er in Amsterdam een demonstratie plaatsvinden tegen de opkomst van extreem-rechtse partijen tijdens de Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen. Eind januari verstuurde het Forum voor Democratie een tweet, waarin ze linkse partijen verweten het debat uit de weg te gaan en een extreem-links monsterverbond te sluiten met onder andere antifascisten (Antifa).1 Na een publiek debat van enkele dagen besloten verschillende partijen zich terug te trekken uit het initiatief.
Het was echter de Partij voor de Dieren die dat besluit als eerste nam. De Amsterdamse lijsttrekker Johnas van Lammeren tweette dat de PvdD tegen racisme is, maar niet zal demonstreren tegen legitieme democratische partijen.2
NVU-voorman Constant Kusters noemt het ‘grote onzin’ dat zijn partijgenoot Alexander Goossens zou zijn geïnfiltreerd bij het Forum voor Democratie van Thierry Baudet. Baudet heeft Goossens om die reden uit de partij gezet, zo meldde de partij deze ochtend.
Een groepje NVU-leden bezoekt samen het Oorlogsmuseum 40-45 in Arnhem en de graven van Florrie Rost van Tonningen in Rheden en oud-NSB’er en Waffen SS’er Jan Petit uit Arnhem. In de NVU-groep zit Constant Kusters met twee dochters, René Rütze, Martin de Regt en Ronald Mus.
In Rheden leggen deze vrijdag enkele neonazi’s bloemen op het graf van Florrie Rost van Tonningen. In het groepje neonazi’s zitten Femme van der Kooi en Chris Beumer. Het is donderdag 24 maart negen jaar geleden dat dit boegbeeld van de nazibeweging overleed.
NVU-leider Constant Kusters organiseert in zijn woning in Arnhem een politiek café van de NVU. Er komt een groepje leden van de Autonome Nationalisten Vlaanderen hierheen. Het gezelschap bezoekt samen het graf van de nazi-weduwe Florrie Rost van Tonningen in Rheden en gaan naar natuurgebied de Veluwe. Hierbij is Andries Kockaert van Vlaams Belang aanwezig.
In Rheden legt een delegatie van de NVU een krans bij het graf van de zwarte naziweduwe Florrie Rost van Tonningen-Heubel. Partijleider Constant Kusters houdt een toespraak. Er zijn ook een paar leden van de Autonome Nationalisten Vlaanderen aanwezig zoals Christian Berteryan. Hierna houdt het gezelschap een gezamenlijke maaltijd en de dag wordt afgesloten met een nieuwjaarsreceptie van de NVU. Hier wordt besloten dat de partij binnenkort een demonstratie gaat organiseren tegen het moslim-extremisme.
Een aantal neonazi’s uit het netwerk van Blood & Honour Nederland bezoekt het graf van de zwarte weduwe Florrie Rost van Tonningen in Rheden. Ze leggen een bloemstuk op haar graf.
Onder leiding van haar voorzitter Constant Kusters legt de NVU kransen bij het graf van naziweduwe Rost van Tonningen in Rheden en het graf van Waffen-SS’er Jan Petit, die actief was bij de NVU. Kusters houdt een toespraak.
Op de verjaardag van Adolf Hitler leggen leden van de NVU een bloemstuk op het graf van de zwarte weduwe Rost van Tonningen in Rheden.
This thesis concerns the international contacts of the Centrumdemocraten and how the leader of the radical right party influenced the international contacts. I thought of the topic due to my interest in political leadership and the radical right. I had read a lot about the international contacts of the current day radical right and was wondering if the radical right formed a transnational network in the past. This precise topic was not one I had looked into during my bachelor’s and master’s degree. I did study a wide breadth of topics. This included courses on neoliberalism, energy transitions, in and out groups in societies, formations of states and political leadership. However political leadership and the radical right have been the most interesting topics to me.
In het voorjaar van 2021 is de actieve aanhang van georganiseerd extreemrechts bij voortduring klein en versnipperd, het aantal uitgevoerde acties bescheiden en de geweldsdreiging minimaal. Op internet is recent echter sprake van een veranderde dynamiek rond extreemrechts, die nieuwe
dreigingen met zich mee brengt. Daarnaast is er sinds enkele jaren een vermindering te
zien van de maatschappelijke en politieke weerstand tegen extreemrechts, extreemrechtse
opinies en organisaties.
