Home » Politieke partijen » Nationale Alliantie » Ben van der Kooi gearresteerd

Ben van der Kooi gearresteerd

“Wordt ik dan opnieuw gearresteerd zoals afgelopen dinsdagavond in Den Haag?? Interesseert me geen reet!! ’t Is maar dat justitie het weet. OP NAAR EEN MOSLIMVRIJ EUROPA!!”
(Ben van der Kooi op het Stormfront-forum)

Eind vorige week werd Ben van der Kooi gearresteerd als verdachte van brandstichting in een Surinaamse moskee in Rotterdam. Voor wie Van der Koois activiteiten binnen het extreemrechtse circuit enigszins kent, komt dit nauwelijks als een verrassing. Vriend en vijand konden weten dat dit een voorspelbaar scenario was. De vraag is of ze dat ook is te verwijten.

Afgelopen 11 juni organiseerde de Nationale Alliantie een demonstratie tegen nieuwbouw voor de Surinaamse Shaan-e-Islam moskee in Rotterdam-Zuid. De moskee was op zoek naar een nieuwe ruimte, omdat het bestaande gebouw in de Aleidisstraat te oud en te klein was geworden. De Nationale Alliantie greep deze plannen aan om een demonstratie te organiseren tegen deze en andere moskeeën.

Surinaamse Shaan-e-Islam moskee Rotterdam
De in brand gestoken Surinaamse Shaan-e-Islam moskee in Rotterdam

Op de dag van de demonstratie bleek dat er ongeveer veertig mensen mee wilden demonstreren. Achter het kopspandoek met de tekst “Moskee? Weg Ermee!!” liepen partijvoorzitter Jan Teijn en Ben van der Kooi, de maker van het spandoek, broederlijk naast elkaar. Voor de rest was de demonstratie vooral een samenraapsel van kaalgeschoren jongeren. Een evenement dat geen enkele nieuwswaarde zou hebben gehad wanneer de Rotterdamse politie niet overgegaan was tot de arrestatie en verwijdering van enkele tientallen tegendemonstranten. Daarmee leek dit boek gesloten, totdat drie dagen later het huidige pand van de Shaan-e-Islam moskee in brand werd gestoken en uitbrandde. Op de gevel van het pand waren een aantal kreten geverfd, die op een extreemrechtse achtergrond van de brandstichting duidden: een Keltisch kruis, “Theo R.I.P.” en “Lonsdale”. Een niet onbelangrijk detail is verder dat de moskee ingeklemd zit tussen andere winkels en woningen, waardoor de dader bewust het risico heeft genomen dat er grote ongelukken zouden gebeuren.

Nadat de brand geblust was, constateerde de brandweer dat er sprake was van brandstichting en begon de politie een onderzoek.

Op veel plaatsen werd de link gelegd naar de demonstratie van de Nationale Alliantie enkele dagen eerder, tot groot ongenoegen van de partij. Voorzitter Jan Teijn reageerde furieus, noemde de beschuldigingen smakeloos en dreigde directe actie te ondernemen tegen iedereen die de partij valselijk beschuldigde. Verder verklaarde hij: “Natuurlijk kiezen wij als politieke partij niet voor een gewelddadige oplossing van de problemen binnen de islam. Onze weg is de weg van de stembus. Als we eenmaal aan de macht zijn zullen we dit land democratisch hervormen en dan zullen alle volksvijandige elementen uit onze samenleving worden verwijderd.” Ben van der Kooi zelf reageerde op het Nationale Alliantieforum met: “Schandalig. Ach die lieve arme mensen toch.” Gevolgd door drie lachende gezichtjes.

Ben van der Kooi (rechts) luistert op de NA-demonstratie van 11 juni 2005 naar voorzitter Jan Teijn

Binnen het hele extreemrechtse landschap werd vervolgens gereageerd op deze opvallende aanslag. Over het algemeen werd de brand als positieve gebeurtenis bestempeld en de (nog onbekende) dader kreeg alle lof toegezwaaid. Maar tegelijkertijd zijn er op het extreemrechtse deel van internet de nodige reacties te lezen, waarbij de dader gezocht wordt in linkse of Islamitische kringen. De dader zou dan de bedoeling hebben gehad om de Nationale Alliantie een hak te zetten.

