In de aanloop naar de parlementaire verkiezingen van 2002 stapte Pim Fortuyn op als lijsttrekker van Leefbaar Nederland en richtte de Lijst Pim Fortuyn (LPF) op om aan de verkiezingen deel te nemen. Fortuyn werd kort voor de verkiezingen vermoord. De LPF haalde daarna een grote overwinning en werd onderdeel van de regeringscoalitie. de partij was echter zeer instabiel na het wegvallen van Fortuyn en viel langzaam uit elkaar. In 2007 werd de partij opgeheven. De LPF profileerde zich onder andere tegen de Islam en immigratie van meer moslims. Maar de partij is niet als extreemrechts te karakteriseren. Lokale en regionale afdelingen kenden heel verschillende politieke profileringen, waarvan enkele een (veel) extremer profiel hadden of hebben.
Hoewel de aandacht nu al uitgaat naar de verkiezingen voor het parlement in 2021, zijn de gemeenteraadsverkiezingen ook best interessant. Een groep leden van Forum voor Democratie start een nieuwe partij in Oisterwijk en vliegen uit de bocht op internet. In Eemsdelta duiken PVV’ers op bij lokale partijen. Een lijsttrekker van de VVD in Boxtel… Lees verder
Nijmegen Rechtsaf is een actiegroep met een kleine aanhang. Zij weten echter wel veel reuring teweeg te brengen. Ze kenmerken zich door kleine mediagenieke prikacties en proberen op strategische wijze invloed uit te oefenen op de lokale politiek in Nijmegen. Wat hierbij opvalt is dat zowel de media als de lokale politiek vaak niet op… Lees verder
De Fortuynistische partij Forza! Nederland wordt in 2004 officieel opgericht in Hoofddorp. Het partijtje is in 2003 ontstaan als afsplitsing van de LPF. Bij de gemeenteraadsverkiezingen kan er in Velsen, Castricum en Nissewaard op deze partij worden gestemd. Dit is een vijfde deel van een reeks korte artikelen over de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. In de… Lees verder
In de Oost-Groningse gemeente Pekela heeft een PVV-kandidaat zich teruggetrokken nadat zijn band met een motorclub naar buiten kwam. Er is echter nog meer over hem te melden. Dit is een derde deel van een reeks korte artikelen over de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Half februari komt de Telegraaf met de onthulling dat de PVV-kandidaat Jan… Lees verder
In Flevoland neemt de PVV in Almere, Lelystad en Urk deel aan de gemeenteraadsverkiezingen. In Almere krijgt de PVV concurrentie van een Fortuynistiche partij met omstreden kandidaten. En in Lelystad vinden we bij twee lokale partijen kandidaten met een verleden bij de Centrumpartij en CP’86. Dit is een tweede deel van een reeks korte artikelen… Lees verder
Dat de onrust rond de komst van grote groepen vluchtelingen naar Nederland koren op de molen van bestaande extreemrechtse organisaties is, is zacht uitgedrukt. Van neonazi’s tot aan de PVV komen rechtsextremisten in actie. Ze sluiten zich aan bij protesten, ze organiseren zelf acties en bemoeien zich met lokale initiatieven van boze buurtbewoners. Maar bovenal… Lees verder
Op 9 juni 2015 zijn in Den Haag de nieuwe senatoren geïnstalleerd in de Eerste Kamer. Onder hen ook een opkomende jonge PVV’er uit Noord-Brabant, Alexander van Hattem (1983) uit Steensel. Voor het grote publiek is hij een onbekend gezicht, maar toch loopt Van Hattem al sinds 2002 rond op het politieke toneel. Hij startte… Lees verder
Gaat Europa Rechts af? Voor de Europese verkiezingen van 22 mei 2014 hebben zich enkele kandidaten en partijen aangemeld met een rechtse tot extreemrechtse signatuur. De Europese Unie is niet populair in deze kringen, deels vanwege nationalistische sentimenten, maar ook vanuit onderbouwde argumenten en democratische afwegingen. Het is eigenlijk tegenstrijdig om je verkiesbaar te stellen… Lees verder
Capelle aan den IJssel In deze Rotterdamse satellietgemeente is Leefbaar Capelle de grootste partij die met drie wethouders in het bestuur zit. Wethouder Dick van Sluis (1965) is bovendien de voorzitter van zijn oude partij Leefbaar Rotterdam die zich steeds meer op de PVV-lijn oriënteert. Joost Eerdmans (1971) is de tweede Capelse wethouder en ook… Lees verder
Landgraaf De Partij van de Arbeid schrok wel even toen de tip binnenkwam dat ze een rechts-extremist gekandideerd had. De lijsten in Landgraaf waren echter al definitief geworden en van schrappen kon dus geen sprake meer zijn. Als Koos Julicher (1955) echt van politieke kleur veranderd is, had hij beter open kaart kunnen spelen over… Lees verder
Haarlemmermeer Forza! Nederland is een uiterst rechts Fortuynistische partijtje dat sinds 2010 vertegenwoordigd is in de gemeenteraad van de verzamelgemeente Haarlemmermeer. Ze begonnen met drie raadsleden, maar 2012 was een roerig jaar waarin het ene raadslid Forza! verliet en het voormalige Trots op Nederland-raadslid Conny de Bree zich bij hen aansloot. De kern van de… Lees verder
Almelo PVA De Partij Vrij Almelo (PVA) is in allerlei opzichten op de Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders gericht. Het bezoek van de provinciale PVV Statenfractie aan de PVA in januari staat dan ook prominent op de website. Nu in verkiezingstijd geeft de PVA hiermee overduidelijk het signaal af dat de potentiële… Lees verder
Zoals gebruikelijk wordt de Amsterdamse kiezer onthaalt op een bombardement aan kandidatenlijsten. Allerlei splinterpartijtjes doen een gooi naar de kennelijk felbegeerde raadszetel. De teller staat dit jaar op maar liefst 27 partijen. Homodiscriminatie Delano Felter (1967) lijkt kansloos met zijn eenmanslijst De Republikeinse Politieke Partij. Vooral omdat hij in het liberale Amsterdam vier jaar geleden… Lees verder
Ameland Op Ameland doet een nieuwe partij mee met de moeizame naam “Christelijk Arbeid Ondernemend Partij” (CAO-partij). In het programma breekt men een lans voor jagers, boeren en vissers die zich door de Europese regelgeving, die het milieu en de dieren beschermd, belemmerd voelen. Het is het meest uitgesproken standpunt van een partij die verder… Lees verder
Bergen op Zoom Lijsttrekker Ton Linssen (1952) van zijn partij Lijst Linssen heeft zich vaak verdedigt. Hij stelt dat zijn partij helemaal niet extreemrechts of racistisch is. Als wethouder werkt Linssen in Bergen op Zoom samen met een brede coalitie met VVD en PvdA. Bij de Lijst Linssen zijn zowel afvallige SP’ers als Wildersfans welkom,… Lees verder
Vijftien jaar gelden was het nieuw, flitsend en modern. Inmiddels beginnen ze tot de rafelranden van het internet te behoren: webfora. Digitale discussieplekken die meestal worden gekenmerkt door een bepaald thema of een bepaald type gebruiker. Inmiddels is die discussiefunctie in veel gevallen vervangen door nieuwe communicatievormen op internet, vooral door sociale media, door nieuwssites… Lees verder
In juni schreven we over Monica Nunes. Nunes was sinds de verkiezingen van maart 2011 Provinciale Statenlid voor de Partij voor de Vrijheid (PVV) in Noord-Holland. Precies een jaar later stapte Hero Brinkman uit de Kamerfractie van de PVV om als éénpersoonsfractie verder te gaan. Dat had ook consequenties voor de Noord-Hollandse Statenfractie, waar Brinkman… Lees verder
Bij Parlementsverkiezingen presenteren partijen zich doorgaans met gelikte verkiezingsspotjes, veelkleurige promotiefolders met de speerpunten, uitgewerkte partijprogramma’s vol nobele plannen en websites waarop de kandidaten zich van hun beste kant laten zien. De Antifascistische Onderzoeksgroep Kafka keek eens wat beter naar de politici die nu kandidaat staan voor de Tweede Kamerverkiezingen. Daarnaast bekeken we de politieke… Lees verder
Er zijn ontelbare dromen, theorieën en strategieën waarin uiteen wordt gezet hoe je politieke ideeën zou kunnen verwezenlijken. Hoe je uiteindelijk je ideale maatschappij zou moeten bereiken. Het infiltreren van andere, politiek meer succesvolle organisaties is er daar één van. Extreemrechts heeft wat dat betreft een lange geschiedenis. Je moet toch iets als ambitieuze rechtsextremist…. Lees verder
Wie wind zaait zal storm oogsten Het zal je maar overkomen. Nadat een doorgedraaide Noor een zware bomaanslag heeft gepleegd en daarna tientallen linkse jongeren heeft doodgeschoten, blijkt hij jouw extreemrechtse club, of jou persoonlijk aan te wijzen als zijn inspiratiebron of geestverwant. Heeft de moslimhaat van Nederlandse rechtsextremisten Anders Breivik geïnspireerd? Nationalistische Organisaties De… Lees verder
In dit artikel gaan we terugblikken op het afgelopen decennium. De reden daarvoor is dat er naar onze mening momenteel sprake is van een overgangsperiode, misschien zelfs wel het einde van een tijdperk. Bepaalde organisaties staan op het punt te verdwijnen, veel extreemrechtse activisten zijn de afgelopen periode afgehaakt. Tegelijkertijd is er een partij in… Lees verder