Deze rapportage laat zien dat het aantal racistische en antisemitische incidenten in 2014 is toegenomen ten opzichte van 2013. De verklaring voor de sterke toename van het aantal racistische incidenten is onduidelijk. Een mogelijke verklaring zou een verharding in het politieke en maatschappelijke klimaat kunnen zijn na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014. Het grote aantal aangiftes tegen Geert Wilders is echter niet meegenomen in deze rapportage. De toename van het aantal antisemitische incidenten is mogelijk te verklaren door de intensivering van het Israëlisch-Palestijns conflict in de zomermaanden van 2014. In die maanden vonden in Nederland meer antisemitische incidenten plaats. Door het kleine aantal incidenten kunnen we hier echter geen conclusies aan verbinden. Tegenover bovengenoemde toename staat een moeilijk te verklaren afname van het aantal racistische en antisemitische scheldincidenten. Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat het type scheldwoorden dat wordt gebruikt modegevoelig is, waardoor bepaalde scheldwoorden met antisemitische of racistische connotatie in 2014 minder werden gebruikt.
Drie andere punten vallen op in dit rapport. Het eerste is dat antisemitisch geweld en racistisch geweld plaatsvinden binnen een verschillende dynamiek. Het belangrijkste verschil is de aanleiding: bij antisemitisch geweld waren dit veel vaker antisemitische intenties dan dat bij racistisch geweld racistische intenties de aanleiding waren. Het tweede punt is dat, ondanks de stabiel kleine omvang van extreemrechtse formaties, we met enige terughoudendheid constateren dat het extreemrechts geweld licht lijkt toe te nemen. Het derde punt is dat het Openbaar Ministerie heeft aangegeven vanaf 2015 commune-delicten met discriminatoir aspect in haar registratie mee te nemen. Hierdoor verwachten we in 2016 een sterke verbetering van het inzicht in de afdoening van discriminatie-incidenten.
Politiek in de marge
Sinds de tweede helft van de jaren negentig ontwikkelt het internet zich in een rap tempo. Voor een ieder die dat wil is het mogelijk om aangesloten te worden op het world wide web. De snelle technische ontwikkelingen zijn sinds de oprichting in 1997 ook van invloed (geweest) op de werkzaamheden van het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI). In de beginjaren ontving het MDI slechts enkele meldingen, de afgelopen jaren lag dat aantal ver boven de duizend. Uit deze meldingen is over de jaren heen een aantal trends waarneembaar. Eén daarvan is een snelle toename van het aantal meldingen van discriminatie op interactief internet, zoals discussiefora
en interactieve weblogs. Een tweede trend is een overminderd hoog aantal strafbare uitingen op extreemrechtse websites. Deze bevinding wordt ondersteund door een recent rapport van de Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie van de Raad van Europa (ECRI), waaruit blijkt dat in Nederland de voornaamste groei van rechtsextremisme, met name onder jongeren, plaatsvindt in apolitieke bewegingen die informeel, hoofdzakelijk via digitale communicatie-middelen, zijn georganiseerd. Deze gegevens hebben het MDI ertoe bewogen onderzoek te doen naar de omvang en de aard van extreemrechts op het Nederlandse deel van het internet, met als focus de discriminerende uitingen op deze websites.
Lees verder in de publicatie
Fortuyns befaamde slogan ‘Ik zeg wat ik denk’ heeft de laatste jaren niet
alleen op grote schaal navolging gekregen, maar ook geleid tot felle discussies
over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Begin 2006, tijdens
de wereldwijde ophef over de Deense ‘Mohammed-cartoons’, pleitte vvd-
Kamerlid Ayaan Hirsi Ali voor ‘het recht op beledigen’.1 Een van de Deense
prenten was een afbeelding van de profeet Mohammed met een tulband in
de vorm van een bom met aangestoken lont. Deze spotprent kreeg in 2008
een hoofdrol in de film van Wilders, Fitna, die al evenzeer heeft geleid tot
verhitte discussies over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Dat
die grenzen opgeschoven zijn en dat er meer gezegd kan worden dan voorheen
lijkt wel duidelijk. Een treffende illustratie is de opschudding over de
politie-inval in mei 2008 bij een Nederlandse cartoontekenaar ‘Gregorius
Nekschot’ die jarenlang de islam op de korrel heeft genomen. De aanhouding
van de cartoonist, die ervan verdacht werd de discriminatieverboden
te hebben geschonden, wekte grote publieke en politieke verontwaardiging.
