Bart Jan Spruyt vond de juiste bijbeltekst om de inzet van deze bijeenkomst te verwoorden. ‘Zijt Gij het, die komen zou’, citeert hij Mattheus 11:3. ‘Of hebben wij een ander te verwachten?’ Het is een verzuchting van Johannes, die nadat hij Jezus had gedoopt in de gevangenis belandde en zich afvroeg of hij wel echt met de verlosser van doen had.
Geert Wilders heeft zijn vervolging deels te wijten aan een door hemzelf gesteunde motie. Hij steunde in 2005 een oproep aan het Openbaar Ministerie (OM) om haatzaaien, racisme en discriminatie intensiever te vervolgen. De achterliggende gedachte was: radicalisering en jihadisme onder moslimjongeren voorkomen.
Today is a special day in Dutch political history: it is the birthday of the Party for Freedom (PVV), a party known mostly for its “firebrand” leader, Geert Wilders. Wilders entered Dutch politics as a member of the conservative People’s Party for Freedom and Democracy (VVD), but left the party after his increased criticism had marginalized his position within the parliamentary faction. After a short period in the Second Chamber as the “Group Wilders” (a group of one), he founded the PVV – which still operates as part of the Foundation Group Wilders, with one sole member (Wilders).
Vorige week kondigde Geert Wilders aan dat hij in 2018 wil meedoen aan de verkiezingen voor de Rotterdamse gemeenteraad. Hoewel het logisch lijkt dat hij de PVV verder wil uitbouwen, is deze stap ook opmerkelijk. Niet alleen zijn sommige lokale PVV-fracties geen succes, de Rotterdamse PVV-aanhang wordt op dit moment al bediend door het lokale Leefbaar Rotterdam. Tot voor kort leken de partijen een niet-aanvalsverdrag te hebben, maar dat is kennelijk voorbij.
Dit rapport bevat een drietal studies naar de hiervoor genoemde vraagstelling, uitgevoerd door Nederlandse, Deense en Britse onderzoekers. De drie onderzoeksgroepen kozen elk een eigen accent. Het Nederlandse rapport focust vooral op de interacties tussen ouders en kinderen, het Deense rapport zoomt in op de ontwikkeling van jongeren en de manier waarop die wordt beïnvloed door personen en organisaties die de jongeren voor hun ideologie proberen te winnen, terwijl het Britse rapport het radicaliseringsproces situeert tegen de achtergrond van de sociale en politieke context. De interviews maken duidelijk dat er geen lineair pad loopt van bepaalde gezinstypen of opvoedingspraktijken naar radicalisering. In een enkel geval slechts wijzen de geïnterviewden het gezin aan als de belangrijkste bron van radicalisering en deradicalisering. Wat dat laatste betreft: eigen keuze (‘agency’), gevangenisstraf en studie werden daartoe als belangrijkste aanleiding gezien. Het feit dat het gezin door vrijwel niemand als directe oorzaak van radicalisering werd genoemd neemt niet weg dat in veel gesprekken melding werd gemaakt van allerlei problemen die zich in de gezinssfeer afspeelden. In ongeveer twee derde van de gezinnen was sprake van scheiding, een afwezige vader, gebrek aan emotionele steun, psychiatrische problematiek, ziekte of dood; in een aantal gezinnen was sprake van geweld en mishandeling. We concluderen dat dergelijke omstandigheden het radicaliseringsproces op zichzelf niet verklaren, maar daar wel een vruchtbare grond voor kunnen vormen. De woede die jongeren bijvoorbeeld kunnen voelen over de rol die hun (afwezige) vader in de opvoeding speelde –of juist niet speelde- kan hen extra gevoelig maken voor recrutering door extremistische organisaties. Maar het lijkt erop dat er ook altijd andere factoren in het spel moeten zijn, zoals het gevoel van vernedering of teleurstelling in de instituties van de samenleving. Ofschoon elk van de verhalen die in dit project zijn opgetekend uniek is, juist in het complexe samenspel van factoren en omstandigheden, tekenen zich toch een paar routes náár en ván radicalisering af die gemeenschappelijke elementen bevatten. In dit rapport worden deze routes ideaaltypische ‘journey’s’ genoemd, een serie transities die jongeren doorlopen in hun ontwikkeling van kind naar volwassenheid waarbij doorgaans heel wat navigatie-hulp vereist is. Deze journey’s moeten niet gezien worden als vaste patronen waar elke radicale jongere per definitie in past, maar als een poging tot ordening van de complexe werkelijkheid die voor elke jongere weer anders in elkaar zit.
The European financial and—partly stemming from this—fiscal crisis is the most severe economic crisis to have occurred since the 1920s. As with every crisis of such dimensions, it has created insecurity and doubt about the existing political systems and institutional arrangements. These concerns are being exploited by nationalistic parties and the virulent media, and are solely focused on the national political arena. National selfinterest and prejudices against European neighbours and fellow European citizens are increasing: southern Europeans are portrayed as averse to work and unwilling to reform, northern Europeans as lacking solidarity. Abusive comparisons with Fascism have even been made.
The boost to populist parties and the receptivity of the public to their messages have been facilitated by the current crisis. The magnitude of the electoral gains that populist parties have been able to acquire due to their anti-European slogans and programmes is surprising and worrying. They succeed by delivering apparently straightforward solutions, which are often derived from national interest, to what are actually complex political problems—solutions that have persuasive power amongst a broad audience. This kind of nationalist and anti-European rhetoric endangers not only economic prosperity, but also democracy.
