Drie jaar geleden, in mei 2005, zorgde een kleine groep rechtsextremisten voor stevig tumult in Zoetermeer. De gemeente dacht met een groep onschuldige probleemjongeren te maken te hebben, maar werd met haar neus hard op de feiten gedrukt. Ze bleek een groep neonazistische skinheads binnen de grenzen te hebben, het Soetermeer Skinhead Front.
In september 2007 berichtte de gemeente dat het probleem was opgelost. Er was een soort stalking-project opgezet, waarbij de politie de groep rechtsextremisten permanent op de huid zat. De groep werd minder zichtbaar in Zoetermeer, maar is niet verdwenen. In tegendeel.
Soetermeer Skinhead Front
De gemeente Zoetermeer had vanaf 2002/2003 te maken met een groeiende groep overlastgevende gabbers. Het ging hier om honderden jongeren, die samenschoolden in diverse hanggroepen. Binnen deze groep gabbers zat ook een flinke groep met racistische en extreemrechtse ideeën. De ideeën binnen deze groep waren verre van uitgekristalliseerd, laat staan door een ideologie onderbouwd. In die zin was Zoetermeer een gemeente uit vele, want dit soort groepen waren in heel Nederland actief. Ook toen een deel van deze gabbers zichzelf skinhead ging noemen en een extreemrechts clubje oprichtte leek er niet iets aan de hand dat afweek van wat er gebeurde in veel andere plaatsen in Nederland. Dit soort groepjes kwamen en gingen immers in tientallen plaatsen.
Wat op dat moment wel opviel aan de Zoetermeerse situatie was het radicale gedachtegoed van één persoon: Alwin Walther. Walther kwam niet uit de gabber-cultuur, maar noemde zich op jonge leeftijd al skinhead. Als 13-jarige maakt hij geen geheim van zijn ideeën: hij betitelde zichzelf als nationaalsocialist, ageerde tegen rasvermenging, wilde joden vernietigen en antifascisten vermoorden. Toen hij net 14 was geworden richtte hij samen met een paar bekenden (die overigens wel uit het gabber-circuit kwamen) de “Zuid Holland Skinheads” op, korte tijd later omgedoopt in het “Soetermeer Skinhead Front” (SSF). Het clubje dat de kern vormde van dit SSF (Alwin Walther, Joey Hendriks, Gino Makkus, Ivo Henze, Misha van Dijck, Remy Velds en JR) is tot op de dag van vandaag betrokken bij de organisaties die uit SSF zijn voortgekomen.
Eerste actie
SSF groeide niet alleen, maar sloeg ook in politiek opzicht de vleugels uit. Op de website stelde het SSF zich te verzetten tegen “de macht van zionisten, kapitalisten, communisten etc.”. Ook organiseerde de groep een eerste actie. Vijf personen demonstreerden in juli 2005 in Den Haag tegen een terreuraanslag van radicale moslims in Londen. Omdat de demonstranten daarbij bier dronken en geen legitimatie bij zich hadden werden er twee van hen gearresteerd. Korte tijd later reisde een aantal SSF’er af naar Dortmund om daar mee te lopen in een nazidemonstratie. Ook liep het SSF in oktober 2005 mee met een demonstratie van de NVU in Den Haag.
Deze activiteiten geven aan dat het de groep menens was. Maar een serieuze politieke onderbouwing van de activiteiten liet nog even op zich wachten: de groep was duidelijk nog op zoek naar inbedding van hun ideeën. Om die inbedding te vinden zochten de SSF’ers naar een organisatie waar ze zich bij aan konden sluiten.
Aanvankelijk leek dat Voorpost Nederland te worden. De broer van Voorpost-actieleider Paul Peters, Danny Peters, zat aanvankelijk in het SSF-groepje. Verder hadden de SSF’ers al een aantal keer Voorpostpropaganda verspreid en hadden regionale Voorposters geholpen bij het verkrijgen van een feestruimte voor het nazifeestje op Bevrijdingsdag 2005. Na de publiciteit rond dat feest groeide de twee groepen echter snel uit elkaar. Daar zal het openlijk nazisme van SSF ongetwijfeld mee te maken hebben gehad, maar ook de hausse aan slechte publiciteit.
Vervolgens klopte het SSF aan bij Stormfront Nederland. Die organisatie was op dat moment meer dood dan levend, maar was ook onversneden nazistisch en had bovendien ruime ervaring met voormalige gabbers als leden. Deze liefde duurde niet lang: De SSF’ers kregen binnen de kortste keren slaande ruzie met de leider van Stormfront Nederland. De zoektocht eindigde uiteindelijk bij Voorburger Dave Blom, een oudgediende naziskinhead, die de groep in contact bracht met de “Racial Volunteer Force”.