Spotprenten zouden moeten kunnen, zo werd alom betoogd, ongeacht
hun inhoud. De vraag waar de grenzen van vrije meningsuitingen dan
wel zouden moeten liggen, bleef op de achtergrond. Wel is in discussies
gedurende de laatste jaren steeds vaker betoogd dat de grens zou moeten
worden getrokken bij aanzetten tot geweld.
Maar, zo zeggen anderen, ook zonder aanzetten tot geweld kan grote
schade worden berokkend, want de verruimde uitingsvrijheden zijn van
invloed op het vóórkomen van intolerantie en discriminatie. Als argument
voor deze stellingname worden indicaties voor een tamelijk hoog niveau
van islamofobie in Nederland aangehaald. Uit enquêteonderzoek blijkt
dat meer dan de helft van de Nederlandse, niet-islamitische schoolgaande
veertien- tot zestienjarige jongeren negatief staan ten opzichte
van moslims.2 Als een van de oorzaken wordt negatieve beeldvorming
genoemd: ‘negatieve stereotypen van moslims en negatieve clichés van
de islam, negatieve berichten van ouders en de beste vriend of vriendin
over moslims en de islam, en de overtuiging dat moslims een bedreiging
vormen voor de veiligheid een belangrijk effect op de attitude’.
Lees verder in de monitor
Met de Monitor racisme en extreem-rechts wordt beoogd uiteenlopende vormen van racisme, extreem-rechts en discriminatie — alsmede respons op deze verschijnselen — te volgen en daarover periodiek te rapporteren. Het initiatief tot dit onderzoeksproject is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen.
Sedert de vierde rapportage wordt het monitorproject gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Het nut van een periodieke monitorrapportage is divers. Er wordt op basis van een ‘vaste meetlat’ de balans opgemaakt van de belangrijkste uitingen en incidenten van rassendiscriminatie, racisme en rechts-extremisme, alsmede van de ontwikkeling van strategieën ter bestrijding. Door de rapportages worden politici, bestuurders en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties in staat gesteld zich op de problematiek te bezinnen en tot oplossingsstrategieën te komen. De rapportages kunnen immers door hun systematische en periodieke karakter bijdragen aan accumulatie van kennis en inzicht. Er wordt tevens inzicht verkregen in ontwikkelingen die zich op langere termijn voordoen. Dat geldt niet alleen voor de achterliggende periode maar ook voor de toekomst. De monitor kan voorts bijdragen aan vroegtijdige onderkenning van relevante, nieuwe ontwikkelingen. Tot slot kan de rapportage dienstig zijn bij de beantwoording van de talloze praktische vragen over dit onderwerp die vanuit
binnen- of buitenland gesteld worden.
Lees verder in de monitor
In de vijfde rapportage Monitor racisme en extreem-rechts staan de jaren 2001 en – waar mogelijk – 2002 centraal. De aanslagen op de Verenigde Staten van 11 september 2001 en de moord op Pim Fortuyn op 6 mei 2002 zijn van grote invloed geweest op het totale beeld van deze verslagperiode. Beide gebeurtenissen hebben diepe sporen achtergelaten op de interetnische verhoudingen in Nederland. Deze sporen zijn terug te vinden in de vijfde rapportage. Het gaat om vragen als: stijgt of daalt het aantal racistische gewelddadigheden in Nederland? Welke extreem-rechtse politieke partijen zijn verdwenen en welke daarvoor in de plaats gekomen? Neemt het aantal discriminatiezaken dat bij het Openbaar Ministerie terechtkomt toe of af? En wat voor zaken worden daar aangebracht en in welke mate leiden die tot veroordelingen? Het initiatief tot het project Monitor racisme en extreem-rechts is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen. Het monitorproject wordt tegenwoordig gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Deze rapportage kwam tot stand met steun van de Directie Integratie en Coördinatie Minderhedenbeleid van het Ministerie van Justitie.