Zijn de deelnemende partijen extreemrechts of zijn het gewone rechtse partijen die een aantrekkingskracht hebben op rechtsextremisten? Als we alleen naar de partijprogramma’s kijken zijn conclusies soms moeilijk te trekken. Misschien helpt een kijkje achter de schermen? Welke mensen zijn betrokken bij deze verkiezingen? De PVV van Geert Wilders doet maar in twee gemeentes mee…. Lees verder
Zelfverklaarde vrienden van Pim gaan tekeer In november is aangifte gedaan tegen D’66-leider Alexander Pechtold. Hij zou zich volgens de stichting Vrienden van Pim Fortuyn en de stichting Beeld van Pim schuldig hebben gemaakt aan smaad, opruiing en het zaaien van haat door Geert Wilders een racist en een rechts-extremist te noemen. Hij werd beschouwd… Lees verder
Het politieke landschap in Nederland is de laatste jaren veranderd. Doordat de standpunten van veel partijen naar rechts zijn opgeschoven is het lastiger om een grens te bepalen tussen gewoon rechts en extreemrechts. Daarnaast is het na de moord op Pim Fortuyn extra beladen geworden om stromingen in het grensgebied te labelen met het predicaat… Lees verder
Een van de belangrijkste rechtse partijen in Nederland is uiteen gevallen. De mensen van de Lijst Pim Fortuyn (LPF) hebben zich over verschillende nieuwe partijen verdeeld. Ook uit de VVD zijn enkele rechtse Kamerleden gestapt voor nieuwe politieke initiatieven. Hoe moeten we deze nieuwe partijen duiden? Zijn ze extreemrechts? Als we alleen naar de partijprogramma’s… Lees verder
De afgelopen jaren keken wij regelmatig naar vertegenwoordigers van de “nieuwe politiek”, om te onderzoeken of er ook sprake was van rechtsextremisten die zich hierbij aansloten. Wij keken naar Leefbaar Nederland, de LPF en allerlei partijtjes die zich hiervan afsplitsten. Het is dus interessant om eens te kijken hoe het er nu mee staat. De… Lees verder
Achter de schermen van Venray Het is begin april 2005 en het Noord-Limburgse stadje Venray krijgt zijn five minutes of fame. Op een zaterdagmiddag wacht een groep jongeren op de aanvang van een Hardcorefeest. Uit deze groep, vergrijpt een aantal zich aan de Turkse moskee. In reactie daarop keert een groep Turkse jongeren zich tegen… Lees verder
In de nacht van 7 op 8 november is een bomaanslag gepleegd op de islamitische basisschool Tarieq Ibnoe Ziyad in Eindhoven. Ook op andere plaatsen in het land vonden gewelddadige acties plaats tegen islamitische doelen in de dagen na de moord op Theo van Gogh. De basisschool in Eindhoven is een geval apart. Niet alleen… Lees verder
De Raad voor de Journalistiek, een orgaan dat klachten behandelt over de juistheid en zorgvuldigheid van journalistieke publicaties, deed afgelopen 16 april uitspraak in een opmerkelijke zaak. De Jonge Fortuynisten (JF) had een klacht ingediend tegen het NRC Handelsblad over de foto bij een kort artikeltje over een JF-demonstratie. Op de foto stond onder andere… Lees verder
In maart van dit jaar zag een nieuw extreemrechts initiatief het licht, het comité “Nee tegen Turkije”. In het tempo waarmee de laatste tijd nieuwe extreemrechtse splinters worden opgericht is dat niet echt verbazingwekkend. Toch verdient deze club iets meer aandacht, vooral door de onverwacht samenwerkende groepen. Het comité “Nee Tegen Turkije” richt zich tegen… Lees verder
Op 10 juni kunnen de kiezers weer stemmen voor de leden van het Europese Parlement. Ook de extreem-rechtse partij Nieuw Rechts doet met 25 kandidaten mee. Een aantal van hen heeft een interessante achtergrond. Een deel is uit de LPF afkomstig, maar veel hebben er contacten gehad met veel radicalere organisaties zoals de NNP, het… Lees verder
Donderdagavond 4 maart kreeg de politie in Amsterdam een vreemde melding: er liepen drie mannen met bivakmutsen rond het huis van een persfotograaf. Deze fotograaf maakt regelmatig foto’s van linkse acties en fotografeerde onlangs een confrontatie in Amsterdam tussen extreem-rechtse activisten en antifascisten. De drie mannen belden bij hem aan en maakten foto’s van zijn… Lees verder
Op 11 september jongstleden voltrekt zich een bizar schouwspel bij het standbeeld van Pim Fortuyn in Rotterdam. Daar verzamelt zich een groepje mensen voor een demonstratieve optocht om de 11 september aanslagen in Amerika te herdenken. Het organiserende comité wil vooral de Nederlandse slachtoffers herdenken en spreekt haar zorg uit over moslimsorganisaties in Nederland die… Lees verder
Dit keer nemen we geen kaderlid, geen leidinggevend figuur maar een ouderwetse straatactivist onder de loep, maar wel een bijzondere: Ben van der Kooi. Hij is 29 jaar oud en vanaf 2000 actief in het extreem-rechtse circuit. Van der Kooi zet zich in voor elke organisatie die hij als radicaal-rechts beschouwt: de Nieuwe Nationale Partij… Lees verder
Na de totaal mislukte verkiezingsdeelname aan de gemeenteraadsverkiezingen in 2002 probeerde de Nederlandse VolksUnie (NVU) ook dit jaar weer voldoende stemmen te krijgen voor een politiek podium. De partij deed op 11 maart mee aan de Provinciale Statenverkiezingen in Gelderland. Met ruim 1500 stemmen (0,2%) behaalde de partij precies voldoende steun voor 0,15 zetel. De… Lees verder
Het moet gezegd worden dat Emile Ratelband een enorme prestatie heeft geleverd met zijn verkiezingsdeelname. Binnen enkele dagen tijd heeft hij een goedgevulde kandidatenlijst in alle kringen ingeleverd gekregen. Hier waren meer dan 600 mensen bij betrokken. De andere kleine partijtjes hadden veel meer moeite om deze klus voor elkaar te krijgen en lieten allerlei… Lees verder
Amper drie maanden na de installatie van de regering-Balkenende is de chaos binnen de tweede regeringspartij, de LPF, niet meer te overzien. Allerlei verschillende ruzies en conflicten teisteren de partij. Een van de conflicten vindt plaats binnen de kamerfractie: De fractievoorzitter Wijnschenk met zijn getrouwen kunnen niet langer door één deur met Winny de Jong… Lees verder
De AVD splitst zich in oktober 2002 van de LPF af. Het grote struikelblok voor de AVD’ers is het gebrek aan inspraak en democratie binnen de LPF. In tegenstelling tot Winny de Jong en haar Conservatieven.nl ontbreekt het de AVD echter aan een opvallend boegbeeld. Mede hierdoor krijgt het partijtje amper publiciteit en haalt het… Lees verder
Alsof er nog niet voldoende verkiezingen zijn, moeten de inwoners van een aantal gemeentes eind november naar de stembus vanwege gemeentelijke herindelingsverkiezingen. In zowel Zwijndrecht als in Oss zijn er boeiende ontwikkelingen. Leefbaar Zwijndrecht In Zwijndrecht doet de NNP mee en diende een lijst in met elf kandidaten. De lijst zelf kent weinig verrassingen: een… Lees verder
Leefbaar Rotterdam raadslid Michiel Smit: “Er is een ding erger dan een Neger, een blanke Neger!” Op 6 maart schudt Rotterdam op zijn grondvesten. Pim Fortuyns Leefbaar Rotterdam haalt bijna 35 procent van de stemmen en komt met zeventien personen in de Rotterdamse raad. De kersverse raadsleden hebben enkele overeenkomsten, maar ook grote onderlinge verschillen…. Lees verder
Begin april sloeg de paniek even toe bij de kringcoördinatoren van de Lijst Pim Fortuyn. Hun belangrijkste taak was het verzamelen van minimaal 30 steunhandtekeningen in elk van de 19 kieskringen. Zonder deze handtekeningen kon de partij niet mee doen aan de verkiezingen volgens de kieswet. Minimaal had de partij dus 570 (19 x 30)… Lees verder
Deze week: waarom in het CDA ideeën ontstonden om Rutte heimelijk te besmeuren. Ofwel: hoe zelfs een oud-PVV-medewerker betrokken raakte bij het vuile CDA-campagneplan tegen de premier.
Tegen eerdere verwachtingen in is Forum voor Democratie onstuimig gegroeid. Wie moeten alle zetels in de Tweede Kamer gaan bezetten?
Neem Freek Jansen. Ooit een beetje bekende Westlander die een behoorlijke rol speelde in het jarenlange conflict tussen voormalig griffier Nico Broekema en de gemeente Westland, met toenmalig burgemeester Sjaak van der Tak in de hoofdrol.
Thierry Baudet leek Geert Wilders begin 2019 af te lossen als de belangrijkste vertolker van het radicaal-rechtse geluid in de Nederlandse politiek. Anderhalf jaar en een pandemie later zijn de rollen weer volledig omgedraaid. Hoe kan dat? ‘Baudet wil geadoreerd worden. Het is bijna tragisch.’
Het gaat niet goed met Forum voor Democratie. De partij verliest veel kiezers, en de PVV lijkt daarvan te profiteren. Kiezers die weglopen zijn niet gecharmeerd van de complotdenkers waarmee FvD-leider Thierry Baudet zich inlaat. En ook zijn visie op het coronabeleid, valt bij hen niet in goede aarde.
Vanwege zijn uitspraken over vluchtelingen moest Frits Huffnagel opstappen als voorzitter van Amsterdam Gay Pride. De van oorsprong linkse homobeweging strijdt tegen discriminatie, maar ook vóór individuele vrijheid. Dat schuurt.