Het politieonderzoek vorderde snel, toen er camerabeelden bleken te zijn van een man die op de warme zomeravond van de brandstichting een aantal keren langs de moskee was gefietst  met een pet met oorwarmers op, een jerrycan achterop zijn fiets en iets onduidelijks in zijn hand. De camerabeelden werden vertoond bij het televisieprogramma “Opsporing Verzocht”, waardoor voor veel mensen duidelijk werd dat Ben van der Kooi waarschijnlijk betrokken was bij deze aanslag. Op het forum van Nieuw Rechts schrijft een bekende van Van der Kooi: “maar aangezien ik deze Ben ken en hij op de foto voor mij persoonlijk wel degelijk te herkennen is(zie deze net voor het eerst), zegt al een hoop” en even later: “als je Ben kent, dan weet je al bijna zeker dat hij er wel iets mee te maken kan hebben. Toen ik de foto van Opsporing Verzocht zag, toen herkende ik wel iets van ben hierin” en “Maar ik denk dat er een grote kans is dat hij hierachter kan zitten. Ik zeg hiermee niet dat hij het gedaan heeft, maar ook niet dat hij het niet gedaan heeft.” Enkele dagen na deze uitzending werd Ben van der Kooi dan ook gearresteerd.

Bewakingscamera beelden van de vermoedelijke brandstichter Shaan-e-Islam moskee

Wie is Ben van der Kooi?
In mei 2003 schreven wij een artikel over de activiteiten van Ben van der Kooi. Kort gezegd kwam dat artikel erop neer dat Van der Kooi een belangrijke extreemrechtse activist is, die van allerhande partijen lid was (van LPF tot Vlaams Blok en van OSL tot Stormfront Nederland). Hij liep consequent bijeenkomsten en acties van die organisaties af en was bovendien een belangrijke netwerker tussen de diverse organisaties. In grote lijnen is dat nog steeds het verhaal over Van der Kooi. Hij voelt zich betrokken bij alle organisaties die hij als rechts genoeg beschouwd (#1): Leefbaar Rotterdam, Voorpost, Nieuw Rechts, maar vooral de Nationale Alliantie.
Voor deze laatste partij is hij vanaf de oprichting altijd bijzonder actief geweest. De Nationale Alliantie is feitelijk een afsplitsing van de – inmiddels opgeheven – NNP. De huidige voorzitter van de Alliantie, Jan Teijn, werd in 2002 gekozen tot deelraadslid voor de NNP in de deelgemeente Rotterdam-Feijenoord. Behalve Teijn werd ook Florens van der Kooi in de deelraad gekozen, de broer van Ben van der Kooi.

Jan Teijn

Na een jaar in de deelraad kreeg Jan Teijn ook de leiding over de NNP-kring  Rotterdam toegewezen. Lang ging dat niet goed. Na een maand kreeg hij fikse ruzie met Florens van der Kooi over de financiering van de Rotterdamse kring. Teijn verkocht nazistische muziek-cd’s, volgens eigen zeggen om de afdeling te financieren. Florens van der Kooi zag deze actie van Teijn bepaald niet zitten en Teijn verliet de NNP. Ook Ben van der Kooi kreeg in deze periode flinke ruzie met zijn broer en ook hij verliet de NNP. Jan Teijn richtte vervolgens de “Lijst Jan Teijn” op, die in november 2003 over ging in de Nationale Alliantie.
Ben van der Kooi verrichte al de nodige hand- en spandiensten voor de Lijst Jan Teijn en raakte vanaf de oprichting ook intensief betrokken bij de Nationale Alliantie. Er ging in de anderhalf jaar van het bestaan van die partij zelden een bijeenkomst of actie voorbij waar Ben van der Kooi niet aanwezig was. Hij was zelfs enkele keren met maar één of twee anderen aanwezig (waaronder meestal voorzitter Teijn). Afgezien van zijn continue aanwezigheid is hij een onmisbare steunpilaar voor de partij: hij zorgt voor nieuwe leden, sleept mensen mee naar acties en bijeenkomsten, verspreidt op grote schaal propaganda en maakt zo goed als alle spandoeken voor de partij.