Lees verder in de monitor
Is er in ons land sprake van toenemend of afnemend racistisch geweld? Hoe is het gesteld met de tolerantie in Nederland? Heeft het lokale beleid tegen horecadiscriminatie succes of houdt het aantal klachten aan? Voor de beantwoording van dit soort vragen is het van groot belang dat er periodiek monitoronderzoek plaatsvindt naar de verschijningsvormen van rassendiscriminatie en extreem-rechts. Dit belang is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit onderkend en aldaar is het project Monitor racisme en extreem-rechts ontwikkeld. Thans wordt het project uitgevoerd door de Leidse Universiteit in samenwerking met de Anne Frank Stichting en met steun van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Monitoronderzoek is inmiddels een internationaal erkend instrument voor het waarnemen van racisme en discriminatie, en het ontwikkelen van beleid hiertegen. In 1999 ging in Wenen het Europese Waarnemingscentrum tegen Racisme
en Xenofobie van start. Het Weense waarnemingscentrum tracht via nationale monitorcentra de ontwikkelingen in de Europese Unie te volgen en te analyseren. Het project Monitor racisme en extreem-rechts vormt een belangrijke bron voor toelevering van gegevens aan het Europese waarnemingscentrum. In de Europese richtlijn van 29 juni 2000 voor gelijke behandeling van personen op grond van ras of etnische afstamming is eveneens een monitorbepaling opgenomen: na de totstandkoming van de nationale regelgeving in (uiterlijk) 2003 dient met ingang van 2005 elke vijf jaar verslag gedaan te worden over de effectiviteit van deze nationale maatregelen.
Lees verder in de monitor
Hoe intolerant zijn de autochtone Nederlanders jegens allochtonen? Al bijna
25 jaar peilt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) de publieke opinie over
allochtonen en publiceert daar geregeld over. Eind jaren tachtig, begin jaren
negentig zien we een lichte verharding van het opinieklimaat, maar volgens het
SCP zijn er over het algemeen weinig veranderingen. Ongeveer 80% van de
bevolking vindt dat autochtonen en allochtonen gelijke behandeling moeten
hebben bij verdelingsvraagstukken, zoals bij huisvesting en werkgelegenheid.
Ongeveer 13% van de autochtone bevolking staat afwijzend tegenover
allochtonen. Ongeveer 50% van de autochtone bevolking is tegen immigratie
gekant.
Wat dit laatste betreft vond het NIPO in 1998 een andere uitkomst:1 niet de
helft, maar driekwart van de autochtone Nederlanders is tegen verdere
immigratie gekant. Er is – volgens het NIPO – een groeiend draagvlak voor
immigratiebeperking terwijl tegelijkertijd het vertrouwen in integratie en
aanpassing van allochtonen afneemt. Het NIPO vond deze trend aan de hand
van opiniepeilingen in de jaren 1993, 1995 en 1998.
Eind 1999 bleek uit ander NIPO-onderzoek dat eenderde van de Nederlanders
gekant is tegen het verlenen van asiel aan politieke of economische
vluchtelingen.2 Tweederde van de Nederlanders ondersteunde wel het beleid
van de overheid om politieke vluchtelingen die in hun eigen land vrezen voor
hun leven asiel te geven. Ongeveer de helft van de ondervraagden vond dat
asielzoekers overlast geven. Verder dacht zo’n veertig procent dat asielzoekers
gemiddeld crimineler zijn dan Nederlanders.
Lees verder in de monitor
Extreem-rechts werd in de verkiezingen van 1998 vrijwel volledig weggevaagd.
Na de gemeenteraadsverkiezingen blijkt extreem-rechts nog 2 van de 88 zetels
te hebben behouden: 1 voor de CD in Rotterdam-Schiedam en 1 voor het
Nederlands Blok in Utrecht. Bij de parlementsverkiezingen van mei verliest de
enige vertegenwoordiger van extreem-rechts de Centrum Democraten zijn drie
zetels. Dit neemt niet weg dat alle extreem-rechtse organisaties genoemd in het
overzicht van 1998 nog steeds bestaan en – de een meer dan de ander – actief
zijn, uitgezonderd CP’86 dat in november 1998 werd verboden.