Transfernieuws. Oud LPF-Kamerlid (en laatste lijsttrekker van die partij) en tevens ex-Europarlementariër voor de PVV Olaf Stuger stapt over naar GO van Henk Otten.
De keuze van de VVD en het CDA in Noord-Brabant om coalitiegesprekken te voeren met Forum voor Democratie, wordt niet overal met gejuich ontvangen. Maar de enorme versplintering in de Provinciale Staten drijft de partijen wellicht toch in elkaars armen.
De acties van Farmers Defence Force en Agractie afgelopen jaar staan in een lange traditie van agrarisch populisme. Met Hendrik Koekoek als bekendste spreekbuis. ‘Statistieken zeggen mij niets. Ik wil cijfers!’
EINDHOVEN – Het Eindhovense LPF-commissielid Mari Nijs maakte zich in november 2018 schuldig aan ‘groepsbelediging’ door het plaatsen van ‘onredelijke en discriminerende’ foto’s op zijn Facebookpagina. Politierechter P. Appelhof veroordeelde de politicus maandag in Eindhoven tot een boete van 500 euro, waarvan de helft voorwaardelijk. “Je mag niet meer voor je mening uitkomen”, constateerde de 52-jarige Nijs verontwaardigd.
Nu partijleider Joost Eerdmans onverwacht een stapje terugzet, staat Leefbaar Rotterdam voor een belangrijke keuze die de koers van de partij zal bepalen.
Een van de grootste politieke veranderingen van de laatste decennia is de erosie van de traditionele middenpartijen en de opkomst van het rechts-populisme. UvA-politicoloog Sarah de Lange: ‘We kunnen er maar beter aan wennen dat rechts-populistische partijen een vast onderdeel zijn van de politiek in Europa.’
Harry Mens’ Business Class staat niet bekend als het relevantste praatprogramma van Nederland, toch koos Forum voor Democratie afgelopen seizoen opvallend vaak voor het zondagochtendinstituut. Waarom?
EINDHOVEN – Pegida heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag opnieuw toegeslagen in Eindhoven. Voor de Al-Fourqaan-moskee aan de Otterstraat is een beeld van Profeet Mohammed geplaatst, met een bord erbij met daarop een boodschap. Of er dit weekend meer acties volgen, laat een woordvoerder van Pegida nog open.
Alexander van Hattem uit Vinkel verkondigt het PVV-geluid in Den Bosch, Noord-Brabant én Den Haag. Verslag van een poging om grip te krijgen op de man die zonder microfoon het liefst zo min mogelijk opvalt. ,,Blijven leven is belangrijk als politicus.”
Provinciale Statenverkiezingen. Voor de Provinciale Statenverkiezingen vist Forum voor Democratie veel in eigen vijver.
Achter de schermen bij Forum voor Democratie is Henk Otten de grote man. Als lijsttrekker voor de Eerste Kamerverkiezingen treedt de ex-dealmaker uit de Londense City voor het eerst uit de schaduw van Thierry Baudet. ‘Ik heb mezelf acht tot tien jaar gegeven.’
Doornenburger Vincent T. (43) die verdacht wordt van het voorbereiden van terroristische aanslag op moslims heeft in 2007 voor de partij Eén voor de Vrijheid meegedaan aan de provinciale staten-verkiezingen. ,,Hij was een goede kandidaat”, zegt de oprichter en lijsttrekker Olof Wullink van de partij, die geen geen enkele zetel kreeg en roemloos ter ziele ging.
Alexander van Hattem van de PVV is als enige politicus in Nederland nu op drie niveaus actief: als senator, Statenlid én als raadslid. Maar kan dat eigenlijk wel, zo met drie petten?
The 21 March local elections show once again how out of touch mainstream media and politicians are. They prefer pandering to the angry and vocal minority than listening to the much broader and up to now silent majority, writes populisms expert Cas Mudde.
Hun politieke avontuur met de LPF werd geen succes, maar de Fortuynisten van weleer blijken het erg goed te hebben gedaan bij de gemeenteraadsverkiezingen. ,,We hebben ons lesje geleerd.”
Na twee Kamerzetels in maart 2017 scoorde Forum voor Democratie deze week drie raadszetels in Amsterdam. In de tussentijd werd de grootste angst van partijleider Thierry Baudet werkelijkheid: er brak voor iedereen zichtbaar ruzie uit in de partij. Reconstructie van een richtingenstrijd.
Hans Smolders heeft bij de gemeenteraadsverkiezingen in Tilburg tien zetels gewonnen met zijn Lijst Smolders Tilburg (LST). Het is een winst van vijf zetels. Daarmee is de voormalige chauffeur van Pim Fortuyn de grote winnaar in de Brabantse gemeente.
Een jaar terug stonden ze nog op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer – een gynaecoloog, vastgoedbeheerder en psychotherapeut. Nu zijn ze geroyeerd. „Ze hebben onze partij afgepakt.”
Penningmeester, mede-oprichter en bestuurslid van Forum voor Democratie (FvD) Henk Otten, trekt zich niets aan van de kritiek die hij de afgelopen dagen te verduren kreeg. De partij zou volgens verschillende leden ondemocratisch zijn.
Geert Wilders was glashelder toen hij aankondigde dat de PVV mee ging doen aan de gemeenteraadsverkiezingen: Rotterdam is van mij. Hij zou en moest hoogstpersoonlijk in de Maasstad alles zélf orkestreren. En juist daar moet hij nu zijn lijsttrekker wegsturen.
Het snelgroeiende Forum voor Democratie is allesbehalve een onemanshow.
De PVV in Drenthe heeft moeite om geschikt bevonden kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen zo ver te krijgen dat ze zich in maart 2018 verkiesbaar stellen.
,,Mensen zijn bezorgd, angstig zelfs’’, vertelt Nico Uppelschoten, fractievoorzitter van de Statenfractie van de PVV.
Makelaar en televisiepresentator Harry Mens wil graag de Eerste Kamer in voor het Forum voor Democratie van Thierry Baudet. De 70-jarige Mens heeft een bericht daarover in De Telegraaf bevestigd.
Een politieke carrière gaat vaak van lokaal naar nationaal – van raadslid naar Kamerlid. Maar andersom komt óók voor. Nu de politieke kalender zweeft tussen landelijke en gemeentelijke verkiezingen, het verhaal van de politici die de ‘grote’ politiek inruilden voor die van het kleine. Vandaag het slot: Hilbrand Nawijn, van de Lijst Hilbrand Nawijn in Zoetermeer.
De LPF Eindhoven wil de onderste steen boven hebben in een mishandelingszaak die zou zijn gepleegd oor een groep Syriërs in het Henri Dunantpark in Woensel.
Het is de Eindhovense raadsleden Dré Rennenberg en Rudy Reker al jaren een doorn in het oog, het potverteren door het gemeentebestuur. Nu de pot steeds leger raakt, klinkt hun roep om een andere aanpak steeds luider.
De Lijst Pim Fortuyn Eindhoven doet onder deze naam mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Eindhoven, volgend jaar. De partij sluit zich dus niet aan bij de PVV. Dit heeft de partij maandagochtend bekendgemaakt. Het feit dat de PVV in Eindhoven niet aan de gemeenteraadsverkiezingen meedoet, heeft in dit besluit de doorslag gegeven.
De PVV heeft volgens voorzitter Charles Stroek van de vereniging LPF Eindhoven geen toenadering gezocht tot de LPF. Wel heeft de LPF Eindhoven de selectiecommissie van de PVV benaderd, zo laat hij maandag weten. “Op deze brief hebben we echter niks gehoord”, zegt hij.
Opgewekt cynisme viert hoogtij in de reactie van partijleider Constant Kusters van de extreemrechtse Nederlandse Volks-Unie op de deelname van de PVV aan de gemeenteraadsverkiezingen in Arnhem.
Hij staat bekend als iemand die graag alle touwtjes in handen heeft. Vandaag maakte Geert Wilders ineens bekend dat de PVV in 60 gemeenten mee wil doen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Is zijn partij er klaar voor? Mat Herben denkt het wel. “Hij heeft geleerd van de chaos bij de LPF.”
De LPF in Eindhoven wil dat het college per direct de omstreden moskee Al Fourqaan in de stad sluit en de islamitische Stichting Waqf verbiedt.
Tientallen mailtjes. Van Friesland tot Zeeland. Van Limburg tot aan de landelijke PVV-fractie in Den Haag. „De aanmeldingen strómen binnen”, zegt PVV-fractieleider Max Aardema van de Provinciale Statenfractie in Friesland. Allemaal mensen die „het land willen terugveroveren” en een einde willen maken aan „het weggeven van Nederland”.
Geert Wilders wil zijn PVV ‘in zoveel mogelijk gemeentes’ mee laten doen aan de gemeenteraadsverkiezingen, zegt hij in een interview met het AD. ‘Wij zijn er nu aan toe’.
De PVV gaat bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen in 2018 meedoen in ‘zoveel mogelijk gemeenten’. Dat kondigt leider Geert Wilders aan in het AD. Hij roept daarbij PVV-aanhangers op om zich te melden als kandidaat-raadslid.
Ze hebben een wit huis met plastic in de tuin. Er is misschien een bootje, een nagelsalon, een baan in de IT-sector. Het electoraat van de twee nieuwste rechtse partijen is te vinden onder mensen die eerst naar de PVV neigden, maar zich daar ook niet helemaal thuisvoelen. Antropoloog Josse de Voogd schetst de kaart van nieuw-rechts in Nederland.
Terwijl gevestigde partijen de ideologische veren hebben afgeschud, houden radicaal rechtse partijen hun tooi in ere. De partijfamilie van de PVV is in bijna heel West-Europa salonfähig geworden. Dat betekent echter niet dat ze zich ideologisch matigen.