Ben van der Kooi (midden) op de Nationale Alliantie-demonstratie in Rotterdam op 11 juni 2005

Na zijn arrestatie verklaarde voorzitter Teijn dat Ben van der Kooi een “bekende” was, maar geen lid van de partij. Dat is op zijn zachtst gezegd ongeloofwaardig: Teijn en Van der Kooi werkten dermate intensief samen, dat ze aantoonbaar meer waren dan “bekenden”. De vraag of Van der Kooi lid was van de Nationale Alliantie is natuurlijk niet met zekerheid te beantwoorden. Wel is het een feit dat Van der Kooi ook aanwezig was op bijeenkomsten, die alleen voor partijleden toegankelijk waren.

Zoals al eerder gesteld is Van der Kooi ook voor andere partijen en organisaties actief geweest, waaronder Nieuw Rechts van Michiel Smit, hoewel niet in verhouding staand tot zijn activiteiten voor de Nationale Alliantie. Zie hier voor een overzicht van zijn activiteiten en opmerkelijke internetberichten van de afgelopen tien maanden.

Naast zijn activiteiten op straat en in zaaltjes, is Van der Kooi ook een buitengewoon fanatieke deelnemer van allerhande extreemrechtse internetfora. Het gaat daarbij zowel om fora die aan extreemrechtse partijen gelieerd zijn (Nationale Alliantie, Nieuw Rechts, Leefbaar Rotterdam) als onafhankelijke fora (Stormfront, Holland-Hardcore, Polinco, fora van diverse Fortuynistische groeperingen). Door de grote hoeveelheid berichten die hij op al die fora heeft achtergelaten is het ondoenlijk, om in het bestek van dit artikel een volledig beeld te schetsen van alles dat hij geschreven heeft. Maar er is natuurlijk wel iets over te zeggen, met name over zijn berichten op het gebied van brandstichtingen in moskeeën. Kort samengevat: De fascinatie die Ben van der Kooi ten aanzien van brandende moskeeën tentoonspreidt is opvallend ongezond. Wanneer er ergens in het land sprake is van een dergelijke brandstichting, is Van der Kooi regelmatig de eerste om dat met veel toeters en bellen op internet te melden. Moskeeën worden in zijn terminologie “Kotsketen” of “Haathutten” en de daders “verzetstrijders” of “vrijheidsstrijders”.