De Racial Volunteer Force is de huidige naam van een organisatie die al sinds midden jaren ’80 bestaat. Destijds werd het opgericht als het Aktiefront Nationale Socialisten (ANS). Het gaat om een militante groep neonazi’s van sterk wisselende omvang. De groep staat vrijwel vanaf het begin onder leiding van de Groninger Eite Homan. Sinds de oprichting is de club vaak van naam gewisseld. Momenteel noemen ze zichzelf ANS, Racial Volunteer Force of “Nationaal Socialistische Actie” (NSA).
De ideologie van het ANS is sinds het ontstaan vrij constant geweest: een vorm van revolutionair nationaalsocialisme, waarbij terug gegrepen wordt op de ideeën van de Duitse SA. Tegelijkertijd wordt echter ook de loftrompet gestoken over Hitler en de SS, wat vooral een gebrek aan historisch besef laat zien. De SA en de SS konden bepaald niet samen door een deur.
Het ANS is op andere punten ook niet altijd even consequent. Eite Homan stelde begin jaren ’90 dat het afbranden van moskeeën gerechtvaardigde zelfverdediging was. Anno 2008 verbindt de ANS-aanhang zich ideologisch met radicale moslims in een veronderstelde gemeenschappelijke jodenhaat. Bij recente demonstraties tooiden ANS’ers zich met afbeeldingen van de Osama Bin Laden en de Al Aqsa Moskee.
Vanaf het midden van de jaren ’90 heeft het ANS een haat-liefdeverhouding met de NVU. Beide organisaties hangen een gelijke ideologie aan, maar verschillen van inzicht over de te voeren strategie. De NVU, onder leiding van Constant Kusters, is bang om de confrontatie met de autoriteiten op te zoeken en past zich aan de wettelijke grenzen aan. Zo probeert de partij strafvervolging te voorkomen. Het ANS wil daarentegen een revolutionaire strijd voeren met alle middelen. Over deze tegenstelling wordt af en toe een flinke woordenwisseling gehouden. De laatste jaren is het echter zo dat het ANS af en toe een thema voor een NVU-demonstratie mag bepalen (“Tegen US-Imperialisme en Zionisme! Solidariteit met Iran!”) en dat de NVU gedwongen wordt steeds meer de grenzen van de wet op te zoeken om het ANS binnenboord te houden. 
Jeugd Storm Nederland
Eind 2005 heft SSF zichzelf op: “SSF Stopt! Wij hebben uit verschillende hoeken te horen gekregen dat er onderzoeken naar het SSF lopen en dat zij naderhand van deze onderzoeken gaan proberen ons een criminele organisatie te maken.”
Hoewel deze veronderstelling op langere termijn zeker niet uitgesloten had kunnen worden, lijkt het eind 2005 vooral om een vorm van wishful thinking te gaan. In ieder geval probeerde de SSF-groep vanaf de opheffing – tevergeefs – ondergronds te gaan. Ze richtten december 2005 “Jeugd Storm Nederland” (JSN) op, in de verwachting dat ze onder die vlag anoniem zouden kunnen opereren. Dat mislukte vrijwel direct. Het was duidelijk dat het om dezelfde groep ging. Mochten daar desondanks nog twijfels over bestaan dan zorgde JSN zelf dat de groep uit de anonimiteit kwam door een aantal opmerkelijke acties. Want ondanks de toenemende inkapseling in het RVF maakte JSN aanvankelijk naam door een aantal forse geweldsincidenten en gewelddadig hooligangedrag. Een paar incidenten in 2006 en 2007:
– Een jaar na het feest op Bevrijdingsdag kondigde JSN aan het feest te zullen herhalen. Dat gebeurde uiteindelijk niet op de dag zelf, maar op 6 mei in een park in Zoetermeer. Nadat de feestgangers veel hadden gedronken viel een aantal van hen een andere groep jongeren aan, die in het park aanwezig was. Er werd met flessen en knuppels op de andere groep ingeslagen en een jongere raakte gewond. Er werden 16 personen gearresteerd. Een aantal van hen werd later veroordeeld. Eén van de grofste geweldplegers, Jeffrey M., werd zelfs tot een aantal maanden cel veroordeeld. (#1). Er speelde bij dit incident racistische sentimenten mee.
– Een ander JSN-feestje, in Rijswijk, ontaarde ook in een flinke zuippartij. Voor de verandering richtte het geweld zich hier in eerste instantie tegen de eigen mensen. Er werd onderling geknokt. Maar uiteindelijk ging een groepje dronken JSN’ers een aantal passerende fietsers achterna met gewelddadige bedoelingen. De fietsers wisten echter te ontkomen.