Tijd voor taart bij de PVV, de partij viert vandaag zijn tiende verjaardag. Meermaals werd het politieke einde van Geert Wilders voorspeld, maar zijn partij bleef altijd overeind. En dat zal over 10 jaar nog zo zijn, voorspellen mede- en tegenstanders in de politiek. ‘Hij móet wel doorgaan.’
Today is a special day in Dutch political history: it is the birthday of the Party for Freedom (PVV), a party known mostly for its “firebrand” leader, Geert Wilders. Wilders entered Dutch politics as a member of the conservative People’s Party for Freedom and Democracy (VVD), but left the party after his increased criticism had marginalized his position within the parliamentary faction. After a short period in the Second Chamber as the “Group Wilders” (a group of one), he founded the PVV – which still operates as part of the Foundation Group Wilders, with one sole member (Wilders).
Op wie moet je letten om Den Haag te begrijpen? Deze week: Michael Heemels, de gevallen woordvoerder van de PVV. Ofwel: een minidrama als uitkomst van Wilders’ tienjarige partijleiderschap.
“Fascist, racist, nazi, schreeuwden 2 oudere mannen naar me. Terwijl ze me niet eens kennen. De druppel was dat een van hen ‘Ik weet je te vinden’ en ‘Ik maak je kapot’ riep waar mijn vrouw bij stond. En hij raakte me nog aan ook. Dat is toch niet normaal?”, zegt Jansen.
Weer een goede bekende van PVV-leider Geert Wilders zoekt zijn heil bij de nieuwe partij van Bram Moszkowicz. Emeritus hoogleraar David Pinto zal achter de voormalige steradvocaat op de lijst komen van Voor Nederland (VNL). VNL gaat Pinto volgende week presenteren bij de eerste ledenvergadering van de partij.
De LPF Eindhoven gaat niet akkoord met de brief die burgemeester Van Gijzel stuurde naar aanleiding van de komst van de islamitische predikant sjeik Aaidh al-Qarni. De omstreden sjeik zou vorige week donderdag verschillende lezingen houden in de Al Fourqaan moskee, maar op het allerlaatste moment werden de lezingen afgeblazen. Tot teleurstelling van veel moslims. Dat het niet doorging had te maken met de intrekking van de visa voor de Schengenlanden. Eerder mocht de sjeik Frankrijk niet in en de VS.
Als er één ding is waar rechtse partijen de afgelopen jaren last van hadden, was het wel ruzie. De LPF is het meest bekende voorbeeld van een partij die in enkele maanden door interne problemen werd verscheurd. De partij herstelde zich nooit: ook na de verkiezingen van 2003 ontstond geen fractie die als eenheid zonder al te grote meningsverschillen opereerde. De fractie was los zand, ruzies waren aan de orde van de dag en er deden zich meerdere afsplitsingen voor.
Hoe vrij zijn Tweede Kamerleden om elk willekeurig politiek standpunt in te nemen? Er bestaat zowel een theoretisch als een praktisch antwoord op deze vraag. Het theoretische antwoord is dat Tweede Kamerleden zonder last hun oordelen vellen. De praktijk is anders: ze zijn vaak gebonden aan hun fractie door de zogeheten fractiediscipline. Zo stemt elke fractie eensgezind. Soms is er tevens een coalitieakkoord waarvan wordt verondersteld dat Kamerleden het blijven steunen.
Voor nieuwe rechtse partijen is het moeilijk een nieuwe leider te vinden als de oude is afgezwaaid. De meeste nieuwe partijen van de afgelopen jaren verdwenen toen hun leider stopte of smeulden nog even na: Artikel 50 verdween na het opstappen van Daniël van der Stoep, de Partij voor Nederland na het vertrek van Hilbrand Nawijn, het Democratisch Politiek Keerpunt na het vertrek van Hero Brinkman en Trots op Nederland na het afzwaaien van Rita Verdonk.
Hoe bouw je een nieuwe partij uit? Of het nu gaat om de LPF van Fortuyn, de PVV van Wilders of Trots op Nederland van Verdonk, in alle gevallen waren er aanzienlijke hoeveelheden mensen nodig om functies te vervullen. Niet alleen de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer, maar ook andere kandidatenlijsten moesten worden gevuld in de provincie of in de gemeente.
De meeste politici zijn onbekend, maar de politici van partijen op rechts zijn dat bijna allemaal. Partijen als de LPF, Trots op Nederland en de PVV zijn georganiseerd rond een leider en deze krijgt daarom als vanzelfsprekend vrijwel alle media-aandacht. De LPF had behalve Mat Herben nauwelijks bekende politici, met uitzondering van Joost Eerdmans. Rita Verdonk was het enige gezicht van Trots op Nederland en ook veel PVV-Kamerleden zijn nauwelijks bekend.
Het raadslid Rudy Reker van de LPF in Eindhoven stelt vragen in de gemeenteraad. Hij wil dat een bepaalde moskee in Eindhoven gesloten wordt en een islamitische stichting verboden wordt. Hij reageert op het nieuws dat een omstreden Koeweitse sjeik in 2016 in de moskee sprak.
In Poeldijk organiseert LPF Westland een bijeenkomst met Forum voor Democratie. De spreker is Thierry Baudet over “de uitholling van de (lokale) politiek”.
Een krant maakt melding van de gemeenteraadsfractie van LPF Westland die recent bezwaar heeft gemaakt tegen twee raadsbesluiten die afgelopen zomer zijn genomen over scholen. Het gaat om de vestiging van een islamitische school in Naaldwijk en de verbouwing van een school in Monster. LPF Westland zegt dat een CDA-raadslid nooit mee had mogen stemmen, omdat hij de voorzitter van het college van bestuur van de scholenstichting is. Zijn stem was doorslaggevend voor een groen licht. LPF Westland wil het raadsbesluit laten vernietigen en de komst van de islamitische school laten afwijzen door het Ministerie.
In Den Bosch organiseert AZC-Alert een protest onder het motto “Nee hier geen AZC“. De neonazi’s van De Nationalist en RVF Landstorm Nederland haken hier op in. Hun activisten Johnboy Willemse en Patricia Visser zijn erbij met hun eigen spandoek. De afdeling Eindhoven van Identitair Verzet roept ook op tot deelname. Het gaat om een informatiebijeenkomst voor Statenleden in het Provinciehuis over een plan van de provincie om gemeenten verplicht een bepaald aantal vluchtelingen op te laten nemen. Anita Cremers-Hendriks van de PVV roept namens AZC Alert op om te komen luisteren naar het “verschrikkelijk ondemocratisch dramvoorstel“. De LPF Eindhoven is aanwezig op de bijeenkomst als tegenstander van het plan. Ze vrezen dat Eindhoven dan nog vierhonderd asielzoekers op zal moeten nemen.
In de avond is er een protest tegen de komst van asielzoekers in ’s Gravenzande (gemeente Westland). Identitair Verzet roept haar sympathisanten en de afdelingen Rotterdam en Den Haag op om hier aan deel te nemen. Op internet is er een evenement van gemaakt met een afbeelding Geert Wilders van de PVV erbij. In de nacht hiervoor worden er vier ruiten ingegooid bij het oude stadhuis. Er zijn zo’n driehonderd mensen op het protest af gekomen en een deel van hen roept “AZC Weg ermee” en steekt vuurwerk af. De rechtsextremist Ben van der Kooi heeft een spandoek meegenomen met de tekst “Refugees Stop Not Welcome”. In de gemeenteraad zelf doet LPF Westland een voorstel om af te zien van vluchtelingenopvang, maar dat wordt verworpen.
Van 30 april tot en met 2 mei geeft een omstreden islamitische geestelijke uit Saoedi-Arabië een aantal lezingen in Eindhoven. In de gemeenteraad van Eindhoven hebben de VVD, de LPF en het CDA vragen gesteld. Ze willen weten welke actie het stadsbestuur gaat ondernemen om de komst van de sjeik tegen te houden. Wegens alle commotie worden de lezingen geannuleerd. In de Tweede Kamer stelden de PVV en Voor Nederland er vragen over.
Op een sociale mediasite roept een Comité Tegen 700 Asielzoekers Orangerie op om geld in te zamelen om juridische kosten te betalen voor een bezwaarschrift tegen de komst van een AZC in Eindhoven. Het geld moet dan gestort worden op de bankrekening van de LPF in Eindhoven. Een rechtsextremist plaatst de oproep ook op de pagina van Voorpost.
In de wijk Bennekel in Eindhoven protesteert Identitair Verzet met een aantal buurtbewoners in de avond fel en luidruchtig tegen de komst van veertien seniorenwoningen voor Turks-Nederlandse ouderen in hun wijk. Er word geroepen dat de woningen in Istanboel gebouwd moeten worden en dat het project racistisch zou zijn. De Gemeenteraad stemt uiteindelijk voor het project, alleen de LPF stemt tegen. Er is een aantal bekende rechtsextremisten bij het protest aanwezig en ze hebben actiemateriaal van Identitair Verzet bij zich. Er zijn de afgelopen dagen ook posters van Identitair Verzet aangeplakt.
Vandaag komt het bericht in het nieuws dat autochtone ouderen in Gestel (Eindhoven) in opstand komen tegen een plan van een woningcorporatie in de naastgelegen wijk Bennekel. Die wil een nieuw complex bouwen waarin veertien seniorenappartementen komen, alleen voor Turkse senioren. Tijdens de eerste buurtbijeenkomst wordt er al hevig gediscussieerd, later schaart de lokale afdeling van de LPF zich achter het protest van de wijkbewoners. De Statenfractie van de PVV in Noord-Brabant heeft vragen gesteld aan het college van Gedeputeerde Staten.