Reacties
De reacties binnen het extreemrechtse circuit op de arrestatie van Ben van der Kooi zijn zeer divers te noemen, maar van grote verbazing lijkt eigenlijk nauwelijks sprake. Van der Kooi stak zijn mening, zoals hierboven aangetoond, dan ook niet onder stoelen of banken. De Groningse rechts-extremist Jan Landman zegt bijvoorbeeld: “Overigens krijg ik, na dieper doorlezen van allerhande geschrijf, óók van Ben van der Kooi zelf, steeds meer het gevoel dat Ben dit wel gedaan zou kùnnen hebben, echter (wellicht tot zijn verdriet) niet daadwerkelijk heeft gedaan. Ik heb daar geen enkel bewijs voor, ik krijg alleen dat gevoel bij het doorlezen van al wat geschreven werd op de desbetreffende fora”. Anderen roemen zijn lef, verondersteld dat hij de dader is: “Mocht hij het gedaan hebben dan feliciteer ik hem met zijn durf.” (Polinco), “Ik vind het echt jammer dat veel van deze mensen die kotskeen afbranden, in korte tijd worden opgepakt. Dan kan de politie schijnbaar toch iets. Ook weerhoud het misschien enkele andere mensen ervan, hetzelfde te doen… Ik heb respect voor deze Ben, en wat hij gedaan heeft…” (Holland Hardcore), “Een verzetsstrijder die de moordenaars van Theo van Gogh op niet-levensbedreigende wijze probeert te stoppen, zit echter in het gevang, aangegeven door een polderfascistische verrader.” (Stormfront), “Als je tegenover barbaren staat, legt beschaving het af hoor, je zult dieper moeten zakken dan je zelf ooit voor mogelijk had gehouden om je cultuur en je vege lijf te redden. En anders redt je het niet ! En dát heeft die ene van die “duizenden ‘Bens'” in Rotterdam alvast prima door” (Nieuw Rechts), “die jongen heeft tenminste wel LEF; heb lef, stem LPF (Fortuyndiscussie).
Daarnaast wordt er veel gezocht in complotten waarin de hand van moslims of links-extremisten in de aanslag wordt gezien. Het motief zou dan liggen in het zwart maken van de Nationale Alliantie of het opstrijken van verzekeringspremies. Sommigen complotten nog verder en vermoeden een opzet van de overheid, om Van der Koois doopceel te kunnen lichten of hem te dwingen informant te worden. In andere reacties wordt gekozen voor de typisch extreemrechtse underdog-rol: er wordt gescholden dat Van der Kooi wel gearresteerd is, maar dat allochtonen vrijuit gaan. Ook Jan Teijn doet daaraan mee: “Tenslotte willen wij graag de politie en justitie feliciteren met deze mogelijke vordering in het onderzoek. Waren zij ook maar zo snel met het oplossen van de misdrijven waar de gewone Nederlanders dagelijks mee te maken krijgen. Maar nee, organisaties zoals de Hofstad groep kunnen ongestraft hier in Nederland hun gang gaan. Nederlanders niet, want wij behoren nou eenmaal niet tot een door onze overheid heilig verklaarde groep.”
Ben van der Kooi (links) en Jan Teijn (rechts met stropdas) op de NA demonstratie van 11 juni 2005 tegen de moskee

De Nationale Alliantie
De overwegend positieve reacties op de brandstichting en de negatieve reacties op de arrestatie van Ben van der Kooi uit het extreemrechtse veld zijn interessant. Maar nog interessanter is de vraag wat de Nationale Alliantie als direct betrokkene van het één en ander vindt. Het antwoord op die vraag kent twee gezichten, net zoals de Nationale Alliantie zelf: het officiële standpunt en de standpunten naar en van de eigen achterban. Naar buiten toe presenteert de Alliantie zich als een rechtse democratische partij, met harde standpunten over migranten, die zich verre houdt van geweld, racisme en antidemocratische sentimenten. Naar en door de eigen achterban wordt echter een totaal andere boodschap gecommuniceerd. Kort samengevat wordt in toespraken, forumpostings en andere boodschappen een heldere boodschap verkondigt: De Alliantie is een sterk racistische en antisemitische partij, waar Hitlerverering en Derde Rijk-sentimenten aan de orde van de dag zijn. Voor het behalen van politieke successen wordt geweld tegen politieke tegenstanders en allochtonen niet afgekeurd, maar openlijk toegejuicht. Aanslagen tegen moskeeën worden als verzetsdaden getypeerd tegen een bezetter.
Ook in dit geval zien we deze mix, maar met een extra dimensie: voorzitter Jan Teijn raakte in de dagen rond de arrestatie van Ben van der Kooi zichtbaar in paniek, aangezien de partij en hijzelf wel erg dicht bij het vuur zitten. Veelzeggend in dat kader is een bericht van Jan Teijn op het partijforum: “De persoon dit dit soort zaken heeft gedaan is geen N.A. lid.

Ben van der Kooi in rood-wit-blauw shirt met zijn mede-NA-demonstranten op 11 juni 2005 in Rotterdam.