– Zelfs een verjaardagsfeestje liep uit op ellende. Na afloop van een NVU-demonstratie in Zoetermeer ging de JSN-groep een verjaardagsfeestje vieren in hun vaste ontmoetingsruimte in Den Haag (de woning van Misha van Dijck en Ivo Henze). Op de dag van de demonstratie zijn de twee JSN-broers Michel en Dennis van Erven namelijk jarig. Tijdens het feest gingen een paar JSN’ers naar een nabijgelegen buurthuis. Daar was een kinderfeest aan de gang. De JSN’ers probeerden daar bier te krijgen door de aanwezigen te bedreigen, onder andere met kapotgeslagen flesjes. Omdat de bedreigingen zeer ernstig waren en het om kinderen ging, wilde de politie de daders arresteren. Bij het binnengaan van de woning, waar het JSN-feestje plaatsvond, stuitte de politie echter op een groep dronken nazi’s die wilden vechten. Onder dreiging van een inval met geweld kwamen de nazi’s uiteindelijk naar buiten en werden afgevoerd. Een aantal personen zat geruime tijd in voorarrest. (#2)
– Het meest heftige incident vond plaats op een school in Naaldwijk. Daar wachtten twee skinheads op een vriend. Eén van hen is JSN’er Jeffrey M.. M. krijgt op het schoolterrein ruzie met een allochtone leerling. Die ruzie liep zo uit de hand dat M. de jongen achterna rende tot in de school, daar een schaar pakte en op de jongen begon in te hakken. Het slachtoffer raakte flink gewond. M. vluchtte weg, maar werd in de omgeving aangehouden. Hij werd later veroordeeld tot een celstraf en TBS. 
Het lijkt hier om een vrij systematische reeks van apolitiek en heftig geweld te gaan, met soms een racistische achtergrond. Opvallend is dat deze gewelddaden gesteund werden door JSN: De arrestanten van de knokpartij in Zoetermeer werden openlijk gesteund en datzelfde gold voor de arrestanten van het verjaardagsfeestje. Maar er gebeurde meer. Na de rel op het verjaardagsfeestje werd een aantal JSN’ers door Alwin Walther publiekelijk op het Stormfront-forum als verrader bestempeld: “Ondanks dat Michel van Erven, Luuk Pigmans, Leeroy van Zwet en Michel Vellekoop verraad hebben gepleegd (zéér gedetailleerde verklaringen afgelegd, er werden zelfs beschrijvingen gegeven van mijn en andermans tattoo’s) zijn de meeste in hechtenis genomen kameraden er zonder straf vanaf gekomen”. (#3)
Toen Jeffrey M. vast zat na de vechtpartij in het park, eiste JSN nog zijn vrijlating tijdens een demonstratie. Van het extreme geweld van M. op de school in Naaldwijk werd door JSN geen afstand genomen, maar tegelijkertijd liet de JSN M. wel volledig vallen. Dat zou er op kunnen wijzen dat ze zo’n idioot niet meer binnen hun structuur wilden hebben. 
ANS/NSA
In dezelfde periode ontwikkelde JSN zich meer en meer tot een hechte, vaste groep. Ze noemden zichzelf consequent nationaalsocialistisch, maar bleven ideologisch nog steeds zoekende. Ze kwamen bij die zoektocht wel steeds meer onder invloed te staan van de RVF-leiding, met name van Eite Homan. In navolging van Homan schurkten ze ook steeds nadrukkelijker tegen de NVU aan.
Via Homan, maar ook door deelname aan demonstraties in Duitsland, maakte de Jeugdstorm-groep kennis met het verschijnsel “Autonome Nationaal-Socialisten”. Het gaat hier om een poging van extreemrechts om de ideeën en organisatie van de linkse “autonomen” uit de jaren ’80 over te nemen. Bij de Jeugdstorm-groep betekende dit overigens niet dat er ook maar iets van de ideologie begrepen wordt. Het betekende daarentegen wel dat alle Jeugdstormers opeens nieuwe zwarte petjes, zwarte jasjes en Palestinasjaals hadden gekocht, waarmee een poging werd gedaan het “zwarte blok” van de linkse autonomen te kopiëren.
De JSN-groep werd vanaf dit moment steeds meer gesloten. Nieuwe aanwas vond maar mondjesmaat plaats. Het ging in die gevallen meestal nog steeds om geradicaliseerde gabbers.