De gemeente Enschede houdt een commissievergadering over de komst van een moskee in een buurt. Een voormalige LPF’er heeft een protestclubje opgezet dat “Enschede Nu of Nooit” gedoopt is. Ze willen handtekeningen verzamelen voor een petitie tegen de moskee. Voor vandaag hebben ze het PVV-Statenlid Edgar Mulder uit Zwolle als inspreker in de commissievergadering gestrikt.
Hero Brinkman presenteert in Den Haag de nieuwe naam van de fusiepartij van zijn eigen partijtje OBP en Trots op Nederland. De nieuwe naam wordt: Democratisch Politiek Keerpunt (DPK). Er zitten ook politici van de LPF en Leefbaar Rotterdam in. Hierna misdraagt een groepje feestvierende partijleden zich op een terras in Tilburg.
Forza! houdt in Nieuw-Vennep een politiek café over de erfenis van Pim Fortuyn. Hier debatteert PVV-Kamerlid Fleur Agema met onder meer Gerard van As (ex-LPF Kamerlid) over de politieke erfenis van Fortuyn.
Extreemrechtse organisaties sluiten zich aan bij de herdenking van Pim Fortuyn in Rotterdam. Er zijn meer dan duizend mensen aanwezig van Leefbaar Rotterdam en uit voormalige LPF-kringen, maar ook vanuit de reguliere politiek. Uit extreemrechtse hoek zijn er mensen van Voorpost, de NVU en de PVV.
Taal beïnvloedt de manier waarop wij naar de werkelijkheid kijken en roept oordelen en associaties op. Om deze reden is taal een belangrijk middel voor politici: zij kunnen taal inzetten voor hun eigen succes. Zeer succesvolle politici van de laatste jaren zijn die met een populistische inslag. In dit onderzoek komen taal en populisme samen, in de vorm van een analyse van de grammaticale kenmerken van speeches van Baudet, een nieuwe politicus in de Tweede Kamer en tevens een zogenaamde populist.
De NCTV heeft over de rechts-extremistische geweldsdreiging gepubliceerd sinds de verschijning van het eerste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) in 2005. Hierbij wordt breed gekeken
naar alle dreigingsontwikkelingen die in potentie kunnen leiden tot terroristisch geweld. De geschiedenis, maar ook de actualiteit, toonden aan dat terroristisch geweld niet beperkt blijft tot
jihadisme. Ook in de Nationale Contraterrorisme Strategie 2016-2020 staat dat rechts-extremisme de bijzondere aandacht heeft van de NCTV.1 Het rechts-extremisme raakte niettemin in de
beeldvorming vaak ondergesneeuwd door het jihadisme. Dit is in belangrijke mate ook begrijpelijk omdat de jihadistische geweldsdreiging, in ieder geval in Nederland, het laatste decennium de
bepalende factor is geweest in het dreigingsbeeld terrorisme.
De NCTV publiceerde om deze reden de laatste jaren ook diverse fenomeenstudies op het vlak van jihadisme (bijvoorbeeld ‘Minderjarigen bij ISIS’ uit 2017). Nieuwe binnenlandse en buitenlandse gebeurtenissen en ontwikkelingen op het vlak van rechts-extremisme en rechts-terrorisme zorgen ervoor dat het fenomeen de laatste jaren aan relevantie heeft gewonnen voor het dreigingsbeeld.
De observatie dat zich rond de eeuwwisseling een belangrijke breuk heeft voorgedaan in de Nederlandse politieke cultuur wordt inmiddels tot de dooddoeners van het publieke debat gerekend. Een land dat een imago koesterde als baken van tolerantie en progressivisme ontwikkelde zich in kort tijdsbestek tot de Europese voorhoede van de politieke wederopleving van nationalisme en anti-immigratiesentiment.
De bliksemsnelle opkomst en dramatische moord van Pim Fortuyn in 2002 leidde tot een verbluffende verkiezingsoverwinning van zijn partij, de Lijst Pim Fortuyn (LPF). Uit het niets werd het de tweede partij van het land, met zeventien procent van de stemmen, in wat algemeen bekend is komen te staan als de Fortuyn-revolte. Sindsdien zijn identiteit, immigratie en law and order de dominante thema’s van het publieke debat. Het vormde de aanvang van de Nederlandse culture wars, een strijdterrein waarin conservatieve voorstanders van een strenger immigratie- en integratiebeleid de degens kruisten met prudente progressieven.
De vraag die centraal staat in dit boek is hoe deze verschuiving begrepen kan
worden in ideologische zin.
Uitkomsten van onderzoek laten steeds opnieuw in vele varianten en toonaarden zien dat de islam en moslims in Nederland maar moeilijk geaccepteerd worden. Dat komt onder meer naar voren in de resultaten van onderzoek naar discriminatie-ervaringen van Turks-Nederlandse en Marokkaans-Nederlandse jongeren en in de uitkomsten van onderzoek naar de mate van acceptatie van moslims. Veel jonge mensen van Turkse of Marokkaanse achtergrond hebben het gevoel niet bij de Nederlandse samenleving te horen. Ze voelen zich buitengesloten en afgewezen. Ze worden niet gezien als individuen, maar als Turken, Marokkanen of moslims d.w.z. als een afwijkende groep. Ze voelen zich anders behandeld op
vele terreinen van het dagelijks leven. Ze voelen zich vertekend weergegeven in de pers. Veel jonge mannen hebben te maken met etnische profilering door de politie. Zij noemen het ongunstige klimaat ten opzichte van etnische minderheden als de voornaamste reden waarom ze zich steeds meer identificeren met hun gemeenschap van herkomst en met hun geloof. Bij elkaar genomen geven de resultaten van de studie waarin dit naar voren komt een duidelijke indicatie dat ervaringen van discriminatie een rode draad vormen in het leven van deze jongeren. Eén zo’n vorm van discriminatie is islamofobie. Islamofobie manifesteert zich op verschillende terreinen en in veel sectoren van de samenleving, in ronduit gewelddadige praktijken en in gewone intermenselijke communicatie.
Het behoeft geen betoog dat de periode 1998-2012 in de Nederlandse politiek op zijn minst ‘dynamisch’ te noemen is. De opkomst en neergang van de LPF en TON; de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh; de opkomst van de PVV; de groei van de SP; de gevolgen van 9/11; de financiële crisis en het referendum over Europa zijn maar enkele van de ontwikkelingen en gebeurtenissen in deze periode. Ook wordt vaak gesproken over de toegenomen wispelturigheid van de Nederlandse kiezer en over de mate van vertrouwen en interesse in de parlementaire politiek. Met het afronden van het Nationaal Kiezers- onderzoek (NKO) 2012 is het dan ook tijd deze periode te duiden vanuit het perspectief van de kiezer. Hierbij wordt (onder andere) gebruikgemaakt van data uit de NKO’s van 1998-2012. In Rumoer: Nederlandse kiezers en politiek na 1998 worden drie thema’s uitgelicht die in deze periode van belang zijn: Europa en Europese integratie; het immigratie- en integratiedebat; de financiële crisis, de verzorgingsstaat en hun relatie tot (inter)nationale solidariteit. Daarnaast is er aandacht voor het Nederlandse electoraat, in het bijzonder voor de ‘zwevende’ kiezer (kiezers lijken steeds minder honkvast te zijn) en voor de mate van vertrouwen en interesse in de Nederlandse politiek en het democratische systeem.
Dit onderzoeksverslag gaat over risico en bescherming in verband met discriminatoire incidenten bij moskeeën. Uit het boek ‘Islamofobie en Discriminatie’1 kwam al naar voren dat het bredere beeld van toenemende islamofobie in Nederland samenging met het vaker voorkomen van geweld en incidenten bij moskeeën. Het aantal geregistreerde gevallen liet een continuïteit zien met periodes waarin het piekte, afhankelijk van de omstandigheden. Dit was bijvoorbeeld het geval na de aanslagen op het WTC in New York op 11 september 2001 en na de moord op van Gogh in november 2004. In 2014 werden voor het eerst moskeeën zelf gevraagd naar hun ervaringen op dit gebied.2 Gecombineerd met de gegevens uit andere bronnen hadden we hiermee weliswaar geen compleet maar wel een aannemelijk beeld over discriminatoire agressie en geweld tegen moskeeën in Nederland. Dit beeld is samengevat als volgt. Van de naar schatting 475 moskeeën in Nederland heeft meer dan een derde (39 %) in de afgelopen tien jaar te maken gehad met één of vaak meerdere voorvallen van discriminatoire agressie en geweld. Vernieling, bekladding met discriminatoire leuzen, (pogingen tot) brandstichting, dreigbrieven en het ophangen van een varkenskop behoren tot de meest voorkomende incidenten. Een deel van deze moskeeën maakte zulke incidenten
minstens jaarlijks of zelfs vaker mee. 30% van de moskeeën heeft geen voorvallen van discriminatoire agressie en geweld meegemaakt. Van 29% van de moskeeën is niet bekend of zij dit soort ervaringen hebben gehad.