Dr. J. van Donselaar gaat in zijn derde monitorrapport dat deze maand verschijnt
uitgebreid in op de kaart van extreem-rechts in Nederland. Extreem-rechtse
partijen zijn de Centrumdemocraten, de Nieuwe Nationale Partij (NNP) en het
Nederlands Blok, De CD nam in 1999 aan de Europese verkiezingen deel met
een gecombineerde lijst: de CD/Conservatieve Democraten. De Conservatieve
Democraten was een poging van CD-leider Janmaat om onder een nieuwe naam
de CD weer nieuw leven in te blazen. De NNP probeert met ‘nette’ extreemrechtse
slogans het extreem-rechtse kader onder zich te verenigen. De NNP
ontstond toen na de scheuring binnen CP’86 extreem-rechts uiteen dreigde te
vallen.
Lees verder in het jaaroverzicht
Dit is de tweede rapportage van het project Monitor racisme en extreem-rechts, dat wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het monitor-project heeft twee centrale doelstellingen:
1. monitor racisme en extreem-rechts: het waarnemen van deze verschijnselen in Nederland, alsmede van de overheidsrespons op deze verschijnselen; periodieke rapportage, op twee manieren:
(a) ‘generale rapportage’: een algemene rapportage aan de hand van een vast stramien;
(b) een ‘verdiepingsslag’: rapportage waarin een speciaal onderwerp wordt belicht.
2. De periodiciteit van het project houdt in dat in het ene jaar een generale rapportage verschijnt en in het andere een ‘verdiepingsslag’. De eerste rapportage van 1997 was een generale, waarin het gaat om een breed beeld van de verschijnselen racisme en extreem-rechts in Nederland, alsmede van overheidsreacties daarop. Ook die van het komende jaar (1999) zal een generale rapportage zijn. Deze voorliggende tweede rapportage is gewijd aan een ‘speciaal’ onderwerp: de relatie tussen enerzijds de media en anderzijds racisme en extreemrechts.
Lees verder in de monitor
De extreem-rechtse partijen verliezen bij de gemeenteraadsverkiezingen van
maart 1998 vrijwel al hun zetels. In Rotterdam behoudt de CD 1 zetel en in
Utrecht gaat er één zetel naar het Nederlands Blok. De Centrumdemocraten
doen in 25 gemeenten mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. In 1994 deed
de CD in 45 gemeenten mee en haalde toen 77 zetels. Deze zetels werden niet
allemaal bezet; bovendien verloor in die periode de CD ook zetels doordat leden
overstapten naar andere partijen of een eigen fractie oprichtten.
Hoewel de politieke kracht van extreem-rechts verwaarloosbaar is, doen
verschillende leden van de partijen ook in 1977 van zich spreken. Nog steeds
zijn het vooral de buitenlanders die het moeten ontgelden. Sporadisch worden er
antisemitische uitlatingen gedaan. Omdat extreem-rechts het nazi-gedachtegoed
wil uitdragen, is een aantal zaken hieronder toch opgenomen.
Verontrustend is het gebruik van internet door extreem-rechtse groeperingen in
het buitenland. In Nederland zijn racistische uitlatingen weliswaar verboden,
maar zolang dat in andere landen niet ook het geval is, valt er moeilijk tegen
buitenlandse sites, waarop buitenlandse racisten hun ‘materiaal’ aanbieden, op
te treden.
Eén van de personen uit deze hoek die geen blad voor de mond neemt, is
Constant Kusters. CIDI zet een aantal strafzaken tegen hem in gang.
Lees verder in het jaarrapport
Dit is het eerste verslag van het project Monitor racisme en extreem-rechts dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Onder ‘racisme’ worden hier ook verstaan: antisemitisme, rasvooroordeel, vreemdelingenhaat, xenofobie en rasdiscriminatie. De monitorwerkzaamheden zijn niet uitsluitend gericht op uitingen van racisme, maar tevens op de bestrijding van deze verschijnselen.
Het project heeft twee doelstellingen:
1. permanente monitoring van racisme en racismebestrijding
2. een periodieke rapportage over de belangrijkste bevindingen
Het nut van periodieke rapportage is velerlei. Jaarlijks wordt op basis van een vast stramien de balans opgemaakt van de belangrijkste uitingen van racisme en rechtsextremisme, alsmede van de ontwikkeling van strategieën ter bestrijding. De rapportages kunnen door hun systematische en periodieke karakter bijdragen aan accumulatie van kennis en inzichten. Er wordt inzicht verkregen in ontwikkelingen die zich op langere termijn voordoen. Dat geldt niet alleen de achterliggende periode maar ook de toekomst.