Dit is het verslag van een onderzoek naar de identiteit van Lonsdale-jongeren in de gemeente Werkendam. Aanleiding tot dit onderzoek zijn de structurele klachten van discriminatie en extreemrechtse uitingen door jongeren uit deze gemeente. Het onderzoek is tot stand gekomen in samenwerking met Bureau Discriminatiezaken Midden en West Brabant en Palet, steunpunt voor multiculturele ontwikkeling in Noord-Brabant. In het onderzoek is getracht inzicht te krijgen in de identiteit van Lonsdale-jongeren. Identiteit wordt geconstrueerd op uiteenlopende manieren en door uiteenlopende betrokkenen. Het bestaat uit ascriptieve en zelfascriptieve aspecten, dat wil zeggen de identiteit die mensen respectievelijk aan anderen en aan zichzelf toekennen. In dit onderzoek zijn dan ook beide aspecten onderzocht. Hiervoor is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd, waarbij gebruik is gemaakt van data-triangulatie. Data verkregen uit documenten, observaties en interviews zijn gecombineerd gebruikt om de centrale onderzoeksvraag te beantwoorden.
Er zijn in totaal 66 krantenartikelen geanalyseerd om te onderzoeken welk beeld kranten hebben van de identiteit van Lonsdale-jongeren. Hieruit is naar voren gekomen dat de kranten een stereotype beeld van Lonsdalers construeren, dat wordt aangepast in meer extreme of meer gematigde zin afhankelijk van de sociaal-maatschappelijke context. Het stereotype beeld is dat Lonsdale-jongeren negatieve denkbeelden hebben over allochtonen en dat ze zich door hen bedreigd voelen. Daarnaast worden de Lonsdalers extreemrechtse sympathieën en nationalistische gevoelens toegeschreven.
De problematiek van racistische en extremistische uitingen onder jongeren heeft in het jaar 2004 en vooral na de moord op Theo van Gogh – 2 november 2004 – een hoge vlucht genomen. In de eerste maanden van 2005 hebben zogenoemde Lonsdalejongeren vrijwel dagelijks in de publicitaire belangstelling gestaan. Het gaat om een bekend doch in veel mindere mate gekend verschijnsel: op veel vragen naar aard, omvang en achtergronden moet men het antwoord schuldig blijven.
Over de benaming ‘Lonsdalejongeren’ is veel te doen geweest. Lonsdale is een Brits kledingmerk dat populair is onder gabbers, ook diegenen met een extreemrechtse, racistische oriëntatie. Deze gabbers plegen hun kledingmerken – niet alleen Lonsdale, maar ook Pitbull en Hooligan – vaak opzichtig dragen, zodat deze merken zijn gaan fungeren als een uiterlijk kenmerk van deze jongeren. Extreemrechtse, racistische gabbers zijn vervolgens kennelijk zo beeldbepalend geworden dat een omkering heeft plaatsgevonden: met ‘Lonsdalejongeren’ werden gaandeweg niet zozeer jongeren aangeduid die Lonsdale dragen, maar de extreemrechtse, racistische jongeren onder hen. Gelet op de ernst en de omvang van incidenten waarmee deze jongeren de aandacht trokken is de ‘besmetting’ wel te begrijpen. De bekende socioloog Goffman zou spreken van ‘een bedorven identiteit’. Hierdoor worden echter ook veel jongeren ten onrechte getroffen, om maar niet te spreken van het kledingmerk Lonsdale, dat niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor ontsporingen van hen die Lonsdale dragen, waardoor het merk een negatief stigma heeft gekregen. Sommigen zijn van oordeel dat daarom op de benaming Lonsdalejongeren een taboe zou moeten rusten. Daar is wat voor te zeggen, maar negatieve beeldvorming is naar onze mening niet eenvoudigweg te beïnvloeden en te verhullen door er een andere naam aan te geven. Wij verwachten dat de benaming Lonsdalejongeren van beperkte duur zal zijn, al is nu niet te overzien wanneer de houdbaarheidsdatum precies zal zijn verstreken.
Lees verder in de monitor
1. Inleiding
Beeldbepalend binnen extreem rechts in Nederland zijn momenteel de ongeorganiseerde
(groepen) van individuen en jongerensubculturen die op velerlei manieren en al dan niet politiek gemotiveerd een extreem rechtse of racistische boodschap uitdragen. Steeds meer autochtone jongeren maken gebruik van extreemrechtse symbolen om hun identiteit te benadrukken.
Omdat verschillende allochtone jongeren zich in de openbare ruimte eveneens in groepen
manifesteren, komt het vooral in de kleinere steden en op middelbare scholen in het land
regelmatig tot provocaties en confrontaties. Daarbij gaat het initiatief tot de provocatie nu eens
uit van de autochtone jongeren en dan weer van de allochtone jongeren. Bij incidenten die op
deze manier worden veroorzaakt is alleen al het uiterlijke extreemrechtse vertoon van de
autochtone jongeren voldoende voor grote maatschappelijke weerstand. Vooral jongeren die
zich graag kleden in het merk Lonsdale, in de volksmond “Lonsdale-jongeren” genoemd, zijn
het afgelopen jaar onderwerp van grote maatschappelijke, politieke en media aandacht
geweest. Lonsdale is niet meer dan een Brits kledingmerk dat graag gedragen wordt binnen de
grootste jongerensubcultuur in Nederland. Het overgrote deel van de jongeren dat Lonsdale
draagt manifesteert zich zonder politieke ideologie en in losse verbanden. Hoewel de
problemen die zij veroorzaken vooral op het terrein van de openbare orde liggen, kan het feit
dat een aantal van hen zich uniform kleedt en rechts-extremistische symbolen hanteert, de
gepercipieerde rechts-extremistische dreiging die van hen uitgaat versterken.
Lees verder in de nota