Dit rapport bevat een drietal studies naar de hiervoor genoemde vraagstelling, uitgevoerd door Nederlandse, Deense en Britse onderzoekers. De drie onderzoeksgroepen kozen elk een eigen accent. Het Nederlandse rapport focust vooral op de interacties tussen ouders en kinderen, het Deense rapport zoomt in op de ontwikkeling van jongeren en de manier waarop die wordt beïnvloed door personen en organisaties die de jongeren voor hun ideologie proberen te winnen, terwijl het Britse rapport het radicaliseringsproces situeert tegen de achtergrond van de sociale en politieke context. De interviews maken duidelijk dat er geen lineair pad loopt van bepaalde gezinstypen of opvoedingspraktijken naar radicalisering. In een enkel geval slechts wijzen de geïnterviewden het gezin aan als de belangrijkste bron van radicalisering en deradicalisering. Wat dat laatste betreft: eigen keuze (‘agency’), gevangenisstraf en studie werden daartoe als belangrijkste aanleiding gezien. Het feit dat het gezin door vrijwel niemand als directe oorzaak van radicalisering werd genoemd neemt niet weg dat in veel gesprekken melding werd gemaakt van allerlei problemen die zich in de gezinssfeer afspeelden. In ongeveer twee derde van de gezinnen was sprake van scheiding, een afwezige vader, gebrek aan emotionele steun, psychiatrische problematiek, ziekte of dood; in een aantal gezinnen was sprake van geweld en mishandeling. We concluderen dat dergelijke omstandigheden het radicaliseringsproces op zichzelf niet verklaren, maar daar wel een vruchtbare grond voor kunnen vormen. De woede die jongeren bijvoorbeeld kunnen voelen over de rol die hun (afwezige) vader in de opvoeding speelde –of juist niet speelde- kan hen extra gevoelig maken voor recrutering door extremistische organisaties. Maar het lijkt erop dat er ook altijd andere factoren in het spel moeten zijn, zoals het gevoel van vernedering of teleurstelling in de instituties van de samenleving. Ofschoon elk van de verhalen die in dit project zijn opgetekend uniek is, juist in het complexe samenspel van factoren en omstandigheden, tekenen zich toch een paar routes náár en ván radicalisering af die gemeenschappelijke elementen bevatten. In dit rapport worden deze routes ideaaltypische ‘journey’s’ genoemd, een serie transities die jongeren doorlopen in hun ontwikkeling van kind naar volwassenheid waarbij doorgaans heel wat navigatie-hulp vereist is. Deze journey’s moeten niet gezien worden als vaste patronen waar elke radicale jongere per definitie in past, maar als een poging tot ordening van de complexe werkelijkheid die voor elke jongere weer anders in elkaar zit.
In het rapport ‘Monitor Moslim Discriminatie’ brengt Dr. Ineke van der Valk gegevens bijeen over de stand van zaken rond islamofobie en de discriminatie van moslims. Het aantal meldingen bij antidiscriminatie voorzieningen en de politie is laag, er verschijnen weinig berichten over in de media maar onderzoek naar discriminatie van moslims toont hoge waarden van zowel ervaren discriminatie als objectief gemeten discriminatie door de jaren heen.
Ineke van der Valk maakte voor het onderzoek gebruik van nationaal en internationaal onderzoek, data van antidiscriminatie-organisaties en uitkomsten van eigen empirisch onderzoek. Met name discriminatoire incidenten bij moskeeën en de situatie in het middelbaar onderwijs stonden in het onderzoek centraal.
Sinds de LPF ontstonden allerlei partijen ‘op rechts’ die in de problemen kwamen. Zowel de LPF als Trots op Nederland faalden in hun poging een nieuwe partij te vestigen. De enige rechtse partij die al jaren electorale successen boekt, de PVV, is regelmatig het toneel van conflicten, schandalen en afsplitsingen. Hoe is het mogelijk dat politici als Pim Fortuyn, Rita Verdonk en Geert Wilders bij het grote publiek een enorme populariteit kregen maar niet in staat waren een stabiele partij op te bouwen? Trokken zij de verkeerde mensen aan of lag het aan henzelf?
Chris Aalberts en Dirk-Jan Keijser spraken met veertig direct betrokkenen bij onder andere de LPF, Trots op Nederland en de PVV. Dit levert een uniek inkijkje op in hoe deze partijen opgebouwd waren, hoe de leiders deze partijen tot een succes probeerden te maken, wie er actief waren, waar deze partijen inhoudelijk voor stonden en hoe een aantal partijen tot een einde kwam. Deze reconstructie van nieuwe partijen aan de rechterkant van het politieke spectrum levert vele lessen op hoe je een politieke partij niet moet oprichten.
It is hard to open a newspaper nowadays without being confronted by populism. In relation to the European Parliament elections in May 2014, it is reasonable to write a few words about populist parties in Europe and take a deeper look at their historical backgrounds. The influence of populist parties is growing. They are mobilising the masses who are concerned about the European financial and fiscal crisis, which has created insecurity and doubt about the existing political systems and social organizations. These are usually presented as corrupted and elitist without any sense to listen to the wishes of the common people. The EU is seen as an open window for immigrants who are threatening national cultures and safety. The most important point was balancing the literature; some authors see populists as a threat to democratic states and others describe them as a challenge to the existing political structures and systems. Here, the focus is on relevant, actively participating, populist political parties that are involved in political developments and events in selected countries: France-National Front, Netherlands-Party for Freedom and Socialist Party, United Kingdom-UK Independence Party, Sweden-Sweden Democrats, Finland-The Finns, Denmark-Danish People’s Party and Norway-Progress Party.
Politiek in de marge
The European financial and—partly stemming from this—fiscal crisis is the most severe economic crisis to have occurred since the 1920s. As with every crisis of such dimensions, it has created insecurity and doubt about the existing political systems and institutional arrangements. These concerns are being exploited by nationalistic parties and the virulent media, and are solely focused on the national political arena. National selfinterest and prejudices against European neighbours and fellow European citizens are increasing: southern Europeans are portrayed as averse to work and unwilling to reform, northern Europeans as lacking solidarity. Abusive comparisons with Fascism have even been made.
The boost to populist parties and the receptivity of the public to their messages have been facilitated by the current crisis. The magnitude of the electoral gains that populist parties have been able to acquire due to their anti-European slogans and programmes is surprising and worrying. They succeed by delivering apparently straightforward solutions, which are often derived from national interest, to what are actually complex political problems—solutions that have persuasive power amongst a broad audience. This kind of nationalist and anti-European rhetoric endangers not only economic prosperity, but also democracy.
Issues of immigration and the integration of foreigners have become topics of heated debate in the public and political arena in modern European democracies. According to Koopmans and colleagues (2005: 3) ‘immigration and ethnic relations (…) constitute since the early 1990s the most prominent and controversial fields of political contention in West European polities’. Parallel to this development, support for anti-immigration parties has increased in several Western European countries. Examples are the French National Front, the Austrian Freedom Party and the Flemish Bloc (since 2004 Flemish Interest) in Belgium. The Netherlands is an interesting case in the European context, because the right-wing populist challenge was rather ‘slow in coming’ (Kriesi et al. 2006: 163). A significant electoral performance of the far-right did not take place until 2002 and it had also failed to make any significant impact on the public debate until relatively recently. The Netherlands was therefore for long considered a ‘deviant case’ (Rydgren and Van Holsteyn 2004), just like for example Sweden, as the country met most conditions that according to established theories explain the emergence of far-right parties elsewhere, but these parties still remained relatively unsuccessful.
The tragic attacks in Norway on 22 July 2011
drew Europe’s gaze to the potential dangers of
the radical right’s growing presence across the
continent, and the increasing legitimisation of
anti-immigration and anti-Islam discourses
within mainstream European politics.
Considered alongside other recent violence in
Germany and Italy, the attacks challenged the
idea that extremism from the right is only a
minor security threat. The pan-European
successes of radical right parties, pervasive harsh
language and violence towards immigrants and
growing transnational networks of right-wing
extremists indicate the increasing need for fresh
analysis and innovative responses on these
issues. There remains, however, a blurred
relationship between violence from the extreme
right and broader trends of Islamophobia and
radical right politics.
In the public discourse dominating the Netherlands after 1945, anti-Semitism and racism – two of the basic elements of (“classical”) right-wing extremism – have tended to be seen as uncharacteristic of Dutch society.1According to many experts, this is attributed to Dutch experiences in the Second World War, as the Netherlands saw the largest percentage of national Jewish populations in Europe killed, after Poland. A guilt complex related to Dutch behaviour during the War has led to what is often called “the basic consensus” on what is “bad” and “good” in Dutch society.
Imagine a pamphlet announcing that the “Muslim Fifth Column is taking over Europe. We will soon be living in Eurabia under sharia law.” Or imagine a pamphlet saying that the “world conspiracy of Jews, this dirty vermin that keeps on returning to pollute our societies, has taken control of the banks and industry again.” In the Netherlands, both pamphlets would provoke public outcry against the authors, since the year is 1989 and we have just stepped out of our time machine to witness the ensuing protest marches and the imminent arrest of the neo-Nazis who distributed these pamphlets. Those were the good old days when the extreme right was small, when mainstream racism and anti-Semitism did not openly exist, and any word or sign of discrimination was immediately attacked by anti-racists, anti-fascist groups and all loyal democrats. In those days, support for the rights of economic immigrants, or guest workers, as they were called back then, was the norm and not the exception. In Western Europe everybody on the left side of the political spectrum had faith in a future of equality and freedom from discrimination, while those on the right who kept silent were branded as racists, or at least apologists. During the 1980s, anti-racist and anti-fascist groups built up considerable popular support, to the extent that anti-racism in the Netherlands became the norm and any dissenting voice was immediately labelled racist or fascist.
This article presents an agency-based approach to the success of radical right-wing populist parties. It posits that radical right parties will only experience sustained electoral success when they are built prior to their electoral breakthrough and when they institutionalise rapidly. The process of institutionalisation will progress more quickly when radical right parties have a leader with strong internal leadership qualities and when sufficient attention is paid to the recruitment, training and socialisation of candidates. The argument is illustrated through a comparison between two Dutch radical right parties: the Lijst Pim Fortuyn (LPF) and the Partij Voor de Vrijheid (PVV). The two cases offer a compelling example of learning effects in politics: Geert Wilders (PVV) observed the collapse of the LPF and has avoided making the same mistakes.
