Vanaf 2012 ging de aandacht voornamelijk uit naar westerlingen die zich massaal aansloten bij jihadistische groeperingen in Syrië en Irak. Veel minder aandacht was er voor een ander conflict: de oorlog in Oost-Oekraïne. De aantrekkingskracht past volgens de Amerikanen in de wereldwijde opmars van het rechts-extremisme. Gijs Weijenberg en Jeanine de Roy van Zuijdewijn zoomen in op – én identificeerden – Nederlandse uitreizigers.
Vorige week waarschuwde de NCTV voor de radicalisering van extreemrechts en viruswaanzinnigen. Daarbij werd in het bijzonder gewezen op de rol van de ‘ultraconservatieve’ uitgeverij de Blauwe Tijger. Wat is de Blauwe Tijger voor club?
Uitgeverij De Blauwe Tijger wordt genoemd in het Dreigingsbeeld Terrorisme. Wat is dat voor een bedrijf?
Tussen de privacy-activisten, hooligans en complotdenkers duiken bij Viruswaarheid-demonstraties ook mensen op die aan radicaal rechtse organisaties gelinkt zijn. Wat maken de coronasceptische ideeën interessant voor ultrarechts, en vice versa?
Sinds de uitbraak van het coronavirus is de maatschappelijke onrust zichtbaarder geworden, zowel op straat als op sociale media. Complottheorieën verspreiden zich snel.
In een rapport over terrorisme waarschuwt terreurbestrijder Pieter-Jaap Aalbersberg voor de „ultraconservatieve” uitgeverij De Blauwe Tijger in Groningen. Drijvende kracht Tom Zwitser achter die uitgeverij noemt dat donderdag „heel intimiderend.”
Het conservatieve gedachtegoed stond ooit voor sceptisch denken over de menselijke conditie, voor het besef dat het bestaan zich maar in beperkte mate laat reguleren. Waarom verkopen conservatieven nu dan hun ziel aan de stokebranden van radicaal-rechts?
De afgelopen paar maanden maken de viruswaanzinnigen een opmars. Hun demonstraties volgen elkaar in rap tempo op en hun beweringen worden met de dag absurder. Desondanks lijken de extreemrechtse desinformatiecampagnes effect te hebben.
De overheid is uit op 200.000 corona-doden, stelt de Groningse YouTuber Tom Zwitser in een video op zijn YouTube-kanaal. ‘Onzin en nepnieuws’ oordeelt het RIVM. Ook wetenschapper Alexander Pleijter oordeelt fel: ,,Absurd. Ik sloeg steil achterover.”
De conservatieve filosoof en uitgever Tom Zwitser bereikt met online talkshows en journaals duizenden kijkers. Wie is hij? „Zijn boek laat een eigenzinnig, afgesloten wereldbeeld zien.”
De reactionair katholiek Robert Lemm (74) inspireerde Thierry Baudet. Maar van politiek verwacht hij bar weinig. Liever richt hij de blik naar boven, naar de hemel. ‘De mensheid deugt niet.’
Christelijk conservatisme. Forum voor Democratie (FVD) heeft onder Baudet een „boreale en religieuze kant” gekregen, stelt mede-oprichter Henk Otten, vorige week uit de partij gezet. Vast staat dat FVD aantrekkelijke kanten heeft voor christelijk rechts, dat zich óók zorgen maakt over de teloorgang van christelijke waarden. Komt het tot een alliantie tussen FVD en SGP?
Rechtzinnige katholieken die zich tegen de secularisering van Nederland keren, vinden een bondgenoot in de ‘cultuurchristenen’ van Forum voor Democratie. De gemeenschappelijke vijanden: islamisering, massa-immigratie en klimaathysterie.
De katholieke activisten die zich hebben verenigd in Civitas Christiana manifesteren zich op een breed terrein, van moskeebezoek door scholieren tot abortus. „Nederland is in oorlog”, zegt voorzitter Hugo Bos.
Een nieuwe glossy om tegenwicht te bieden aan ‘al die belerende stukjes uit de progressief-liberale bubbel’
In een debatcentrum in Amsterdam organiseert Paul Cliteur van Forum voor Democratie een debat in samenwerking met een stichting. Het thema is “moslimextremisme” en ze gebruiken het boek “Waarom haten ze ons eigenlijk” van uitgeverij De Blauwe Tijger als kapstok. De moderator is Geerten Waling en mensen als Frits Bolkestein en Wim van Rooy zijn deelnemers. Wim van Rooy pleit voor het discrimineren van moslims. Vanuit het publiek stelt de voormalige PVV-medewerkster Bernadette de Wit voor om het aantal islamieten te decimeren tot 1 a 2% moslims per land.
De afgelopen jaren heeft het extremistische landschap in Nederland zich sterk ontwikkeld. Waar in de publieke beeldvorming de nadruk lang heeft gelegen op het jihadisme, zijn de laatste jaren andere vormen van extremisme sterker op de voorgrond getreden. Sinds de uitbraak van de coronapandemie in 2019 zijn toenemende verharding en verdeeldheid van het maatschappelijke en politieke debat zichtbaar. Antioverheidssentimenten worden explicieter publiekelijk geuit, bijvoorbeeld in relatie tot het corona- en stikstofbeleid. Bovendien lijken meer mensen online te radicaliseren onder invloed van complotdenkers en/of radicaal- en extreemrechtse groeperingen.
Steeds openlijker
De afgelopen decennia heeft het online radicaal- en extreemrechtse landschap een vlucht genomen. Daarbij worden racistische en dehumaniserende uitingen niet enkel meer onder een pseudoniem in een hoekje van het internet gedaan op een webforum als Stormfront, maar steeds openlijker op sociale media gedeeld. Deze factsheet is opgesteld om meer inzicht te krijgen in deze online wereld en de betekenis voor de offline wereld. De online wereld vervult hierbij verschillende functies: rekruteren, aandacht genereren, mobiliseren, ideologie verspreiden, vinden van gelijkgestemden, ideologische rechtvaardiging, trollen en doxing, ondermijning van sociale cohesie en overheid en vermaak. Hoewel het online bereik van bekende fysieke (offline) radicaal- en extreemrechtse groepen relatief klein is en de geweldsdreiging al jaren gering is, is er wel een voortzetting zichtbaar van een eerder waargenomen ‘dreigcultuur’. Racistische en dehumaniserende berichten worden niet vanuit grote kanalen verspreid, maar eerder bottom-up door een netwerk van individuele gebruikers gedeeld. Deze toegenomen racistische commentaren en hate speech dragen bij aan verdere polarisatie en ondermijning van de sociale cohesie, met name wanneer het gaat om dehumanisering en het vergroten van de vijandigheid ten aanzien van groepen met een migratieachtergrond. Het online landschap is voortdurend in beweging. De informatie in de factsheet is een momentopname van september 2020. We actualiseren deze factsheet periodiek.
De mogelijkheid dat een extreemrechts georiënteerde eenling in Nederland copycat gedrag vertoont naar aanleiding van een aanslag zoals in Christchurch (maart 2019), is voorstelbaar. Het Nederlandse extreemrechtse landschap is doorgaans niet gewelddadig, marginaal, gefragmenteerd en ontbeert aansprekende leiders. Online is wel rechts-extremistische activiteit. Bovendien zijn er personen die vanuit rechtsextremistische, maar ook vanuit identitaire- en antioverheidshoek, soms (online) dreigen met geweld. Dit is nog nergens concreet geworden.