De monitor kan bijdragen aan vroegtijdige onderkenning van relevante, nieuwe ontwikkelingen.
De algemene vraagstelling luidt:
1. hoe hebben uitingen van (racistisch) rechts-extremisme zich (in Nederland) ontwikkeld?
2. welke patronen van respons zijn er geweest?
Lees verder in de monitor
Dreigingsanalyse MIVD rechtsextremisme in Nederland.
“RECHTS-EXTREMISME IN DE KL.
Er zijn geen aanwijzingen dat vanuit één van de hiervoor genoemde organisaties activiteiten worden ondernomen die er op gericht zijn om een afdeling o.i.d. binnen de KL op te richten. Wei is het incidenteel voorgekomen dat dienstplichtigen, die lid waren of sympathiseerden met rechts-extreme groeperingen, hun voorkeur met betrekking tot ras e.d. tot uiting brachten. Dit heeft met geleid tot wezenlijke spanningen in de betrokken eenheden.
In het recente verleden is er getracht om Nederlanders te ronselen om aan Kroatische zijde deel te nemen aan de burgeroorlog in Joegoslavië, Deze wervende activiteiten warden uitgevoerd door de “Nederlands Kroatische Werkgemeenschap” (NKW) . Een aantal personen met een extreemrechtse achtergrond maakt deel uit van deze organisatie. Een beperkt aantal vrijwilligers, voor een groot deel samengesteld uit ex-militairen, is daadwerkelijk naar Kroatië vertrokken en vormt daar een Nederlandse eenheid. Er zijn geen aanwijzingen dat deze activiteiten door de rechts-extreme politieke organisaties worden ondersteund.”
Met dank aan Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen voor het openbaar maken van dit stuk
Extreem rechts
Georganiseerd extreem-rechts beschikt in Nederland over een aanhang van naar schatting enkele honderden personen. Daarvan bezoeken er enige tientallen min of meer regelmatig vergaderingen en bijeenkomsten, of zijn anderszins politiek actief.
Een ruime meerderheid heeft politiek onderdak gevonden bij de Centrum Democraten (CD) of de Centrum Partij ’86 (CP’86). Een uiterst militante groepering van extreem-rechtse signatuur is de Nederlandse tak van het neo-nazistische Duitse Aktionsfront Nationaler Sozialisten / Nationaier Aktivisten (ANS). Kernen van de overigens niet erg grote, voornamelijk jeugdige aanhang bevinden zich vooral in het noorden van het land en in de omgeving van de steden Den Haag en Breda. Verder is een aantal kleinere verbanden actief, zoals het gezelschap rond NSB-weduwe F. Rost van Tonningen-Heubel, de lezerskring van het Informatieblad van de “Stichting tot steun aan en toezicht op de Nederlandse Volks Unie”, de “Viking-jeugd”, leden van het geschiedkundig genootschap “De Wende” en de Nederlandse afdeling van de Northern League. Bij de meeste bestaat de aanhang uit voornamelijk oudere nationaal-socialisten. Hun streven is vooral gericht op behoud van het fascistisch gedachtengoed uit de jaren ’30 en ’40.
Lees verder in het jaarverslag
Beschrijvingen van MIVD over fascistische activiteiten van toekomstige dienstplichtige militairen uit Jongeren Front Nederland hoek.
“Betr 2.a. maakte een open indruk, Tijdens het verhoor bekende hij direct alles. Hij verklaarde al eeen jaar lid te zijn van het “Jongerenfront Ned”, Bij de huiszoeking in de ouderlijke woning werd in de kamer van betr nog meer rechts extreme lectuur aangetroffen. De ouders van betr maakten een fatsoenlijke indruk. Zij schaamden zich erg voor het gedrag van hun zoon. De moeder van betr vertelde dat haar vader in WOII voor de Duitsers aan het oostfront heeft gevochten, waarvoor hij later is veroordeeld. Zijn ouders hopen dat zijn dienstplicht binnenkort een positieve invloed op betr heeft. Betr zelf verklaarde dolgraag in mil dienst te gaan”
RECHTS-EXTREMISME
In Nederland zijn diverse extreem-rechtse cq rechts-extremistische groeperingen actief, die moeten worden onderscheiden naar de wijze waarop zij zich politiek manifesteren en naar de basisprincipes die achter deze politiek schuil gaan.