Tot een aantal jaar geleden was weinig bekend over radicalisering in de gemeente
Rotterdam. In 2005 start het programma Meedoen of Achterblijven; het Rotterdamse
actieprogramma tegen radicalisering (waarbij de aandacht vooral is komen te liggen
bij islamitische radicalisering). Gelijktijdig start een centraal informatiepunt: het InformatieSchakelPunt Radicalisering (ISPR)1. Dit informatiepunt brengt – naast de politie
die ook informatie en inlichtingen over extremisme en radicalisering in de regio verzamelt
– signalen van radicalisering en extremisme bijeen vanuit gemeentelijke diensten,
deelgemeenten, aan de overheid gelieerde instellingen en eerstelijnswerkers.
Voor de gemeenten binnen de regio Rotterdam-Rijnmond is extreemrechts geen
nieuw verschijnsel. Het ISPR brengt jaarlijks een rapportage uit met een actueel
beeld van aard en omvang van radicalisering, waaronder extreemrechts.
Dienen politici zich voor hun uitspraken over etnische of religieuze
minderheidsgroepen voor de rechter te verantwoorden? Of dient deze
verantwoording zich uitsluitend in het publieke debat te voltrekken?
Deze vraag kan ook worden opgeworpen voor tekenaars van spotprenten,
columnisten of cabaretiers. Het gaat hier om een belangrijke maatschappelijke
kwestie: waar eindigt de grens van de vrije meningsuiting
en begint die van het verbod op discriminatie?
Die grens is niet statisch, maar afhankelijk van tijd, plaats en omstandigheden.
In Nederland speelt deze botsing van grondrechten nadrukkelijk
bij de juridische vervolging van pvv-voorman Geert Wilders. Begin
2010 is die vervolging door het Gerechtshof Amsterdam bevolen. De
rechtszaak is van groot belang voor het vaststellen van de grens tussen
beide grondrechten in Nederland, maar is niet allesbepalend. Eveneens
speelt mee dat Nederland zich aan internationale mensenrechtenverdragen
heeft gecommitteerd en zich dient te houden aan het Grondrechtenhandvest
van de Europese Unie.
Verwant aan deze discussie is het zoeken naar en vaststellen van de
grens tussen slachtoffer en dader bij incidenten waarin racisme of discriminatie
een rol speelt. In de praktijk van alledag blijkt rolwisseling
gemakkelijk te kunnen plaatsvinden. Moslims kunnen slachtoffer zijn
van islamofoob geweld, maar radicale moslims kunnen tevens dader zijn
van terroristische misdrijven. Soms plegen extreemrechtse jongeren geweld,
doordat zij vroeger slachtoffer zijn geweest van allochtoon geweld.
In het eerdergenoemde voorbeeld van Geert Wilders geldt deze dubbele
rol in het bijzonder. Als verdachte van onder meer haatzaaien tegen moslims
is hij tevens slachtoffer van bedreigingen tegen zijn persoon die een
al jarenlang durende 24-uursbeveiliging noodzakelijk maken.
Lees verder in de monitor
Radical right-wing populist parties have incessantly increased their presence in Western Europe since the early-1980s. The number of countries in which radical right-wing populist parties compete in elections has grown, as has the number of countries where these parties manage to pass the electoral threshold and enter parliament. In addition to well-known radical right-wing populist parties like the French National Front (Front National, or FN) or the Austrian Freedom Party (Freiheitliche Partei Österreichs, or FPÖ), the rise of a multitude of lesser known radical right-wing populist parties like the Danish People’s Party (Dansk Folkeparti, or DF), the List Pim Fortuyn (Lijst Pim Fortuyn, or LPF), or New Democracy (Ny Demokrati, ND) has characterized West European politics since the late-1980s. More importantly, the electoral success of these parties has grown exponentially.
In the course of the last two decades, right-wing populist parties have gained sizable vote shares in France, Switzerland, and Austria. In the Netherlands, Pim Fortuyn has succeeded in breaking into a party system whose segmentation and “pillarization” once made it an example of stability. Throughout much of the post-war period, Switzerland and Austria had also been marked by a high stability of the party alternatives. In these countries, as well as in Denmark, Norway, Italy, and Belgium, the success of new parties of the right has largely surpassed that of older parties of the extreme right, which seemed to have represented a “normal pathology” resulting from tensions created by rapid change in industrial societies (Scheuch, Klingemann 1967). Certainly, the optimism of the “golden age” of growth after World War II has given way to more gloomy feelings of malaise in the era of unemployment and austerity politics. The enduring success of right-wing populist parties, however, as well as the increasing similarity of their discourse suggest that they are more than a populist outbreak of disenchantment with electoral politics. Rather, it has become apparent that a common potential must underlie their rise.
Fortuyns befaamde slogan ‘Ik zeg wat ik denk’ heeft de laatste jaren niet
alleen op grote schaal navolging gekregen, maar ook geleid tot felle discussies
over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Begin 2006, tijdens
de wereldwijde ophef over de Deense ‘Mohammed-cartoons’, pleitte vvd-
Kamerlid Ayaan Hirsi Ali voor ‘het recht op beledigen’.1 Een van de Deense
prenten was een afbeelding van de profeet Mohammed met een tulband in
de vorm van een bom met aangestoken lont. Deze spotprent kreeg in 2008
een hoofdrol in de film van Wilders, Fitna, die al evenzeer heeft geleid tot
verhitte discussies over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Dat
die grenzen opgeschoven zijn en dat er meer gezegd kan worden dan voorheen
lijkt wel duidelijk. Een treffende illustratie is de opschudding over de
politie-inval in mei 2008 bij een Nederlandse cartoontekenaar ‘Gregorius
Nekschot’ die jarenlang de islam op de korrel heeft genomen. De aanhouding
van de cartoonist, die ervan verdacht werd de discriminatieverboden
te hebben geschonden, wekte grote publieke en politieke verontwaardiging.
Spotprenten zouden moeten kunnen, zo werd alom betoogd, ongeacht
hun inhoud. De vraag waar de grenzen van vrije meningsuitingen dan
wel zouden moeten liggen, bleef op de achtergrond. Wel is in discussies
gedurende de laatste jaren steeds vaker betoogd dat de grens zou moeten
worden getrokken bij aanzetten tot geweld.
Maar, zo zeggen anderen, ook zonder aanzetten tot geweld kan grote
schade worden berokkend, want de verruimde uitingsvrijheden zijn van
invloed op het vóórkomen van intolerantie en discriminatie. Als argument
voor deze stellingname worden indicaties voor een tamelijk hoog niveau
van islamofobie in Nederland aangehaald. Uit enquêteonderzoek blijkt
dat meer dan de helft van de Nederlandse, niet-islamitische schoolgaande
veertien- tot zestienjarige jongeren negatief staan ten opzichte
van moslims.2 Als een van de oorzaken wordt negatieve beeldvorming
genoemd: ‘negatieve stereotypen van moslims en negatieve clichés van
de islam, negatieve berichten van ouders en de beste vriend of vriendin
over moslims en de islam, en de overtuiging dat moslims een bedreiging
vormen voor de veiligheid een belangrijk effect op de attitude’.
Lees verder in de monitor
Dit is het verslag van een onderzoek naar de identiteit van Lonsdale-jongeren in de gemeente Werkendam. Aanleiding tot dit onderzoek zijn de structurele klachten van discriminatie en extreemrechtse uitingen door jongeren uit deze gemeente. Het onderzoek is tot stand gekomen in samenwerking met Bureau Discriminatiezaken Midden en West Brabant en Palet, steunpunt voor multiculturele ontwikkeling in Noord-Brabant. In het onderzoek is getracht inzicht te krijgen in de identiteit van Lonsdale-jongeren. Identiteit wordt geconstrueerd op uiteenlopende manieren en door uiteenlopende betrokkenen. Het bestaat uit ascriptieve en zelfascriptieve aspecten, dat wil zeggen de identiteit die mensen respectievelijk aan anderen en aan zichzelf toekennen. In dit onderzoek zijn dan ook beide aspecten onderzocht. Hiervoor is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd, waarbij gebruik is gemaakt van data-triangulatie. Data verkregen uit documenten, observaties en interviews zijn gecombineerd gebruikt om de centrale onderzoeksvraag te beantwoorden.
Er zijn in totaal 66 krantenartikelen geanalyseerd om te onderzoeken welk beeld kranten hebben van de identiteit van Lonsdale-jongeren. Hieruit is naar voren gekomen dat de kranten een stereotype beeld van Lonsdalers construeren, dat wordt aangepast in meer extreme of meer gematigde zin afhankelijk van de sociaal-maatschappelijke context. Het stereotype beeld is dat Lonsdale-jongeren negatieve denkbeelden hebben over allochtonen en dat ze zich door hen bedreigd voelen. Daarnaast worden de Lonsdalers extreemrechtse sympathieën en nationalistische gevoelens toegeschreven.
The extraordinary and highly consequential electoral successes of radical right parties in Western Europe in the last couple of decades are well documented. The evidence on how these parties’ successes are associated with their anti-immigrant appeals invites the conclusion that such appeals are an easy way to electoral success for minor parties willing to exploit this issue. This paper argues that this is not so, since it is nearly impossible for minor parties to make credible appeals to voters on the immigration issue unless they have reputational shields—a legacy that can be used to fend off accusations of racism and extremism. Not many minor parties deciding to run on the anti-immigrant ticket, it turns out, have such reputational shields. This paper presents newly collected evidence to show that six out of seven anti-immigrant parties failed to achieve sustained electoral success in a period when Europe was in an immigration crisis.