In ieder geval heeft de invloed van Homan tot gevolg dat de Jeugdstormers hun geweldgebruik wat gerichter gingen inzetten. Een eerste voorbeeld daarvan was behoorlijk verrassend. Begin 2007 organiseerde de extreemrechtse Nationale Alliantie (NA) in Rotterdam een demonstratie tegen links geweld. De Nationale Alliantie lag in die periode flink in de clinch met de “concurrerende” NVU. Dat was kennelijk voldoende aanleiding voor JSN om te proberen deze demonstratie te verpesten. De NA-demonstranten waren net aan het verzamelen toen een groep Jeugdstormers op de demonstratie afkwam met duidelijk onvriendelijke bedoelingen. Wat ze precies van plan waren werd niet duidelijk: ze lieten zich door de politie wegsturen en liepen vervolgens in de armen van Feyenoord-supporters die actie voerden tegen nazi’s in hun stad. Uiteindelijk werd de hele Jeugdstormgroep gearresteerd, waarbij door de politie de nodige bewapening werd gevonden. (#4)
De maanden daarna bleek dat het straatgeweld en de dronken overlast door JSN’ers steeds meer uit beeld verdween. Of de JSN’ers zichzelf wat beter onder controle hebben gekregen is niet zeker. Mogelijk heeft het beleid van de politie in Zoetermeer er ook mee te maken. In augustus 2007 verschenen berichten in de media over een “wegpest”-beleid, waarbij de politie de Jeugdstormgroep in Zoetermeer ernstig op de huid heeft gezeten. De JSN’ers bleken daardoor op een gegeven moment uit de gemeente vertrokken te zijn.
‘Autonome Nationalisten’
JSN ging zich ondertussen steeds meer georganiseerd gedragen. De uniforme kleding, gekopieerd van Duitse “Autonome Nationalisten”, is al beschreven. Daarbij kwam een zelfbewuste revolutionaire kretologie en een militante uitstraling. Dat deze mix werkt blijkt uit het feit dat de groep actieve Jeugdstormers in 2007 is gegroeid. Bovendien is deze groei voor het eerst niet alleen afkomstig uit gabberkringen. Naast nieuwe jonge gabbers is er namelijk ook duidelijk aanwas uit andere extreemrechtse organisaties zoals Blood & Honour en de NVU. 
Vooral dit laatste heeft zichtbare consequenties. NVU-leider Kusters teert al een aantal jaren bijna uitsluitend op het organiseren van demonstaties en de bijbehorende media-aandacht. Was het aanvankelijk zo dat hij altijd enkele tientallen Duitsers vroeg om mee te demonstreren om niet compleet voor gek te lopen, door de deelname van tientallen JSN’ers kan de NVU het nu (bijna) zonder Duitse deelname. De JSN’ers presenteren zich tijdens deze demonstraties wel altijd als een apart, zwart, blok. Bij de laatste paar demonstraties was dit blok echter zoveel groter dan de rest van de demonstratie dat het meer op een JSN-demonstratie ging lijken, met deelname van enkele NVU-leden.
Dat heeft blijkbaar ook effect op de gang van zaken binnen de NVU. Partijleider Kusters ziet zich nu gedwongen om in zijn tijdschrift, maar ook tijdens demonstraties een onbegrijpelijke mix van moslimhaat (waarmee hij de klassieke NVU’ers bedient) en moslimliefde (voor de JSN-aanhang) naar buiten te brengen. Ook neemt hij inmiddels JSN-leuzen over die hij een jaar geleden nog probeerde te overstemmen met een megafoon (“Nationaal-socialisme Nu!”). De invloed van de groep op de NVU is dus duidelijk zichtbaar aan het worden.
Is deze symbiose tussen JSN en NVU dan een soort gulden middenweg waar beide partijen wat water in de wijn doen? Nauwelijks. Het JSN blijft zich ondertussen namelijk oriënteren op politiek geweld. Dat ligt ook in de lijn van het ANS, waar het JSN inmiddels praktisch in is opgegaan. Dat geweld is niet meer van het soort dronkemansgeweld waar de groep aanvankelijk mee in beeld kwam. Het ANS predikt geweld tegen de politieke tegenstanders van het nationaal-socialisme. Daarbij gaat het primair om vertegenwoordigers van de staat (politici, politieagenten) en om politieke tegenstanders (zoals antifascisten). Alwin Walther en de zijnen zijn al geruime tijd op zoek om de confrontatie op dat vlak aan te gaan.
In januari 2008 was een groep van vijftien JSN’ers op weg om in Den Haag actie te voeren bij een linkse demonstratie. Wat ze daar precies voor ogen hadden werd wederom niet duidelijk, omdat de groep wegrende voor een paar politiepaarden en vervolgens werd gearresteerd.
Wat daar in ieder geval wel duidelijk werd is dat het, ondanks al deze activiteiten nog steeds niet bijster goed gesteld is met de ideologische diepgang van de groep. Duitse “Autonome Nationalisten” kopiëren al enige tijd aangepaste logo’s, kleding en strijdkreten van hun politieke tegenstanders. Zo werd de populaire Spaanse strijdkreet “Alerta, Alerta, Antifascista!” omgevormd tot “Alerta, Alerta, Anticommunista!”. Deze draai was JSN kennelijk ontgaan. Toen de vijftien in de buurt van de demonstratie kwamen hieven ze “Alerta, alerta antifascista” aan, zonder kennelijk enig idee te hebben wat ze riepen.