Het Consortium De Levensboom
De functie, die het Consortium zich heeft toebedacht is binnen het Nederlandse nationaal-socialistische politieke spectrum te fungeren als een soort Romeinse Curie. Vanwege de verdeeldheid binnen extreem-rechts Nederland heeft het Consortium deze functie tot nu toe echter niet waar kunnen maken. De leidinggevende figuren van de Viking Jeugd hebben begin 1985 de Viking Jeugd opgeheven om de rol van jongerenorganisatie van het Consortium te gaan spelen.
De beweging Consortium Jongeren is evenwel niet van de grond gekomen. Tot nu toe
verschijnen nog wel maandelijks 400 exemplaren van het blad “Manuscripten” van het Consortium. Door gebrek aan geld zal de beperkte invloed die mevrouw ROST van
TONNINGEN nog had binnen het rechts-extremistische politieke spectrum verder afnemen. Inmiddels trachten enkele “jongeren” opnieuw de Viking Jeugd op te richten als onafhankelijke organisatie.
Lees verder in het kwartaalbericht
Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen
RECHTS-EXTREMISME
De Centrum Partij
Na het vertrek van drs H. JANMAAT uit de Centrum partij werd geconstateerd, dat de situatie binnen de partij zich kenmerkte door inactiviteit. In de periode oktober-december 1984 heeft zowel bij de leiding als bij de leden een herbezinning op en inventarisatie van de toekomstmogelijkheden van de Centrum Partij plaatsgevonden. Men besteedt nu aandacht aan het nieuwe gezicht van de partij, omdat men uit tactische overwegingen af wil van het single-issue-imago van de immigranten- problematiek.
Bij de CP wordt thans gewerkt aan de scholing van het toekomstige kader en aan
de interne structuurvorming- en uitbouw van de partij. Met vereende krachten wordt daarnaast gewerkt aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 1986. Over het resultaat daarvan is men optimistisch, al zijn er ook strubbelingen over de invulling van de
kandidatenlijst.
Lees verder in het kwartaalbericht
Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen
RECHTS-EXTREMISME
In de rechts-extremistische sfeer trok in Nederland gedurende het afgelopen jaar vooral de Centrumpartij de aandacht. Dat hield overigens niet in dat andere groeperingen zich in deze periode inactief betoonden.
In onderstaande bijdrage wordt op summiere wijze verslag gedaan van de gedragingen van deze organisaties.
De Viking Jeugd
Tijdens het medio oktober 1983 gehouden besloten congres van de Viking Jeugd betoogde Bondsleider Chris Q ” dat 1983 een betrekkelijk rustig jaar voor de Viking Jeugd was geweest. Een jaar waarin was gewerkt aan de samenstelling van een betrouwbaar kader en een gezonde financiële basis. Deze gerealiseerde uitgangspunten vormden – aldus Q – een
goed fundament voor de verdere uitbouw van de Viking Jeugd. Hij riep 1984 dan ook uit tot het actiejaar der vikingers en ontvouwde een plan-de-campagne, waarvan maandelijkse folder acties, ledenwerfacties, regionale vergaderingen en te organiseren ruiter- en zeilkampen de hoofdbestanddelen vormden.
Lees verder in het kwartaalbericht
Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen
RECHTS-EXTREMISME
De Centrum Partij
Vier jaar na haar oprichting lijkt de Centrum Partij zeker gelet op de florissant ogende verkiezingsprognoses langzamerhand vaste voet in het Nederlandse politieke bestel te gaan krijgen. Dat dit groeiproces niet zonder strubbelingen verloopt blijkt vooral uit de onderlinge conflicten binnen de partijtop. De stelling dat de Centrum Partij aan haar eigen verdeeldheid ten onder zal gaan is in dit stadium echter een te ver gaande bewering; dat het groei proces als gevolg van het ontbreken van de noodzakelijke homogeniteit belemmerd zal worden staat echter welhaast vast.
Lees verder in het kwartaalbericht
Mede mogelijk gemaakt door Stichting Argus en Buro Jansen & Janssen