This paper seeks to explain the variation in the success of radical right political parties across ten European political systems over the last several decades. I argue that such parties succeed over the long term only when they both 1) build on pre-existing nationalist organizations and networks and 2) face a permissive rather than repressive political environment. These hypotheses are tested on the cases of Denmark, France, Italy and Sweden. By adding factors such as historical legacies, party organization, and interactions between mainstream parties and far right challengers to the study of radical right parties, we can better understand their divergent trajectories. Ideas about the legitimacy of the radical right also influence the reaction of mainstream challengers to them, and represent a promising topic for future research.
De problematiek van racistische en extremistische uitingen onder jongeren heeft in het jaar 2004 en vooral na de moord op Theo van Gogh – 2 november 2004 – een hoge vlucht genomen. In de eerste maanden van 2005 hebben zogenoemde Lonsdalejongeren vrijwel dagelijks in de publicitaire belangstelling gestaan. Het gaat om een bekend doch in veel mindere mate gekend verschijnsel: op veel vragen naar aard, omvang en achtergronden moet men het antwoord schuldig blijven.
Over de benaming ‘Lonsdalejongeren’ is veel te doen geweest. Lonsdale is een Brits kledingmerk dat populair is onder gabbers, ook diegenen met een extreemrechtse, racistische oriëntatie. Deze gabbers plegen hun kledingmerken – niet alleen Lonsdale, maar ook Pitbull en Hooligan – vaak opzichtig dragen, zodat deze merken zijn gaan fungeren als een uiterlijk kenmerk van deze jongeren. Extreemrechtse, racistische gabbers zijn vervolgens kennelijk zo beeldbepalend geworden dat een omkering heeft plaatsgevonden: met ‘Lonsdalejongeren’ werden gaandeweg niet zozeer jongeren aangeduid die Lonsdale dragen, maar de extreemrechtse, racistische jongeren onder hen. Gelet op de ernst en de omvang van incidenten waarmee deze jongeren de aandacht trokken is de ‘besmetting’ wel te begrijpen. De bekende socioloog Goffman zou spreken van ‘een bedorven identiteit’. Hierdoor worden echter ook veel jongeren ten onrechte getroffen, om maar niet te spreken van het kledingmerk Lonsdale, dat niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor ontsporingen van hen die Lonsdale dragen, waardoor het merk een negatief stigma heeft gekregen. Sommigen zijn van oordeel dat daarom op de benaming Lonsdalejongeren een taboe zou moeten rusten. Daar is wat voor te zeggen, maar negatieve beeldvorming is naar onze mening niet eenvoudigweg te beïnvloeden en te verhullen door er een andere naam aan te geven. Wij verwachten dat de benaming Lonsdalejongeren van beperkte duur zal zijn, al is nu niet te overzien wanneer de houdbaarheidsdatum precies zal zijn verstreken.
Lees verder in de monitor
1. Inleiding
Beeldbepalend binnen extreem rechts in Nederland zijn momenteel de ongeorganiseerde
(groepen) van individuen en jongerensubculturen die op velerlei manieren en al dan niet politiek gemotiveerd een extreem rechtse of racistische boodschap uitdragen. Steeds meer autochtone jongeren maken gebruik van extreemrechtse symbolen om hun identiteit te benadrukken.
Omdat verschillende allochtone jongeren zich in de openbare ruimte eveneens in groepen
manifesteren, komt het vooral in de kleinere steden en op middelbare scholen in het land
regelmatig tot provocaties en confrontaties. Daarbij gaat het initiatief tot de provocatie nu eens
uit van de autochtone jongeren en dan weer van de allochtone jongeren. Bij incidenten die op
deze manier worden veroorzaakt is alleen al het uiterlijke extreemrechtse vertoon van de
autochtone jongeren voldoende voor grote maatschappelijke weerstand. Vooral jongeren die
zich graag kleden in het merk Lonsdale, in de volksmond “Lonsdale-jongeren” genoemd, zijn
het afgelopen jaar onderwerp van grote maatschappelijke, politieke en media aandacht
geweest. Lonsdale is niet meer dan een Brits kledingmerk dat graag gedragen wordt binnen de
grootste jongerensubcultuur in Nederland. Het overgrote deel van de jongeren dat Lonsdale
draagt manifesteert zich zonder politieke ideologie en in losse verbanden. Hoewel de
problemen die zij veroorzaken vooral op het terrein van de openbare orde liggen, kan het feit
dat een aantal van hen zich uniform kleedt en rechts-extremistische symbolen hanteert, de
gepercipieerde rechts-extremistische dreiging die van hen uitgaat versterken.
Lees verder in de nota
Met de Monitor racisme en extreem-rechts wordt beoogd uiteenlopende vormen van racisme, extreem-rechts en discriminatie — alsmede respons op deze verschijnselen — te volgen en daarover periodiek te rapporteren. Het initiatief tot dit onderzoeksproject is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen.
Sedert de vierde rapportage wordt het monitorproject gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Het nut van een periodieke monitorrapportage is divers. Er wordt op basis van een ‘vaste meetlat’ de balans opgemaakt van de belangrijkste uitingen en incidenten van rassendiscriminatie, racisme en rechts-extremisme, alsmede van de ontwikkeling van strategieën ter bestrijding. Door de rapportages worden politici, bestuurders en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties in staat gesteld zich op de problematiek te bezinnen en tot oplossingsstrategieën te komen. De rapportages kunnen immers door hun systematische en periodieke karakter bijdragen aan accumulatie van kennis en inzicht. Er wordt tevens inzicht verkregen in ontwikkelingen die zich op langere termijn voordoen. Dat geldt niet alleen voor de achterliggende periode maar ook voor de toekomst. De monitor kan voorts bijdragen aan vroegtijdige onderkenning van relevante, nieuwe ontwikkelingen. Tot slot kan de rapportage dienstig zijn bij de beantwoording van de talloze praktische vragen over dit onderwerp die vanuit
binnen- of buitenland gesteld worden.
Lees verder in de monitor
Dick Pels beschrijft de ontwikkeling en de betekenis van Pim Fortuyn als politieke en media-intellectueel. Pels betoogt dat de werkelijke uitdaging van het Fortuynisme nog onvoldoende is aangegaan en dat de ernst van de populistische kritiek op het politieke establishment nog niet in zijn volle omvang is erkend. Zo evalueert hij; welke denkbeelden stijlelementen zijn interessant voor een nieuwe politieke cultuur en welke moeten worden bekritiseerd of bestreden? Fortuyn behoorde volgens Pels tot het soort gevaarlijke denkers dat een radicaal vriend-vijand schema hanteert en volgens dat model moet ieder politiek conflict op de spits worden gedreven, maar zag in hem wel het prototype van de nieuwe politicus in de mediademocratie.
3.1 Extreem rechts
Extreem rechts in Nederland draagt antidemocratische opvattingen uit en verzet zich tegen de instroom en integratie van allochtonen in de Nederlandse samenleving. Op dit moment moet extreem rechts in Nederland niet in staat worden geacht het voortbestaan van de democratische rechtsorde in ernstige mate te bedreigen. Wel blijven extreem rechtse acties schadelijk voor de interetnische verhoudingen binnen de Nederlandse samenleving. In deze paragraaf komen de verschillende extreem rechtse stromingen aan de orde en wordt ingegaan op de contacten tussen extreem rechts en de LPF/Leefbaarstroming.
3.1.1 Stromingen
De AIVD onderscheidt binnen extreem rechts ruwweg drie stromingen. Ten eerste zijn er de vertegenwoordigers van het zogeheten ‘burgerlijk extreem rechts’. Zij huldigen xenofobische en ultranationalistische opvattingen, maar hebben zich gevoegd naar de democratische mores, deels gedwongen door de rechter en de publieke opinie. De neonazistische organisaties vormen een tweede verschijningsvorm. Zij stellen zich openlijk antidemocratisch en racistisch op en zijn bovendien geneigd hun doelstellingen met buitenwettelijke middelen te verwezenlijken. Ten derde bestaan er ongeorganiseerde groepen van individuen en subculturen, die zich op velerlei manieren en al dan niet politiek gemotiveerd, bezighouden met het uitdragen van een extreem rechtse of racistische boodschap. Bij dit laatste valt te denken aan het plegen van racistisch geweld, extreem rechtse uitingen op het internet of het verspreiden van geluidsdragers met discriminerende of racistische teksten.
Lees verder in het jaarverslag
In de vijfde rapportage Monitor racisme en extreem-rechts staan de jaren 2001 en – waar mogelijk – 2002 centraal. De aanslagen op de Verenigde Staten van 11 september 2001 en de moord op Pim Fortuyn op 6 mei 2002 zijn van grote invloed geweest op het totale beeld van deze verslagperiode. Beide gebeurtenissen hebben diepe sporen achtergelaten op de interetnische verhoudingen in Nederland. Deze sporen zijn terug te vinden in de vijfde rapportage. Het gaat om vragen als: stijgt of daalt het aantal racistische gewelddadigheden in Nederland? Welke extreem-rechtse politieke partijen zijn verdwenen en welke daarvoor in de plaats gekomen? Neemt het aantal discriminatiezaken dat bij het Openbaar Ministerie terechtkomt toe of af? En wat voor zaken worden daar aangebracht en in welke mate leiden die tot veroordelingen? Het initiatief tot het project Monitor racisme en extreem-rechts is medio jaren negentig door de Leidse Universiteit genomen. Het monitorproject wordt tegenwoordig gezamenlijk uitgevoerd door de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Deze rapportage kwam tot stand met steun van de Directie Integratie en Coördinatie Minderhedenbeleid van het Ministerie van Justitie.
Lees verder in de monitor