Indien die dit wel zou zijn heeft ie de partij opzettelijk schade toegebracht. Zelfs een klein kind weet dat je geen moskee in brand moet steken nadat er drie dagen geleden tegen is gedemonstreerd.” De officiële verklaringen van de Alliantie staan bol van de distantiëringen. In een eerste reactie stond dat de Alliantie alle vormen van geweld afkeurt en dat ze stappen zal ondernemen tegen beschuldigingen, die de partij in verband brengen met de brandstichting (#2). Twee dagen later voelde Jan Teijn echter al meer nattigheid, toen hij in een interview verklaarde dat hij niet uitsloot dat de brand was gesticht door een partijlid (#3). Wel beloofde Teijn dat hij een eventuele dader uit eigen geledingen zou royeren en aangeven bij de politie, iets wat hij overigens niet deed na de uitzending van Opsporing Verzocht. Na de arrestatie van Ben van der Kooi bracht de Alliantie een persverklaring naar buiten, waarin de verantwoordelijkheid van de partij centraal staat: er is door de Alliantie niet opgeroepen tot geweld, Van der Kooi was geen lid, maar een “bekende” en bovendien ook actief voor partijen als Nieuw Rechts en Leefbaar Rotterdam.
Maar dan de reacties uit de achterban. Op het forum van de partij waren de nodige reacties te lezen. Een partijsympathisant zegt: “Het verbaast me echt niets dat hij is opgepakt, meer zeg ik er niet over..”. Een andere regelmatige poster op het forum vermoedt dat de brand is aangestoken door moslims zelf, maar “mocht onverhoopt blijken dat de brand TOCH is aangestoken door een Nederlander, wat ik echter niet geloof, dan hoop ik dat deze op vrije voeten blijft, want een goede daad voor ons vaderland dient niet bestraft te worden.” Ook partijprominent Virginia Kapic (#4) laat zich niet onbetuigd op het forum en stelt haar medepartijleden een retorische vraag: “Eerlijk is eerlijk; ik kan er niet wakker om liggen, en we zouden krokodilletranen aan het vergieten zijn zouden we zeggen dat dit wel het geval is, is het niet?”. Verder is Kapic van mening dat een moskee niet per definitie het goede doelwit is: “Als je het mij vraagt had dat (als het dan toch plaats zou vinden) een synagoge van de zionist moeten zijn. Die zorgt voor deze tweedeling.”

Virginia Kapic in gesprek met Ben van der Kooi op een NA-manifestatie in Leeuwarden op 4 september 2004

Kortom, in kringen van de Nationale Alliantie kennen de distantiëringen van partijleider Teijn geen onverdeeld draagvlak(#5). Sterker nog, om in Teijns vergelijking met de Hofstadgroep door te redeneren: het is een goede vraag in hoeverre de Nationale Alliantie niet een netwerk is, waarin deze brandstichting als functioneel middel in de politieke strijd  wordt gezien. Het voortdurende racistische karakter, het dwepen met en aanmoedigen van gewelddadige acties door partijleden en –kader en de betrokkenheid van partijleden en –activisten bij geweldplegingen zijn op zijn minst aanwijzingen dat de Nationale Alliantie er een andere agenda op na houdt dan ze aan de buitenkant suggereert. In hoeverre dat de partij ook juridisch is aan te rekenen is een andere, maar minstens zo interessante, vraag.

Zie artikel ‘Wat deed Ben van der Kooi de afgelopen 10 maanden?’                                                                                                                                                                          Noten

#1 Hoe wonderlijk dat kan uitwerken blijkt wanneer hij zijn vakantieplannen voor de zomer van 2005 op internet zet: hij wil het kantoor van de separatistische Lega Nord in Italië bezoeken en van de gelegenheid gebruik maken om zowel het graf van Pim Fortuyn als dat van Benito Mussolini te bezoeken.

#2 Belangrijk om te weten is dat Teijn bestuurslid was van de CP’86 toen deze partij verboden werd. De “verbodsangst” die dit heeft opgeleverd laat zich in dit geval duidelijk zien.

#3 Saillant detail is dat dit artikel op het forum van de Nationale Alliantie werd geplaatst door Ben van der Kooi.

#4 Kapic was tot voor kort secretaris van de Nationale Alliantie

#5 Teijn sloot het internetforum van de partij na twee dagen dan ook af. Hij had inmiddels bijna een dagtaak aan het verwijderen van berichten die hem niet zinde. Op de forumpagina plaatste hij het bericht dat het forum offline was vanwege “diverse updates”. Niets was echter minder waar.